‘Ngày quyết định’ tương lai của Thái Lan
Khoảng 50 triệu người Thái Lan có quyền đi bỏ phiếu hôm nay 14.5 trong cuộc bầu cử quyết định tương lai của đất nước này, theo tờ Bangkok Post.
Khoảng 95.000 điểm bỏ phiếu khắp Thái Lan mở cửa lúc 8 giờ sáng nay 14.5, theo AFP. Dự kiến sẽ có khoảng 50 triệu cử tri Thái Lan đủ điều kiện đến các điểm bỏ phiếu để bầu chọn lãnh đạo mới trong cuộc bầu cử hôm nay. Hai triệu cử tri khác đã đi bỏ phiếu trước đó, theo Bangkok Post.
Một cử tri bỏ phiếu để bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử tại một điểm bỏ phiếu ở Bangkok, Thái Lan, ngày 14.5. Ảnh Reuters
“Ngày quyết định”
Trước khi cuộc bỏ phiếu bắt đầu, Bangkok Post hôm nay đăng bài về sự kiện trọng đại này với tựa đề “Ngày quyết định”, nhận định “cuộc bầu cử hôm nay sẽ thay đổi triệt để hoặc duy trì hiện trạng”. Cuộc bầu cử lần này chủ yếu là cuộc cạnh tranh giữa phe quân sự với đại diện là đương kim Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, và phe đối lập đứng đầu là đảng Pheu Thai, dưới sự dẫn dắt của bà Paetongtarn Shinawatra – con gái cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra.
Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha phát biểu tại một sự kiện ở Bangkok ngày 12.5 trước cuộc tổng tuyển cử. Ảnh Reuters
“Cuộc bầu cử này được coi là một mục trong chương trình nghị sự quốc gia nhằm thể hiện sức mạnh của bầu cử trong sạch. Không mua phiếu, không bán phiếu”, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử (EC) Ittiporn Boonpracong tuyên bố hôm 13.5.
Tại điểm bỏ phiếu, mỗi cử tri đủ điều kiện sẽ được cung cấp hai lá phiếu – một lá phiếu màu tím để chọn một thành viên quốc hội địa phương và một lá phiếu màu xanh lá cây để chọn đảng họ muốn điều hành đất nước, theo ông Ittiporn.
Video đang HOT
EC dự kiến 85% cử tri sẽ đi bầu trong cuộc bầu cử hôm nay. Những lựa chọn cho người Thái là giữa sự cầm quyền liên tục của giới tinh hoa, những người mà các quyết định chính trị và kinh tế của họ đã dẫn đến sự bất bình đẳng rõ rệt, hoặc ước mơ của đất nước về việc có một chính phủ thực sự dân chủ với những người đại diện là những người trao quyền cho công dân và nâng đỡ những người sống trong cảnh nghèo đói, theo Bangkok Post dẫn lời các nhà quan sát.
Các ứng cử viên thủ tướng của đảng Pheu Thai Paetongtarn Shinawatra, con gái của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, và Sretha Thavisin, một ông trùm bất động sản, tham dự một sự kiện mít tinh lớn trước cuộc bầu ở Bangkok ngày 12.5. Ảnh Reuters
Tổng cộng có 70 đảng, 1.898 ứng cử viên trong danh sách và 4.781 ứng cử viên nghị sĩ đã đăng ký tranh cử trong cuộc bầu cử này, trong khi 63 người được đề cử là ứng viên thủ tướng thuộc 43 đảng.
Ông Ittiporn cho biết EC đã sẵn sàng tổ chức cuộc bầu cử hôm nay và đảm bảo sự kiện này sẽ diễn ra suôn sẻ. EC dự kiến sẽ bắt đầu báo cáo kết quả bầu cử không chính thức từ 18 giờ 30 phút cùng ngày.
Thắt chặt an ninh
Hơn 147.500 cảnh sát sẽ được triển khai để đảm bảo luật pháp và trật tự tại các điểm bỏ phiếu trên toàn quốc vào hôm nay, theo Cảnh sát trưởng quốc gia Thái Lan Damrongsak Kittiprapas. Ông cho biết thêm số cảnh sát này sẽ được chia thành các đội để bảo vệ các điểm bỏ phiếu trong giờ bỏ phiếu hoặc sẵn sàng được triển khai nhanh chóng để xử lý các sự cố cụ thể.
Trước cuộc bầu cử, cảnh sát đã trấn áp tội phạm từ ngày 4-11.5, trong đó gần 35.900 nghi phạm đã bị bắt giữ, theo ông Damrongsak. Ông còn nói rằng một số nghi phạm khác cũng đã bị bắt giữ trong tổng số 184 vụ án liên quan đến bầu cử, trong đó loại tội phạm phổ biến nhất là hành vi phá hoại áp phích bầu cử.
Cảnh sát và quan chức từ các văn phòng quận ở Bangkok kiểm tra các lá phiếu, hộp và tài liệu cần thiết cho cuộc bầu cử ngày 14.5 tại Trung tâm Thanh niên Thái-Nhật Bangkok ngày 13.5. Ảnh Chụp màn hình Bangkok Post
Trong khi đó, các cử tri ở vùng sâu phía nam Thái Lan đã được Tập đoàn quân số 4 thông báo rằng các biện pháp an ninh đã được tăng cường cho cuộc bỏ phiếu hôm nay, theo Trung tướng Santi Sakultanak, chỉ huy quân đội khu vực phía nam Thái Lan.
Các đội an ninh ba bên, bao gồm binh lính, cảnh sát và tình nguyện viên quốc phòng, đã được triển khai ở Yala, Patani Narathiwat và một số khu vực của tỉnh Songkhla để đảm bảo an toàn công cộng trong ngày bỏ phiếu.
“Mọi người có thể yên tâm rằng họ có thể ra ngoài bỏ phiếu mà không sợ hãi hay lo lắng về sự an toàn của mình vào Chủ nhật (hôm nay) vì các nhà chức trách đang nỗ lực tối đa hóa an ninh”, ông Santi nhấn mạnh.
Ông Santi khẳng định an ninh đã được tăng cường, đặc biệt là tại các điểm bỏ phiếu và các khu vực bị cho là dễ bị tấn công, để ngăn chặn các cuộc tấn công, đồng thời lưu ý rằng trong cuộc bầu cử năm 2021, một phương tiện vận chuyển các thùng phiếu đã hứng phải một vụ đánh bom, theo Bangkok Post.
Trong bối cảnh đảng Pheu Thai đang dẫn đầu các cuộc thăm dò, nhiều người lo ngại quân đội Thái Lan sẽ một lần nữa đảo chính nếu Thủ tướng Prayuth không tái đắc cử. Tuy nhiên, đại tướng Narongpan Jitkaewthae, người đứng đầu quân đội kiêm Tư lệnh lục quân Thái Lan, đã bác bỏ khả năng này. Theo vị tướng, các cuộc đảo chính trong quá khứ rất tiêu cực. Do đó, ông cho rằng không nên có thêm cuộc đảo chính nữa và từ này nên bị xóa khỏi từ điển, hãng tin AFP dẫn lời ông mới đây.
Tuy nhiên, một vấn đề khác đặt ra với đảng Pheu Thai là dù có khả năng chiến thắng cao, đảng này vẫn chưa chắc sẽ nắm quyền, bởi thắng cử không đồng nghĩa việc giành được đủ ghế ở Hạ viện. Theo hiến pháp năm 2017 do quân đội soạn thảo, ghế thủ tướng sẽ do 500 hạ nghị sĩ được bầu lần này và 250 thượng nghị sĩ – do chính quyền ông Prayut bổ nhiệm – bầu chọn.
Cuộc đua tranh giữa những mặt đối lập
Ngày 14/5, khoảng 50 triệu cử tri trên khắp Vương quốc Thái Lan sẽ đi bỏ phiếu bầu hạ viện khóa mới gồm 500 ghế.
Cử tri Thái Lan bỏ phiếu tại một địa điểm bầu cử ở Bangkok, Thái Lan, ngày 7/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Cuộc bầu cử năm nay diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Thái Lan vẫn mắc kẹt trong "bẫy thu nhập trung bình" với tăng trưởng kinh tế không đạt 5% kể từ năm 2012, cùng các vấn đề khác như dân số già, tiết kiệm và đầu tư thấp, nợ hộ gia đình cao và tụt hậu so với các nước láng giềng đông dân hơn và đang phát triển nhanh. Do đó, cuộc bầu cử sẽ không chỉ bầu ra các nghị sĩ mà còn tìm kiếm một nhà lãnh đạo chính phủ có khả năng dẫn dắt đất nước vượt qua những khó khăn hiện tại để phát triển lên tầm cao mới.
Mặc dù có tới gần 70 đảng tham gia tranh cử song cuộc bầu cử dự kiến sẽ là cuộc đua chủ yếu giữa hai đảng: Quốc gia Thái Lan thống nhất (UTN) của Thủ tướng đương nhiệm Prayut Chan-o-cha và Vì nước Thái (Pheu Thai), một nhánh của đảng Người Thái yêu người Thái (Thai Rak Thai) của cựu Thủ tướng lưu vong Thaksin Shinawatra, hiện đã không còn tồn tại.
UTN tuy mới thành lập nhưng thành viên của đảng không phải là những gương mặt mới, trong đó có Thủ tướng Prayut, các cựu phó thủ tướng cùng các thành viên chính phủ kỳ cựu. Gần đây, UTN đã tập hợp một nhóm kinh tế, bao gồm những trụ cột vững chắc nhất của Thái Lan là năng lượng, bất động sản và sản xuất để hỗ trợ ông Prayut tiếp tục những sáng kiến mà chính phủ 4 năm qua đã triển khai như tiếp tục đầu tư vào Hành lang kinh tế phía Đông (EEC) - nơi tập trung nhiều ngành công nghiệp mới như chuỗi cung ứng xe điện, sản xuất pin và thiết bị điện tử, năng lượng tái tạo - và mô hình kinh tế Sinh học - Tuần hoàn - Xanh (BCG)...
Trong khi đó, đảng Pheu Thai đang hứa hẹn một sự trỗi dậy sau thời kỳ mà họ gọi là "một thập kỷ bị mất" dưới chế độ liên kết với quân đội của Thủ tướng đương nhiệm Prayut. Với việc bà Paetongtarn Shinawatra, con gái ông Thaksin, lãnh đạo chiến dịch bầu cử của Pheu Thai, các cuộc thăm dò dư luận đều cho thấy đảng này đang dẫn đầu và có nhiều khả năng giành được nhiều ghế nhất.
Tuy nhiên, đảng Tiến bước với tư tưởng cấp tiến cũng là một ẩn số thú vị, cho thấy cuộc bầu cử sẽ là một cuộc đua tam mã. Theo quy định bầu cử Thái Lan, một đảng hoặc một nhóm đảng cần phải giành được ít nhất 251 trong số 500 ghế hạ viện để thành lập chính phủ. Trước bầu cử, mỗi đảng có thể đề cử tối đa 3 ứng cử viên cho ghế thủ tướng và phải giành được ít nhất 25 ghế nghị sĩ để có thể bảo đảm danh sách ứng cử viên của mình được bỏ phiếu tại quốc hội.
Gương mặt quen thuộc nhất trong số các ứng cử viên thủ tướng là Thủ tướng đương nhiệm Prayut. Là người chèo lái chính phủ vượt qua đại dịch COVID-19 kéo dài trong phần lớn nhiệm kỳ vừa qua, vị tướng quân đội 69 tuổi hy vọng sẽ trở lại vị trí thủ tướng với cương lĩnh tranh cử tập trung vào phát triển hạ tầng, đảm bảo tính liên tục trong các chính sách phát triển mà đất nước đang thực hiện, bảo đảm sự ổn định cũng như bảo vệ Hoàng gia.
Phó Thủ tướng Prawit Wongsuwan, 78 tuổi, cũng nhắm đến ghế thủ tướng với tư cách là ứng cử viên của đảng Quyền lực Nhà nước nhân dân (PPRP) đứng đầu trong liên minh cầm quyền 4 năm qua. Ông Prawit được coi là "anh cả" của các nhà lãnh đạo quân đội từng tiến hành cuộc đảo chính năm 2014. Ở cuộc bầu cử lần này, cương lĩnh tranh cử của ông chú trọng vào phúc lợi nhà nước, cung cấp miễn phí cho người nghèo và hoà giải chính trị.
Lợi thế của 2 ứng cử viên đều xuất thân quân đội này là họ có kinh nghiệm lãnh đạo trong nhiệm kỳ vừa qua và được sự hậu thuẫn của Thượng viện 250 ghế do quân đội bổ nhiệm.
Mặc dù vậy, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy cả 2 lãnh đạo kỳ cựu này đều tụt lại phía sau 2 ứng cử viên trẻ tuổi của đảng Pheu Thai và đảng Tiến bước.
Ở tuổi 37, bà Paetongtarn Shinawatra đang nổi lên như ứng cử viên sáng giá nhất cho chiếc ghế thủ tướng Thái Lan sắp tới. Từng chứng kiến cả bố đẻ Thaksin và cô ruột Yingluck bị quân đội lật đổ khi đang ở ngôi vị thủ tướng, ứng cử viên Paetongtarn có mục tiêu rất quyết liệt tại cuộc bầu cử lần này là một chiến thắng "long trời lở đất" cho đảng Pheu Thai. Cương lĩnh tranh cử của bà là tăng lương tối thiểu và phục hồi kinh tế.
Tuy vậy, cũng như Pheu Thai đang đối mặt với một đối thủ "cùng hội cùng thuyền" đáng gờm là đảng Tiến bước, bà Paetongtarn cũng sẽ thấy mình phải chạy đua với thủ lĩnh 43 tuổi của Tiến bước là Pita Limjaroenrat. Càng sát ngày bầu cử, ông Pita đang được ví như một "cơn sốt" với những lời lẽ vận động lôi cuốn tập trung vào cải thiện cuộc sống người dân, phi tập trung hóa, cải cách hành chính quan liêu và chấm dứt sự can thiệp của quân đội vào chính trị.
Nhìn từ kết quả các cuộc thăm dò dư luận, có thể thấy cuộc bầu cử năm nay tại Thái Lan là cuộc đua tranh của các mặt đối lập. Giữa các đảng đứng đầu, đó là sự đối lập giữa phe thân quân đội với phe phản đối đảo chính. Giữa các ứng cử viên thủ tướng hàng đầu, đó là sự đối lập về tuổi tác và kinh nghiệm chính trường.
Theo khảo sát của Viện Quản lý phát triển quốc gia (NIDA), trong số 52.322.824 cử tri đủ điều kiện bầu cử, nhóm tuổi dưới 42 chiếm tỷ lệ cao nhất với hơn 40%. Nhóm Thế hệ X (từ 43 đến 58 tuổi) chiếm khoảng 30% số cử tri. Thế hệ Bùng nổ dân số (từ 59 đến 77 tuổi) chiếm khoảng 22% trong khi nhóm cử tri lớn tuổi nhất, còn được gọi là "thế hệ im lặng" (78 đến 98 tuổi), chiếm khoảng 4%.
Giới quan sát nhận định rằng việc nắm bắt sự ủng hộ của lớp cử tri trẻ tuổi và những cử tri còn lưỡng lự, vốn chiếm tỷ lệ khá cao trong các cuộc thăm dò trước bầu cử, sẽ góp phần quyết định cơ hội chiến thắng của mỗi đảng. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo bất cứ ai về đích, việc không mang lại lợi ích kinh tế rộng lớn có thể dẫn đến sự bất ổn của Thái Lan.
Người Thái đội nắng đi bỏ phiếu Cử tri Thái Lan ngày 7.5 đi bỏ phiếu sớm trong cuộc tổng tuyển cử quan trọng chính thức diễn ra sau một tuần nữa. Hơn 2 triệu người đã đăng ký bỏ phiếu sớm trong số 52 triệu cử tri hợp lệ từ 18 tuổi trở lên tại Thái Lan, theo Reuters dẫn số liệu của Ủy ban Bầu cử. Ngày 7.5,...