Nga tuyên bố chặn âm mưu phá hoại tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov

Theo dõi VGT trên

Cơ quan an ninh Nga (FSB) tuyên bố đã ngăn chặn được âm mưu của cơ quan tình báo Ukraine khi cơ quan này tìm cách thuyết phục một thủy thủ trên tàu sân bay Đô đốc KuznetsovMurmansk phá hoại con tàu.

Nga tuyên bố chặn âm mưu phá hoại tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov - Hình 1
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga qua đảo Andoya của Nauy trên đường tới biển Địa Trung Hải ngày 17/10/2016.Ảnh: AFP/TTXVN

Theo tờ The Guardian ngày 10/7, FSB nói rằng tình báo Ukraine đã liên lạc với thành viên thủy thủ đoàn nói trên và hứa sẽ trả tiền cũng như hỗ trợ quá cảnh tới Phần Lan sau khi thực hiện thành công vụ phá hoại tàu Đô đốc Kuznetsov. Theo hãng thông tấn Tass của Nga, FSB đã mở một vụ án hình sự về vấn đề này.

Trước đó, theo đài Sputnik, ngày 8/7, FSB cũng cho biết trong một tuyên bố: “FSB đã ngăn chặn một nỗ lực nữa của lực lượng đặc biệt Ukraine nhằm cướp một máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-22M3 của lực lượng hàng không vũ trụ Nga và đưa ra nước ngoài. FSB đã phát hiện có sự tham gia của các đơn vị đặc biệt từng những nước thành viên NATO trong quá trình chuẩn bị và thực hiện hoạt động này”.

Máy bay ném bom mang tên lửa siêu vượt âm tầm xa Tupolev Tu-22М3 có thể tiêu diệt các mục tiêu trên biển và trên bộ bằng tên lửa dẫn đường và bom trên không.

FSB cáo buộc tình báo Ukraine đã tìm cách chiêu mộ một phi công quân sự người Nga, hứa thưởng tiền và cấp quốc tịch Italy cho người này để cướp máy bay và lái đến địa điểm được chỉ định.

Phi công quân sự Nga nói trên cho biết trong một video do FSB chia sẻ rằng, mình đã được trả 3 triệu USD để cướp một máy bay ném bom chiến lược có khả năng mang vũ khí hạt nhân. Số tiền này bao gồm 1 triệu USD do tập đoàn quốc phòng nhà nước Ukraine Ukroboronprom cung cấp.

Phi công trên nói rằng phía Ukraine đã liên lạc với mình qua kênh Telegram để mua thông tin về máy bay chiến đấu của Nga, bao gồm số hiệu thân máy bay, tình trạng kỹ thuật và lịch trình bảo dưỡng. Phi công này cũng thừa nhận người thân sẽ bị đe dọa nếu từ chối hợp tác.

Phi công Nga nói thêm rằng tình báo Ukraine đã chuẩn bị giấy tờ đi lại tại Ba Lan cho người thân của mình, bao gồm cả thẻ căn cước Ba Lan cho vợ, cũng như một tài khoản ngân hàng Ba Lan. Sau vụ cướp, gia đình họ sẽ bay đến Thổ Nhĩ Kỳ, từ đó họ sẽ được hộ tống đến Ukraine qua Moldova.

Ukraine chưa bình luận gì về thông tin hai vụ việc nói trên.

Video đang HOT

Trong khi đó, Lực lượng không quân Ukraine cáo buộc Nga đã phóng 5 tên lửa và 20 thiết bị bay không người lái để tấn công Ukraine trong đêm, trong đó cơ sở hạ tầng cảng Odesa là một trong những mục tiêu. Thống đốc khu vực Odesa cho hay cuộc tấn công đã làm 2 người thiệt mạng và 1 người bị thương, cũng như làm hư hỏng các nhà kho, xe tải và một tàu dân sự ở cảng.

Không quân Ukraine tuyên bố đã bắn hạ 14 trong số 20 thiết bị bay không người lái được Nga triển khai trong cuộc tấn công.

Trước đó, ngày 8/7, Ukraine cáo buộc Nga đã thực hiện nhiều đợt tấn công quy mô lớn vào một số thành phố của Ukraine, cụ thể là nhắm vào Kiev, Dnipro, Kryvyi Rih và Pokrovsk, gây ra nhiều thương vong cho dân thường, khiến hàng chục người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Okhmatdyt, bệnh viện nhi lớn nhất Ukraine, đã bị trúng tên lửa trực tiếp. Một bệnh viện phụ sản sau đó cũng bị hư hại.

Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga nói rằng cáo buộc trên của Ukraine là sai sự thật. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định những bức ảnh và đoạn video do Kiev công bố cho thấy cảnh đổ nát là do hậu quả của tên lửa phòng không Ukraine, được phóng từ hệ thống tên lửa phòng không thành phố, rơi xuống.

Bộ Quốc phòng Nga cũng chỉ ra mối liên quan của những cáo buộc tương tự với hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương NATO, chỉ trích Kiev hành động như vậy là để đảm bảo có thêm nguồn tài trợ.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga thông báo đã tấn công bằng vũ khí chính xác cao vào các cơ sở công nghiệp quân sự và căn cứ không quân của Ukraine. Bộ trên nêu rõ: “Tất cả các cuộc tấn công đều trúng đích, các mục tiêu đã bị hạ”.

Nga nâng cấp các "siêu pháo đài nổi" thời Liên Xô với vũ khí đầy uy lực

Nga đang thực hiện việc nâng cấp các tàu chiến lớn có từ thời Liên Xô. Nhưng ảnh hưởng của cuộc xung đột tại Ukraine cùng khó khăn về kinh phí đã khiến Hải quân Nga gặp nhiều thách thức trong quá trình này.

Cuộc xung đột tại Ukraine đang ảnh hưởng đến kế hoạch hiện đại hóa lực lượng hải quân của Nga. Điều đó được thể hiện rõ với các tàu chiến mặt nước lớn nhất của nước này, chẳng hạn như tàu Đô đốc Nakhimov và Pyotr Velikiy (Peter Đại đế) thuộc lớp tàu tuần dương hạng nặng chạy bằng năng lượng hạt nhân Kirov hay tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga.

Vào giữa những năm 1960, Liên Xô đã bắt tay thực hiện dự án chế tạo tàu tuần dương lớp Kirov, mang tên Đề án 1144 "Orlan" nhằm tạo ra các tàu chiến chạy bằng năng lượng hạt nhân có khả năng tiêu diệt tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo. Đến thời điểm hiện tại, đây vẫn là những tàu chiến mặt nước có kích thước và lượng giãn nước lớn nhất thế giới. Mỗi chiến hạm lớp Kirov đều sở hữu hệ thống vũ khí mạnh tương đương một hạm đội tàu chiến, khiến chúng được mệnh danh là "siêu pháo đài nổi" thời Liên Xô.

Liên Xô bắt đầu đóng chiến hạm đầu tiên thuộc lớp Kirov vào năm 1974. Ở thời điểm đó, các tàu tuần dương lớp Kirov được thiết kế để đối đầu với mọi tàu chiến của đối phương. Liên Xô có kế hoạch đóng 5 con tàu thuộc lớp Kirov, nhưng chỉ có 4 tàu được hoàn thiện. Ba chiếc tàu đầu tiên là Kirov, Frunze và Kalinin được đưa vào biên chế lần lượt vào các năm 1980, 1984 và 1988. Chiếc thứ tư Pyotr Velikiy, được biên chế cho hải quân Nga vào năm 1998.

Với chiều dài 252 m và lượng giãn nước 28.000 tấn, chúng chỉ thua kém các loại tàu sân bay hạng nặng. Mỗi con tàu có 2 lò phản ứng hạt nhân, khiến chúng có phạm vi hoạt động không giới hạn.

Nga nâng cấp các siêu pháo đài nổi thời Liên Xô với vũ khí đầy uy lực - Hình 1

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov của Nga. Ảnh: Reuters

Các tàu lớp Kirov cũng được cho là tàu chiến trang bị vũ khí mạnh nhất từ trước đến nay. Chẳng hạn, tàu Pyotr Velikiy có dàn vũ khí chính gồm 20 tên lửa hành trình chống hạm P-700 Granit, mỗi quả có thể mang đầu đạn nặng 750kg (hoặc đầu đạn hạt nhân), có tầm bắn 500 km và tốc độ tối đa là Mach 2,5.

Đối với vai trò phòng không, Pyotr Velikiy được trang bị 72 tên lửa đất đối không S-300, 128 tên lửa SAM 3K95 Kinzhal và 6 hệ thống vũ khí tầm gần 3M87 Kortik, mỗi hệ thống được trang bị 8 tên lửa SAM 9M311. Với vai trò chống ngầm, Pyotr Velikiy mang theo 1 súng cối RBU 6000, 2 súng cối chống ngầm RBU 1000 cùng 10 ống phóng ngư lôi bắn tên lửa chống ngầm.

Con tàu cũng có một khẩu súng AK-130 cỡ nòng 130 mm, có chỗ chứa dành cho trực thăng Ka-27 và Ka-31. Nhiệm vụ ban đầu của các tàu tuần dương lớp Kirov là đánh chìm tàu sân bay và tàu hộ tống của đối phương. Ngoài ra, chúng cũng đảm nhiệm vai trò hộ tống các tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Khi biên chế tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov cho lực lượng Hải quân năm 1991, Liên Xô từng kỳ vọng con tàu sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực hàng không của hải quân.

Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov có chiều dài 306,45 m, chiều rộng 71,96 m, lượng giãn nước khoảng 58.000 tấn - bằng một nửa lượng giãn nước của các tàu sân bay lớp Nimitz của Mỹ. Tàu có khả năng di chuyển với tốc độ đến 29 hải lý/giờ, thời gian hoạt động độc lập trên biển 45 ngày đêm.

Vũ khí chủ lực của tàu sân bay này là 12 bệ phóng trang bị đạn tên lửa hành trình chống hạm siêu thanh P-700 Granit. Ngoài ra, nó còn có 190 tên lửa đất đối không tầm trung 3K95 Kinzhal, 14 vũ khí tầm gần gồm 6 hệ thống pháo AK-630M và 8 hệ thống pháo Kortiks.

Hy vọng nâng cấp và hiện đại hóa

Vào những năm 1990, Nga cắt giảm ngân sách quốc phòng vì thế quân đội nước này gặp nhiều khó khăn trong việc bảo trì các tàu chiến. Moscow đã cho nghỉ hưu hơn 70% số tàu thừa hưởng từ thời Liên Xô. Nhiều con tàu trong số này đã lỗi thời.

Các con tàu thuộc lớp Kirov có kích thước to lớn và nhiều bộ phận phức tạp, vì thế cần được bảo trì, bảo dưỡng liên tục. Nhưng thách thức trong quá trình bảo trì đã khiến tàu chiến lớp Kirov phải ngừng hoạt động.

Tàu Kalinin thuộc lớp này đã được đổi tên thành tàu Đô đốc Nakhimov song hiếm khi triển khai sau Chiến tranh Lạnh. Năm 1997, nó được đưa vào xưởng đóng tàu ở Severodvinsk. Đến năm 2014 Nga bắt đầu thực hiện kế hoạch đại tu và hiện đại hóa toàn diện con tàu này. Còn Pyotr Velikiy - tàu chiến mới nhất trong lớp Kirov, đã được nâng cấp vào năm 2004 và hiện là soái hạm của Hạm đội Phương Bắc.

Giống như các tàu lớp Kirov, tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov cũng gặp nhiều sự cố do trục trặc máy móc. Vào năm 2016, Nga đã triển khai con tàu này tới Syria để thực hiện nhiệm vụ chiến đấu nhưng trong quá trình di chuyển, hai máy bay trên tàu đã rơi xuống Địa Trung Hải do gặp vấn đề với dây cáp hãm của tàu.

Bất chấp những thách thức nói trên, Nga vẫn quyết tâm đưa cả tàu Đô đốc Nakhimov và tàu sân bay Kuznetsov trở lại hạm đội.

Truyền thông Nga cho biết, mạng cáp quang và hệ thống vô tuyến điện tử của tàu Đô đốc Nakhimov đã được thay thế. Hiện con tàu này có khả năng mang các tên lửa chống hạm Kalibr và P-800 Oniks, tên lửa chống ngầm Otvet, hệ thống phòng không Pantsir-M và hệ thống phóng ngư lôi Paket-E/NK. Các quan chức Nga cũng có kế hoạch trang bị cho Nakhimov tên lửa siêu thanh 3M22 Zircon.

Sau khi hoàn thành công việc nâng cấp tàu Đô đốc Nakhimov, Nga có kế hoạch tiếp tục nâng cấp và tái trang bị cho tàu Pyotr Velikiy. Tuy nhiên, truyền thông Nga trích dẫn một nguồn tin hồi tháng 4 cho biết, con tàu này có thể được cho nghỉ hưu do chi phí ái trang bị của Đô đốc Nakhimov quá cao. Nhưng một số nguồn tin hải quân của Nga đã bác bỏ thông tin này.

Nga cũng đã đưa tàu sân bay Kuznetsov vào một ụ tàu mới để sửa chữa. Tờ Izvestia đưa tin, con tàu này sẽ được nâng cấp để mang hệ thống phòng không Pantsir-M, hệ thống kiểm soát phòng không tích hợp mới và cơ sở lưu trữ đặc biệt cho các loại đạn dẫn đường chính xác mới. Ngoài ra, Hải quân Nga cũng đang tập hợp lại đội ngũ thủy thủy đoàn của con tàu, vốn bị giải thể phần lớn sau khi con tàu được tái trang bị.

Do tàu được tích hợp các hệ thống tự động mới nên không cần số lượng lớn nhân lực như trước đây. Ước tính sau khi nâng cấp, tàu sẽ có 1.500 thủy thủ và phi công. Các thủy thủ sẽ phải học cách vận hành con tàu và những hệ thống vũ khí mới của nó.

Các nhà máy đóng tàu tiến hành công việc nâng cấp, tái trang bị cho tàu Đô đốc Nakhimov và Kuznetsov cho biết, họ dự định sẽ bàn giao hai con tàu này vào năm 2024.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Chính sách của ông Trump đối với những vấn đề nóng nhất ra sao?
19:30:12 06/11/2024
Ông Trump đắc cử, cổ phiếu đại gia Việt vừa bắt tay với Tập đoàn Trump tăng vọt
15:15:54 06/11/2024
"Quý bà băng giá" được xem là vũ khí bí mật giúp ông Trump đắc cử
15:41:40 07/11/2024
Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy thuyết phục của cựu Tổng thống Donald Trump
15:10:28 06/11/2024
9 yếu tố then chốt giúp ông Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ
22:43:09 06/11/2024
Công ty TikTok bị cấm hoạt động tại Canada
14:41:33 07/11/2024
Ông Trump sẽ phát biểu trước người ủng hộ ở Florida; bà Harris hoãn diễn văn
15:12:14 06/11/2024
Khóc - cười khi nghe kết quả bầu cử tổng thống Mỹ
19:39:31 06/11/2024

Tin đang nóng

Sốc: Rò rỉ ảnh nóng và clip Justin Bieber trong tiệc thác loạn của ông trùm Diddy?
20:16:29 07/11/2024
Nữ hiệu trưởng giật micro, chỉ mặt hội trưởng phụ huynh và sai phạm về tài chính phải nhận án kỷ luật
18:30:14 07/11/2024
Nóng nhất Weibo: Huỳnh Hiểu Minh bị bạn gái hot girl "chia tay đòi quà" 980 tỷ
22:03:55 07/11/2024
Căng: Diệp Lâm Anh đăng đàn tố 1 nhân vật quỵt nợ, con số cho nhiều người vay lên đến cả tỷ đồng
20:09:35 07/11/2024
NSND Xuân Bắc thẳng thắn giải đáp câu hỏi "lên làm Cục trưởng có còn diễn hài không?"
19:05:04 07/11/2024
Sốc nặng với nhan sắc xuống cấp của "mỹ nhân trốn thuế" sau 1 năm rời khỏi showbiz
19:19:23 07/11/2024
Phú bà này mua sẵn 99 món hồi môn toàn bằng vàng cho con gái từ khi con 2 tuổi
20:37:52 07/11/2024
Hiền Hồ sượng trân, né gấp khi bất ngờ bị hỏi về tin đồn cặp đại gia
20:27:15 07/11/2024

Tin mới nhất

WHO kêu gọi phát triển vaccine phòng các căn bệnh gây tử vong trên diện rộng

20:00:03 07/11/2024
Giám đốc phụ trách vaccine của WHO, bà Kate O Brien cho biết những loại vaccine này không chỉ làm giảm đáng kể các loại bệnh có tác động lớn đến cộng đồng hiện nay, mà còn giúp giảm các chi phí y tế mà các gia đình và hệ thống y tế phải...

Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi

19:50:10 07/11/2024
Thực hiện đúng các quy định về quản lý chất thải, đồ vải, xử lý dụng cụ và thiết bị y tế, thông khí buồng bệnh và quy trình một chiều trong kiểm soát nhiễm khuẩn nhằm hạn chế tối đa lây nhiễm chéo trong các cơ sở khám, chữa bệnh.

Lợi ích bất ngờ của cần tây với sức khỏe nam giới

19:46:44 07/11/2024
Mặc dù dữ liệu về tác dụng cụ thể của việc ăn cần tây đối với sức khỏe tình dục nam giới còn hạn chế nhưng cần tây có thể mang lại một số lợi ích tiềm năng khác.

Bộ Y tế khẳng định việc sử dụng muối I ốt không gây bệnh cường giáp

19:37:35 07/11/2024
Ngày 7/11, Bộ Y tế đã phản hồi những thông tin xoanh quanh việc cho rằng quy định toàn dân sử dụng muối I ốt tại Việt Nam sẽ dẫn đến nguy cơ cường giáp, hoặc các bệnh lý khác cho người thừa I ốt.

Israel rối ren giữa chia rẽ nội bộ

18:50:45 07/11/2024
Việc Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant bất ngờ bị cách chức gây ra làn sóng phản đối trong nước đối với chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu.

Ukraine nói lần đầu đánh trúng tàu chiến Nga tại biển Caspi

18:47:13 07/11/2024
Ukraine đã tiến hành vụ tấn công tầm xa và lần đầu tiên đánh trúng tàu chiến Nga tại biển Caspi ở cách xa cả ngàn km.

Ông Trump đắc cử tổng thống, kịch bản nào cho xung đột ở Trung Đông, Ukraine?

18:25:30 07/11/2024
Ông Donald Trump gần như sẽ trở thành tổng thống tiếp theo của Mỹ. Giờ đây, giới quan sát chú ý đến những tuyên bố của ông về đối ngoại khi tranh cử.

Đức có Bộ trưởng Tài chính mới

18:14:26 07/11/2024
Trước sự sụp đổ của chính phủ, lãnh đạo phe đối lập Friedrich Merz, người đứng đầu Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU), đã kêu gọi chính phủ Đức cần tổ chức một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm vào tuần tới, thay vì vào năm sau.

Tổng thống Venezuela hoan nghênh sự khởi đầu mới trong quan hệ với Mỹ

18:08:59 07/11/2024
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro chúc mừng chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử vừa qua, đồng thời bày tỏ mong muốn cải thiện quan hệ song phương.

Cảnh báo về sự bùng phát loài bọ cạp tại Brazil

18:07:18 07/11/2024
Với sự nóng lên của môi trường sống, sự trao đổi chất của bọ cạp cũng trở nên mạnh mẽ hơn, khiến chúng hoạt động tích cực hơn, ăn uống nhiều hơn và sinh sản nhanh chóng.

Cháy rừng lan nhanh tại California buộc hàng nghìn người phải sơ tán

18:05:08 07/11/2024
Thống đốc bang California Gavin Newsom cho biết đã ban hành lệnh sơ tán cho trên 10.000 người, khi đám cháy rừng đe dọa 3.500 công trình tại các cộng đồng ngoại ô, trang trại và khu vực nông nghiệp xung quanh Camarillo.

Fed có thể vẫn hạ lãi suất sau chiến thắng của ông Donald Trump

17:46:03 07/11/2024
Các nhà phân tích nhận định cuộc họp của Fed trong tuần này sẽ tránh được bất kỳ kịch tính nào. Nhà kinh tế trưởng Diane Swonk của KPMG vẫn dự báo Fed sẽ hạ lãi suất, ít nhất là vào tháng này.

Có thể bạn quan tâm

Trận cuối của Ruud van Nistelrooy

Sao thể thao

23:24:03 07/11/2024
Ruud van Nistelrooy có trận đấu cuối trong vai trò HLV tạm quyền của Manchester United vào rạng sáng 8-12, khi Quỷ đỏ đón tiếp đội bóng Hy Lạp PAOK tại sân nhà Old Trafford trong khuôn khổ Europa League.

Nghệ sĩ bình luận sau chiến thắng bầu cử của ông Donald Trump

Sao âu mỹ

23:14:23 07/11/2024
Kể từ sau chiến thắng của ông Donald Trump, rất nhiều người nổi tiếng đã lên mạng xã hội để chia sẻ suy nghĩ của họ về kết quả này.

Sao nam đóng phim 20 năm không ai biết, ăn mặc như "trò cười" cả nước hay

Hậu trường phim

23:03:47 07/11/2024
Bị đánh giá là nam diễn viên vô dụng nhất giới giải trí, sao nam này quyết định làm nhiều trò lố để mong gây được sự chú ý.

Lời "tiên tri" của B Ray về HIEUTHUHAI

Nhạc việt

22:51:26 07/11/2024
Vừa qua, HIEUTHUHAI bất ngờ tung bài rap TRÌNH.Không một lời báo trước, màn đánh úp của thái tử làng nhạc khiến cư dân mạng phấn khích.

Lisa (BLACKPINK) lần đầu làm giáo viên dạy nhảy cho trẻ em

Nhạc quốc tế

22:42:26 07/11/2024
Nữ thần tượng tỏ ra khá bối rối nhưng vẫn chấp nhận thử thách dạy nhảy cho trẻ em trong chương trình Celebrity Substitute.

Phản ứng của dân tình khi em gái Công Vinh khoe vóc dáng nuột nà trên sân pickleball, U40 mà cữ ngỡ 20

Netizen

22:39:35 07/11/2024
Dù vừa mới gia nhập bộ môn pickleball nhưng em gái tiền đạo Lê Công Vịnh đã mê tít bộ môn thể thao mới này. Trên trang cá nhân Lê Khánh Chi thường xuyên chia sẻ những trang phục đi chơi thể thao.

Hot: Chủ tịch showbiz chi 7 tỷ đồng làm nàng thơ sốc đến mức oà khóc giữa nhà hàng

Sao châu á

22:15:37 07/11/2024
Chuyện tình của Hoàng Tử Thao và Từ Nghệ Dương được xem là phiên bản lãng mạn ngoài đời thực của tiểu thuyết ngôn tình theo motip tổng tài và nàng thơ .

Mỹ nhân VTV vừa tậu xế hộp hạng sang, 1 tháng sau lại gây choáng khi "flex" sổ đỏ trên tay

Sao việt

22:09:55 07/11/2024
Vào ngày 6/11, Huyền Lizzie đã chia sẻ story mới trên trang cá nhân. Mỹ nhân VTV gây sốt khi đăng tải bức hình flex cầm chiếc sổ đỏ trên tay.

Lá bàng có tác dụng gì?

Sức khỏe

21:35:46 07/11/2024
Một số nghiên cứu cũng đưa ra công dụng của lá bàng là tác dụng tốt với bệnh ung thư, đái tháo đường. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học đủ mạnh để có thể khẳng định điều này.