Ngành ngân hàng đẩy mạnh kích cầu tín dụng cuối năm
Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 29/10, tăng trưởng tín dụng bất ngờ ghi nhận mức tăng 8,72% so với cuối năm 2020, cao hơn so với mức tăng 6,5% ở cùng kỳ năm trong bối cảnh làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 4 tác động đến nhiều lĩnh vực, doanh nghiệp trong nhiều tháng.
Tuy vậy, tại TP Hồ Chí Minh là nơi chịu tác động nặng nề nhất trong đợt dịch vừa qua thì tín dụng phục hồi vẫn còn rất chậm.
Khách hàng giao dịch tại hội sở chính Vietcombank, 198 Trần Quang Khải, Hà Nội. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Phục hồi còn chậm
Báo cáo gần đây của Công ty cổ phần Chứng khoán SSI cho biết, với mức tăng trưởng tín dụng 8,72% đã có khoảng 77.700 tỷ đồng tín dụng mới được bổ sung cho nền kinh tế trong tháng 10, gần gấp đôi so với tháng 9.
Trong đó, lĩnh vực thương mại và dịch vụ chiếm tỷ trọng cao nhất, với 34.900 tỷ đồng được cấp vay mới trong tháng 10 và lĩnh vực công nghiệp và xây dựng cũng được bổ sung 15.600 tỷ đồng. Dữ liệu cho thấy, tín dụng đã có mức tăng trưởng tích cực hơn so với kỳ vọng và thể hiện sự hồi phục của nền kinh tế sau giãn cách.
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh, tính đến cuối tháng 10/2021, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn đạt khoảng 6,7%. Dù mức tăng này cao hơn so với cùng kỳ năm 2020, tuy nhiên so với tháng trước đó thì nhìn chung tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh phục hồi vẫn còn khá chậm sau một tháng “mở cửa”.
Mức tăng 6,7% trong 10 tháng, tín dụng ở TP Hồ Chí Minh cũng thấp hơn nhiều so với mức tăng tín dụng chung của cả nền kinh tế. Tuy vậy, với lịch sử tín dụng qua các năm, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn trong 2 tháng cuối năm.
“Việc tín dụng ở TP Hồ Chí Minh tăng trưởng chậm không phải do các ngân hàng thiếu vốn. Ngành ngân hàng thành phố cam kết cung ứng đủ vốn cho nhu cầu phục hồi sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp. Thực tế, trong tháng 10, trên địa bàn ghi nhận nhiều hồ sơ đăng ký tín dụng phát sinh, nhưng đang trong quá trình thẩm định triển khai cho vay nên chưa được tính vào dư nợ tín dụng tháng. Với các tín hiệu gần đây, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn thành phố sẽ phục hồi mạnh hơn trong 2 tháng cuối năm”, ông Nguyễn Hoàng Minh cho biết.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh cũng cho hay, hiện ngành ngân hàng thành phố đang tập trung triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp. Đặc biệt là triển khai hiệu quả Thông tư 14/2021/TT-NHNN ngày 7/9/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Ước tính, dư nợ hỗ trợ có thể lên tới 1 triệu tỷ đồng với 400.000 lượt doanh nghiệp trên địa bàn sẽ được hỗ trợ.
Song song đó, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh sẽ giám sát chặt chẽ việc giảm lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại, khi các ngân hàng đã đồng thuận giảm bình quân 1 điểm % trên dư nợ hiện hữu tính từ đầu tháng 7/2021 đến nay. Đây được xem là chính sách hỗ trợ rất thiết thực cho doanh nghiệp, vì giúp doanh nghiệp giảm được chi phí tài chính, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Tập trung hỗ trợ doanh nghiệp
Mới đây, trả lời chất vấn của đại biểu tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội XV, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc nới lỏng các điều kiện cấp tín dụng có thể làm giảm chất lượng tín dụng, gia tăng nợ xấu. Vì thế, cần cân nhắc hết sức kỹ lưỡng để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ và an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Video đang HOT
Tại TP Hồ Chí Minh, theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh thành phố cho rằng, trong điều kiện Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa nới lỏng điều kiện vay vốn, ngành ngân hàng thành phố đã trao đổi, thống nhất phương án xử lý đối với các phương án sản xuất kinh doanh không có tài sản thế chấp. Bởi, đây là một trong những điểm nghẽn lớn nhất khiến các doanh nghiệp chưa tiếp cận được với vốn tín dụng từ ngân hàng.
Cụ thể, thay vì cần tài sản thế chấp thường là bất động sản, người dân, doanh nghiệp có thể thế chấp dòng tiền bán hàng, cho ngân hàng quản lý nguồn thu… để làm cơ sở thu hồi nợ, tạo điều kiện cho ngân hàng thẩm định, giải ngân vốn tín dụng cho các phương án sản xuất kinh doanh.
Như vậy, chỉ cần người dân, doanh nghiệp có phương án sản xuất kinh doanh khả thi, minh bạch dòng tiền… thì khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng sẽ cao hơn. Đây được xem là giải pháp khá hiệu quả vừa đảm bảo cung ứng vốn cho doanh nghiệp, vừa đảm bảo tính pháp lý cho các hợp đồng cấp tín dụng của ngân hàng trong bối cảnh ngành này cũng đang đối mặt với rủi ro nợ xấu tăng cao.
Giải pháp này được ngành ngân hàng thành phố triển khai trong khuôn khổ chương trình kết nối doanh nghiệp – ngân hàng, để tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận với vốn tín dụng của ngân hàng một cách thuận lợi và ưu đãi nhất.
Về phía các ngân hàng thương mại, để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi sản xuất kinh doanh, nhiều ngân hàng đã tung các gói, chương trình ưu đãi nhằm kích cầu tín dụng trong giai đoạn này.
Chẳng hạn, tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn – Thương Tín (Sacombank), ngân hàng này đã dành nguồn vốn hơn 5.000 tỷ đồng hỗ trợ cho các doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh tham gia chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp, với mức lãi suất ưu đãi chỉ từ 0,5-1,5%/năm.
Đồng thời, từ tháng 10, Sacombank triển khai nguồn vốn 20.000 tỷ đồng cho khách hàng doanh nghiệp vay vốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh với lãi suất ưu đãi chỉ từ 4,5%/năm cho kỳ hạn vay đến 3 tháng, 5,5%/năm với thời hạn lên đến 6 tháng và từ 4%/năm dành cho doanh nghiệp xuất khẩu. Nguồn vốn được ngân hàng áp dụng đến hết ngày 31/12/2021.
Mới đây, Ngân hàng Thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cũng đã dành 5.000 tỷ đồng và 150 triệu USD với mức cho vay với lãi suất từ 5,1%/năm đối với VND và 2%/năm đối với USD cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ có nhu cầu bổ sung vốn lưu động, thời gian vay vốn lên đến 9 tháng tùy thuộc vào từng điều kiện cấp tín dụng.
Ngoài việc dành một lượng vốn với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh sau đại dịch, ngân hàng này cũng đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ; giảm lãi và giữ nguyên nhóm nợ; hạ lãi suất cho vay đối với các khách hàng bị ảnh hưởng theo đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Còn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB), đại diện ngân hàng cho biết, đã triển khai nhiều giải pháp gói giải pháp tài chính dành riêng cho nhóm khách hàng doanh nghiệp SME. Cụ thể, từ nay đến hết ngày 19/3/2022, SCB triển khai chương trình ưu đãi lãi vay dành cho các khách hàng tham gia sản phẩm “Vay vốn siêu tốc, phát lộc kinh doanh” với lãi suất ưu đãi, chỉ từ 6,99%/năm.
Các ngân hàng kỳ vọng, thông qua các gói kích cầu này, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn trong 2 tháng cuối năm. Qua đó, giúp doanh nghiệp, người dân khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh nhanh chóng hơn sau thời gian dài “đóng băng” để phòng chống dịch.
Cần cơ chế hỗ trợ riêng cho 'đầu tàu' TP Hồ Chí Minh
Dưới ảnh hưởng tiêu cực của làn sóng dịch COVID-19, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) TP Hồ Chí Minh quý III vừa qua ghi nhận con số thấp kỷ lục chưa từng có - âm 24,39%, cộng thêm nhiều lĩnh vực, nhiều ngành gãy đổ.
Bước sang tháng 10, 11 dù hoạt động sản xuất công nghiệp, xuất khẩu... có tín hiệu tích cực hơn, tuy nhiên bức tranh kinh tế thành phố nhìn chung vẫn rất khó khăn.
Theo đề xuất của các chuyên gia, doanh nghiệp, với việc đóng góp 22% GDP của cả nước và khoảng 27% tổng thu ngân sách, TP Hồ Chí Minh đang cần cơ chế hỗ trợ nhiều hơn để có thể nhanh chóng phục hồi, tiếp tục là "đầu tàu kinh tế" của cả nước.
Doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn
Sau hơn 1 tháng "mở cửa", hoạt động các doanh nghiệp du lịch, lữ hành trên địa bàn TP Hồ Chí Minh vẫn còn rất khó khăn. Ảnh minh họa: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức
Sau hơn 1 tháng "mở cửa", hoạt động các doanh nghiệp du lịch, lữ hành trên địa bàn TP Hồ Chí Minh vẫn còn rất khó khăn. Việc tổ chức các tour du lịch mới chỉ mang tính "thăm dò" là chính. Phần lớn các địa phương hiện đã áp dụng Nghị quyết 128/NQ-CP ban hành Quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19", thế nhưng để tổ chức được các tour về tỉnh, doanh nghiệp phải đáp ứng rất nhiều quy định phòng dịch và mỗi nơi quy định mỗi khác khiến việc tổ chức tour gặp rất nhiều khó khăn, chưa kể phát sinh nhiều chi phí liên quan.
Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Du lịch Lửa Việt cho biết, trải qua 2 năm bị ảnh hưởng của dịch bệnh, doanh thu hạn chế, nguồn lực tài chính của công ty theo đó ngày càng cạn kiệt dẫn đến việc trợ cấp lương cho nhân viên ngày càng thấp. Dù đã mở cửa, nhưng hoạt động du lịch hiện vẫn chưa thể phục hồi như mong muốn. Không ít nhân viên du lịch đã bỏ nghề hoặc phải kiếm việc làm thêm vì không thể cầm cự được.
"Điều doanh nghiệp mong muốn nhất hiện nay và chúng tôi đã đề xuất rất nhiều lần, đó là ngân hàng chính sách cho doanh nghiệp được cho vay trả lương lao động với lãi suất 0%. Nhà nước có thể dựa vào báo cáo tài chính, những doanh nghiệp trước đây đóng thuế nhiều để làm căn cứ cho vay. Thực tế chính sách hỗ trợ này hiện đã có, chỉ là việc tiếp cận vẫn còn rất nhiều khó khăn", ông Nguyễn Văn Mỹ nói.
Đối với chính sách hỗ trợ giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp theo Nghị quyết sô 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về ban hành một số giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19, đại diện công ty này cũng cho biết, với tình hình hiện nay, kết quả kinh doanh năm 2021 khó có thể khả quan với các doanh nghiệp du lịch, lữ hành, thậm chí còn thua lỗ rất lớn. Vì vậy, việc giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp cũng không có tác dụng hỗ trợ, trong khi đây là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong các đợt dịch bùng phát.
Chính sách hỗ trợ giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp cũng không có nhiều tác động tích cực đến các doanh nghiệp sản xuất như cao su - nhựa, cơ khí - điện... ở Tp. Hồ Chí Minh, do kết quả kinh doanh không mấy tích cực trong năm nay.
Theo ông Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Công ty cao su Đức Minh kiêm Chủ tịch Hội Cao su - Nhựa TP Hồ Chí Minh, năm nay phần lớn các doanh nghiệp cao su - nhựa, nhất là có doanh thu dưới 200 tỷ đồng sẽ không có lãi, do giãn cách kéo dài, sản xuất 3 tại chỗ thì chi phí rất cao. Chưa kể, hiện chi phí nguyên vật liệu, logistics... đều tăng cao, trong khi tiêu thụ còn khó khăn đang khiến doanh nghiệp khó có thể phục hồi mạnh mẽ như trước. Vì vậy, chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp không mang lại lợi thế cho doanh nghiệp trong ngành.
"Do đứt gãy chuỗi cung ứng trong một thời gian dài giãn cách xã hội, hiện nhiều doanh nghiệp ngành cao su - nhựa tiêu thụ nội địa đang thiếu hụt dòng tiền để chi trả các khoản lãi vay ngân hàng. Vì vậy, chúng tôi mong muốn các ngân hàng thương mại đẩy mạnh cơ cấu lại nợ, giãn nợ hoặc khoanh nợ cho các doanh nghiệp trong ngành. Đồng thời, Chính phủ và các bộ ngành có chính sách kích cầu tiêu dùng, tăng sức mua hàng hóa trên thị trường, qua đó cũng giúp dòng tiền của doanh nghiệp ổn định trở lại", ông Nguyễn Quốc Anh nói.
Ngoài "đau đầu" về vấn đề tìm lao động thay thế cho lực lượng đã trở về quê do COVID-19, không ít doanh nghiệp dệt may cũng đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất.
Ông Phạm Văn Việt, Phó Chủ tịch Hội Dệt May - Thêu Đan TP Hồ Chí Minh cho biết, dự kiến, các doanh nghiệp phải mất trên 2 năm mới có thể khôi phục lại hoạt động như thời điểm trước dịch, trong khi điều kiện cho vay của ngân hàng vẫn không đổi, đòi hỏi phải không có nợ xấu, có tài sản đảm bảo hoặc có doanh thu, lợi nhuận... Do đó, nếu không sớm ban hành một cơ chế đặc biệt trong việc hỗ trợ vốn thì các doanh nghiệp sẽ rất khó để phục hồi.
Trong đợt dịch vừa qua, các doanh nghiệp bất động sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cũng gặp không ít khó khăn do không tiếp cận được với khách hàng, không giới thiệu, mở bán được sản phẩm.... Tuy nhiên, ngay sau khi mở cửa trở lại, các chủ đầu tư đều có kế hoạch ra hàng, chào bán mạnh các sản phẩm dự án.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh cho rằng, thị trường có khả năng tự phục hồi. Các doanh nghiệp bất động sản không xin nhà nước hỗ trợ tiền mà chỉ mong được tháo gỡ các vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách. Chẳng hạn, vấn đề đất công xen cài đã được tháo gỡ nhưng khâu tổ chức thực hiện còn chậm; các nút thắt về thủ tục pháp lý liên quan đến triển khai dự án...
Cần chính sách hỗ trợ riêng
Dưới góc độ của chuyên gia, Tiến sĩ Trần Du Lịch cho rằng, để phục hồi kinh tế TP Hồ Chí Minh cần những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp mạnh hơn giải pháp chung của cả nước. Trong đó, quan trọng nhất là dòng vốn cho doanh nghiệp, nhất là với những doanh nghiệp hiện không đủ điều kiện để vay do nợ quá hạn. Các chính sách miễn thuế không có nhiều ý nghĩa, vì phần lớn doanh nghiệp gãy đổ và rất cần dòng tiền mới để hoạt động.
Đối với một số doanh nghiệp "nợ chồng nợ", không còn "quota" để vay nữa, nhưng có phương án kinh doanh khả thi thì có thể tạo điều kiện cho họ thông qua một gói kích cầu hỗ trợ. Giải pháp này gọi là "nuôi nợ để đòi nợ", xuất phát từ một chương trình từ giai đoạn năm 2008-2009, còn gọi là chương trình "tay 3" gồm nhà nước, ngân hàng thương mại và doanh nghiệp.
Sau khi được thẩm định và cấp vốn, họ có thể làm ra tiền để trả nợ cũ cũng như nợ mới. Giải pháp này đã giúp nhiều doanh nghiệp ở TP Hồ Chí Minh khi đó thay vì "chết" thì phục hồi phát triển, trả được nợ cũ, không vướng nợ quá hạn.
"Kinh nghiệm từ giai đoạn trước là những doanh nghiệp này thường sẽ lo làm ăn, trả nợ, không nợ quá hạn. Vấn đề hiện nay là cần có cơ chế để ngân hàng thương mại không sợ trách nhiệm, vì những khoản vay này thường vượt ngoài khuôn khổ quy định. Những giải pháp đã có trong quá khứ, đã thành công có thể áp dụng trong điều kiện hiện nay", Tiến sĩ Trần Du Lịch đề xuất.
Ngoài ra, thành phố cần có các biện pháp đẩy mạnh đầu tư công, đẩy mạnh chi ngân sách để kích thích tổng cầu nền kinh tế, cũng là cách tạo dòng vốn hỗ trợ doanh nghiệp.
Theo vị chuyên gia này, để có nguồn tiền hỗ trợ doanh nghiệp, thành phố có thể đề nghị Chính phủ cho phép phát hành trái phiếu chính quyền địa phương vượt khung. Bởi khi thành phố phục hồi trở lại, khả năng trả nợ rất cao.
Mặt khác, thành phố cũng có thể tính toán đến các nguồn khác như đấu giá quỹ đất, nguồn vốn cổ phần hóa... để tạo nguồn riêng bổ sung gói hỗ trợ doanh nghiệp, bên cạnh các gói Chính phủ hỗ trợ chung cho cả nước. Song song với đó, cần tiếp tục cải cách một số thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp để doanh nghiệp chỉ lo tổ chức lại sản xuất, không phải lo về thủ tục.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh cũng cho rằng, các chính sách hỗ trợ hiện nay như Nghị quyết 406/NQ-UBTVQH vẫn còn chưa bao quát và đầy đủ, chưa tính đến đối tượng doanh nghiệp thua lỗ. Với tình hình khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp, chính sách hỗ trợ cần xem xét hỗ trợ nhiều hơn đến những doanh nghiệp nằm trong vùng giãn cách, bị phong toả kéo dài. Đồng thời, phân chia từng nhóm đối tượng khác nhau một cách phù hợp thì chính sách hỗ trợ mới phát huy hiệu quả.
Chẳng hạn, đối với chính sách tín dụng, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân cho rằng, vấn đề cần tháo gỡ nhất hiện nay là làm sao để doanh nghiệp tiếp cận được vốn ưu đãi từ ngân hàng. Với những điều kiện cho vay như hiện nay, doanh nghiệp sẽ rất khó tiếp cận, song nếu nới điều kiện vay vốn thì bản thân các ngân hàng cũng gặp rất nhiều khó khăn và có nhiều rủi ro.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, trên thực tế chi phí trả lãi hiện nay vẫn còn cao, tuy nhiên các ngân hàng khó có thể hạ sâu lãi vay trong bối cảnh lạm phát có khả năng tăng cao và huy động vốn còn khó khăn. Do đó, Nhà nước phải có một quỹ hỗ trợ, một nguồn lực ngân sách đủ lớn để thực hiện hỗ trợ việc vay vốn cho doanh nghiệp. Quỹ này có thể hình thành từ nguồn đầu tư công nhưng chưa phân bổ vì chưa có dự án hay dự án không triển khai.
Mặt khác, nhiều doanh nghiệp hiện muốn tiếp cận vốn vay từ ngân hàng để phục hồi sản xuất kinh doanh nhưng không thể vay, do không còn tài sản thế chấp. Vì vậy, Chính phủ cũng cần có một quỹ bảo lãnh tín dụng, để giải quyết bài toán thiếu vốn phát triển sản xuất kinh doanh, đặc biệt là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Ngân hàng tăng trích lập dự phòng, thêm 'sức đề kháng' trước bão COVID-19 Trong bối cảnh nguy cơ nợ xấu tiếp tục tăng mạnh, nhiều ngân hàng đã mạnh tay trích lập dự phòng rủi ro cho vay, tăng "sức đề kháng" trước bão COVID-19. Mới đây nhất, ông Trần Minh Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đã tuyên bố ngân hàng này sẽ tăng tỷ lệ...