Nghề làm nước Mắm xứ Nghệ

Theo lời kể thì nghề làm nước mắm ở Nghệ An có hàng trăm năm nay rồi.

Ghi nhận ở Sơn Hải, Quỳnh Lưu, Nghệ An thì nước mắm được ủ chượp trong các thùng nhựa lớn. Mỗi thùng ủ được 2 tạ rưỡi cá các loại. Sau thời gian ủ chượp, nước mắm nơi đây còn trải qua khâu nấu lược.

Bà Cả, một hộ làm nước mắm cho biết.

“Khi cá mà chết thì làm con cá phải hơn một năm, vài năm mình mới dán được. Nước mắm thì muối phải một năm rưỡi, nếu bán chậm thì hai năm, bán đúng thì một năm rưỡi, cá mà to thì phải hai năm, cá nhỏ thì năm rưỡi, một năm thì mới bán được”.

Nước mắm làm thủ công theo quy mô hộ gia đình như vầy ở Nghệ An ít khi có bao bì nhãn hiệu. Người mua tùy thói quen khẩu vị mà tin cậy chọn mua về dùng. Theo lời của bà Ba, mấy năm gần đây các tàu đánh bắt cá về cũng ít, nên phải chia ra nhiều đợt để mua cá về ủ chượp.

“Nói chung là khi thuyền về có cá là mua làm. Ít rồi. Liệu mà mua cho họ đó… Nhiều đợt, thế mà hơn một năm mới ra được”.

Mất thời gian hơn năm trời mới có thể ra được nước mắm từ ủ chượp ở các thùng nhựa như vầy. Theo lời bà Cả, từ hồi xảy ra vụ xả thải Formosa Hà Tĩnh, không hiểu sao các chủng loại cá biển quen thuộc ngày càng ít đi hẳn.

“Cứ một thùng muối được hơn 2 tạ rưỡi một thùng. Mà ra 2 tạ rưỡi thì một thùng được 100 lít. Hổm rày không có cá mấy. Mọi lúc là cá vây với lại bốn xào nó đầy, chứ giờ không có mấy lắm đâu”

Một khi sản lượng cá ở vùng biển Nghệ An ngày càng kém đi đưa đến hệ lụy là nhiều ghe tàu phải nằm bờ. Lao động theo nghề biển giã phải chuyển sang mưu sinh bằng nghề khác. Cá biển ít ỏi nên nghề nước mắm truyền thống ở hộ gia đình cũng ngày càng thu hẹp.

Theo voa