Ngắm hai đuôi phát xạ tia X ngoạn mục chung một thiên hà

Nguyễn Thị Mẫn20:26 18/04/2020

Dữ liệu quang học H-alpha thu được bằng Kính viễn vọng vật lý thiên văn miền Nam (SOAR) ở Chile cung cấp thông tin, hình ảnh mới nhất về hai đuôi phát xạ tia X cực kỳ ngoạn mục trong không gian.

Theo SOAR, hiện tượng này được phát hiện trong cụm thiên hà Abell 3627 và chúng là phần đuôi thiên hà ESO 137-001, cách Trái Đất chúng ta khoảng 260.000 năm ánh sáng.

Theo các chuyên gia thiên văn, đuôi thứ nhất của thiên hà được phát hiện nhanh, rõ ràng hơn nhờ cấu trúc dày đặc biệt. Nhưng riêng đuôi thứ hai song song của ESO 137-001 lại mờ hơn một cách bí ẩn.

Nguồn ảnh: ESA

Khi phân tích chuyên sâu, có thể thấy 2 đuôi tia X này được hình thành từ khí nóng 100 triệu độ C do chính thiên hà mẹ ESO 137-001 cung cấp liên tục nhưng có sự phân chia “liều lượng” không đồng đều.

Vì thế, nhờ năng lượng khí nóng khủng mà một số cụm sao trẻ đã nhanh chóng được hạ sinh trong các vành đuôi này và tồn tại cố định một chỗ, hầu như ít di chuyển ra khỏi hai cái đuôi này, tất cả dính chặt với thiên hà mẹ.

Mời quý vị xem video: Bí ẩn ngôi sao kỳ lạ nhất vũ trụ.

Huỳnh Dũng

Vụ nổ siêu tân tinh lớn nhất của ngôi sao nặng gấp 100 lần Mặt Trời

Các nhà khoa học ghi nhận 1 vụ nổ siêu tân tinh lớn nhất từng quan sát được. Đó là 'cái chết' của 1 ngôi sao khổng lồ nặng gấp 100 lần Mặt Trời.

Theo các nhà thiên văn học, vụ nổ siêu tân tinh này đã giải phóng năng lượng nhiều gấp 2 lần bất kỳ vụ nổ siêu tân tinh nào từng quan sát được cho tới nay. Sự kiện thiên văn này xảy ra ở một thiên hà nhỏ xa xôi cách Trái Đất 4,6 tỷ năm ánh sáng.

Cho đến khi quan sát được mới đây thì theo các nhà khoa học, vụ nổ siêu tân tinh trên mới chỉ nằm trong lý thuyết.

Ảnh minh họa vụ nổ siêu tân tinh SN2016aps của trường Đại học Northwestern, bang Illinois, Mỹ ngày 13/4/2020. Ảnh: Reuters

Nhà vật lý thiên văn Matt Nicholl thuộc Đại học Birmingham ở Vương quốc Anh nhận định 2 ngôi sao vô cùng lớn, với mỗi ngôi sao nặng gấp Mặt Trời của chúng ta khoảng 50 lần đã sáp nhập với nhau để tạo nên một ngôi sao khổng lồ trong khoảng 1.000 năm trước khi phát nổ. Chúng là một phần trong cái gọi là hệ sao nhị phân với 2 ngôi sao hướng theo lực hấp dẫn về phía nhau.

Ngôi sao sáp nhập phát nổ trong một vụ nổ siêu tân tinh này có tên chính thức là SN2016aps nằm trong một khu vực rất đặc và giàu hydro.

"Chúng tôi phát hiện ra rằng vụ nổ siêu tân tinh này có thể vô cùng sáng bởi sự va chạm mạnh mẽ giữa các mảnh vỡ bung ra từ vụ nổ trên và luồng khí bao quanh ngôi sao này một vài năm trước đó", Nicholl - chủ nhiệm nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Nature Astronomy tuần này cho biết.

Những ngôi sao chết đi theo các cách thức rất khác nhau, phụ thuộc vào kích cỡ của nó và các yếu tố khác. Khi một ngôi sao nặng gấp khối lượng của Mặt trời khoảng 8 lần phát nổ, nó sẽ lạnh dần đi và lõi sụp xuống, tạo nên những bước sóng mạnh mẽ khiến lớp vỏ ngoài của nó phát nổ, mạnh tới nỗi có thể chiếu sáng toàn bộ thiên hà.

Các nhà nghiên cứu, những người đã quan sát trong 2 năm cho tới khi vụ nổ trên giảm bớt 1% độ sáng tối đa của nó, cho biết, hiện tượng này là một ví dụ cho vụ nổ siêu tân tinh gọi là pulsational pair-instability, hay PPI. Đó là một vụ nổ siêu tân tinh của các ngôi sao có khối lượng gấp khoảng 100 - 130 lần khối lượng Mặt Trời.

"Phát hiện này cho thấy còn nhiều điều thú vị và những hiện tượng mới chưa được phát hiện trong vũ trụ", Peter Blanchard, một nhà khoa học nghiên cứu về vật lý thiên văn tại Đại học Northwestern ở Illinois cho biết.

Những ngôi sao rất nặng giống như vậy có lẽ phổ biến hơn vào thời kỳ đầu của vũ trụ, Nicholl nhận định.

"Bản chất của những ngôi sao đầu tiên này là một trong những câu hỏi lớn trong thiên văn học. Trong thiên văn học, nhìn thấy những thứ xa hơn tức là nhìn về quá khứ xa hơn và xa hơn so với hiện tại của chúng ta. Vì thế, chúng ta có lẽ thực sự đã nhìn thấy chính những ngôi sao đầu tiên khi chúng phát nổ với cách thức tương tự như ngôi sao trên. Và bây giờ chúng ta biết những điều cần tìm kiếm là gì"./.

Kiều Anh

Đón mưa sao băng Thiên Cầm ngoạn mục nhất năm 2020 Người yêu thiên văn sắp có cơ hội chiêm ngưỡng trận mưa sao băng Thiên Cầm vào đêm 22, rạng sáng 23/4/2020. Trận mưa sao băng Lyrid duy nhất trong tháng 4 được coi là một trong những trận mưa lâu đời nhất được ghi nhận trong lịch sử và ngoạn mục nhất năm 2020. Sao băng Thiên Cầm (Lyrids) đặt tên theo...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lễ đưa tang Kim Sae Ron: Mẹ ruột đi không vững trong giờ phút cuối cùng, dàn sao nghẹn ngào tiễn biệt01:06

Nam Thư bị chỉ trích vì mặc trang phục phản cảm, hớ hênh ngay trên thảm đỏ00:21

Lý Nhã Kỳ sau khi lộ bức ảnh xồ xề gây sốc: "Có thế lực nào đứng sau những trò ác ý này không?"00:33

Pha sang đường vỏn vẹn 16 giây của chiếc xe máy khiến hàng loạt phương tiện chao đảo00:16

Thảm đỏ hot nhất hôm nay: Lý Nhã Kỳ xuất hiện với visual lạ hoắc, một sao nữ Gen Z khoe vòng 1 đẹp ná thở01:49

Khả Như vào vai quỷ dữ, ăn thịt sống trong phim kinh dị02:29

Cindy Lư đáp trả khi bị nói ngoại tình, là nguyên nhân khiến Hoài Lâm tụt dốc không phanh00:18

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

Nhan sắc con gái Lee Dong Gun (Chuyện Tình Paris) gây sốc00:40

Video từ camera an ninh ghi lại khoảnh khắc tuổi thơ của một đứa trẻ sụp đổ00:17

B Ray muốn tìm "ghệ mới" nhưng không quên "bóc phốt" người yêu cũ: Nói nhiều, ghen tuông, bào tiền?03:46

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

15:54:01 20/02/2025

Sinh vật giống rồng được tìm thấy dưới dạng hóa thạch ở Vân Nam - Trung Quốc thuộc về dòng dõi bò sát đầu khủng khiếp .

Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

06:36:01 20/02/2025

CNEOS của NASA hiện vẫn xếp mức đe dọa của 2024 YR4 ở ngưỡng 3/10 theo Thang đo Nguy cơ Va chạm Torino. Tiểu hành tinh duy nhất được xếp cao hơn 2024 YR4 là tiểu hành tinh Apophis, vốn gây chấn động toàn thế giới vào năm 2004.

Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

14:41:16 19/02/2025

Đến buổi trưa chiều, con người thường bị đẩy vào tình trạng cạn kiệt năng lực tự chủ. Vì thế, con người dễ nói dối, gian lận hoặc sa vào hành vi lười biếng hơn.

Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

11:57:29 19/02/2025

Loài chim Aukets (Aethia cristatella) biết sử dụng chiêu tỏa ra mùi thơm quyến rũ để gây ấn tượng với những con chim mái.

Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

11:00:52 19/02/2025

Khảo sátcho thấy một số loài động vật có khả năng nghe hiểu, trong đó loài chèo bẻo có thể bắt chước tiếng kêu báo động hoặc của loài khác để kiếm ăn.

Mẹ hai con đi làm bằng máy bay mỗi ngày để tiết kiệm chi phí

18:58:37 18/02/2025

Tính toán thấy chi phí rẻ hơn cả tiền thuê nhà, lại tiết kiệm thời gian, mẹ hai con đã quyết định mỗi ngày đều ngồi máy bay đi làm.

Gã đàn ông cướp ngân hàng bằng súng phun nước đồ chơi

18:49:00 18/02/2025

Một người đàn ông thất nghiệp đã giấu súng phun nước đồ chơi hình con khủng long trong túi nilon tối màu để đi cướp ngân hàng.

Ngửi mùi 9 xác ướp Ai Cập, các nhà khoa học bị sốc

12:43:39 18/02/2025

Những gì tỏa ra từ các xác Ai Cập - xác xưa nhất lên tới 3.500 tuổi - hoàn toàn không như những gì được mô tả trong phim ảnh

Những động vật hoang dã có khả năng tỏa mùi hương thơm quyến rũ

11:00:12 18/02/2025

Trên thế giới có những loài động vật hoang dã với khả năng đặc biệt tỏa ra mùi thơm quyến rũ. Các loài này có thể sử dụng mùi hương của cơ thể để thu hút đối phương, đánh dấu lãnh thổ hay truyền thông tin.

Loài cá hữu ích nhưng bị các nhà khoa học tìm cách 'tiêu diệt'

10:58:38 18/02/2025

Cá muỗi hay còn gọi là cá tuế, vô cùng hữu ích khi săn muỗi, bọ gậy nhưng bị các nhà khoa học tìm cách diệt do sự xâm lấn của chúng.

Thanh niên người rừng cởi trần đóng khố sống biệt lập, lần đầu dùng bật lửa

00:54:41 18/02/2025

Nam thanh niên thuộc một bộ tộc bản địa sống biệt lập trong rừng rậm Amazon (Brazil) đóng khố, đi chân trần, chưa từng tiếp xúc với nền văn minh bên ngoài nên không biết cách dùng bật lửa.

Chú chó mang về 700 triệu đồng cho chủ chỉ trong 3 ngày nhờ điều ít ngờ

22:51:09 17/02/2025

Chỉ bằng nghề giúp khách vận chuyển hành lý, chú chó Hakimi tại một khu nhà nghỉ ở Lệ Giang (Trung Quốc) gây sốt tới mức chỉ trong 3 ngày mang về tổng doanh thu 200.000 tệ (khoảng 700 triệu đồng).