Nga và NATO lại “khẩu chiến”

Một cuộc “ khẩu chiến” đang diễn ra giữa Nga và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO) khi hai bên đồng loạt đưa ra các tuyên bố liên quan đến các hoạt động quân sự gia tăng tại khu vực.

Đại sứ Nga tại NATO Aleksander Glushko ngày 27-5 đã hối thúc phương Tây tôn trọng quyền tự vệ của nước này nếu NATO tăng cường hiện diện ở châu Âu trong khi NATO chỉ trích việc Nga bố trí các dàn tên lửa tại thành phố Kaliningrad làm mất ổn định an ninh châu Âu.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg phát biểu tại Trung tâm CSIS, Washington (Mỹ) hôm 27-5. (Ảnh: AP)

Phát biểu trên kênh truyền hình Rossiya’24 ngày 27-5, Đại diện thường trực Nga tại NATO Aleksander Glushko tuyên bố trong trường hợp NATO tăng cường lực lượng tại châu Âu, Nga sẽ buộc phải đáp trả và có đủ mọi phương tiện để làm việc này. Ông Glushko đưa ra tuyên bố trên khi được hỏi về khả năng Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vacsava năm 2016 sẽ đưa ra quyết định tăng cường lực lượng tại châu Âu. Theo ông Glushko, khả năng đó sẽ dẫn đến chính sách rất tiêu cực, làm gia tăng cảm giác “cận kề chiến tuyến” của các nước vùng Baltíc, tạo cớ bịa đặt ra cái gọi là “mối đe dọa từ phía Nga” để che đậy cho những sai lầm đối nội và đối ngoại.

Tuyên bố nêu trên của Đại diện Nga Glushko được đưa ra sau khi Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đề cập tới kế hoạch tăng cường hiện diện quân sự của NATO tại khu vực Đông Âu. Đề cập đến tuyên bố của ông Stoltenberg rằng không thể ngăn cản các nước gia nhập NATO, Đại diện Nga nhắc lại nguyên tắc an ninh tập thể, khi không nước nào được tăng cường an ninh của mình bằng cách gây thiệt hại cho nước khác. Theo Đại diện Nga tại NATO, Nga có quyền bảo đảm an ninh của mình, và kế hoạch mở rộng biên giới của NATO được Mátxcơva xem là mối đe dọa. Do đó, nếu những kế hoạch này của NATO không tính đến quyền lợi của các bên thì sẽ dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang mới.

Liên quan đến mâu thuẫn gay gắt nhất hiện nay giữa Nga và NATO là cuộc xung đột tại Ucraina, Đại diện Nga tại NATO khẳng định vai trò của tổ chức này tại Ucraina có tác động tiêu cực lớn khi tiếp tục “định vị” Nga như một nước tham gia xung đột, từ đó cổ vũ Kiev đưa ra các giải pháp vũ lực. Ông chỉ ra rằng việc NATO gắn biện pháp trừng phạt Nga với thỏa thuận Minsk thực chất là muốn Nga đơn phương thực hiện thỏa thuận này.

Những tuyên bố của Đại diện Nga tại NATO được xem là nhằm đáp trả những chỉ trích mà NATO đưa ra trước đó về việc Nga bố trí các dàn tên lửa tại thành phố Kaliningrad, gần biên giới với Ba Lan, khi cho rằng Nga đang làm mất ổn định an ninh tại châu Âu.

Phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ngày 27-5 khi đang ở thăm Washington, Tổng thư ký NATO Stoltenberg cho biết, các kế hoạch của Nga triển khai các tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân ở vùng lãnh thổ Kaliningrad, sát biên giới Ba Lan, và sự đe dọa của Mátxcơva về động thái bố trí các lực lượng hạt nhân ở Crimea sẽ làm “thay đổi căn bản cán cân an ninh ở châu Âu”.

Lãnh đạo NATO lên án gay gắt cách hành xử của Nga trong năm vừa qua, trong đó có việc Mátxcơva can thiệp vũ trang vào Ucraina, đồng thời cam kết liên minh quân sự này sẽ tăng cường trách nhiệm “phòng vệ tập thể”.

“Nhiệm vụ chính của NATO đó là phòng vệ tập thể. Cam kết bảo vệ lẫn nhau trong NATO vẫn được duy trì đến thời điểm này. Đó là lý do tại sao chúng tôi đang thực hiện việc tăng cường lớn nhất khả năng phòng thủ tập thể kể từ sau Chiến tranh Lạnh. NATO đang tăng cường hiện diện tại khu vực Đông Âu ở trên bộ, đất liền, biển cũng như các cuộc diễn tập. Chúng tôi đang tăng cường gấp đôi quy mô lực lượng phản ứng của NATO”. Ông Stoltenberg cũng chỉ trích việc Nga tiến hành các cuộc tập trận quy mô lớn.

Quan hệ Nga-NATO đang ở mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh do liên quan đến cuộc khủng hoảng tại Ucraina và hoạt động mở rộng về phía Đông của NATO. Hai bên vẫn duy trì những tuyên bố sẵn sàng nối lại hợp tác, tuy nhiên thường xuyên đưa ra các cáo buộc lẫn nhau về dự định gây bất ổn.

Nga nhiều lần chỉ trích NATO bội ước khi liên tục tìm cách mở rộng về phía đông, tiến đến gần Nga. Mátxcơva cũng cho rằng NATO lợi dụng khủng hoảng Ucraina để bành trướng. Trong khi đó NATO cho rằng Nga đang đe dọa đến an ninh của châu Âu với các động thái quân sự.

Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, dù có liên tục “khẩu chiến” thì mức “va chạm” giữa Nga và NATO vẫn chỉ dừng ở đây và khó có thể quay trở lại thời kỳ đối đầu bởi những lợi ích của đôi bên. Bản thân Tổng thư ký NATO Stoltenberg dù thừa nhận Nga và NATO đang ngày càng xa khuôn khổ của mối quan hệ đối tác chiến lược, vẫn luôn khẳng định Nga và NATO không quay trở lại thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Theo Ngọc Hà

Quân đội Nhân dân