Nghi vấn hàng trăm binh sĩ Ukraine bị bắt hoặc mất tích trong cuộc rút lui hỗn loạn khỏi Avdiivka

Sự sụp đổ của Avdiivka với Ukraine có thể còn nghiêm trọng hơn so với đánh giá ban đầu trong bối cảnh lực lượng Kiev gặp khó khăn về nhuệ khí và chiêu mộ tân binh.

Một chiếc xe bọc thép bị phá huỷ ở Avdiivka. Ảnh cắt từ clip của Bộ Quốc phòng Nga

Theo các quan chức cấp cao phương Tây và binh sĩ kraine, hàng trăm đồng đội của họ có thể đã bị bắt bởi các đơn vị tiến công của Nga hoặc mất tích trong cuộc rút lui hỗn loạn của lực lượng Kiev khỏi thị trấn Avdiivka.

Việc Nga chiếm Avdiivka đã nổi lên như một mất mát mang tính biểu tượng đáng kể đối với quân đội Ukraine. Đó là một dấu hiệu cho thấy tác động trên chiến trường của việc Quốc hội Mỹ cho đến nay chưa phê duyệt thêm hỗ trợ quân sự khi nguồn cung cấp đạn pháo ngày càng cạn kiệt khiến việc giữ vững phòng tuyến với Kiev càng khó khăn hơn.

Có thể sẽ không thể thống kê chính xác có bao nhiêu người Ukraine bị bắt hoặc mất tích cho đến khi Ukraine củng cố các tuyến phòng thủ mới bên ngoài thành phố. Nhưng hai binh sĩ nắm rõ thông tin về cuộc rút lui của Ukraine ước tính có khoảng 850 đến 1.000 binh sĩ dường như đã bị bắt hoặc mất tích. Các quan chức phương Tây cho rằng ước tính đó có vẻ chính xác.

Giới chức Mỹ vẫn trấn an rằng việc mất Avdiivka không phải là một thất bại chiến lược đáng kể, đồng thời lập luận rằng những thắng lợi của Nga ở miền Đông Ukraine sẽ không nhất thiết dẫn đến bất kỳ sự sụp đổ nào của các phòng tuyến của Ukraine và Moskva khó có thể tiếp tục một cuộc tấn công lớn khác.

Avdiivka giờ đã trở thành nơi hoang tàn đổ nát và hầu hết các ngôi nhà ở đây đều in hằn dấu vết chiến tranh. Ảnh cắt từ clip của Bộ Quốc phòng Nga và Lữ đoàn cơ giới số 110 thuộc quân đội Ukraine

Tuy nhiên, việc hàng trăm binh sĩ Ukraine bị bắt có thể thay đổi tính toán đó. Các quan chức Mỹ trong những ngày gần đây cho biết tinh thần của quân đội Ukraine đã suy giảm sau cuộc phản công thất bại vào năm ngoái, cộng với việc thay thế Tổng tư lệnh quân đội. Vì những vấn đề như vậy, quân đội Ukraine đã gặp khó khăn trong tuyển quân.

Giới chức quân đội Ukraine cho biết họ muốn huy động thêm tới 500.000 người, nhưng yêu cầu này vấp phải sự phản đối chính trị và bị đình trệ tại Quốc hội. Nghi vấn hàng trăm binh sĩ, đặc biệt là những người có kinh nghiệm chiến trường, bị bắt có thể sẽ khiến nhu cầu tăng quân càng trở nên gay gắt và làm phức tạp thêm nỗ lực chiêu mộ tân binh.

Kết quả là, sự sụp đổ của Avdiivka có thể còn nghiêm trọng hơn những gì được đánh giá ban đầu.

Trong khi đó, Bộ chỉ huy quân sự Ukraine thừa nhận rằng một số binh sĩ bị bắt trong cuộc rút lui khỏi Avdiivka nhưng họ đã tìm cách hạ thấp con số và mức độ nghiêm trọng.

Ngày 17/2, Tướng Oleksandr Tarnavsky, Tư lệnh lực lượng Ukraine trong khu vực cho biết trên ứng dụng Telegram rằng, cuộc rút lui đã diễn ra theo đúng kế hoạch nhưng “ở giai đoạn cuối của chiến dịch, dưới áp lực từ lực lượng vượt trội của kẻ thù, một số quân nhân Ukraine bị bắt làm tù binh”. Ông không tiết lộ có bao nhiêu binh sĩ bị bắt.

Dmytro Lykhovii, phát ngôn viên của tướng Tarnavsky, phản bác thông tin cho rằng hàng trăm binh sĩ đã bị bắt và gọi đó là thông tin sai lệch. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng Nga đã bắt giữ một số binh sĩ và “một số lượng nhất định” quân nhân Ukraine đã mất tích.

RÚT LUI HỖN LOẠN?

Một quan chức cấp cao của Ukraine khẳng định chỉ có 6 binh sĩ bị bắt làm tù binh trong cuộc rút lui khỏi thị trấn. Vị quan chức cho biết những người lính này thuộc Lữ đoàn tấn công riêng biệt số 3, bị bắt sau khi hết đạn và mất liên lạc với quân đội Ukraine.

Tuy nhiên, một số binh sĩ và quan chức phương Tây xin giấu tên vì tính chất nhạy cảm của thông tin, cho biết việc không thực hiện cuộc rút quân có trật tự và tình trạng hỗn loạn xảy ra vào ngày 16 và 17/2 khi hệ thống phòng thủ sụp đổ là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến một số lượng đáng kể binh sĩ Ukraine bị bắt.

Họ cũng nói rằng việc rút quân của Ukraine là không có kế hoạch và bắt đầu quá muộn.

Rút lui dưới hỏa lực pháo binh, máy bay không người lái và các cuộc không kích là một trong những hành động khó khăn nhất, thách thức các chỉ huy phải giảm thiểu thiệt hại về nhân mạng và cho phép các đơn vị rút lui mà không phải nhượng lại nhiều đất hơn dự định.

Theo đánh giá của tờ NYT dựa trên các cuộc phỏng vấn với các binh sĩ, thì lực lượng Ukraine đã không chuẩn bị cho việc quân Nga tiến vào Avdiivka nhanh đến vậy.

Phía Ukraine đã cố gắng câu giờ để lực lượng bộ binh chính quy của mình rút lui khỏi thành phố, sử dụng lực lượng đặc nhiệm và Lữ đoàn xung kích riêng biệt số 3 tinh nhuệ để yểm trợ cho cuộc rút lui. Nhưng các đơn vị này không thể làm chậm bước tiến của Nga hoặc đưa được tất cả binh sĩ Ukraine thoát ra.

Một cuộc rút lui hỗn loạn là không thể tránh khỏi. Theo các chiến lược gia Mỹ, việc rút quân mà không chịu tổn thất nặng nề là khó nhưng có thể giảm thiểu tổn thất nếu nó được thực hiện một cách có chủ ý, không vội vàng.

Tại Avdiivka, Ukraine dường như đã phải đợi quá lâu để bắt đầu rút quân và cuộc rút lui hỗn loạn đã gây thêm tổn thất.

Đối với người Ukraine, thách thức rút khỏi Avdiivka càng trở nên phức tạp hơn bởi thực tế là Nga đã bao vây thị trấn này từ gần ba mặt. Một con đường trải nhựa duy nhất là con đường khả thi nhất để ra vào thị trấn. Tuyến đường sống còn này cũng bị đe dọa trực tiếp vào đầu tháng này, khiến việc rút quân trở nên nguy hiểm hơn nhiều.

Khi lực lượng Ukraine bắt đầu thoái lui, nhiều video và hình ảnh mã nguồn mở cho thấy các đơn vị rút lui dưới hỏa lực của pháo binh và các thi thể nằm rải rác dọc các con đường và hàng cây. Các đơn vị quân đội Ukraine từ lâu đã gặp khó khăn trong việc liên lạc với nhau vì họ thường có các thiết bị vô tuyến khác nhau. Những người lính biết về cuộc rút lui cho biết vấn đề liên lạc khó khăn là một yếu tố dẫn đến việc binh sĩ bị bắt, thiệt mạng và bị thương.

Những người lính được New York Times phỏng vấn cho rằng một số đơn vị đã rút trước khi những đơn vị khác biết về cuộc rút lui. Điều đó khiến các đơn vị bị bỏ lại có nguy cơ bị quân Nga bao vây.