Nghịch lý ở Việt Nam: Một quốc gia nhỏ chỉ ăn rồi chơi
Có lẽ không quốc gia nào mà cuộc sống của giới công chức chứa nhiều điều nghịch lý như ở Việt Nam.
Một bộ phận công chức đang tha hóa. (Ảnh minh họa)
Lương không đủ sống nhưng lại thuộc thành phần khá giả của xã hội; đã vào biên chế là có thể nằm lỳ cho đến hết đời, ngang nhiên đòi hỏi mọi chế độ phúc lợi, ngay cả khi chẳng làm gì; là người làm thuê cho dân nhưng lại hành xử như ông chủ có quyền ban ơn; năng lực cũng như tinh thần trách nhiệm trước công việc phần lớn ở mức trung bình và thấp, nhưng cực kỳ có khả năng trong việc kinh doanh “quyền lực Nhà nước” để tư lợi …Nhưng điều nghịch lý nhất là một nền hành chính cồng kềnh, ì ạch, dôi dư cả triệu người như vậy lại vẫn cứ ngày một phình to?
Trong một hội nghị có đưa tin trên truyền hình và sau đó hầu như các báo đều đưa lại, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói thẳng ra rằng: “Trong bộ máy chúng ta có tới 30% số công chức không có cũng được, bởi họ làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, tối cắp về, không mang lại bất cứ thứ hiệu quả công việc nào”. Nói cách khác, cái số 30 % công chức đó hoàn toàn không cần thiết, y như cái bướu trên cổ. Với 2,8 triệu công chức, chỉ cần làm phép tình nhẩm cũng ra ngay con số thuộc diện có cũng như không kia khoảng 800.000. Nghĩa là mỗi 100 người dân Việt Nam, phải nuôi không một ông (bà) vô công rồi nghề mang danh công chức! Vậy tại sao một nền dịch vụ công chỉ cần 2 triệu người, mà phải trả lương cho tận những gần ba triệu? Ai phải chịu trách nhiệm về vấn đề này? Trong khi chưa thể tìm ra câu trả lời, chúng tôi chỉ xin làm thứ công việc đơn giản hơn là giúp mọi người hình dung một phần cái gánh nặng vật chất và tinh thần mà cả xã hội đang phải è lưng chịu đựng để “cõng” gần một triệu công chức dư thừa đó.
Trước hết, 800 ngàn người lớn đến mức nào? Đó là số dân (hơn kém chút ít) của Cyprus, Bahrain, Bhutan, Qatar, Đông Timor…Hay nó có quy mô gấp đôi dân số Luxemburg, Brunei, Malta, Iceland…
Video đang HOT
Thứ hai, và đây là vấn đề chính, cần bao nhiêu t.iền để nuôi cái đám công chức thừa thãi ấy? Chắc chắn là không ai có thể tính chính xác, vì có những công chức thuộc loại dư thừa, nhưng lại hưởng mức thu nhập nhiều người mơ ước. Hẵng chỉ tính đơn giản thế này: Mỗi người trong số đó, vì họ là công chức, nên thuộc diện thu nhập trung bình khá (so với mức 1000 USD trung bình) sẽ nhận của Nhà nước khoảng 60 triệu đồng (3000 USD) một năm. Nghĩa là cần số t.iền lên tới 50.000 tỷ đồng ( 2,5 tỉ USD) cho việc chi lương để ngày ngày 800.000 người ăn mặc sang trọng chỉ để “sáng vác ô đến cơ quan, tối vác ô về nhà” mà không làm bất cứ việc gì. Tuy nhiên, số t.iền phải bỏ ra phục vụ việc ngồi chơi xơi nước của “một quốc gia nhỏ” ấy trên thực tế còn lớn hơn nhiều.
Theo thông lệ thì số t.iền lương cho công chức chỉ bằng hai phần ba số t.iền phải chi ra để họ có thể làm việc, được tính vào khoản duy trì hoạt động của cơ quan Nhà nước. Đó là t.iền thuê nhà, t.iền điện, t.iền điện thoại, t.iền khấu hao tài sản, t.iền phúc lợi, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, chi phí đi lại và cơ man nào những thứ t.iền khác được gọi bằng cái tên chung là văn phòng phí. Khiêm tốn tính gộp thì con số 50.000 tỉ đó phải cộng thêm khoảng 20.000 tỉ đồng. Giờ ta thử xem 70.000 tỷ đồng nhiều đến mức nào? Nó nhiều hơn toàn bộ số t.iền thu được từ xuất khẩu gạo năm 2012; nó bằng khoảng 5 lần số t.iền phí bảo trì đường bộ mà Bộ GTVT dự kiến thu được hằng năm từ ô tô, xe máy với giả phải trả là hứng chịu biết bao lời chì chiết của dư luận; nó bằng già nửa số t.iền 120.000 tỉ đồng cần để nâng cấp quốc lộ 1A lên thành đường bốn làn xe ô tô; nó giúp cho khoảng 7 triệu dân miền núi đủ gạo ăn trong một năm để không phá rừng. Nếu có ngần ấy số t.iền, toàn bộ các xã nghèo miền núi có trường học, có chợ, có đường trải bê tông. Nó có thể mua được số bò giúp cho Chương trình Lục lạc vàng duy trì liên tục 1500 buổi, với khoảng 9000 gia đình nông dân thuộc dạng nghèo nhất nước có cơ hội đủ cơm ăn. Nó là con số dài tới mức mà không một nông dân bình thường nào đọc chính xác được.
Nhưng đấy mới chỉ tính về khoản vật chất, cho dù không hề nhỏ nhưng chưa chắc đã là lớn nhất. Tai hoạ của nạn biên chế tràn lan là nó khiến cho bộ máy hành chính công của chúng ta thuộc loại công kềnh, kém hiệu quả và lạc hậu vào loại nhất khu vực. Nhàn cư vi bất thiện. Vì không làm gì nên những ông, bà công chức thừa thãi trên trở thành những “con bệnh” của xã hội. Ta hãy xem họ làm gì mỗi ngày để tiêu hết 8 giờ vàng ngọc? Nếu là đàn ông thì phần lớn lướt web, chơi game oline, xem phim s.ex, tìm cách vào nhà nghỉ với chính đồng nghiệp của mình. Thời gian còn lại ngồi nghĩ mưu kế tư lợi hoặc hại người khác. Còn với thành phần nữ giới thì shoping tối ngày, ăn uống, khoe của tối ngày, buôn dưa lê tối ngày…
Nhiều người coi trụ sở cơ quan chẳng hơn gì cái bếp nhà mình, tranh thủ tận dụng điện nước miễn phí để nấu nướng. Số còn lại, nếu không làm những việc như trên, thì làm chim bói cá, cứ thấy ở đâu có mầu mỡ là đến. Cũng vì thừa dẫn đến lười, ích kỷ, đấu đá chèn ép nhau thay vì thực thi công vụ. Có rất nhiều người cả một đời công chức chỉ chuyên kiện cáo, lao vào đấu đá vì những lợi ích cá nhân. Nhưng lương của họ thì vẫn cứ đến hẹn lại lên. Chức của họ thì cứ đến t.uổi là đến. Kèm với lương với chức là đủ thứ tiêu chuẩn ưu đãi khác. Những công bộc này, về nguyên tắc là những người giúp việc cho “ông chủ” Nhân dân, nhưng trên thực tế cũng là những người quan liêu, cửa quyền, sách nhiễu, tham lam, làm khổ “ông chủ” vào loại nhất thế giới. Làm bất cứ việc gì thuộc phạm vi chức phận cũng đòi lót tay. Trong bất cứ nhiệm vụ nào cũng lồng lợi ích của mình vào. Từ lái xe, nhân viên đóng dấu, nhân viên gác cổng…đến những người có tí chức, tí quyền đều là những kẻ chỉ thạo ă.n t.iền, vòi vĩnh, hạch sách…biến cửa Công đường thành nơi nhếch nhác, bất tín, đáng sợ hơn cả hang hùm. Nền đạo đức xã hội xuống cấp, có phần đóng góp không nhỏ của những thành phần được gọi là công chức ấy.
Nhưng thiệt hại vẫn chưa dừng lại ở đó. Nạn chạy chức chạy quyền thì ai cũng biết. Nhưng nạn chạy chọt để được thành công chức Nhà nước còn khốc liệt hơn và cũng bi hài hơn rất nhiều. Vì số người tham gia luôn rất đông, diễn ra trên một diện rộng, với sự tham gia của mọi thành phần. Nó làm hư hỏng cả người có quyền nhận và người được nhận. Người có quyền nhận thì một khi đã lấy t.iền, đã nhúng chàm, làm sao còn dám yêu cầu cấp dưới phải nêu cao đạo đức, kỷ cương, nhân cách-ngoại trừ đó là một truyện hài! Người được nhận vào làm công chức thì cậy t.iền nên không cần học, không cần trau dồi chuyên môn, c.oi t.hường kỉ cương, phép tắc. Đó là chưa kể họ phải tìm cách ăn chặn, ăn bẩn, vơ vét bằng mọi cách để bù lại số vốn đã bỏ ra.
Nhưng những bệnh tật trên, dù rất trầm trọng, nếu quyết tâm ngăn ngừa, vẫn còn nhiều hy vọng chữa chạy, dù rất tốn kém. Song có một thứ bệnh do nạn chạy công chức gây ra rất khó chữa, thuộc loại nan y, là bệnh ỷ lại, lười biếng và mất khả năng tự trọng. Căn bệnh thuộc loại lây nhiễm này có thể huỷ hoại nhân cách cả một thế hệ, góp phần làm nghèo đất nước. Người ta cần một cái bằng đại học với bất cứ giá nào đôi khi không phải để sau đó làm việc, cống hiến, mà để có cơ hội gia nhập cái đội quân công chức vốn là thừa thãi kia. Với những người này, cái điều đáng lẽ thành nỗi xấu hổ khi chả làm gì ngoài việc “sáng vác ô đi, tối vác ô về”, thì lại là mục tiêu phấn đấu, là sự nghiệp của đời họ. Liệu có khác gì một thứ quốc nạn?
Theo xahoi
Công chức ăn cắp giờ công: Kỷ luật ngay
Sau những ồn ào về chỉ số năng lực cạnh tranh của thành phố tụt hạng, lại đến cú sốc về sự hài lòng của doanh nghiệp quá thấp, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường (TN&MT) Hà Nội, ông Vũ Văn Hậu đã có được khoảng lặng để nhìn về ngành.
Ông nói, mỗi cán bộ công chức sở đều phải rút kinh nghiệm và cố gắng nhiều hơn nữa. Đây thực sự là nỗi buồn của cả ngành TN&MT thành phố, trong đó có ông.
Con số điều tra xã hội học mà Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đưa ra cho thấy sự hài lòng của doanh nghiệp đối với sở là thấp nhất trong số 5 sở được khảo sát. Là người đứng đầu sở TN&MT- sở "nắm" nguồn lực to lớn để phát triển kinh tế- xã hội thành phố, ông đ.ánh giá thế nào về điều tra trên?
Công bằng mà nói, con số mà Ban Tuyên giáo đưa ra đối với sở chúng tôi là: Số đơn vị, cá nhân rất hài lòng là 12%; hài lòng mức độ là 57% và không hài lòng là 16,8%. Nếu cộng số rất hài lòng với hài lòng là 68%, nên không thể nói là 90% người dân và doanh nghiệp không hài lòng được. Nhưng dù thế nào, mỗi cán bộ, nhân viên trong sở đều thấy mình cần phải rút kinh nghiệm, chấn chỉnh và cố gắng hơn nữa.
Mặc dù con số 16,8% doanh nghiệp và người dân không hài lòng về số học thì không cao nhưng với uy tín của ngành là đáng kể. Kết quả điều tra xã hội học của Thành ủy đưa ra là dịp để chúng tôi nhìn lại mình và làm việc cho tốt hơn.
Trị công chức "gặp gỡ" Doanh nghiệp ngoài... quán
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng khẳng định "hiện còn tới 30% công chức sáng cắp ô đi tối cắp về". Nhằm nâng cao hiệu quả làm việc của công chức, mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp, sở đã kiểm tra, xử lý cán bộ ăn cắp giờ công làm việc riêng, "gặp gỡ" doanh nghiệp ngoài quán?
Ông Vũ Văn Hậu.
Ngay sau khi có Chỉ thị 01 của Chủ tịch UBND thành phố về năm kỷ cương hành chính 2013, sở đã chấn chỉnh mạnh lề lối làm việc, bổ sung quy định đi làm thì nhất định phải đúng giờ. Cán bộ từng phòng ban đơn vị trong ngày đi làm việc ở đâu, làm gì thì lãnh đạo phòng, ban phải biết, phải báo cáo. Có việc riêng cần nghỉ phải xin phép.
Vừa rồi chúng tôi đi kiểm tra đột xuất thì lãnh đạo phòng báo cáo được đúng lý do số cán bộ có mặt và không có mặt. Sở đã thành lập bộ phận chuyên đi kiểm tra các phòng và cả các quán cà phê khu vực xung quanh sở để nắm tình hình và kịp thời nhắc nhở, xử lý cán bộ. Sau một thời gian kiểm tra ráo riết, đến nay không còn hiện tượng cán bộ la cà ngoài quán trong giờ làm việc.
Vậy sở đã có bộ quy chế để xử lý đối với những công chức ăn cắp giờ và "gặp gỡ" doanh nghiệp ngoài quán?
Nếu phát hiện là tôi kỷ luật ngay. Nhẹ nhất là phê bình và thông báo trong sở và các cơ quan thuộc sở. Nếu kỷ luật ít nhất là khiển trách. Điều mà tôi cần nói rõ hơn đó là hiện nay, theo phân cấp và quy trình thì ngoài những trường hợp có khiếu nại, các chuyên viên của sở không được tiếp xúc trực tiếp với người dân.
Với doanh nghiệp phải nộp hồ sơ vào bộ phận "một cửa", rồi từ đó mới chuyển đến các bộ phận chuyên môn giải quyết. Trường hợp phải tư vấn, làm việc với doanh nghiệp thì cán bộ phải làm việc tại phòng khách tầng 1 có lắp camera theo dõi toàn bộ hoạt động của cán bộ.
Những con số điều tra mà ban Tuyên giáo đưa ra đúng vào lúc thành phố đã và đang triển khai Nghị quyết T.Ư 4, vậy vai trò của tổ chức Đảng ra sao trong việc khắc phục tình trạng nhũng nhiễu, phiền hà của một bộ phận công chức?
Đúng là quy định về cấp sổ đỏ cho người dân và các dự án nhà ở đang rất bất hợp lý. Đó là thủ tục gây phiền hà cho doanh nghiệp
Ông Vũ Văn Hậu
Chúng tôi đã có phương án khắc phục sau khi kiểm điểm Nghị quyết T.Ư 4, bao gồm cả những vấn đề báo chí và dư luận đã nêu. Chuyên môn tốt nhưng phải làm sao "vừa hồng vừa chuyên", phải gắn được với công tác tư tưởng.
Với mỗi cán bộ ngành TNMT, ngoài thông hiểu pháp luật ra phải nắm được quá trình hoạt động, thành công thất bại của ngành để từ đó có vận dụng giải quyết công việc có tình, có lý và dứt điểm. Trong những năm qua tỷ lệ hồ sơ tồn đọng giảm rất nhiều. Thường xuyên có chuyên viên làm việc đến 7 giờ tối.
Mức độ hài lòng của doanh nghiệp còn thấp cũng gián tiếp cho thấy có thể sự nhũng nhiễu một bộ phận công chức sở còn cao, ông có chia sẻ gì về mối quan hệ giữa công tác xây dựng Đảng với việc cải cách hành chính?
Làm tốt cải cách hành chính là biện pháp ngăn ngừa tình trạng tiêu cực sách nhiễu (Một biểu hiện của suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức của cán bộ, đảng viên. Nếu làm tốt việc đôn đốc chất lượng và tiến độ công việc thì cán bộ khó có điều kiện mà nhũng nhiễu. Hay nói cách khác, là giúp ngăn ngừa sự suy thoái. Tôi ví dụ thế này, nếu ngay tuần đầu sau khi thụ lý hồ sơ, các phòng chuyên môn đã hoàn thiện và trình giám đốc sở thì doanh nghiệp còn phải "gặp gỡ" cán bộ, chuyên viên làm gì? Rõ ràng tình trạng tiêu cực, sách nhiễu doanh nghiệp sẽ khó xảy ra.
Cấp sổ đỏ vẫn phiền dân
Hàng ngàn hộ dân tại Hà Nội nhiều năm qua phải chờ sổ đỏ. Đây cũng được coi là một trong những bức xúc nổi cộm với ngành, ông có giải pháp gì để cải thiện tình trạng này?
Đúng là quy định về cấp sổ đỏ cho người dân và các dự án nhà ở đang rất bất hợp lý. Hồ sơ đều phải nộp tại văn phòng đăng ký đất đai của sở rồi sau đó mới chuyển về các quận để cấp sổ đỏ. Như vậy là phải hai lần thẩm định qua các phòng ban chuyên môn và doanh nghiệp, người dân vẫn phải giải trình, bổ sung. Đó là thủ tục gây phiền hà cho doanh nghiệp. Theo tôi tiếp tục nên giao lại cho quận, huyện thẩm định trực tiếp và cấp sổ đỏ, không cần qua văn phòng đăng ký đất đai của sở.
Hàng trăm căn hộ tại khu đô thị Nam Thăng Long nhiều năm chờ sổ đỏ. Anh: Tuấn Minh
Được biết, mới đây sở đã cho phép doanh nghiệp được "nợ" một số thủ tục trong triển khai các dự án. Bên cạnh mặt tích cực tạo thông thoáng cho doanh nghiệp, những món "nợ" này đôi khi cũng có nguy cơ để lại nhiều hậu quả, rủi ro?
Đúng là điều này đang làm khó cho lãnh đạo sở vì cũng có sự rủi ro trong trường hợp doanh nghiệp không tự giác thực hiện các món "nợ". Những cái gì cho nợ thì phải phân kỳ được ví dụ thủ tục về môi trường, thiết kế cơ sở nhưng trong quyết định giao đất chúng tôi ghi rõ là phải hoàn thành các thủ tục còn nợ này thì mới được cấp phép xây dựng. Tôi cho rằng đã chấp nhận cải cách hành chính thì phải có khó khăn. Trong lần gặp gỡ doanh nghiệp mới đây tôi đã nói rất rõ phải có sự đồng cảm của doanh nghiệp, của báo chí trong cải cách hành chính...
Cảm ơn ông!
Để nắm bắt thông tin, tôi đã đặt hòm thư (ngay tầng 1, bộ phận Một cửa) để người dân có thể góp ý trực tiếp cho giám đốc thì lại không nhận được thông tin gì? ý kiến thăm dò dư luận của Thành ủy và chỉ số năng lực cạnh tranh vừa qua đúng là sự báo động. Đây là nỗi buồn của cả ngành TNMT Hà Nội.
Theo 24h
Đưa công chức "ăn cắp giờ công" lên tivi UBND Quảng Trị ghi hình cán bộ, công chức làm việc không đúng tác phong, giờ giấc... để phát trên sóng Đài phát thanh truyền hình tỉnh (QTV). Cán bộ, công chức "sợ lên tivi" Ngày 10/1, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị ra Chỉ thị về tăng cường công tác quản lý thời gian làm việc của công chức, viên chức Nhà...