Nền móng ngôi đền cổ đại tại Israel: Hé lộ những bí ẩn lịch sử

Theo dõi VGT trên

Việc phát hiện ra một ngôi đền thời đồ sắt gần Jerusalem đã lật tung ý tưởng rằng Vương quốc Judah cổ đại, nằm ở phía Nam Israel chỉ có một ngôi đền duy nhất: Đền thờ đầu tiên, hay còn được gọi là Đền thờ của Solomon, một nơi thờ cúng linh thiêng ở Jerusalem tồn tại từ thế kỷ thứ 10 trước Công nguyên (B.C) cho đến khi nó bị phá hủy vào năm 586 B.C.

Nền móng ngôi đền cổ đại tại Israel: Hé lộ những bí ẩn lịch sử - Hình 1
Hình ảnh khảo cổ về ngôi đền nhìn từ trên cao

Shua Kisilevitz, một nghiên cứu sinh khảo cổ học tại Đại học Tel Aviv ở Israel , đồng nghiên cứu và là một nhà khảo cổ học với Cơ quan Cổ vật Israel cho biết: “Nếu một nhóm người sống gần Jerusalem đến như vậy còn có đền thờ riêng của họ, có lẽ sự cai trị của giới thượng lưu Jerusalem không quá nghiêm và vương quốc không được thiết lập tốt như được mô tả trong Kinh thánh?”.

Các nhà khảo cổ đã biết về địa điểm khảo cổ thời đồ sắt tại Tel Motza, nằm ít hơn 4 dặm (6,4 km) bên ngoài Jerusalem, kể từ đầu những năm 1990. Tuy nhiên, mãi đến năm 2012, các nhà nghiên cứu mới phát hiện ra phần còn lại của một ngôi đền ở đó và mãi đến năm ngoái họ mới khai quật được nó, trước một dự án đường cao tốc.

Thời điểm tồn tại của ngôi đền này làm cho các nhà khảo cổ bối rối. “Kinh thánh kể chi tiết về những cải cách tôn giáo của Vua Hezekiah và Vua Josiah, người đã khẳng định củng cố các hoạt động thờ phượng đến Đền thờ của Solomon ở Jerusalem và loại bỏ mọi hoạt động văn hóa vượt ra ngoài ranh giới của nó”, Kisilevitz và đồng tác giả Oded Lipschits, Giám đốc của Viện Khảo cổ Sonia và Marco Nadler tại Đại học Tel Aviv, đã công bố trên tạp chí.

Những cải cách này có khả năng đã xảy ra giữa cuối thế kỷ thứ tám và cuối thế kỷ thứ bảy trước Công nguyên. Nói cách khác, chúng xảy ra cùng lúc với thời điểm hội đường Tel Motza đang hoạt động, các nhà nghiên cứu cho biết.

Tuy nhiên, dường như đã có những ngôi đền bị trừng phạt trong vương quốc mà sự tồn tại của chúng vẫn tiếp tục được cho phép, bất chấp những cải cách của Hezekiah và Josiah, Kisilevitz và Lipschits nói.

Video đang HOT

Địa điểm này không chỉ là một ngôi đền mà còn có hàng chục kho để lưu trữ và phân phối lại ngũ cốc. Trên thực tế, kho thóc dường như đã phát triển mạnh qua thời gian, và nó thậm chí còn có các tòa nhà có khả năng phục vụ các mục đích hành chính và tôn giáo.

Dường như Tel Motza đã trở thành kho thóc thành công đến mức phục vụ cho cả Jerusalem và trở thành một thế lực kinh tế. Vì vậy, có lẽ ngôi đền đã được phép tồn tại bởi vì nó được gắn liền với kho thóc và không phải là mối đe dọa tới vương quốc, các nhà nghiên cứu cho biết.

Ngôi đền là một tòa nhà hình chữ nhật với một khoảng sân rộng ở phía trước. Sân này “phục vụ như một tâm điểm cho hoạt động văn hóa, vì dân số nói chung không được phép vào chính trong ngôi đền”, Kisilevitz nói.

“Các đồ vật thờ cúng tìm thấy trong sân bao gồm một bàn thờ được xây bằng đá, nơi các con vật bị hiến tế và hài cốt của chúng bị vứt xuống một cái hố đào gần đó”, Kisilevitz nói. Ngoài ra, bốn bức tượng đất sét – hai giống người và hai giống ngựa – đã bị phá vỡ và chôn trong sân, có khả năng là một phần của nghi lễ thờ cúng…

Nói chung, việc phát hiện ngôi đền làm sáng tỏ sự hình thành nhà nước trong thời kỳ này, các nhà nghiên cứu cho biết. Khi Vương quốc Judah lần đầu tiên xuất hiện, nó không mạnh mẽ và tập trung như sau này, nhưng nó đã xây dựng mối quan hệ với những người cai trị địa phương gần đó, bao gồm một người ở Tel Motza, các nhà nghiên cứu cho biết.

Đức Mạnh
Theo giaoducthoidai.vn/Livescience

Phát hiện bệnh hiếm gặp ở người đã từng có trên khủng long

Hội chứng mô bào (Langerhans's Cell Histiocytosis- LCH) - một căn bệnh hiếm gặp ở người vừa được tìm thấy trong một chiếc đuôi khủng long cổ đại.

Phát hiện bệnh hiếm gặp ở người đã từng có trên khủng long - Hình 1

Các nhà khoa học phát hiện ra căn bệnh LCH đã xuất hiện trên loài khủng long cách đây 66 triệu năm.

Loài khủng long ăn cỏ mỏ vịt khổng lồ từng sống ở một nơi mà bây giờ chúng ta gọi là Alberta, Canada được cho đã từng mắc căn bệnh LCH.

Đến nay chúng ta không biết điều gì đã gây ra cái chết của loài khủng long này, nhưng sau 66 triệu năm tất cả những gì còn sót lại của sinh vật này là 11 đoạn xương hóa thạch từ cái đuôi cổ xưa đó, và các nhà khoa học đã phát hiện ra một thứ khá lạ thường được nhúng vào bên trong chúng.

Trong số 11 mảnh đốt sống đuôi được phục hồi, tám đoạn biểu hiện các tình trạng bệnh lý khác nhau, với một số "tổn thương bất thường" chưa từng thấy ở khủng long.

"Có những lỗ sâu lớn ở hai trong số các đốt sống. Chúng cực kỳ giống với các lỗ sâu răng được tạo ra bởi các khối u liên quan đến căn bệnh hiếm gặp LCH vẫn còn tồn tại đến ngày nay ở người", nhà giải phẫu tiến hóa Hila May từ Đại học Tel Aviv ở Israel giải thích.

Trong một nghiên cứu mới, một nhóm nghiên cứu quốc tế đã sử dụng chức năng quét micro-CT để điều tra những lỗ sâu bí ẩn này rất chi tiết.

Phân tích đã xác nhận sự nghi ngờ của các nhà nghiên cứu, chỉ ra rằng dạng ung thư hiếm gặp này đã tồn tại trên Trái đất trong ít nhất 66 triệu năm trước khi kỷ nguyên cuối kỷ Phấn trắng kết thúc.

"Chúng tôi đã quét các đốt sống khủng long và tạo ra một bản tái tạo 3D bằng máy tính của khối u và các mạch máu đã nuôi dưỡng nó. Các phân tích vi mô và vĩ mô đã xác nhận rằng trên thực tế, đó là LCH. Đây là lần đầu tiên căn bệnh này được xác định ở một con khủng long", các nhà nghiên cứu nhấn mạnh.

Như các nhà nghiên cứu giải thích trong nghiên cứu của họ, đây không phải là lần đầu tiên LCH được xác định ở các loại động vật khác, với nghiên cứu trước đây cho thấy bệnh lý tương tự ở chuột chù và hổ.

Nhưng các nhà khoa học chưa bao giờ nhìn thấy nó trong hồ sơ hóa thạch trước đây cũng không có phương tiện để xác định nó như thế này.

Bệnh LCH là một loại ung thư hiếm gặp, nơi các tế bào hệ thống miễn dịch dư thừa tích tụ, hình thành các khối u gọi là u hạt. Bệnh thường ảnh hưởng đến trẻ nhỏ, và trong khi đại đa số bệnh nhân trải qua LCH phục hồi, tình trạng này gây ra đau và sưng.

Nguyên nhân chính xác của LCH vẫn là vấn đề tranh luận, nhưng với mỗi bằng chứng mới mà các nhà khoa học tìm thấy đã tìm hiểu thêm cơ chế bệnh sinh của căn bệnh hiếm gặp và có vẻ rất cổ xưa này.

"Cuối cùng, mục tiêu của những nghiên cứu như vậy là tìm hiểu nguyên nhân thực sự của những căn bệnh này và cơ chế tiến hóa nào cho phép chúng phát triển và tồn tại", nhà nghiên cứu khoa học Israel Hershkovitz từ Đại học Tel Aviv nói.

Trang Phạm

Theo dantri.com.vn/Science Alert

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Chuyến thám hiểm tình cờ phát hiện ra nơi sâu nhất của đại dươngChuyến thám hiểm tình cờ phát hiện ra nơi sâu nhất của đại dương
08:00:10 31/01/2025
Bị khách nhầm với anh sinh đôi, tài xế đoàn tụ với gia đình thất lạc sau 30 nămBị khách nhầm với anh sinh đôi, tài xế đoàn tụ với gia đình thất lạc sau 30 năm
10:45:01 01/02/2025
Độc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại ChileĐộc lạ phong tục đón mừng năm mới ở nghĩa địa tại Chile
10:47:08 01/02/2025
Trend năm mới: Bỏ quán cafe, Gen Z chuyển "văn phòng" đến chốn không ai ngờTrend năm mới: Bỏ quán cafe, Gen Z chuyển "văn phòng" đến chốn không ai ngờ
17:25:58 31/01/2025
Những "cây thần linh" nghìn năm tuổi được đồng bào K'Ho Cil bảo vệNhững "cây thần linh" nghìn năm tuổi được đồng bào K'Ho Cil bảo vệ
17:32:54 31/01/2025
Công ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viênCông ty bày hơn 500 tỷ đồng tiền mặt thưởng Tết cho nhân viên
10:46:15 01/02/2025
Những sự kiện thiên văn học lớn nhất năm 2025Những sự kiện thiên văn học lớn nhất năm 2025
07:20:34 31/01/2025
Các loài động vật sống thọ nhất thế giới, loài thứ ba trong danh sách có thể sống tới 500 nămCác loài động vật sống thọ nhất thế giới, loài thứ ba trong danh sách có thể sống tới 500 năm
07:58:41 31/01/2025

Tin đang nóng

Tai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 TếtTai nạn giao thông, cô gái vừa tốt nghiệp đại học ở Hải Dương tử vong tối mồng 3 Tết
14:27:18 01/02/2025
4 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 34 chị em sinh tư tuổi Tỵ - con gái của nguyên Phó giám đốc bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM: Tết đi đến đâu là rộn ràng, niềm vui như nhân 3
14:28:48 01/02/2025
Máy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vongMáy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vong
16:28:16 01/02/2025
Đoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ýĐoàn Văn Hậu đưa vợ con về Hà Nội tết ngoại, thái độ của em trai Doãn Hải My với anh rể gây chú ý
14:36:54 01/02/2025
4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài4 ô tô tông liên hoàn trên cao tốc TPHCM - Long Thành, ùn tắc kéo dài
15:13:39 01/02/2025
Tổng quan vận mệnh 12 con giáp năm 2025: Con giáp này có vận đỏ như son, đón tài lộc tới tấpTổng quan vận mệnh 12 con giáp năm 2025: Con giáp này có vận đỏ như son, đón tài lộc tới tấp
15:20:44 01/02/2025
Mỹ: Máy bay chở 6 người lao xuống khu dân cư ở PhiladelphiaMỹ: Máy bay chở 6 người lao xuống khu dân cư ở Philadelphia
15:12:25 01/02/2025
Tàu cảnh sát biển cấp cứu thành công 1 thuyền viên người nước ngoàiTàu cảnh sát biển cấp cứu thành công 1 thuyền viên người nước ngoài
14:54:32 01/02/2025

Tin mới nhất

Vườn thú nhận 'gạch đá' khi nhuộm chó thành hổ

Vườn thú nhận 'gạch đá' khi nhuộm chó thành hổ

10:44:02 01/02/2025
Một video được chia sẻ trên Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, cho thấy một chú chó con Chow Chow được sơn sọc đen và cam chơi trong chuồng tại vườn thú Qinhu Bay Forest Animal Kingdom ở Taizhou.
Ngôi nhà tự nhiên của "cô" hà mã lùn nổi tiếng Moo Deng đang bị đe dọa thế nào

Ngôi nhà tự nhiên của "cô" hà mã lùn nổi tiếng Moo Deng đang bị đe dọa thế nào

08:08:00 01/02/2025
Siêu sao Moo Deng ở vườn thú Khao Kheow, Thái Lan là một trong những cá thể hà mã lùn cuối cùng còn sót lại trên Trái Đất do môi trường sống tự nhiên của chúng đang dần bị thu hẹp bởi nạn phá rừng tràn lan
Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

Thái Lan kêu gọi đốt nhang, vàng mã online để chống ô nhiễm không khí

17:13:36 30/01/2025
Trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, Chính phủ Thái Lan khuyến nghị người gốc Hoa sinh sống tại đây dùng hương điện, đốt vàng mã trực tuyến.
Hình tượng rắn năm Ất Tỵ 2025 ở Trung Quốc

Hình tượng rắn năm Ất Tỵ 2025 ở Trung Quốc

07:24:38 30/01/2025
Dịp Tết Nguyên đán năm nay, hình tượng rắn đã xuất hiện trên khắp các tỉnh, thành tại Trung Quốc. Với kích thước và sắc thái khác nhau, mang đặc trưng văn hóa vùng miền, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại.
"Khách xông nhà" năm Ất Tỵ đỉnh nhất xuất hiện: Rắn hổ mang bò vào tận nhà người dân đúng khoảnh khắc sắp giao thừa

"Khách xông nhà" năm Ất Tỵ đỉnh nhất xuất hiện: Rắn hổ mang bò vào tận nhà người dân đúng khoảnh khắc sắp giao thừa

07:00:14 30/01/2025
Khi màn đêm buông xuống, không khí Tết Nguyên đán ở Ranau, Malaysia trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Thế nhưng, một gia đình tại Kampung Maukab Baru Lohan không ngờ rằng họ sẽ có một vị khách đặc biệt quyết định xông nhà năm mới
"Vàng" mọc trên cây ở TQ: Gần 250 triệu chỉ mua được nửa kg, vua Khang Hy đề danh "Đệ nhất thiên hạ"

"Vàng" mọc trên cây ở TQ: Gần 250 triệu chỉ mua được nửa kg, vua Khang Hy đề danh "Đệ nhất thiên hạ"

06:52:51 30/01/2025
Người Trung Quốc còn dùng loại vàng này làm của hồi môn cho con gái đi lấy chồng. Nhìn bề ngoài, Tân Hội chỉ là một quận bình thường, buồn tẻ ở một thành phố hạng ba tại Trung Quốc.
4 nghề kỳ quặc lương cao, 90% người Việt chưa biết đến

4 nghề kỳ quặc lương cao, 90% người Việt chưa biết đến

01:39:06 30/01/2025
Trên thế giới có muôn vàn cách kiếm tiền hay ho, nếu bạn đang có ý định đổi nghề thì có thể tham khảo những công việc độc lạ dưới đây.
Nghi lễ đón Tết đau đớn nhất: Lăn qua giường đầy gai nhọn để cầu may mắn

Nghi lễ đón Tết đau đớn nhất: Lăn qua giường đầy gai nhọn để cầu may mắn

01:37:07 30/01/2025
Một nghi lễ độc đáo tại Trung Quốc trong dịp Tết Nguyên đán yêu cầu những người tham gia cởi trần, lăn qua những chiếc giường được kết bằng cành gai nhọn hoắt.
Tòa nhà 'xiêu vẹo', đứng vững trước nhiều trận động đất suốt 30 năm qua

Tòa nhà 'xiêu vẹo', đứng vững trước nhiều trận động đất suốt 30 năm qua

06:23:02 28/01/2025
Tọa lạc tại thành phố Machala, Ecuador, tòa Nhà Bất Tử (El Inmortal) là một công trình mang tính biểu tượng, nổi bật với vẻ ngoài mong manh và lạ lùng.
Kiếm tiền tỷ từ nghề nuôi rắn hổ mang

Kiếm tiền tỷ từ nghề nuôi rắn hổ mang

06:22:52 28/01/2025
Gần 10 năm gắn bó với nghề nuôi rắn hổ mang, anh Phan Thanh Bình, ngụ xã Mỹ Tú (huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng) được nhiều người gọi vui là Vua nuôi rắn hổ miền Tây .
Hành trình của viên kim cương Hope mang lời nguyền bí ẩn

Hành trình của viên kim cương Hope mang lời nguyền bí ẩn

06:22:39 28/01/2025
Viên kim cương Hope, một viên đá quý màu xanh đậm 45,52 carat, xuất xứ Ấn Độ, được coi là một trong những viên kim cương đẹp nhất thế giới
Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California

Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California

05:54:33 28/01/2025
Một người đàn ông tìm cách bắt cóc rô bốt phục vụ một tiệm phở ở California (Mỹ), nhưng được các nhân viên tại tiệm ngăn chặn kịp thời.

Có thể bạn quan tâm

Sốc: Song Ji Hyo và "Thái tử" Joo Ji Hoon bị khui chuyện sống chung, còn luôn mang theo món đồ đặc biệt?

Sốc: Song Ji Hyo và "Thái tử" Joo Ji Hoon bị khui chuyện sống chung, còn luôn mang theo món đồ đặc biệt?

Sao châu á

18:15:23 01/02/2025
Vào hôm 31/1, 1 blogger hơn 40 ngàn fan khiến netizen ngỡ ngàng khi bất ngờ đào xới lên tin tình ái liên quan tới Song Ji Hyo và Thái tử Joo Ji Hoon cách đây gần 20 năm.
Đại án Vạn Thịnh Phát: Bản án nghiêm khắc cho sự tha hóa quyền lực

Đại án Vạn Thịnh Phát: Bản án nghiêm khắc cho sự tha hóa quyền lực

Pháp luật

18:11:29 01/02/2025
Điều này cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Nhà nước trong việc làm trong sạch môi trường kinh doanh và bảo vệ sự ổn định của nền kinh tế.
Đức dự kiến cấp chế độ nghỉ thai sản cho phụ nữ sảy thai

Đức dự kiến cấp chế độ nghỉ thai sản cho phụ nữ sảy thai

Thế giới

18:05:24 01/02/2025
Với quy định mới, phụ nữ bị sảy thai sau tuần thứ 13 của thai kỳ sẽ có thể lựa chọn nghỉ thai sản. Tuy nhiên, họ không bắt buộc phải nghỉ nếu không muốn.
Xuân Son được tặng nhà

Xuân Son được tặng nhà

Sao thể thao

17:01:52 01/02/2025
Tiền đạo Nguyễn Xuân Son được bầu Thiện (CLB Nam Định) tặng thưởng căn hộ cao cấp tại Hà Nội. Xuân Son được ghi nhận.
Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.2.2025

Tử vi hằng ngày - Xem tử vi vui 12 con giáp ngày 1.2.2025

Trắc nghiệm

16:43:26 01/02/2025
Hôm nay là một ngày khá thuận lợi cho người tuổi Tý. Bạn có thể nhận được một tin vui bất ngờ từ gia đình hoặc bạn bè. Nếu đang có kế hoạch du xuân, hãy chú ý đến an toàn khi di chuyển.
Tại sao bức ảnh về những đôi dép bừa bộn lại trở nên nổi tiếng nhất Tết 2025?

Tại sao bức ảnh về những đôi dép bừa bộn lại trở nên nổi tiếng nhất Tết 2025?

Netizen

14:26:49 01/02/2025
Với nhiều người, Tết là dịp đoàn viên, sum họp. Trong những ngày này, hình ảnh gia đình quây quần gói bánh chưng, bánh tét; đi chúc Tết, nhận lì xì,... ngập tràn trên mạng xã hội.
Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

Chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý cho phụ nữ giảm cân dịp Tết

Sức khỏe

12:53:08 01/02/2025
Bác sĩ Nguyễn Đức Thành, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, các nghiên cứu cho thấy rằng: nếu ta ngưng việc tập luyện mà ta vẫn làm thường lệ thì cơ thể sẽ trở nên suy yếu ngay chỉ sau một vài tuần.
'Cấp cứu' làn da ngày Tết, chị em ghi nhớ 4 điều này

'Cấp cứu' làn da ngày Tết, chị em ghi nhớ 4 điều này

Làm đẹp

12:39:20 01/02/2025
Nếu có tắm biển hoặc hồ bơi, nên chọn loại kem có thêm tính chống nước. Bên cạnh đó, nên che chắn bằng khẩu trang, kính mát, nón rộng vành khi đi ra ngoài trời.