Nga ủng hộ giải pháp hòa bình cho bất ổn ở Kazakhstan
Ngày 5/1, Bộ Ngoại giao Nga cho biết nước này đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở quốc gia láng giềng Kazakhstan và kêu gọi các bên tiến hành đối thoại trong bối cảnh tình trạng bất ổn chưa từng thấy đã vượt tầm kiểm soát ở quốc gia Trung Á này.
Người biểu tình tập trung tại thành phố Almaty, Kazakhstan nhằm phản đối việc tăng giá khí đốt, ngày 4/1/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh Moskva ủng hộ một giải pháp hòa bình cho tất cả các vấn đề trong khuôn khổ pháp lý và hiến pháp cũng như thông qua đối thoại, chứ không phải bằng các hành động bạo loạn đường phố hay vi phạm pháp luật. Theo đó, Nga hy vọng tình hình tại Kazakhstan có thể sớm trở lại bình thường.
Cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cho rằng Kazakhstan có thể giải quyết được các vấn đề nội bộ của nước này, và điều quan trọng là không có sự can thiệp từ bên ngoài. Ông Peskov cho biết thêm Kazakhstan không yêu cầu Nga hỗ trợ giải quyết vấn đề bất ổn của nước này.
Biểu tình bạo loạn đã leo thang ở tỉnh Mangistau, cũng như tại thành phố Aktau và một số thành phố khác của Kazakhstan để phản đối tình trạng tăng giá nhiên liệu. An ninh bất ổn đã buộc Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev phải ban bố tình trạng khẩn cấp tại tỉnh Mangistau, thành phố Almaty và mới đây là tại thủ đô Nur-Sultan.
Trước đó, cùng ngày 5/1, Tổng thống Tokayev đã chấp thuận để chính phủ nước này từ chức, song chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình cho tới khi nội các mới được thành lập.
Kazakhstan đỏ lửa biểu tình, Chính phủ từ chức tập thể
Các cuộc biểu tình bạo lực diễn ra ở Kazakhstan sau khi giá nhiên liệu tăng vì các điều chỉnh của chính phủ.
Chính phủ Kazakhstan đã từ chức, trong khi Nga cũng lên tiếng về tình hình ở quốc gia Trung Á này.
Một chiếc xe cảnh sát bị người biểu tình đốt cháy ở Almaty, Kazakhstan vào ngày 5-1 - Ảnh: REUTERS
Ngày 5-1, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan chấp nhận đơn từ chức của toàn bộ chính phủ nước này, sau khi giá nhiên liệu tăng làm dấy lên các cuộc biểu tình nghiêm trọng ở quốc gia Trung Á, theo Hãng tin Reuters.
Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev bổ nhiệm Phó thủ tướng Alikhan Smailov làm thủ tướng lâm thời.
Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev cũng ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài 2 tuần tại tỉnh Mangistau và thành phố Almaty do các cuộc biểu tình bạo lực tại những nơi này. Ông cho rằng những kẻ khiêu khích trong và ngoài nước đứng sau tình trạng bạo lực.
Theo Reuters, nhiều người biểu tình đã xông vào các tòa nhà công quyền ở Almaty, thành phố lớn nhất của Kazakhstan, vào ngày 5-1.
Video phát trực tiếp trên Instagram bởi một blogger người Kazakhstan cho thấy đám cháy bên trong văn phòng thị trưởng ở thành phố Almaty, và tiếng súng nổ xung quanh. Các video khác còn cho thấy cảnh hỏa hoạn tại văn phòng công tố viên gần đó.
Atameken, nhóm vận động hành lang cho các doanh nghiệp của Kazakhstan, cho biết các thành viên của nhóm này đang báo cáo những vụ tấn công nhằm vào các ngân hàng, cửa hàng và nhà hàng.
Biểu tình vì giá nhiên liệu tăng ở Kazakhstan - Video: The Telegraph
Trước đó một ngày, cảnh sát sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để giải tán hàng trăm người biểu tình khỏi quảng trường chính ở Almaty.
Sở Y tế thành phố Almaty cho biết 190 người tìm kiếm sự hỗ trợ y tế, trong đó có 137 cảnh sát. Chính quyền thành phố này kêu gọi người dân ở nhà.
Các cuộc biểu tình nói trên bắt đầu nổ ra sau khi Chính phủ Kazakhstan dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát giá khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) vào đầu năm 2022, khiến giá nhiên liệu tăng đáng kể. Chính phủ nước này giải thích giá quy định trước đó gây ra thiệt hại cho các nhà sản xuất và cần được tự do hóa.
Chỉ trong vài ngày sau khi chính phủ ngừng kiểm soát giá, giá LPG tại các trạm xăng của Kazakhstan đã tăng gấp đôi từ 60 tenge (0,14 USD) lên 120 tenge (0,28 USD) một lít. Chính quyền ước tính 70-90% phương tiện giao thông tại tỉnh Mangistau chạy bằng loại nhiên liệu này.
Khi thông báo về việc Chính phủ Kazakhstan từ chức, Tổng thống Tokayev cho biết biện pháp giới hạn giá nhiên liệu sẽ được áp dụng trở lại và đây sẽ là "quy định giá tạm thời" trong thời gian 180 ngày.
Ngày 5-1, Nga đã kêu gọi các bên ở Kazakhstan "đối thoại" khi nước này chứng kiến tình trạng bất ổn chưa từng có vì vấn đề giá nhiên liệu tăng.
"Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở Kazakhstan. Chúng tôi ủng hộ một giải pháp hòa bình cho tất cả các vấn đề trong khuôn khổ luật pháp và hiến pháp cũng như thông qua đối thoại, chứ không phải thông qua các cuộc bạo loạn trên đường phố và những hành vi vi phạm pháp luật" - Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố.
Nổ kho đạn, 9 người thiệt mạng Kho đạn tại miền nam quốc gia Trung Á phát nổ, khiến ít nhất 9 người thiệt mạng và 4 người mất tích. Bộ Quốc phòng Kazakhstan hôm nay cho biết đám cháy bùng phát tại kho đạn ở Jambyl ngày 26/8 và "nhanh chóng lan sang các cơ sở cất giữ đạn dược khác", dẫn đến loạt vụ nổ sau đó. "Các...