Nghĩa Đô: Nơi lưu giữ nét văn hóa độc đáo của người Tày Tây Bắc

Nghĩa Đô là nơi bảo tồn, lưu giữ hệ sinh thái văn hóa dân tộc Tày Tây Bắc, trở thành một nơi “đáng sống”, một điểm du lịch sinh thái hấp dẫn của tỉnh Lào Cai.

Nghĩa Đô là xã phía Đông của huyện Bảo Yên (Lào Cai), là nơi quần cư trú đồng bào dân tộc Tày. Trải qua nhiều thế kỷ sinh sống, lao động và sản xuất, người dân nơi đây đã tích lũy được một kho tàng văn hoá hết sức đặc sắc, đó là sự giao thoa giữa dân tộc Tày – Nùng vùng Đông Bắc và Tày – Thái vùng Tây Bắc, tạo nên một nét độc đáo, đặc trưng riêng của người Tày miền đất Nghĩa Đô.

Nghĩa Đô trở thành nơi bảo tồn Hệ sinh thái đa dạng sinh học biệt lập ít chịu tác động bởi các yếu tố bên ngoài. Không khí nơi đây luôn luôn mát mẻ và trong lành do được bao phủ giữa các đồi núi cao

Với lịch sử cư trú lâu đời, cộng đồng dân tộc Tày ở Nghĩa Đô đã hình thành nên một không gian văn hóa đa dạng và phong phú, là tài sản vô giá. Điển hình là hơn 1000 nếp nhà sàn, nơi sinh hoạt, cư trú của nhiều thế hệ hộ gia đình đồng bào dân tộc tày, với kiến trúc gần như còn nguyên vẹn được trao truyền hàng trăm năm lịch sử.

Nhà sàn của người Tày ở Nghĩa Đô có nhiều sự khác biệt và nổi trội, trước hết ở số lượng trong cộng đồng dân cư nhà sàn chiếm trên 93%, các ngôi nhà sàn ở Nghĩa Đô đều được bảo tồn gần như nguyên vẹn cả về kiến trúc và cảnh quan.

Xã Nghĩa Đô hiện có 2 di tích lịch sử cấp tỉnh là Di tích lịch sử Chiến thắng Đồn Nghĩa Đô và Đền Nghĩa Đô. Phế tích thành cổ nhà Bầu trên đỉnh đèo Khau Cấn hiện đang được khảo sát, lập hồ sơ đề nghị công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Duy trì các nghề thủ công truyền thống như: nghề dệt thổ cẩm, nghề đan lát,… các sản phẩm ngoài phục vụ nhu cầu sinh hoạt thường ngày của người dân, vừa là sản phẩm hàng hóa của các dịp chợ phiên, chợ đêm. Trong đó nhiều sản phẩm đã được nâng tầm thẩm mĩ trở thành sản phẩm lưu niệm cho khách du lịch.

Về văn hóa truyền thống, tín ngưỡng, nghệ thuật dân gian, nghề thủ công, lễ hội truyền thống luôn được người dân bảo tồn, thực hành và trao truyền. Các làn điệu dân ca, dân vũ được quan tâm khôi phục xã đã thành lập câu lạc bộ Văn hóa dân gian, câu lạc bộ hát Then – đàn tính, các đội văn nghệ thôn bản hoạt động thường xuyên, hiệu quả, sẵn sàng trình diễn phục vụ du khách.

Ẩm thực của vùng đất Nghĩa Đô cũng hết sức phong phú và đa dạng; các món ăn không chỉ cầu kỳ trong cách chế biến và nguyên liệu mà còn hấp dẫn bởi sự độc đáo và có sự hoà trộn của nhiều loại gia vị đậm chất Tây Bắc.

Cùng với những tiềm năng sẵn có, hàng năm Bảo Yên đều có kế hoạch xây dựng, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa đọc đáo, đặc sắc gắn với phát triển các sản phẩm du lịch nhằm thu hút ngày càng nhiều du khách đến với Nghĩa Đô.

Hoạt động trải nghiệm làm quả yến tổ chức trò chơi dân gian đi cà khoe dưới suối, b.ắn ná, quăng chài bắt cá, bịt mắt bắt vịt; thi gánh nước, hoạt động trải nghiệm bắt cá; tổ chức cuộc thi làm sản phẩm thủ công truyền thống, hội thi ẩm thực…

Du khách trải nghiệm b.ắn ná người tày Nghĩa Đô

Tổ chức quăng chài bắt cá suối

Đến Nghĩa Đô mùa này du khách sẽ được “check in” trên những cánh đồng lúa chín thơ mộng

Ngắm nhìn hoàng hôn dưới nếp nhà sàn phảng phất mùi rơm rạ mùa gặt

Tận hưởng không khí mát lạnh, trong lành dưới ánh hoàng hôn

Nơi đây mang lại cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ về một Nghĩa Đô, điểm đến xanh, an toàn, thân thiện; qua đó kích cầu du lịch nội địa, từng bước tạo sản phẩm du lịch mới, thu hút du khách, góp phần quảng bá tiềm năng du lịch cộng đồng, những nét đẹp văn hóa của nhân dân các dân tộc trên địa bàn, gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống với phát triển du lịch ở địa phương, làm t.iền đề liên kết với các đơn vị trong và ngoài địa phương xây dựng các tour, tuyến du lịch tạo thương hiệu cho du lịch cộng đồng sinh thái ở Nghĩa Đô, nơi lưu giữ những nét văn văn hóa độc đáo của dân tộc Tày vùng Tây Bắc.