Nga sẽ “cư xử” với châu Á ra sao sau khủng hoảng Ukraine?

Bối cảnh hiện nay cho thấy quan hệ Mỹ – Nga một lần nữa có thể trở về với thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Nó sẽ trở thành một động lực khiến Nga thay đổi các mối quan hệ hợp tác với châu Á

Tạp chí The Diplomat nhận định, mặc dù Nga giành được Crimea, nhưng sẽ hoàn toàn mất phần còn lại ở Ukraine. Nga cũng sẽ phải ý thức rằng, Mỹ sẽ thể hiện sự kiên nhẫn trong không gian Xô Viết cũ. Moscow, hơn bao giờ hết, muốn tự do thể hiện quyền lực với các quốc gia láng giềng. Và những biến cố liên tiếp xảy ra trong suốt 20 năm qua đã chỉ ra rằng Washington sẽ không và có lẽ không bao giờ chấp nhận điều này.

Lính thân Nga tại Sevastopol, Ukraine, ngày 6/3/2014.

Đã khá nhiều lần Nga vượt qua giới hạn của mình, gây phương hại đến lợi ích của Mỹ. Nhưng với sự thất bại của Nga ở Ukraine, Moscow có lẽ phải thay đổi chiến lược khi đối đầu với lãnh đạo Hoa Kỳ.

Ngay cả khi thất bại (ở cả hai phía) trong quan hệ giữa Nga và Mỹ vào năm 1990 thì hầu hết người trong cuộc vẫn tin tưởng vào tiềm năng trao đổi đủ vũ khí giữa hai nước. Hoa Kỳ và Nga đã hợp tác hiệu quả trong việc hạn chế các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt, hay chính sách ngăn chặn Iran và Triều Tiên, chống khủng bố và ổn định khu vực Trung Á.

Tuy nhiên, nếu quan hệ rạn nứt sẽ dẫn đến các vấn đề hợp tác giữa Moscow và Washington có thể chấm dứt và gây phương hại đến những trao đổi có liên quan.

Điều này sẽ có tác động như thế nào đối với các quốc gia khác ở Đông Á? Nga ngày càng tỏ ra không khoan nhượng với Triều Tiên hay Nhật Bản (trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ). Đơn giản là vì khu vực này đang nằm trong “tầm ngắm” của Mỹ. Tương tự như vậy, mặc dù Nga lo lắng trước sự lớn mạnh của chính quyền Trung Quốc, nhưng thái độ đối đầu của Moscow với Hoa Kỳ có thể dẫn đến sự hợp tác trên nhiều lĩnh vực mới giữa các quốc gia lớn Á-Âu.

Nga chưa bao giờ từ bỏ tham vọng xuất khẩu vũ khí của mình sang bất kỳ quốc gia nào. Thế nhưng việc căng thẳng giữa Trung Quốc và Việt Nam gia tăng có thể gây khó khăn cho Hà Nội khi nhập khẩu vũ khí của Nga. Nga cũng đã làm chậm lại việc bán vũ khí cho Iran khi có sự tác động của Mỹ tại quốc gia này.

Động thái của Nga ở Đông Á là có thể đoán trước và nhiều tiềm năng thành sự thực, ít nhất là trong ngắn và trung hạn. Về lâu dài, chúng ta có thể hy vọng Nga sẽ nỗ lực bảo vệ vùng Viễn Đông, gia tăng xuất khẩu vũ khí của mình và cố gắng duy trì nguyên tắc của mình tại các khu vực ngoại giao đa phương chính (như đàm phán sáu bên). Tuy nhiên, trong ngắn hạn, những lợi ích dài hạn này được thể hiện bằng nhiều động thái khác nhau.

May mắn thay, trong thời điểm của cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong quan hệ Mỹ – Nga, sự can thiệp vào tự do của các nước láng giềng của Nga không áp dụng với khu vực Đông Á. Bất chấp Moscow muốn gây phương hại cho Washington đến như thế nào thì Trung Quốc mới chính là mối đe dọa lớn hơn cả trước những hành động của Nga. Điều này, có lẽ sẽ được nhìn thấy ngay khi khủng hoảng chấm dứt, Nga và Hoa Kỳ sẽ có cơ sở cho sự hợp tác ở khu vực Thái Bình Dương.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin The Diplomat, một tạp chí có trụ sở ở Tokyo, chuyên về chính trị, văn hóa và xã hội tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.

Theo Infonet