Ngân hàng bán một phần công ty tài chính
Làn sóng thoái vốn của các NHTM tại các công ty tài chính tiêu dùng trực thuộc được dự báo sẽ sôi động trong năm 2021 với nhiều thương vụ đang được trông đợi.
Bán để nuôi và nuôi để… bán
Trong vòng 5 năm trở lại đây, làn sóng thoái vốn ngân hàng tại các công ty tài chính trực thuộc đã diễn ra khá phổ biến và ngày càng sôi động. Mở màn cho các thương vụ chuyển nhượng công ty tài chính có thể nhắc đến trường hợp HDBank đã chuyển nhượng 49% vốn điều lệ tại HD Finance cho Tập đoàn Credit Saison vào giữa năm 2015. MB sau đó cũng đã bán 50% vốn tại Mcredit cho ngân hàng Shinsei Bank. Tiếp đó Techcombank chuyển nhượng 100% vốn tại Techcom Finance cho Công ty Lotte Card của Hàn Quốc.
Nhìn vào kế hoạch kinh doanh của HDBank và MB thời điểm các đơn vị này bán một phần vốn tại các công ty tài chính trực thuộc có thể thấy động cơ thoái vốn của các NHTM giống như một chiến lược đầu tư nuôi lớn những “con gà đẻ trứng vàng”. Bởi thực tế, trước khi bán vốn cho Credit Saison, chỉ sau gần 3 năm về tay HDBank, Công ty tài chính Société Générale (sau này là HD Finance) từ chỗ chỉ phục vụ khoảng 350.000 khách hàng đã vươn ra khắp 63 tỉnh, thành với số lượng khách hàng tăng lên gấp đôi và lợi nhuận đóng góp đáng kể cho ngân hàng mẹ.
FE Credit – một công ty tài chính đã vươn rộng ra thị trường hơn ngân hàng mẹ
Trong khi đó tại MB, trước khi bán vốn cho Shinsei Bank vào cuối năm 2017, Công ty tài chính Mcredit cũng đã từng là mũi nhọn trong mảng tài chính tiêu dùng của ngân hàng này với các hợp tác lớn trong lĩnh vực thanh toán và vay tiêu dùng. Tổng dư nợ cho vay tiêu dùng của Mcredit vào cuối 2017 đã đạt khoảng gần 1.300 tỷ đồng, đóng góp khá lớn cho lợi nhuận của MB.
Video đang HOT
Thế nhưng các thương vụ chuyển nhượng vốn tại các công ty tài chính gần đây có sự khác biệt. Các công ty tài chính lớn như FE Credit của VPBank, FCCOM của MSB, SHB Fiannce của SHB trong suốt giai đoạn 2017-2019 luôn được xem là gà đẻ trứng vàng cho các NHTM sở hữu. Tuy nhiên, đến giai đoạn hiện nay mức độ tăng trưởng đã bắt đầu chững lại. Chẳng hạn, theo VPBank, các năm trước FE Credit đều đóng góp khoảng 44% vào lợi nhuận ngân hàng mẹ, song năm nay có thể chỉ còn 34% do ảnh hưởng của dịch bệnh. Để bù đắp các khoản sụt giảm này, các ngân hàng mẹ như VPBank và SHB buộc phải tích cực đầu tư mở rộng sản phẩm, dịch vụ và công nghệ cho các công ty tài chính. Và con đường ngắn nhất để sớm đạt được mục tiêu này là bán bớt vốn cho đối tác ngoại và tận dụng kinh nghiệm cũng như công nghệ của các tập đoàn tài chính nước ngoài.
Năm 2021 đợi các thương vụ lớn
Theo ghi nhận từ đầu năm 2020 đến nay, các thương vụ thoái vốn lớn tại các công ty tài chính trực thuộc ngân hàng mặc dù được thị trường đón nhận khá hào hứng nhưng đều đang bị hoãn lại do ảnh hưởng từ dịch Covid-19.
Trong số các thương vụ chuyển nhượng vốn tại FE Credit, SHB Finance và FCCOM thì hiện nay mới chỉ có MSB cơ bản thống nhất được với Hyundai Card để chuyển nhượng 50% vốn tại FCCOM với giá trị khoảng 42 triệu USD. Các thương vụ khác đều chưa lộ diện đối tác nước ngoài tham gia mua lại công ty tài chính.
Mặc dù vậy theo phân tích của nhiều chuyên gia, trong năm 2021 khi vaccin ngừa Covid-19 được lưu hành, hoạt động mua bán sáp nhập trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng sẽ sôi động trở lại. Nhiều khả năng trong năm 2021 các NHTM trong nước sẽ đẩy mạnh bán vốn tại các công ty tài chính để tập trung hơn cho chiến lược số hóa, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, hoàn thiện các chỉ tiêu Basell 2 và cải thiện hình ảnh, thương hiệu.
Công ty chứng khoán VPS nhận định nhiều khả năng các tháng đầu năm 2021, lộ trình IPO đối với HD Saison sẽ được thực hiện vì kế hoạch này đã được HDBank đưa ra từ giữa tháng 6/2020. Tương tự, các thương vụ thoái vốn tại FE Credit, SHB Finance và FCCOM cũng sẽ được các nhà đầu tư nước ngoài “mua nhanh bán gọn” vì hiện nay theo quy định của NHNN việc xin cấp phép thành lập công ty tài chính tiêu dùng là rất khó khăn. Con đường M&A là con đường ngắn nhất để các đối tác nước ngoài tham gia vào lĩnh vực tín dụng tiêu dùng.
Ngoài ra, trong năm 2021, các công ty tày chính trong nước chịu sức ép từ Thông tư 18/2019/TT-NHNN (sửa đổi, bổ sung Thông tư 43/2016/TT-NHNN quy định về cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính) sẽ phải giảm dần tỷ lệ cho vay trực tiếp bằng tiền mặt. Vì thế, việc bán bớt vốn tại các công ty tài chính trực thuộc sẽ chia sẻ bớt tỷ trọng cho vay tiền mặt cho các đối tác tham gia mua vốn tại công ty tài chính. Điều này cũng sẽ khiến các NHTM giảm bớt gánh nặng rủi ro tiềm ẩn trong cho vay của các công ty tài chính khi các công ty này trực thuộc 100% vốn của ngân hàng.
5/6 ngân hàng bán công ty tài chính trực thuộc
Hiện, trên thị trường tài chính Việt Nam đang có 16 công ty tài chính hoạt động, trong đó có 6 đơn vị là thành viên của các ngân hàng lớn trong nước, gồm: Công ty tài chính TNHH MTV Cộng đồng (FCCOM) của MSB, Công ty tài chính tiêu dùng (FE Credit) của VPBank, Công ty TNHH HD Saison của HDBank, Công ty tài chính SHB Finance của SHB, Công ty TNHH tài chính Mcredit của MB, Công ty tài chính Bưu Điện của SeABank. Trong số các NHTM kể trên thì đến hiện nay, duy nhất chỉ có SeABank là chưa có kế hoạch bán vốn tại CTTC Bưu Điện. Số còn lại đều đã, hoặc sẽ bán từ 49-50% vốn điều lệ tại các CTTC trực thuộc.
Hành trình 10 năm, FE CREDIT trở thành Công ty tài chính đóng góp ngân sách lớn nhất
Theo danh sách Tổng cục Thuế Việt Nam công bố ngày 6/10/2020, FE CREDIT là 1 trong 30 doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất Việt Nam. Đây cũng là năm thứ 3 liên tiếp FE CREDIT đại diện duy nhất của khối tài chính tiêu dùng lọt top 30 doanh nghiệp đóng góp tích cực cho ngân sách quốc gia.
FE CREDIT - doanh nghiệp dẫn đầu thị phần tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam hiện nay.
Thống kê năm 2019, tổng thu ngân sách do ngành thuế thực hiện đạt hơn 1.276 tỷ đồng, vượt 9,3 dự toán và gấp gần 3 lần số thu năm 2010.
Riêng thu từ khu vực doanh nghiệp, hộ kinh doanh chiếm tỷ trọng tới 70% tổng số thu, với mức tăng trưởng bình quân ấn tượng 10,6%/năm trong suốt giai đoạn 2011 - 2019. Trong đó, không thể không kể tới sự lớn mạnh của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân những năm gần đây đã đóng góp lớn vào ngành thuế, góp phần đưa quy mô thu ngân sách nhà nước không ngừng gia tăng.
Góp mặt trong bảng xếp hạng top 30, khối tài chính - ngân hàng xuất hiện "áp đảo" với 10 ngân hàng và duy nhất đại diện Công ty tài chính FE CREDIT - doanh nghiệp dẫn đầu thị phần tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam hiện nay.
Trong 3 năm 2017, 2018 và 2019, FE CREDIT liên tiếp được Tổng cục Thuế vinh danh trong bảng xếp hạng 30 doanh nghiệp đóng thuế lớn nhất, tổng số tiền thuế đạt gần 3.800 tỷ đồng. Chỉ tính trong năm 2019, công ty đã đóng góp hơn 1.400 tỷ đồng vào ngân sách, xếp vị trí thứ 24 trong danh sách 1.000 doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất Việt Nam.
Đây chính là giai đoạn FE CREDIT ghi dấu ấn tăng trưởng mạnh mẽ nhất kể từ khi thành lập vào năm 2010 cho đến nay, tốc độ tăng trưởng luôn đạt hai con số và vươn lên nắm giữ hơn 50% thị phần.
Lãi trước thuế năm 2019 của FE CREDIT đạt 4.500 tỷ đồng, đứng thứ 32 trong top 500 doanh nghiệp có lợi nhuận tốt nhất. Trong bối cảnh đại dịch bùng phát nhưng 6 tháng đầu năm 2020, FE CREDIT vẫn báo lãi trước thuế 2.400 tỷ đồng, tổng dư nợ cho vay tăng thêm 3,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, tỷ lệ nợ xấu đã cải thiện lên mức 5,3% so với mức gần 6% cuối năm 2019, cho thấy khả năng kiểm soát rủi ro ngày càng hiệu quả của công ty. Từ đà tăng này, dự báo mục tiêu duy trì mức lợi nhuận 2020 ngang bằng năm ngoái của FE CREDIT là hoàn toàn có thể đạt được.
Sau 10 năm phát triển với bộ sản phẩm tài chính tiêu dùng toàn diện gồm: Vay tiền mặt, Vay mua xe máy, Vay mua điện thoại - điện máy, Bảo hiểm và Thẻ tín dụng, hiện FE CREDIT đã và đang mang đến cơ hội tiếp cận nguồn tài chính chính thống cho hơn 10 triệu khách hàng.
Song song với những đóng góp đáng kể cho ngân sách Nhà nước, hàng năm, FE CREDIT dành một phần lợi nhuận thực hiện nhiều hoạt động thiết thực đồng hành cùng cộng đồng như: chương trình ủng hộ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, chung tay phòng chống và khắc phục thiên tai, dịch bệnh...
Những tháng đầu năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát, FE CREDIT đã trao tặng 5 tỷ đồng (10 nghìn bộ dụng cụ xét nghiệm) nhằm chung tay cùng Chính phủ và Bộ Y tế đẩy lùi sự lây lan của dịch bệnh. Đối với các khách hàng chịu ảnh hưởng từ dịch, công ty triển khai chương trình hoãn thanh toán, miễn các khoản phí chậm trả, hỗ trợ tái cơ cấu khoản vay cho gần 200.000 khách hàng, tương đương tổng khoản vay trị giá 4 nghìn tỷ đồng đã được giải ngân thành công.
Với dân số gần 100 triệu người, sức tiêu thụ ngày càng tăng đi cùng xu thế phát triển của nền kinh tế, Việt Nam đang được đánh giá là dư địa tiềm năng đối với lĩnh vực dịch vụ. Theo đó, nhu cầu tài chính phục vụ tiêu dùng của người dân cũng ngày một gia tăng, đó là lý do thị trường tài chính tiêu dùng nước ta được dự là triển vọng hàng đầu trong khu vực. Sự tăng trưởng của FE CREDIT nói riêng và các công ty tài chính nói chung chính là góp phần chuẩn bị tiềm lực phục vụ cho sự tăng trưởng của nền kinh tế đất nước.
Nhiều ngân hàng và công ty tài chính ký hợp tác với Kim An Group Ngày 11/9/2020 tại TP.HCM, Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư KIM AN (Kim An Group) đã tổ chức buổi lễ công bố nhận đầu tư từ một số quỹ tài chính trong và ngoài nước, đồng thời ký kết hợp tác với một số tổ chức tín dụng tại Việt Nam. Cụ thể, trong phần công bố nhận đầu tư, Kim...