Nazca – vùng đất bí ẩn

Mặc dù đã được UNESCO vinh danh từ năm 1994 cũng như được đông đảo các nhà khoa học nghiên cứu, tìm hiểu, thế nhưng những hình vẽ trên cao nguyên Nazca ( Nazca Lines) nằm ở phía nam Peru vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất của thế giới.

Hình chú mèo khổng lồ vừa được phát hiện cũng như nhiều hình vẽ khác đã tồn tại hàng nghìn năm ở Nazca.

Nazca và bí ẩn ngàn năm

Thành phố nhỏ Nazca nằm ở phía nam Peru, cách thủ đô Lima khoảng 400km, là nơi du khách đổ về để tìm kiếm câu trả lời cho những bí mật của nền văn minh cổ đại Nazca lừng lẫy, tồn tại cách đây hơn 2.000 năm.

Những năm 1920, khi các chuyến bay thương mại bắt đầu bay ngang qua sa mạc Peru, con người đã kinh ngạc khi phát hiện ra rất nhiều hình vẽ có kích thước khổng lồ được khắc trên bề mặt cao nguyên Nazca. Có khoảng hơn 300 bức được phát hiện cho tới ngày nay, chúng tạo nên một “vườn hình học” khó hiểu với nhiều hình dáng khác nhau như chim ruồi, khỉ, nhện, thằn lằn… Tất cả đều được tạo ra bằng cách gỡ bỏ những lớp sỏi đá bề mặt, làm lộ ra các lớp đá có màu sáng hơn bên dưới. Chiều rộng của những đường vẽ khoảng 30 – 40cm. Những bức vẽ này đã tồn tại qua hàng nghìn năm, chúng chỉ bị bao phủ bởi cây, cát bụi sa mạc và dễ dàng quan sát được từ trên cao.

Trong suốt một trăm năm qua, nhiều nhà khoa học trên thế giới đã đổ về đây để nghiên cứu những hình vẽ này. Theo thông tin trên trang web của UNESCO, các tổ chức xã hội Tiền Tây Ban Nha cổ đại phát triển mạnh mẽ trên bờ biển phía nam Peru từ thế kỷ VIII trước Công nguyên đến thế kỷ VIII sau Công nguyên chính là tác giả của những bức vẽ này. Trong gần 2.000 năm liên tục, họ đã vẽ trên mặt đất khô cằn hàng ngàn số liệu và đường nét với hình ảnh phóng to, đạt độ chính xác hình học vượt trội, biến nơi này thành một vùng đất mang tính biểu tượng cao.

Dẫu đã được phát hiện từ lâu song Nazca chưa bao giờ khiến con người hết ngạc nhiên. Mới đây, các nhà khảo cổ học tiếp tục phát hiện hình một con mèo lớn, được vẽ bằng những đường kẻ Nazca, nằm vắt trên một quả đồi ở phía nam Peru với chiều dài khoảng 37m. Người ta tin rằng còn rất nhiều hình vẽ như thế đang bị khuất lấp bởi cây cối, sỏi đá bụi bặm nhiều thế kỷ.

Người Nazca đã vẽ những hình ảnh khổng lồ này để làm gì? Liệu nó có liên quan gì tới người ngoài hành tinh, hay thiên văn học…? Có vô vàn câu hỏi được đặt ra nhưng ngày nay, đa số ý kiến đều cho rằng chúng đại diện cho một biểu hiện đáng chú ý của một tôn giáo chung và tính đồng nhất xã hội kéo dài trong một thời gian đáng kể.

Hấp dẫn Nazca

Không chỉ có những hình vẽ bí ẩn, thành phố Nazca còn là một điểm đến thú vị, đặc biệt với những người ưa thích tìm hiểu lịch sử. Nazca ngày nay chỉ cách thành phố nghi lễ Cahuachi – một trung tâm hành hương cổ đại – 28km về phía tây nam và cũng có những giai đoạn dài trong lịch sử đây là nơi cư trú chính của người Nazca cổ đại. Chính vì vậy, du khách đến đây có cảm giác như ở chỗ nào cũng là điểm khai quật khảo cổ và các hiện vật gợi nhớ về nền văn minh Nazca cổ đại dường như hiện hữu ở mọi nơi.

Một trong những điểm tham quan hấp dẫn ở Nazca là hệ thống dẫn nước ngầm đầy ấn tượng, một trong những di sản vĩ đại nhất của nền văn hóa Nazca. Hệ thống ngầm này là duy nhất ở Nam Mỹ và có lẽ là trên toàn thế giới. Hơn 50 kênh ngầm được xây dựng trong khoảng hơn một trăm năm, trong những thế kỷ đầu sau Công nguyên. Hiện vẫn còn một số kênh được bảo tồn rất tốt, ở đó du khách có thể nhìn thấy một loạt các lỗ thổi xoắn ốc được sử dụng để làm sạch bên trong các kênh và để khôi phục chúng sau động đất.

Hệ thống dẫn nước ngầm ở Nazca.

Đồ gốm Nazca cổ cũng vô cùng nổi tiếng. Các nhà khảo cổ học đã phát hiện thấy trong các ngôi mộ dọc sông Nazca rất nhiều tác phẩm gốm sứ đầy màu sắc, cho thấy một trình độ chế tác rất cao. Hoa văn trên gốm tinh tế, mô tả chân thực và phức tạp về thế giới Nazca cổ đại: Cuộc sống hằng ngày, động vật, thực vật và cả các vị thần linh.

Chính vì Nazca ẩn giấu một nền văn minh cổ đại với vô số cổ vật giá trị nên nơi đây từng bị rất nhiều kẻ trộm đồ ghé thăm. Trong nhiều năm, nghĩa trang Chauchilla – địa điểm khảo cổ duy nhất ở Peru trong đó xác ướp cổ đại được nhìn thấy trong những ngôi mộ ban đầu của họ – đã bị cướp phá bởi những kẻ săn kho báu. Chúng đã phá hủy gần như hoàn toàn nơi này, lấy đi tất cả cổ vật được lưu giữ trong lăng mộ. Những kẻ cướp mộ chỉ để lại những bộ xác ướp, mảnh gốm sứ và những di vật khác nằm rải rác trên bề mặt sa mạc mà đến nay khách tham quan vẫn có thể nhìn thấy. Những hình ảnh gây nhức nhối ấy giống như một lời nhắc nhở nói chung về trách nhiệm bảo tồn di sản của cộng đồng.