Nét đẹp ẩm thực đường phố
Sẽ không sai khi nói rằng, ẩm thực đường phố thể hiện đặc trưng văn hóa của mỗi tỉnh, thành phố cũng như của mỗi vùng, miền.
Từng món ăn đã được làm sẵn hay chế biến, phục vụ theo yêu cầu của khách hàng, đều rất đa dạng, hấp dẫn với nhiều hương vị khác nhau. Ở những thành phố lớn, những quầy hàng, sạp, kios, hàng quán di động cũng theo đó xuất hiện nhiều hơn, tạo nên bức tranh ẩm thực nhiều màu sắc.
TP. Long Xuyên (tỉnh An Giang) nổi tiếng với nhiều món ẩm thực độc đáo. Từ sáng sớm cho đến đêm tối, hầu như ở các tuyến đường lớn, nhỏ ở thành phố đều có những hàng quán, xe đẩy với đầy đủ món ăn ngon phục vụ thực khách. Tuy gọi là món ăn đường phố, giá cả bình dân nhưng không phải vì thế mà không chất lượng. Ngược lại, mỗi món ăn được bày bán có một câu chuyện riêng thú vị. Đây là nét đẹp tạo nên văn hóa ẩm thực đường phố ở các địa phương. Ẩm thực đường phố không đơn giản chỉ là những món ăn vặt, để dành ăn chơi mà còn có thể ăn no, dùng để ăn sáng, vừa nhanh gọn, tiện lợi lại tiết kiệm.
Ngoài cơm tấm, bún cá là 2 món ăn đã quá nổi tiếng, xuất hiện từ bữa ăn sáng đến tận chiều tối thì một món ăn sáng “quốc dân” khác được rất nhiều khách hàng lựa chọn là bánh mì. Hầu như, xe bán bánh mì xuất hiện ở khắp đường phố, ở những vị trí dễ bắt gặp, thích hợp ăn sáng, trưa, tối, vừa rẻ vừa rất tiện lợi. Ở TP. Long Xuyên, có thể tìm gặp rất nhiều tiệm bánh mì nổi tiếng, như: Bánh mì Phượng, bánh mì Thanh Lan, bánh mì Như Mai, bánh mì Số 1… tồn tại hàng chục năm và có lượng khách hàng thân thiết, rất ổn định.
Nét độc đáo của ẩm thực đường phố tạo nên sức hút đối với thực khách
Video đang HOT
Với mức giá bình dân, dao động từ 15.000-20.000 đồng/ổ, mỗi tiệm bánh mì đều có công thức chế biến riêng, nên hương vị cũng khác nhau và tạo nên đặc trưng thương hiệu của riêng mình. Tùy theo khẩu vị và sở thích của thực khách mà bánh mì được biến tấu với rất nhiều loại nhân khác nhau. Từ đơn giản, truyền thống, như: Bánh mì thịt khìa, pa-tê, giò chả, heo quay, trứng ốp-la, xíu mại… đến bánh mì que, thịt bò, bánh mì chả cá.
Bánh mì ngon có lẽ ở chỗ có lớp ngoài giòn, sự đậm đà của lớp nhân bên trong được phối trộn từ nhiều nguyên liệu, như: Thịt, chả, đồ chua, dưa leo, cà chua… kèm theo vị nước sốt đặc trưng. Tuy đơn giản nhưng lại hài hòa, tròn vị đến từng chi tiết. Dù bánh mì ở nơi nào cũng có, nhưng ở mỗi tỉnh, thành phố lại được người bán biến tấu, điều chỉnh hương vị sao cho phù hợp nhất với khách hàng.
Nếu muốn ăn sáng, ngoài bánh mì, còn có hàng chục loại thực phẩm hấp dẫn khác, từ món mặn đến các loại bánh ngọt. Chỉ riêng món xôi, đã có đến hàng chục loại, xôi mặn có chà bông, chả, thịt gà, xá xíu; còn xôi ngọt thì hấp dẫn không kém với xôi đậu xanh, xôi đậu đen, xôi xiêm, xôi bắp… Xôi nóng hổi, thơm ngon mà giá cả vô cùng dễ chịu, chỉ từ 5.000-15.000 đồng/gói. Với các đối tượng là sinh viên, người lao động, buổi sáng chỉ cần một gói xôi là có thể vững bụng đến trưa.
Khoảng hơn 5 giờ sáng là bà Lê Thị Ba (phường Mỹ Thạnh, TP. Long Xuyên) đã chuẩn bị xong xe xôi với các loại: Xôi đậu đen, xôi vò, xôi sầu riêng… Bà Ba đẩy xe xôi đến khu vực gần các công ty, xí nghiệp dọc theo tuyến đường Trần Hưng Đạo (đoạn qua phường Mỹ Thạnh) để bán cho công nhân chuẩn bị vô giờ làm mỗi sáng. Công việc này đã gắn bó với bà Ba được gần 20 năm, là nguồn thu nhập chính cho gia đình.
“Mấy cháu công nhân thường đi làm sớm nên mình phải tranh thủ nấu rồi dọn hàng sớm, đẩy xe đi bán cho kịp giờ. Ngoài nấu xôi thì phải chuẩn bị nướng bánh phồng, bánh kẹp để ăn kèm, mỗi thứ đều phải được làm mới mỗi ngày mới ngon. Nhờ bán giá rẻ, mỗi gói chỉ 5.000 đồng, nhiều hơn thì 7.000-10.000 đồng, phù hợp với túi tiền của công nhân, nên bán được lắm. Thông thường, bán đến khi mấy cháu công nhân vô xưởng làm là hết” – bà Ba giải thích.
Khi mà cái nóng ban ngày dần dịu xuống, nhường chỗ cho không khí mát mẻ ban đêm, một bức tranh ẩm thực đường phố dường như “thức dậy”. Những đoạn đường lúc nào cũng đông khách, như: Phố đi bộ Hai Bà Trưng, đường Nguyễn Huệ, Lý Thái Tổ (nối dài), Bùi Văn Danh, Ung Văn Khiêm… Khách hàng đến không chỉ để tìm nơi ăn ngon mà còn là địa điểm giao lưu, trao đổi, chia sẻ với bạn bè, “check-in” trên mạng xã hội.
Các hàng quán, xe đẩy trưng bày rất nhiều món ăn ngon, hấp dẫn, sẵn sàng phục vụ đông đảo nhu cầu ăn uống của thực khách, mà trong đó chủ yếu là giới trẻ. Từ các loại bánh ngọt đa dạng chủng loại đến rất nhiều loại xiên que nướng, cơm cháy, lẩu ly… được cập nhật theo xu hướng ẩm thực từ các thành phố lớn, vừa đáp ứng được yêu cầu về hương vị, vừa bắt mắt về mặt thẩm mỹ. Mỗi người đầu bếp ẩm thực đường phố đều như một người nghệ sĩ, với công thức và bí quyết của riêng mình, mong muốn đem đến món ăn thật ngon, hấp dẫn và độc đáo.
Sự phát triển của ẩm thực trong hoạt động du lịch tỉnh Gia Lai
Ẩm thực có mối quan hệ chặt chẽ với du lịch, là điều kiện và động lực để phát triển du lịch. Đối với du khách, ăn uống không chỉ là nhu cầu dinh dưỡng tối thiểu trong hành trình, mà còn phải đáp ứng về chất lượng, sự trải nghiệm hay khám phá điều mới mẻ của ẩm thực tại điểm đến.
Một số hoạt động ẩm thực đang được thu hút du khách hiện nay như: các hội chợ, lễ hội ẩm thực, nhà hàng ẩm thực đặc trưng của các vùng miền, ẩm thực đường phố, ẩm thực truyền thống qua những tour trải nghiệm đồng quê... Việt Nam được thế giới biết đến như là "bếp ăn của thế giới" bởi sự phong phú của các món ăn thể hiện đặc trưng vùng miền. Năm 2020, tổ chức Giải thưởng Du lịch thế giới (WTA) đã bình chọn Việt Nam là "Điểm đến ẩm thực hàng đầu châu Á".
Cùng hòa nhập vào xu hướng phát triển ẩm thực du lịch này, những năm gần đây, tỉnh Gia Lai đã tổ chức nhiều sự kiện mang nét đặc trưng của văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên như: Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên (Pleiku), "Lễ hội hoa Dã quỳ-Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh), Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui (huyện Phú Thiện); Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô (huyện Ia Grai); Ngày hội du lịch huyện Kbang (huyện Kbang); Ngày hội Hoa Muồng vàng (huyện Chư Prông); Phiên chợ cửa khẩu (huyện Đức Cơ)... Tại các sự kiện này luôn tổ chức gian hàng ẩm thực, trong đó các món ăn truyền thống luôn có mặt như: cơm lam, gà nướng, thịt heo nướng, rượu cần và một số món ăn đường phố.
Ẩm thực Gia Lai còn được thực khách đánh giá cao bởi các món ngon, hấp dẫn tại các nhà hàng tại trung tâm thành phố Pleiku. Theo kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu và phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam (VIRI) khi thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh "Tìm hiểu các giá trị văn hóa ẩm thực đặc trưng trong việc phát triển du lịch ở tỉnh Gia Lai", nguồn nguyên liệu của Gia Lai từ sông Sê San (cá Anh Vũ, cá lăng, cá chình), heo sọc dưa, thịt bò, gà đi bộ và sự phong phú của các loại rau... đã mang đến cho thực khách với những món ngon được đánh giá là đặc trưng của Gia Lai: cá Anh Vũ hấp, cá chình nướng nghệ, lẩu cá lăng, heo sọc dưa 7 món, bò một nắng muối kiến vàng, gà đi bộ lên mâm, rau rừng Gia Lai, gỏi tép Biển Hồ...
Đặc biệt, hai dân tộc Bahnar và Jrai có ảnh hưởng lớn đến vùng đất Gia Lai, phong tục tập quán, sinh hoạt nếp sống của họ thể hiện nét đặc trưng riêng về vùng miền tạo nên nét văn hóa riêng biệt cho Gia Lai. Tại thành phố Pleiku đã hình thành chuỗi các nhà hàng mang phong cách truyền thống Tây Nguyên chuyên phục các món ăn truyền thống của người đồng bào và đã trở thành những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Gia Lai như cơm lam, gà nướng, lá mì cà đắng... và luôn kết hợp chương trình văn nghệ cồng chiêng vào buổi tối để du khách cùng thưởng thức.
Ẩm thực đường phố của Gia Lai cũng không thể thiếu trong hành trình khám phá điểm đến của du khách. Cái tên "Chợ đêm Pleiku" vốn dĩ đã được hiện hữu từ rất lâu với người dân thành phố Pleiku và đã có tên trong sổ tay hành trình của du khách. Là một chợ đầu mối chủ yếu các mặt hàng nông sản, nhưng "Chợ đêm Pleiku" vẫn là điểm trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn của các món ăn đường phố: Bún mắm cua Gia Lai, lụi nướng, xiên nướng, cơm tô, bún thịt nướng, xôi chiên, chân gà nướng, sinh tố trái cây đủ loại...
Gia Lai là địa phương có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước khá thuận lợi để phát triển các loại cây ăn quả như: Sầu riêng, bơ, mít, xoài, nhãn, na (mãng cầu), thanh long, chôm chôm, cam, bưởi da xanh, chanh dây, dứa, chuối... Qua kết quả khảo sát của VIRI tại 10 quán cà phê có quy mô, không gian đẹp tại trung tâm Pleiku về "Xu hướng đồ uống trong thời gian tới sẽ tập trung vào một số đồ uống tốt cho sức khỏe", hầu như các quán cà phê đều có nhận xét chung về việc thực khách rất thích dùng các loại đồ uống từ trái cây của Gia Lai như: cam, bưởi, chanh dây, xoài, dưa hấu, thơm (dứa), bơ...
Có thể nói, ẩm thực của Gia Lai có sự chi phối khá lớn trong hành trình khám phá điểm đến của du khách. Tuy nhiên, ẩm thực Gia Lai cũng chỉ mới khai thác là một dịch vụ ăn uống trong tổng thể chuỗi các dịch vụ du lịch của du khách chưa thật sự thành sản phẩm ẩm thực du lịch. Để ẩm thực Gia Lai thật sự là lợi thế trong khai thác du lịch cần thiết có những hoạt động mang tính chuyên đề về ẩm thực như: lễ hội ẩm thực, lễ hội món ăn đường phố, lễ hội món ăn cao cấp, lễ hội món ăn truyền thống. Xây dựng các tour du lịch ẩm thực gắn với trải nghiệm văn hóa vùng miền để khai thác thế mạnh về ẩm thực truyền thống. Đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá cho hoạt động ẩm thực du lịch trên cơ sở khai thác tối ưu công nghệ thông tin hiện nay; xây dựng sản phẩm quảng bá chất lượng cao (video, clip, sách) giới thiệu món ăn, chương trình trải nghiệm ẩm thực du lịch...
TP.HCM có những hàng ăn không biển hiệu nhưng vẫn đông khách và tồn tại vài thập kỷ Dù không có biển hiệu, không có điều hòa mát lạnh nhưng những hàng ăn này ngày nào cũng đông khách lạ thường.Nói đến những nơi có văn hóa ẩm thực đường phố phát triển ở Việt Nam thì có lẽ TP.HCM đứng trong top đầu. Bên cạnh các quán ăn khang trang, người dân nơi đây vẫn ưa chuộng việc ngồi ăn...