Ngày Tết, đối diện với bệnh gout và đái tháo đường như thế nào?
Theo thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Huy Cường, nguyên bác sĩ Nội tiết tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương (Hà Nội), cứ sau dịp Tết là số bệnh nhân bị các bệnh lý chuyển hóa lại gia tăng đột biến, trong đó có bệnh nhân đái tháo đường, bệnh nhân mắc bệnh gout.
Hôn mê, viêm cấp tính vì trót vui Tết
Cách đây hai năm, anh Nguyễn Ngọc Lương (51 tuổi, Hà Nội) đột ngột bị hôn mê do tăng đường huyết. Từ trước Tết cả tuần cố né các buổi tiệc tùng, nhậu nhẹt, nhưng vào chính Tết, anh Lương cũng khó khước từ. Mỗi bữa ăn, anh bắt đầu tặc lưỡi cố thêm tý chắc không sao. Hậu quả là sau 1 tuần Tết đến sáng mùng 3 khi vợ vào gọi, anh Lương đã bị biến chứng của tiểu đường tuýp 2 gây hôn mê.
May mắn nhà gần bệnh viện nên anh Lương được đưa vào cấp cứu kịp thời. Hai lần Tết vừa qua, anh Lương sợ quá không dám đi đâu hay ăn uống vô độ nữa. Anh buộc phải ở nhà nghỉ ngơi vì bệnh chuyển hóa có thể đến bất cứ lúc nào.
Cũng bị bệnh gout, ông Đỗ Quốc Tĩnh (65 tuổi, Hải Phòng) khổ sở vì ngày Tết trót vui quá. Chỉ cần uống rượu, ăn thêm chút gì là ngày hôm sau ông không đi lại được do bị biến chứng viêm gout cấp. Các khớp đau nhức, thậm chí sưng đẫm, đi lại cũng khó khăn chứ chưa nói đi chơi Tết.
Mọi người cần cảnh giác biến chứng ngày Tết của bệnh gout. (Ảnh minh họa: Internet)
Với những người mắc bệnh như ông Tính, anh Lương, ngày Tết vượt qua được là cả một cửa ải. Ngày Tết lại có nhiều cám dỗ hơn các dịp khác trong năm nên những người mắc bệnh chuyển hóa dễ mang biến chứng nặng.
Cũng trong thời điểm này, các khoa cấp cứu của bệnh viện lại cấp cứu nhiều bệnh nhân bị biến chứng do bệnh chuyển hóa, đặc biệt là đái tháo đường.
Bác sĩ Cường chia sẻ, bệnh gout hay đái tháo đường là bệnh bị ảnh hưởng nhiều bởi chế độ ăn và lối sống.
Video đang HOT
Ngày Tết, nhiều người sinh hoạt không điều độ, ăn ngủ thất thường, không tập được thể dục… quên không uống thuốc hoặc hết thuốc chưa kịp mua, chưa tiêm được insuline dẫn tới bệnh lý ngày một nặng hơn. Nhiều người mang tâm lý “đói quanh năm nhưng no ba ngày Tết” nên tự buông khiến biến chứng của những bệnh này cũng tăng lên nhiều nhất.
Biến chứng đáng sợ nhất của bệnh nhân đái tháo đường là hôn mê do tăng đường huyết. Hôn mê do đái tháo đường có hai thể là hôn mê nhiễm toan ceton và hôn mê tăng áp lực thẩm thấu.
Đây là những biến chứng cấp tính nguy hiểm nhất của bệnh đái tháo đường. Điểm đặc trưng của bệnh là thiếu hụt insuline nặng và đường máu tăng quá cao làm cơ thể rơi vào tình trạng mất nước, rối loạn điện giải, nhiễm toan và hôn mê. Nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, bệnh nhân sẽ bị tử vong.
Để đón Tết an toàn, bác sĩ Cường cho biết người bị bệnh gout hay đái tháo đường cần đặc biệt lưu ý phải khám trước và sau Tết. Dự trữ thuốc và đặc biệt không được quên thuốc.
Cần báo cho những người xung quanh về bệnh đái tháo đường của mình để tránh nhầm lẫn với say rượu vì có người tử vong trên bàn nhậu do hạ đường huyết mà bạn nhậu nghĩ do say rượu.
Thực đơn ngày Tết được gợi ý cho người mắc bệnh chuyển hóa
Những người mắc đái tháo đường tuýp 2, gout cần chú ý chế độ ăn uống. Thực đơn có thể tham khảo như sau:
Khoảng 8 giờ sáng các ngày Tết có thể ăn phở bò (khoảng 150 gram bánh phở, thịt bò 60 gram) hoặc bánh chưng 1 miếng (cỡ 1/8 miếng bánh lớn) hoặc bún mọc với sườn lợn, giò sống.
Ngày Tết là ‘cửa ải’ của bệnh mãn tính nên cần chú ý xây dựng thực đơn khoa học. (Ảnh minh họa: Internet)
Thời điểm 10 giờ, ăn 1 quả táo 180 gram, dưa hấu 300 gram. Đến 12 giờ trưa, ăn miến dong nấu sườn lợn có gia vị. Có thể thay đổi ăn cơm (khoảng 1 miệng bát cơm), canh măng, chân giò lợn 150 gram, thịt luộc, rau xào…
Khi ăn nên cố gắng ăn đủ các món thịt, cá, rau xanh và đừng quên tập thể dục. Nếu người bệnh có đi chơi xa, luôn nhớ mang theo thuốc dùng hàng ngày. Nên mang nhiều hơn số lượng dự kiến vì có thể kéo dài ngày lưu trú bên ngoài hơn dự định vì họ hàng níu kéo, vì nhỡ tàu xe… Đem theo đơn thuốc của bác sỹ trong ví, phòng trường hợp khẩn cấp bị hôn mê hoặc hết thuốc chữa trị.
Để hạn chế nguy cơ hạ đường huyết do vận động nhiều bất thường, nên ăn từ 15-30gam chất bột đường sau mỗi 30 phút leo núi (ví dụ 1-2 quả quýt, uống một cốc nước ngọt..).
Theo phunusuckhoe.vn
Mắc nhiều bệnh vì dinh dưỡng không hợp lý
Dinh dưỡng không hợp lý, dinh dưỡng thiếu lành mạnh là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây gia tăng các bệnh lây nhiễm, làm thay đổi mô hình bệnh tật và tử vong ở Việt Nam, với 75% tỷ lệ tử vong là do các bệnh không lây nhiễm, trong đó đứng đầu là các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, gout...
Ảnh minh họa.
Chế độ dinh dưỡng với bệnh không lây nhiễm
Theo thống kê, bệnh mạn tính không lây đang là nguyên nhân dẫn đến tử vong của 40 triệu người trên thế giới mỗi năm. Ở Việt Nam các bệnh không lây nhiễm đang gia tăng nhanh chóng, là nhóm bệnh có tỉ lệ tử vong cao nhất, chiếm 73% các trường hợp.
Hiện nay, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, phát triển kinh tế và toàn cầu hóa thị trường đã có những ảnh hưởng nhất định đến lối sống, chế độ ăn, tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe của quần thể dân cư, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Mức sống cải thiện, thực phẩm sẵn có tràn ngập... đã làm gia tăng các hậu quả liên quan đến thay đổi lối sống và thói quen ăn uống không hợp lý, ít hoạt động thể lực và sử dụng thuốc lá thường xuyên dẫn đến sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm.
Càng ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh rằng, việc thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý, dinh dưỡng lành mạnh có tác động mạnh mẽ tới sức khỏe của mỗi con người trong suốt cả cuộc đời, thậm chí liên quan đến cả thế hệ sau của họ (dinh dưỡng với chu kỳ vòng đời). Hành vi ăn uống thiếu khoa học không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe hiện tại mà còn có thể là nguyên nhân của các bệnh như ung thư, bệnh tim mạch và đái tháo đường sau này hay không.
Đề phòng bệnh không lây nhiễm
Các bệnh không lây nhiễm có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Thiếu và thừa các chất dinh dưỡng đều tác động tiêu cực tới sự phát triển những căn bệnh này. Vì vậy, việc thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý là rất cần thiết trong phòng bệnh không lây nhiễm.
Không có một thức ăn nào là toàn diện và có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết theo nhu cầu cơ thể. Mỗi loại thức ăn có chứa một số loại chất dinh dưỡng nhất định với tỷ lệ khác nhau, cho nên bữa ăn hàng ngày cần đa dạng và phối hợp nhiều loại thực phẩm. Các chất dinh dưỡng của các loại thực phẩm này sẽ bổ sung cho nhau và giá trị dinh dưỡng của bữa ăn sẽ tăng lên. Trong khẩu phần ăn hàng ngày nên có sự phối hợp giữa nguồn chất đạm động vật và thực vật (thịt, cá, trứng, sữa, tôm, cua, hải sản... đậu, đỗ...).
Ngoài ra, nên có cả dầu thực vật và mỡ động vật ở tỷ lệ cân đối trong khẩu phần ăn. Tăng cường ăn vừng lạc, đậu đỗ, rau xanh và hoa quả chín. Không nên ăn các thức ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn vì có nhiều muối/ngọt/mỡ, thức ăn có chỉ số đường huyết cao. Ăn đủ nhu cầu, cần phân chia hợp lý các bữa ăn trong ngày (tùy theo lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, mức độ lao động); Không nên ăn mặn, sử dụng muối iod trong chế biến thức ăn; Tăng cường hoạt động thể lực phù hợp với lứa tuổi; Duy trì cân nặng ở mức "nên có".
Hiện nay, chế độ dinh dưỡng hợp lý phòng chống bệnh không lây nhiễm được khuyến nghị là: Chế độ ăn cần đủ các chất dinh dưỡng so với nhu cầu cơ thể, ăn đa dạng các loại thực phẩm, các chất dinh dưỡng ở tỷ lệ cân đối giữa nguồn gốc động vật và nguồn gốc thực vật.
Lương thực: Đầu tiên phải kể đến là nhóm ngũ cốc, là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể hoạt động. Hiện nay trên thị trường thường bán các loại gạo trông rất trắng và đẹp mắt do quá trình xay sát kỹ nên đã làm mất đi các chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe như các vitamin nhóm B nhất là vitamin B1, chất xơ... Gạo lứt là gạo không bị xay sát kỹ, vẫn còn lớp cám gạo bên ngoài hạt gạo, có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao hơn và đã được chứng minh có tác dụng hỗ trợ trong việc kiểm soát đường huyết, để hỗ trợ dự phòng và điều trị bệnh đái tháo đường. Ngoài ra, cũng nên ăn thay đổi các loại ngũ cốc khác nhau (như khoai lang, khoai tây, ngô ...) để làm đa dạng bữa ăn và các chất dinh dưỡng, tăng cường lợi ích cho sức khỏe.
Chất đạm: Cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật từ các loài gia súc, gia cầm, hải sản và đạm thực vật từ các loại đậu, đỗ... Nên ăn thức ăn giàu đạm với tỉ lệ cân đối giữa nguồn đạm động vật và thực vật, tăng cường ăn đậu phụ và cá. Các loại thịt đỏ (như thịt lợn, thịt bò ...) có nhiều sắt giúp phòng chống thiếu máu thiếu sắt, đặc biệt quan trọng đối với trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và phụ nữ trong tuổi sinh đẻ. Tuy nhiên, chỉ nên ăn lượng vừa phải, vì ăn nhiều thịt đỏ lại làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, gout...
Chất béo: Cần đảm bảo một tỉ lệ cân đối giữa nguồn chất béo động vật (mỡ lợn, mỡ gà,...) và chất béo thực vật (dầu, đậu tương, vừng, lạc...). Nên giữ trong khẩu phần hàng ngày ít nhất là 40% chất béo thực vật, chất béo động vật không nên vượt quá 60%, nên ăn phối hợp cả mỡ động vật và dầu thực vật, không nên thay thế hoàn toàn mỡ động vật bằng các chất béo thực vật. Dầu, mỡ để rán chỉ dùng một lần rồi đổ bỏ; hạn chế ăn đồ nướng vì làm tăng nguy cơ gây ung thư.
Rau và quả chín: Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo nên ăn ít nhất 400 gam rau, quả mỗi ngày có tác dụng phòng chống các bệnh mạn tính liên quan đến dinh dưỡng như các bệnh tim mạch, ung thư dạ dày và ung thư đại trực tràng. Những người thừa cân, béo phì, rối loạn glucose máu, đái tháo đường nên lưu ý hạn chế các loại quả chín ngọt và nhiều năng lượng như chuối, xoài, mít, vải...
Theo kinhtedothi
Cách tập luyện tốt cho người bệnh thận Có nhiều nguyên nhân gây suy thận, trước đây chủ yếu là do các bệnh lý tại thận, nhất là do viêm cầu thận, nhưng nay suy thận do biến chứng từ tăng huyết áp hay các bệnh chuyển hóa như gout, béo phì, đái tháo đường không ngừng tăng cao. Tiến triển của bệnh thận mạn tính dẫn đến suy thận mạn...