Nga tái khẳng định ủng hộ IAEA thị sát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 28/8 cho biết Moskva hy vọng chuyến thị sát của các thanh sát viên thuộc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế ( IAEA) tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine sẽ sớm diễn ra.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine, ngày 27/4/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Phát biểu trên kênh truyền hình Rossiya-1, bà Zakharova nhấn mạnh chính Nga đã đề nghị IAEA tiến hành thanh tra nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Theo bà, IAEA cũng như Tổng Giám đốc cơ quan này Rafael Grossi đã hiểu quan điểm của Nga và trong nhiều tháng qua, Moskva đã nỗ lực để tổ chức một cuộc thị sát. Bà cũng nhắc lại cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Tổng Giám đốc IAEA Grossi cách đây vài tháng cũng như một số cuộc tiếp xúc, điện đàm giữa đại diện hai bên. Theo bà Zakharova, những nỗ lực ngoại giao đó là nhằm tổ chức chuyến công tác này của IAEA.
Ngày 24/8 vừa qua, Tập đoàn Năng lượng nguyên tử quốc gia Rosatom của Nga tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ sứ mệnh trên của IAEA, trong đó có cả công tác hậu cần.
Video đang HOT
Zaporizhzhia là một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Nhà máy này nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng Nga từ tháng 3 năm nay. Thời gian gần đây, tại khu vực này xảy ra nhiều vụ tấn công quân sự. Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau pháo kích nhà máy trên, dẫn tới những yêu cầu IAEA thị sát cơ sở này.
Tờ New York Times ngày 27/8 đưa tin IAEA đã thành lập một phái bộ để thực hiện nhiệm vụ thị sát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong tuần này. Trước đó, Tổng Giám đốc IAEA Grossi ngày 25/8 tuyên bố ông sẽ dẫn đầu một phái đoàn của IAEA tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong vài ngày tới để giúp ổn định tình hình an ninh và an toàn hạt nhân tại đây. Bộ trưởng Năng lượng Ukraine, ông German Galushchenko cùng ngày 25/8 cho biết chuyến thị sát đã được lên kế hoạch và sẽ diễn ra muộn nhất là vào đầu tháng 9.
Ngoại trưởng Nga, Pháp bàn về việc thanh sát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia
Trong cuộc điện đàm song phương ngày 23/8, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận với người đồng cấp Pháp Catherine Colonna về chuyến thăm dự kiến của các thanh sát viên độc lập tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine.
Toàn cảnh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Enerhodar, miền Đông Ukraine, ngày 19/8/2022 (chụp từ vệ tinh của Công ty công nghệ vũ trụ Maxar): Ảnh: AFP/TTXVN
Tuyên bố sau cuộc điện đàm, Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ: "Hai bên đã thảo luận chi tiết về tình hình xung quanh nhà máy Zaporizhzhia và các cơ hội có thể tổ chức chuyến thăm của phái bộ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tới nhà máy này".
Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi cuộc thanh sát độc lập tại nhà máy này. Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hối thúc Liên hợp quốc (LHQ) bảo vệ an toàn khu vực trên.
Tổng Giám đốc IAEA, ông Rafael Grossi cùng ngày cho biết nhóm chuyên gia của cơ quan này có thể đến thanh sát nhà máy "trong vài ngày tới nếu các cuộc đàm phán thành công". Ông đang tiếp tục tham vấn "một cách tích cực và tăng cường" với tất cả các bên để phái bộ của IAEA có thể sớm vào nhà máy.
Trong diễn biến liên quan, người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric ngày 23/8 cho biết Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres sẽ tham dự cuộc họp về nhà máy Zaporizhzhia do Ukraine đề xuất, và cử Phó Tổng thư ký phụ trách các vấn đề chính trị Rosemary DeCarlo đại diện cho Ban thư ký tham dự cuộc họp do Nga đề xuất về cùng vấn đề.
Phát biểu trước Hội đồng Bảo an LHQ ngày 23/8, bà DiCarlo kêu gọi ngừng mọi hành động quân sự quanh nhà máy trên, đồng thời nhấn mạnh cần khẩn cấp đạt thỏa thuận để nhà máy thực sự trở lại là một cơ sở dân sự thuần túy và đảm bảo an toàn cho khu vực. Bà cảnh báo: "Chúng ta cần hiểu rõ rằng bất cứ hư hại nào đối với nhà máy này, cũng như các cơ sở hạt nhân khác tại Ukraine, đều sẽ có thể dẫn tới một sự cố hạt nhân kèm theo những hậu quả thảm khốc không chỉ với vùng lân cận mà cả khu vực và thế giới".
Bà DiCarlo cho biết LHQ tiếp tục ủng hộ công việc quan trong của IAEA và nỗ lực của cơ quan này nhằm đảm bảo hoạt động an toàn tại nhà máy Zaporizhzhia cũng như các cơ sở hạt nhân khác ở Ukraine.
Zaporizhzhia là một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Nhà máy này nằm dưới sự kiểm soát của binh lính Nga từ tháng 3 vừa qua. Trong những ngày gần đây tại khu vực này xảy ra nhiều vụ tấn công quân sự. Hiện Nga và Ukraine đang cáo buộc lẫn nhau pháo kích nhà máy này.
Hungary cho phép mở rộng nhà máy điện hạt nhân Paks Cơ quan Năng lượng nguyên tử Hungary (HAEA) ngày 26/8 đã cấp giấy phép mở rộng nhà máy điện hạt nhân Paks, cơ sở hạt nhân nằm cách thủ đô Budapest khoảng 120 km về phía Đông. Lò phản ứng số 2 tại nhà máy điện nguyên tử Paks: AFP/TTXVN Phóng viên TTXVN tại châu Âu dẫn phát biểu của Bộ trưởng Ngoại...
