Ngộ độc thực phẩm gia tăng khi vào hè: Đây là 5 điều bạn cần nhớ kỹ

Trong những ngày hè khi nhiệt độ trên 32 độ C, thức ăn để ở ngoài tủ lạnh quá một 1 tiếng đồng hồ đã có thể gây ngộ độc thực phẩm.

Mới đầu hè, nhưng một vụ ngộ độc thực phẩm tập thể đã xảy ra ở Lâm Đồng khiến ít nhất 135 học sinh tiểu học phải nhập viện. Nguyên nhân được xác định ban đầu là từ các ổ bánh mì ruốc phô mai mà một nhà từ thiện mang đến trường phát cho học sinh.

Theo kết quả điều tra ban đầu, những chiếc bánh mì đã được làm tại bếp ăn hộ gia đình sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh. Nguyên liệu, phụ gia để làm bánh cũng đều có nhãn mác, còn hạn sử dụng và xuất xứ rõ ràng.

Tuy nhiên, không rõ người làm bánh đã bảo quản chúng như thế nào, khi nguyên liệu đã được mua từ ngày 28/5 và họ đã làm tới 410 ổ bánh mì để kịp đi phát từ thiện vào sáng ngày 29/5. Trên thực tế, nhiệt độ mùa hè là một trong những nguyên nhân khiến thức ăn dễ bị hỏng và gây ngộ độc thực phẩm nhất.

Đó là lý do chúng ta phải đặc biệt cảnh giác với điều kiện thời tiết này.

1. Tại sao thực phẩm dễ gây ngộ độc trong mùa hè?

Nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè là nguyên nhân chính khiến thực phẩm dễ bị hỏng và gây ngộ độc. Một mặt, đó là điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn và nấm phát triển. Mặt khác, chính các loại thực phẩm cũng có thể biến tính để sinh ra độc tố. Các sản phẩm phân giải này thì tồn tại ngay cả sau khi bạn đã nấu chín thực phẩm.

Theo Cơ quan Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), thực phẩm để trong khoảng nhiệt độ nguy hiểm (từ 4 – 60 độ C) quá lâu dễ khiến bạn bị ngộ độc. Nếu không được bảo quản trong tủ lạnh, thức ăn sau khi nấu để ngoài trong 2 giờ đã có thể bị hỏng. Trong những ngày hè khi nhiệt độ trên 32 độ C, thức ăn chỉ được phép để ở ngoài không quá một 1 tiếng đồng hồ.

2. Nhận biết thực phẩm ôi thiu, gây ngộ độc

Khi nghi ngờ thực phẩm có thể gây ngộ độc, bạn không nên tiếp tục ăn chúng.

Bạn có thể dùng cảm quan thông thường qua mùi vị, màu sắc, xúc giác để phát hiện thực phẩm đã bị hỏng. Thực phẩm hay đồ ăn có mùi hôi, chua và khó chịu là dấu hiệu chắc chắn bạn không nên ăn chúng.

Khi thực phẩm xuất hiện các đốm màu trắng, đen, xanh lá bất thường, nó có thể đã bị vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập. Thực phẩm bị biến tính, chẳng hạn như rau củ quả bị nhũn ra là một dấu hiệu chúng đã bị thối rã.

Khi nghi ngờ thực phẩm có thể gây ngộ độc, bạn không nên tiếp tục ăn chúng.

3. Triệu chứng ngộ độc thực phẩm

Sau khi ăn phải thực phẩm bị hỏng, các triệu chứng của ngộ độc có thể xuất hiện trong vòng 1-3 giờ. Điển hình nhất là buồn nôn, nôn, đau bụng và tiêu chảy. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị sốt, đau đầu, các biểu hiện của tình trạng mất nước do tiêu chảy như môi khô, mắt trũng, khát, mạch nhanh, thở nhanh.

Trong trường hợp ngộ độc nặng, nạn nhân có thể bị loạn thân nhiệt, sốt cao, co giật, trụy mạch, sốc nhiễm khuẩn thậm chí tử vong.

4. Làm gì khi bị ngộ độc thực phẩm?

Khi phát hiện hoặc nghi ngờ ai đó bị ngộ độc thực phẩm, điều đầu tiên bạn cần phải làm là ngừng ăn thực phẩm nghi ngờ và niêm giữ lại toàn bộ (kể cả chất nôn, phân, nước tiểu…) để sau có thể xác minh nguồn gốc độc tính.

Nếu bệnh nhân tỉnh táo và chưa ăn quá lâu, cần nhanh chóng gây nôn để loại bỏ thức ăn ra ngoài. Cách gây nôn hiệu quả là cho uống một cốc nước muối pha loãng rồi dùng tay móc họng, ngoáy họng để bệnh nhân nôn.

Trong trường hợp khẩn cấp, có thể chỉ cần uống một cốc nước lọc rồi lấy ngón trỏ tay đè vào gốc lưỡi, ép cơ thể nôn được càng nhiều thức ăn trong dạ dày càng tốt. Tuy nhiên, nếu nạn nhân ngộ độc có biểu hiện nặng như co giật, tuyệt đối không gây nôn vì có thể khiến họ bị sặc, nguy hiểm đến tính mạng.

Cần đưa nạn nhân tới bệnh viện khi có một trong số các triệu chứng ngộ độc nặng như sốt cao, đau bụng dữ dội, tiêu chảy không ngừng, mất nước nặng hoặc phân có máu…

Nếu nạn nhân ngộ độc chỉ biểu hiện triệu chứng như mệt mỏi và tiêu chảy nhẹ, có thể cho họ nằm nghỉ tại nhà và theo dõi. Nên cho bệnh nhân uống dung dịch oresol để bù nước cho cơ thể.

5. Cách tốt nhất vẫn là phòng tránh

Phòng tránh ngộ độc thực phẩm cần phải được thực hiện nhất quán và xuyên suốt với nhiều bước. Từ lựa chọn nguyên liệu, chế biến và bảo quản thực phẩm.

Đầu tiên, bạn phải đảm bảo các nguyên liệu như thịt, cá, trứng, rau, củ, quả mà mình mua về đảm bảo vệ sinh, còn tươi và chưa bị hỏng. Nếu mua về không chế biến ngay, bạn cần để thực phẩm vào tủ lạnh để bảo quản.

Khi chế biến, hãy rửa sạch tay trước khi sơ chế bất kỳ thực phẩm nào và sau khi chạm vào thịt hoặc hải sản sống. Thực phẩm cần phải được nấu chín đều, tránh ăn thức ăn tái hoặc gỏi sống.

Thực phẩm sau khi nấu tốt nhất nên ăn ngay, tránh để ngoài trời quá lâu. Sau khi ăn còn thực phẩm thừa, bạn cần để chúng vào tủ lạnh để bảo quản. Lưu ý, khi để thực phẩm đã nấu chín vào tủ lạnh, không được để chúng bên cạnh hoặc cùng ngăn với thực phẩm, nguyên liệu sống còn thừa.