Nga siết chặt vòng vây ở miền Đông Ukraine, Kiev đứng trước thách thức lớn

Quân đội Nga đang đẩy mạnh tấn công ở miền Đông Ukraine, nhắm vào các thành phố và thị trấn chiến lược Pokrovsk và Kurakhove.

Với ưu thế vượt trội về quân số và hỏa lực, Moskva đang từng bước chiếm ưu thế trong cuộc chiến, trong khi Kiev vật lộn với tình trạng thiếu hụt nhân sự và vũ khí.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết việc kiểm soát Kurakhovo đã cản trở đáng kể việc hỗ trợ hậu cần chiến đấu cho lực lượng vũ trang Ukraine. Ảnh: TASS

Theo Đài phát thanh châu Âu tự do (RFE/RL), khi cuộc xung đột Nga – Ukraine vừa bước sang năm 2025, Kiev đang phải đối mặt với những thách thức lớn trước sức ép ngày càng tăng từ phía Moskva. Với ưu thế vượt trội về quân số và hỏa lực, các lực lượng Nga đang thực hiện những đòn tấn công mạnh mẽ trên các cánh đồng băng giá và chiến hào lầy lội ở miền Đông Ukraine.

Tại Pokrovsk, thành phố có dân số trước xung đột là 60.000 người, tình hình đang trở nên đặc biệt căng thẳng. Nằm ở rìa phía Tây của tỉnh Donetsk, thành phố này có vị trí chiến lược quan trọng với các mỏ than, nhà máy ngũ cốc, nhà máy luyện kim và là nút giao thông đường sắt then chốt. Sau khi chiếm được Avdiyivka, quân đội Nga đã di chuyển về phía Tây và Tây Bắc, nhằm cắt đứt các tuyến hậu cần của Ukraine ở Pokrovsk.

Hiện nay, đường cao tốc E50 chạy về phía Tây nối Pokrovsk với Dnipro – thành phố lớn thứ tư của Ukraine và đường cao tốc T0504 chạy về phía Đông và Đông Bắc nối với Kostyantynivka – một nút giao đường sắt lớn khác – là những mục tiêu mà Nga đang nhắm tới. Theo Frontelligence Insight, một tổ chức phân tích do cựu sĩ quan quân sự người Ukraine điều hành, “hướng Pokrovsk vẫn là một trong những khu vực căng thẳng và ác liệt nhất của chiến trường”.

Theo Viktor Trehubov, phát ngôn viên lực lượng Khortytsia của Ukraine, Nga đang áp dụng chiến thuật đánh vòng thay vì tấn công trực tiếp, tập trung vào việc phá vỡ chuỗi cung ứng. Đại tá nghỉ hưu Liam Collins, cựu sĩ quan Lực lượng đặc nhiệm Lục quân Mỹ, nhận định rằng chiến thuật này nhằm tránh cuộc chiến đô thị tàn khốc như đã từng xảy ra ở Bakhmut. Pokrovsk cách ranh giới hành chính giữa các khu vực Donetsk và Dnipropetrovsk khoảng 18 km.

Cách Pokrovsk khoảng 30km về phía Nam, tình hình ở Kurakhove cũng đang diễn biến phức tạp. Ukraine đã cố gắng sử dụng Hồ chứa nước Kurakhove, đập ngăn sông Vovcha và các tuyến đường thủy để làm chậm bước tiến của Nga, nhưng không mấy hiệu quả. Quân đội Nga đã tiến dọc theo phía Bắc của hồ chứa nước trên vào cuối tháng 11 và tháng 12/2024, trong khi con đập ở rìa phía Tây đã bị phá hủy một phần.

Trên rìa phía Nam của hồ chứa nước, quyền kiểm soát của Ukraine đối với thành phố Kurakhove đang dần “tuột khỏi tay”, chỉ còn các khu công nghiệp ở phía Tây vẫn nằm dưới sự kiểm soát của họ.

Từ phía Tây Nam, quân đội Nga cũng đã gây áp lực đến đường cao tốc H15 Donetsk-Zaporizhzhya, một tuyến đường tiếp tế chính của Ukraine.

Konrad Muzyka, chuyên gia quân sự người Ba Lan, chỉ ra rằng vấn đề lớn nhất của Ukraine là tình trạng thiếu hụt nhân sự, khiến họ không thể tận dụng được lợi thế địa hình để phòng thủ. Nhà phân tích quân sự Mykhaylo Zhyrokhov tại Kiev cho biết “hệ thống phòng thủ của Kurakhove thực sự gần như đã sụp đổ” và việc duy trì phòng thủ chỉ còn mang tính chất chính trị.

Tại thung lũng Mokri Yaly, nơi Ukraine từng thực hiện cuộc phản công năm 2023, tình hình cũng không mấy khả quan. Mặc dù quân đội Ukraine đã giành lại được quyền kiểm soát thị trấn Noviy Komar, nhưng khu vực này vẫn đang trong tình trạng tranh chấp gay gắt. Tuyến đường O0509 quan trọng đang bị pháo binh và thiết bị bay không người lái của Nga tấn công liên tục, gây khó khăn cho việc cung ứng.

Max Bergmann, Giám đốc Chương trình Châu Âu, Nga và Á-Âu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở ở Mỹ, nhận định rằng cuộc chiến đang nghiêng về phía Nga. Ông Bergmann cho rằng Nga đang không ngừng thúc đẩy lợi thế về vũ khí và nhân lực của mình, trong khi Điện Kremlin và Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn chưa tỏ ra quan tâm đến việc nhượng bộ hoặc cân nhắc các điều khoản ngừng bắn có thể được Ukraine và các nước hậu thuẫn phương Tây chấp nhận.

Trong khi đó tờ Pravda (Ukraine) ngày 7/1 dẫn thông báo của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết trong 24 giờ qua, quân đội nước này đã đẩy lùi tổng cộng 94 cuộc tấn công của quân Nga tại khu vực Kurshchyna, trong tổng số 218 trận giao tranh diễn ra trên toàn mặt trận. Quân Nga cũng tiến hành hơn 370 đợt pháo kích và 9 đợt không kích, sử dụng bom dẫn đường.

Tổng thể tình hình cho thấy Ukraine đang gặp thách thức lớn trên chiến trường. Mặc dù Ukraine từng được biết đến với những chiến thuật sáng tạo và ứng biến, đặc biệt là trong việc bảo vệ Kiev trong những ngày đầu cuộc xung đột và các hoạt động ở Biển Đen, nhưng hiện tại họ đang phải đối mặt với những khó khăn ngày càng tăng trước sức mạnh áp đảo của quân đội Nga.