Ngân hàng đang thừa vốn
Dưới tác động của dịch Covid-19, nhu cầu vay vốn từ nền kinh tế tăng thấp khiến tăng trưởng tín dụng chỉ đạt 2,13%
Theo số liệu cập nhật tại hội nghị sơ kết hoạt động ngành ngân hàng (NH) nửa đầu năm, tổ chức sáng 16-6 tại TP HCM, đến thời điểm hiện tại, tăng trưởng tín dụng của hệ thống tổ chức tín dụng chỉ đạt 2,13% so với cuối năm ngoái. Đây là mức thấp nhất trong nhiều năm qua.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Tín dụng các ngành kinh tế – NH Nhà nước, cho biết cơ quan điều hành đã bám sát diễn biến dịch Covid-19, kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng, bảo đảm chất lượng tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp (DN), người dân tiếp cận vốn NH để khôi phục nhanh chóng sản xuất, kinh doanh. Dù vậy, dưới tác động của dịch Covid-19, khả năng hấp thụ vốn của các DN chưa cao khiến tín dụng tăng thấp. Trong nửa đầu năm, tín dụng toàn hệ thống mới tăng 1,96% so với năm ngoái và nếu so với bình quân 6 tháng của 2019 chỉ bằng một nửa.
Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank). Ảnh: TẤN THẠNH
Về cơ cấu tín dụng, ông Nguyễn Quốc Hùng cho hay tín dụng nông thôn tăng 0,3% so với đầu năm; tín dụng xuất khẩu tăng 4,94% (6 tháng đầu năm ngoái, tín dụng lĩnh vực này tăng trên 10%)… Đáng lưu ý, cho vay các DN vừa và nhỏ giảm 0,7%, phản ánh tình hình khó khăn của khu vực này trước những tác động của dịch Covid-19.
Theo bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NH Nhà nước, tín dụng tăng trưởng thấp trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, khi các DN ở nhiều lĩnh vực bị tác động nặng, nhu cầu vay vốn không lớn. Thời điểm này, khó khăn của DN và người dân là dòng tiề.n nên ưu tiên hàng đầu của ngành NH là tái cơ cấu, giãn nợ… Với những DN đủ điều kiện vay vốn, các NH thương mại sẵn sàng đáp ứng. “NH Nhà nước sẵn sàng cung ứng vốn đủ cho nền kinh tế, trường hợp cần thiết sẽ tái cấp vốn cho các NH thương mại để có nguồn vốn bơm ra thị trường. Tín dụng tăng thấp giúp thanh khoản VNĐ của các NH thương mại đang dồi dào, tạo điều kiện duy trì mặt bằng lãi suất thấp. Bản thân NH thương mại cũng đang nỗ lực tiết giảm chi phí, thậm chí cắt giảm lương thưởng để giảm lãi suất cho khách hàng” – Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói.
Nhiều NH thương mại cho biết thanh khoản VNĐ đang rất dồi dào. Thực tế, lãi suất trên thị trường liên NH (nơi các NH thương mại vay mượn vốn lẫn nhau) hiện ở mức rất thấp, như lãi suất bình quân kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 1 tháng chỉ có 0,35%/năm, 0,54%/năm và 1,51%/năm…
Video đang HOT
Vốn NH dư thừa, thanh khoản dồi dào, vậy lãi suất cho vay có tiếp tục giảm? Ông Trịnh Hoài Đức, Phó Tổng giám đốc NH TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), nhìn nhận lãi suất cho vay đang ở mức rất thấp. Một số khoản vay của DN tại Vietcombank chỉ 4,5%/năm, trong khi trước đó, mức thấp nhất là từ 5,5%/năm. Đây là mức lãi suất cho vay rất tốt trên thị trường. “Bài toán của các DN lúc này không phải lãi suất bao nhiêu mà vay để làm gì, phương án triển khai dự án khả thi không? Khả năng hấp thụ vốn của DN mới là quan trọng” – ông Trịnh Hoài Đức nhấn mạnh.
Một trong những vấn đề được lãnh đạo NH Nhà nước và các NH thương mại nhất trí là dù vốn tín dụng đang thừa nhưng không hạ chuẩn cho vay. Yêu cầu hàng đầu là khách hàng phải đủ khả năng trả nợ, bảo đảm an toàn hệ thống và tránh tăng nợ xấu. Dòng vốn cũng được hướng vào các lĩnh vực ưu tiên. “Một số DN kêu không tiếp cận được vốn nhưng do dự án, phương án kinh doanh chưa đủ chuẩn, chưa hiệu quả. Mục tiêu của NH là giảm lãi suất chứ không phải hạ chuẩn tín dụng, bởi trong quá khứ, tỉ lệ nợ xấu của ngành NH từng ở mức rất cao. Trong bối cảnh dịch Covid-19, điểm sáng của Vietcombank chính là trích lập dự phòng rủi ro, phân loại nợ đầy đủ” – ông Nghiêm Xuân Thành, Chủ tịch HĐQT Vietcombank, thông tin.
Sửa tiêu chí cho vay gói 16.000 tỉ đồng
Tại hội nghị, lãnh đạo NH Nhà nước cho biết gói tín dụng 16.000 tỉ đồng với lãi suất 0%/năm cho DN vay để trả cho người lao động ngừng việc làm vì ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến nay vẫn chưa giải ngân được đồng nào bởi các điều kiện tiếp cận không dễ.
Do đó, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội phối hợp Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tiêu chí để DN tiếp cận được. Hiện, 2 cơ quan trên đã trình Chính phủ sửa đổi Quyết định số 15 theo hướng giải ngân được gói tín dụng này nhằm sớm hỗ trợ DN.
Lãi suất tiết kiệm ngân hàng nào cao nhất?
SHB đứng đầu về lãi suất tiết kiệm với mức áp dụng 9,2%/năm cho kỳ hạn 13 tháng, kèm điều kiện tiề.n gửi trên 500 tỷ đồng. Mức lãi suất phổ biến với kỳ hạn 12 tháng là 7-7,8%. Các ngân hàng đồng loạt hạ lãi suất tại kỳ hạn dưới 6 tháng sau quyết định của NHNN.
Từ đầu năm, SHB luôn có lãi suất tiề.n gửi cao nhất trong hệ thống ở mức 9,2%/năm cho kỳ hạn 13 tháng nhưng kèm điều kiện tiề.n gửi trên 500 tỷ đồng. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng công bố lãi suất 12 tháng và 6 tháng với điều kiện tương tự lần lượt là 8,9% và 7,8%/năm. Con số này cao hơn 1,2-2,3 điểm phần trăm so với mức lãi suất cùng kỳ hạn với các khoản tiề.n gửi dưới 500 tỷ đồng của SHB. Theo tìm hiểu của Người Đồng Hành, lãi suất cao nhất 13 tháng đang được SHB làm cơ sở để tính lãi suất cho vay.
Ngoài SHB, một số ngân hàng cũng có chính sách tương tự, với cùng điều kiện tiề.n gửi trên 500 tỷ đồng và kỳ hạn 13 tháng như Viet Capital Bank công bố lãi suất 8,5%/năm, và ABBank là 8,3%/năm.
Trong khi đó, tại Eximbank, ở kỳ hạn 13 tháng và tiề.n gửi trên 100 tỷ đồng, với khách hàng mở mới tài khoản sẽ được hưởng lãi suất 8,4%. Bên cạnh đó, với kỳ hạn 24 tháng, khách hàng cũng có thể hưởng lãi suất 8,4% nếu tiề.n gửi trên 500 tỷ đồng, 8,2% với tiề.n gửi 300-500 tỷ đồng và 8% với 200-300 tỷ đồng. NCB cũng ghi nhận lãi suất 8-8,1% với kỳ hạn 12-36 tháng và không có điều kiện.
Các ngân hàng trên cũng là những đơn vị còn giữ lãi suất hơn 8% trên thị trường, trong khi phần lớn dao động 7,2-7,8%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. So với trước, lãi suất này đã giảm tương đối.
Đồng loạt hạ lãi suất
Sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hạ trần lãi suất tiề.n gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng từ 0,5%/năm xuống 0,2%/năm, lãi suất tối đa đối với tiề.n gửi có kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng giảm từ 4,75%/năm xuống 4,25%/năm, nhiều ngân hàng có động thái hạ lãi suất với kỳ hạn ngắn, trung và mở rộng sang một số kỳ hạn dài.
Đơn cử, Sacombank hạ lãi suất với kỳ hạn 1-dưới 6 tháng 25-75 điểm cơ bản, trong đó, lãi suất kỳ hạn 3-5 tháng là 4,25%/năm, kỳ hạn 1-2 tháng là 4,15-4,2%/năm. Đồng thời lãi suất tại các kỳ hạn trên 6 tháng cũng giảm 10-30 điểm cơ bản như lãi suất 6 tháng giảm từ 6-7 tháng giảm từ 6,5% về 6,2-6,25%/năm, lãi suất 9 tháng cũng giảm về 6,4% từ mức 6,7%/năm, hay trên 12 tháng cũng giảm 10-20 điểm cơ bản.
Tương tự, ACB cũng đông loạt hạ lãi suất 1- dưới 6 tháng 25-50 điểm cơ bản về quanh 4,1-4,25%/năm. Các kỳ hạn trên 6 tháng của ACB cũng giảm 10 điểm cơ bản, xuóng 6,8%/năm với kỳ hạn 6 tháng, 6,9%/năm với kỳ hạn 9 tháng...
Kienlongbank giảm lãi suất kỳ hạn dưới 1- 6 tháng 50-60 điểm cơ bản về 4,25%/năm, đồng thời hạ lãi suất các kỳ hạn trên 6 tháng 20 điểm cơ bản đưa về 6,6%/năm với kỳ hạn trên 6 tháng-10 tháng, 7,3-7,7%/năm với kỳ hạn từ 12 tháng trở lên.
Diễn biến này cũng xuất hiện tại nhiều ngân hàng như BaovietBank, SHB, VPBank, VIB...
Các ngân hàng đồng loạt hạ lãi suất tại kỳ hạn ngắn. Ảnh:L.H
ABBank cũng giảm lãi suất với kỳ hạn dưới 6 tháng 25-30 điểm cơ bản theo quy định của NHNN. Tuy nhiên, kỳ hạn trên 6 tháng vẫn được giữ nguyên.Trong khi đó, Techcombank giảm 25-35 điểm cơ bản đưa lãi suất kỳ hạn dưới 6 tháng về 4%/năm. Tuy nhiên với kỳ hạn trên 6 tháng, ngân hàng này tăng lãi suất 20-30 điểm cơ bản lên 5,8%/năm với kỳ hạn 6-11 tháng và 6-6,1%/năm với kỳ hạn trên 12 tháng.
Ở nhóm ngân hàng quốc doanh, Vietcombank giảm 30 điểm cơ bản với kỳ hạn dưới 1 tháng về mức trần của NHNN, trong khi giảm 25 điểm cơ bản với kỳ hạn dưới 3 tháng về 4,25%/năm nhưng giữ nguyên kỳ hạn 1 tháng ở 4,1%/năm. Trong khi, Agribank, BIDV, VietinBank giữ lãi suất 1 tháng ở 4% và giảm 25 điểm cơ bản lãi suất 3 tháng về 4,25%/năm. Các kỳ hạn trên 6 tháng không có thay đổi. 4 ngân hàng cũng là nhóm có mặt bằng lãi suất thấp nhất hệ thống.
Tạo điều kiện huy động vốn giá rẻ cho ngân hàng
Ông Nguyễn Đình Vinh, Phó Tổng giám đốc VietinBank, cho biết việc NHNN hạ lãi suất sẽ tạo điều kiện cho các ngân hàng huy động nguồn vốn giá rẻ trong bối cảnh triển khai các gói vay ưu đãi.
NHNN hạ lãi suất điều hành 2 lần trong năm là điều kiện rất tốt để các ngân hàng có điều kiện giảm lãi suất cho vay với các khách hàng cá nhân, doanh nghiệp. Động thái này một mặt thể hiện việc điều hành chính sách tiề.n tệ linh hoạt, phù hợp của NHNN trong bối cảnh nền kinh tế bị ảnh hưởng bới đại dịch Covid-19. Mặt khác, hành động trên cũng là tín hiệu là NHNN và ngành ngân hàng có các nguồn vốn giá rẻ hơn cung cấp cho người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế hiện nay vì nguồn thanh khoản tại các ngân hàng thương mại (NHTM) rất dồi dào.
Nhận định về hành động của NHNN, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho rằng quyết định này rất quan trọng vì sẽ tác động đến lãi suất chung của nền kinh tế. Khi giảm lãi suất điều hành sẽ gián tiếp tác động hạ được lãi suất cho vay trên thị trường 1, dù sẽ có độ trễ.
Mặt khác, theo ông Hiếu, động thái của NHNN nhắm đến việc giảm chi phí vốn cho ngân hàng. Tuy nhiên, trong tình trạng nền kinh tế hiện nay, dù NHNN không thực hiện, có lẽ thị trường cũng sẽ tự điều chỉnh để phù hợp do hoạt động tín dụng của các ngân hàng giảm so với cùng kỳ năm trước.
Vị chuyên gia cũng cho rằng thời gian tới, trong trường hợp cần thúc đẩy mạnh nền kinh tế hoặc tình hình trở nên nghiêm trọng hơn, NHNN có thể sẽ tiếp tục giảm thêm lãi suất điều hành.
Bộ Xây dựng đề xuất giảm lãi vay nhà ở xã hội xuống 4%/năm Bộ Xây dựng vừa kiến nghị Thủ tướng giảm lãi suất cho vay nhà ở xã hội từ 4,8%/năm xuống 4%/năm. Lý do là các ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay để khắc phục khó khăn vì đại dịch COVID-19. Trên cơ sở kiến nghị của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Bộ Xây dựng đã có báo cáo gửi...