Nga: Biệt kích Ukraine đánh chiếm bất thành nhà máy điện hạt nhân

Theo Bộ Quốc phòng Nga, Kiev đã cử các nhóm biệt kích tới nhằm đánh chiếm Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye vào sáng 1/9 (theo giờ địa phương).

Binh sĩ Nga đứng gác gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: Reuters

Tuyên bố của Bộ trên được đài RT dẫn cho biết, có hai “nhóm phá hoại” riêng biệt lên đến 60 binh sĩ, sử dụng bảy chiếc thuyền để vượt qua Hồ chứa Kakhovka và cập bến cách cơ sở hạt nhân khoảng 3 km vào sáng sớm. Theo Bộ Quốc phòng Nga, lực lượng này đã tìm cách chiếm cơ sở này từ tay quân đội Nga đang kiểm soát tại địa điểm.

Quân đội Nga cho biết họ đã hành động để “tiêu diệt kẻ thù, bao gồm cả việc triển khai các máy bay yểm trợ trên không”.

Bộ cũng tuyên bố rằng khoảng hai tiếng sau khi lực lượng biệt kích đổ bộ, pháo binh Ukraine bắt đầu pháo kích vào một vị trí nhất định gần thành phố Energodar, nơi có nhà máy điện. Theo báo cáo, các thanh tra của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đang trên đường đến thăm cơ sở, dự kiến ​​sẽ đi qua khu vực này.

Bộ Quốc phòng Nga cho rằng hành động của Kiev là nhằm cản trở phái bộ của IAEA đến Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Tuy nhiên đáp lại, Chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine cáo buộc Nga đang tìm cách “phá hỏng” chuyến thị sát của IAEA tới nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia do Nga tổ chức, lặp lại cáo buộc rằng Nga lại nã pháo vào nhà máy trong ngày 1/9. “Người Nga đã nã pháo vào (thành phố) Enerhodar và khu đất của nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia”, ông Yermak viết trên Telegram.

Nhà máy điện và thành phố Energodar đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga kể từ tháng 3.

Vào tháng 8, địa điểm hạt nhân này đã trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công bằng pháo và máy bay không người lái thông thường, mà hai phía Moskva và Kiev đổ lỗi cho nhau. Các quan chức Ukraine cũng tuyên bố rằng quân đội Nga đang sử dụng nhà máy này như một căn cứ quân sự, đồn trú vũ khí hạng nặng ở đó. Moskva bác bỏ cáo buộc, nói rằng họ chỉ có lực lượng bảo vệ vũ trang nhẹ để bảo vệ cơ sở.

Phái đoàn IAEA đã được cử đi trong tuần này sau nhiều lần trì hoãn. Moskva và Kiev đều hoan nghênh chuyến thăm và cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho phái đoàn, trong khi mỗi bên cáo buộc phía bên kia cố gắng ngăn cản các thanh sát viên tiếp cận mục tiêu.

Thành viên IAEA chuẩn bị khởi hành đi thành phố Zaporizhzhia từ một khách sạn ở Kiev. Ảnh: Anadolu Agency

Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc dự kiến ​​sẽ đánh giá tình hình trên thực địa, kiểm tra độ an toàn của nhà máy điện và xác minh rằng các biện pháp không phổ biến vũ khí hạt nhân vẫn được áp dụng.

Nhà máy điện Zaporizhzhia là cơ sở điện hạt nhân lớn nhất thuộc loại này ở châu Âu và là nơi lưu trữ hàng chục tấn uranium và plutonium đã được làm giàu trong các lõi lò phản ứng và kho lưu trữ – theo số liệu của IAEA.

Energoatom, nhà điều hành hạt nhân Ukraine, tuyên bố cùng ngày 1/9 rằng Nga đã tiến hành các cuộc tấn công bằng súng cối vào nhà máy, khiến một trong hai lò phản ứng hiện đang hoạt động của họ phải đóng cửa. Trong khi đó, các nhà chức trách địa phương – đồng minh của Nga cũng thông báo về việc đóng cửa nhà máy, nhưng cho biết chính Ukraine đã tấn công cơ sở này. Nhà máy có nhân viên là công nhân dân sự Ukraine mặc dù nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Trong nhiều tháng qua, các thanh sát viên Liên hợp quốc đã đàm phán để giành quyền tiếp cận nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, trong bối cảnh có nhiều lo ngại rằng việc gián đoạn nguồn điện hoặc thiệt hại trực tiếp đối với cơ sở hạ tầng của nhà máy do giao tranh đang diễn ra có thể dẫn đến thảm họa.

“Tìm cách ngăn chặn một sự cố hạt nhân và bảo tồn nhà máy điện hạt nhân quan trọng này – nhà máy lớn nhất ở châu Âu là một sứ mệnh”- Giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết hôm 31/8. Ông tiết lộ chuyến thăm ban đầu của phái đoàn IAEA đến cơ sở của Ukraine sẽ mất vài ngày, sau đó “chúng tôi sẽ có một ý tưởng khá tốt về những gì đang diễn ra”. Ông Grossi đồng thời nói thêm rằng ông hy vọng cơ quan giám sát của Liên hợp quốc sẽ có thể thiết lập “sự hiện diện liên tục” tại nhà máy.