Nga và Ukraine đ.ánh giá về triển vọng gia hạn Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen
Theo hãng tin TASS, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 17/4 cho biết triển vọng gia hạn thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen hiện không mấy lạc quan, khi Nga cho rằng thỏa thuận này chưa được thực hiện một cách toàn diện.
Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Phát biểu với báo giới, ông Peskov nhận định triển vọng gia hạn cơ chế này vẫn không mấy khả thi, do những khúc mắc liên quan tính toàn diện của thỏa thuận vẫn chưa được giải quyết.
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được ý giữa Nga và Ukraine hồi tháng 7 năm ngoái dưới sự trung gian của Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ và được gia hạn thêm 120 ngày vào tháng 11/2022. Ngày 18/3, Moskva tuyên bố chỉ gia hạn thỏa thuận này thêm 60 ngày, đồng thời sẽ ngừng tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nếu bản ghi nhớ giữa Nga và LHQ không đạt được tiến triển, trong đó lưu ý đến bối cảnh thực hiện bản ghi nhớ trong khuôn khổ sáng kiến. Bộ Quốc phòng Nga và LHQ đã thống nhất nội dung về việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu lương thực và phân bón của Nga với thời hạn 3 năm.
Video đang HOT
Cùng ngày, hãng tin Reuters đưa tin Bộ Phục hồi Ukraine cho rằng Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen có nguy cơ rơi vào đình trệ sau sự việc xảy ra hôm 13/4 liên quan quá trình kiểm tra tàu. Theo bài đăng của bộ trên trang Facebook, “trong 9 tháng kể từ khi thỏa thuận này được thực thi, đây là lần thứ hai quy trình kiểm tra không được triển khai như điều khoản trong thỏa thuận”, theo đó có thể ảnh hưởng đến việc duy trì sáng kiến này.
Theo quy định được nêu trong thỏa thuận, tất cả các tàu chở ngũ cốc xuất khẩu theo sáng kiến này đều phải chịu sự kiểm tra của giới chức từ cả 4 bên, trước và sau khi đến Ukraine. Việc kiểm tra diễn ra bên trong lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ và do các thành viên của Trung tâm điều phối chung (JCC) thực hiện.
Ngày 13/4, Bộ Ngoại giao Nga phản ánh hiện có 28 tàu chở tổng cộng hơn 1 triệu tấn thực phẩm trong khuôn khổ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đang chờ kiểm tra tại lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, nhân viên LHQ tại JCC đã từ chối lên lịch kiểm tra các tàu này, thay vào đó là hỗ trợ đề nghị kiểm tra các tàu của Ukraine.
Nga: Còn nhiều 'câu hỏi' liên quan đến Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen
Điện Kremlin ngày 9/3 cho biết vẫn còn "nhiều câu hỏi" liên quan đến Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen và hiện Moskva chưa lên kế hoạch cho cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin với Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres về việc này.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen do LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, cho phép xuất khẩu ngũ cốc an toàn qua các cảng biển của Ukraine nhằm tránh cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do tác động của cuộc xung đột tại Ukraine. Thỏa thuận đã được gia hạn 120 ngày vào tháng 11/2022 và sẽ hết hạn vào ngày 18/3 tới. Gần đây, Nga đã đưa ra tín hiệu không hài lòng với một số khía cạnh của thỏa thuận.
Người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov cho biết: "Vẫn còn nhiều câu hỏi về những điểm tiếp nhận cuối, cũng như việc hầu hết ngũ cốc được đưa đi đâu và câu hỏi về nửa còn lại trong thỏa thuận" liên quan đến xuất khẩu hàng hóa của Nga.
Cùng ngày 9/3, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết việc gia hạn thỏa thuận sẽ "phức tạp" vì thỏa thuận này chưa được thực thi đầy đủ. Theo ông Lavrov, các điều khoản của thỏa thuận liên quan đến việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga chưa được thực thi và "nếu gói thỏa thuận này chỉ được thực hiện một phần, thì vấn đề gia hạn sẽ khá phức tạp".
Nga cũng nhiều lần than phiền về việc hầu hết ngũ cốc của Ukraine được xuất khẩu theo thỏa thuận này đã được chuyển tới các nước giàu.
Việc xuất khẩu nông sản của Nga hiện không phải là mục tiêu trừng phạt của phương Tây, song Moskva cho rằng các hạn chế liên quan đến việc thanh toán, logistics và các công ty bảo hiểm đang tạo ra "rào cản" đối với xuất khẩu ngũ cốc và phân bón.
Hôm 8/3, Tổng thư ký LHQ Guterres đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục triển khai sáng kiến sau ngày 18/3 tới, cũng như các nỗ lực tạo điều kiện tốt nhất cho phép sử dụng cơ sở hạ tầng xuất khẩu qua Biển Đen phù hợp với các mục tiêu của thỏa thuận này. Theo kế hoạch, Tổng Thư ký Hội nghị Thương mại và Phát triển LHQ (UNCTAD) Rebeca Grynspan sẽ gặp gỡ các quan chức Nga tại Geneva (Thụy Sĩ) trong tuần tới để thảo luận về việc gia hạn Sáng kiến này.
Số liệu của LHQ cho biết Ukraine đã xuất khẩu hơn 23 triệu tấn, chủ yếu là ngô và lúa mì, theo khuôn khổ thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
LHQ và Ukraine kêu gọi gia hạn thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen Ngày 8/3, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi gia hạn Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, trong đó cho phép Kiev xuất khẩu ngũ cốc qua các cảng ở Biển Đen. Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển tại Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 7/8/2022. Ảnh...
