NATO đình chỉ hiệp ước an ninh quan trọng với Nga

Phạm Nghĩa08:12 08/11/2023

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 7-11 tuyên bố đình chỉ hiệp ước an ninh thời chiến tranh lạnh sau khi Nga rút khỏi hiệp ước này.

NATO lập luận họ chính thức đình chỉ Hiệp ước Các Lực lượng Vũ trang Thông thường (CFE) do các thành viên ký hiệp ước hiện đã ngừng tham gia.

Hầu hết trong số 31 đồng minh của NATO ký CFE nhằm ngăn chặn các đối thủ thời chiến tranh lạnh tập trung lực lượng tại hoặc gần biên giới chung. CFE được ký vào tháng 11-1990 nhưng mãi đến 2 năm sau mới được phê chuẩn đầy đủ.

Quyết định của NATO được đưa ra sau khi Nga chính thức rút khỏi CFE. NATO cho rằng nếu các quốc gia đồng minh tuân thủ CFE trong khi Nga không tuân thủ thì hiệp ước này sẽ không bền vững.

NATO đình chỉ hiệp ước an ninh quan trọng với Nga. Ảnh: CTV News

Theo NATO, các đồng minh ký kết CFE “có ý định đình chỉ hiệp ước trong khoảng thời gian cần thiết, phù hợp với các quyền của họ theo luật pháp quốc tế”. Đây là quyết định được tất cả đồng minh NATO ủng hộ.

Video đang HOT

Trong khi đó, NATO nhấn mạnh các thành viên của tổ chức này vẫn cam kết “giảm thiểu rủi ro quân sự và ngăn chặn những hiểu lầm và xung đột”.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga thông báo Moscow đã hoàn tất việc rút khỏi một thỏa thuận an ninh quan trọng thời chiến tranh lạnh, hơn 8 năm sau khi công bố ý định thực hiện điều này. Thông báo được đưa ra sau khi cả hai viện của Quốc hội Nga thông qua dự luật do Tổng thống Vladimir Putin đề xuất, qua đó phản đối CFE. Tổng thống Putin đã ký dự luật và nó có hiệu lực vào tháng 5 năm nay.

Nga đình chỉ tham gia CFE vào năm 2007 và tuyên bố ý định rút hoàn toàn khỏi hiệp ước vào năm 2015. Đến tháng 2-2022, Nga huy động lực lượng sang nước láng giềng Ukraine, quốc gia cũng có chung đường biên giới với các thành viên NATO là Ba Lan, Slovakia, Romania và Hungary.

Nga đổ lỗi cho Mỹ và các đồng minh khiến nước này phải rút khỏi CFE, đồng thời cáo buộc phương Tây có “lập trường phá hoại” đối với hiệp ước.

“Chúng tôi đã để ngỏ cánh cửa đối thoại liên quan tới việc kiểm soát vũ khí thông thường ở châu Âu. Tuy nhiên, đối thủ của chúng tôi đã không tận dụng được cơ hội này” – Bộ Ngoại giao Nga nói thêm.

Các đồng minh vùng Vịnh mong mỏi một thỏa thuận an ninh với Mỹ

Hai trong số các đồng minh Arab thân cận nhất của Mỹ đang yêu cầu chính quyền Tổng thống Joe Biden chính thức hóa mối quan hệ quân sự giữa họ bằng một thỏa thuận trong bối cảnh Washington cảm thấy quan ngại về vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc ở Trung Đông.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman gặp nhau tại Cung điện Al Salman khi ông Biden đến Jeddah tháng 7/2022. Ảnh: Reuters

Theo đài truyền hình CNN, Saudi Arab và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) gần đây đã kêu gọi hỗ trợ an ninh nhiều hơn từ Washington. Cả hai đều nhấn mạnh trong một thế giới ngày càng đa cực, lựa chọn của họ không chỉ giới hạn đối với Mỹ.

"Người Mỹ không muốn thấy Saudi Arab chuyển vũ khí từ Mỹ sang nơi khác", Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman (MBS) nói với người dẫn chương trình Bret Baier trên đài Fox News trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước.

Cùng thời điểm, Anwar Gargash, cố vấn ngoại giao của Tổng thống UAE, đã mô tả sự can dự của Mỹ vào Trung Đông là một điều tích cực, nhưng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố sự hiện diện đó để không bị sót khoảng trống và tạo cơ hội cho người chơi khác tiến vào. Tại một hội nghị ở New York, cố vấn Anwar Gargash kêu gọi giữa hai bên cần một thỏa thuận an ninh "cứng rắn" mới.

Yêu cầu về một thỏa thuận chính thức nhằm mang lại cho các quốc gia vùng Vịnh một chiếc "ô" an ninh và ràng buộc Mỹ bảo vệ họ trước các cuộc tấn công quân sự đã trở thành một phần thiết yếu trong mối quan hệ giữa các quốc gia này với Washington.

Trong vài năm trở lại đây, các quốc gia vùng Vịnh đã phải đối mặt với các cuộc tấn công mà họ đổ trách nhiệm cho Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này, đồng thời nhận ra rằng phản ứng của Mỹ là chưa thỏa đáng.

Ali Shihabi, một nhà phân tích Saudi Arab làm việc Viện Hoover, một tổ chức tư vấn chính sách công Đại học Stanford, viết trong một bài bình luận: "Một cam kết an ninh thực chất của Mỹ mới ngăn cản được tham vọng của các đối thủ khác nhằm lật đổ vị thế của Washington trong khu vực. Nếu Mỹ muốn tận dụng tối đa khả năng của mình với Saudi Arab để triển khai sức mạnh quân sự vào khu vực, nước này cần phải tái triển khai khả năng răn đe bằng cách biến việc triển khai sức mạnh đó trở nên hữu hình và đáng tin cậy".

Một hiệp ước an ninh là trọng tâm trong các cuộc đàm phán của Saudi Arab với Washington về khả năng bình thường hóa quan hệ với Israel. Một khi đạt được, thỏa thuận này sẽ đánh dấu một chiến thắng chính sách đối ngoại quan trọng của Tổng thống Joe Biden trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Tháng trước, Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman lần đầu tiên công khai thừa nhận các cuộc đàm phán bình thường hóa, nói rằng đất nước của ông đang tiến gần hơn trong việc đạt được thỏa thuận với Israel.

Hiện các cuộc thảo luận về thỏa thuận an ninh tiềm năng vẫn chưa được công khai, nhưng các chuyên gia đã đưa ra một số ý tưởng, từ hiệp ước công nhận an ninh vùng Vịnh là một phần lợi ích quốc gia của Mỹ, đến việc tuyên bố các quốc gia vùng Vịnh là đồng minh chính của Mỹ ngoài NATO, hay một cam kết an ninh chính thức từ Mỹ tương tự những cam kết trước đó Mỹ đã hình thành với các đồng minh châu . Vào những năm 1950, Mỹ ký hiệp ước phòng thủ với Tokyo và Seoul, cam kết bảo vệ hai quốc gia này trong trường hợp bị tấn công vũ trang. Cả hai quốc gia đều có sự hiện diện quân sự khá lớn của Mỹ và cũng được hưởng tư cách "đồng minh lớn ngoài NATO" (MNNA).

Trong số các quốc gia vùng Vịnh, Bahrain, nơi đặt Hạm đội 5 của Hải quân Mỹ, là quốc gia đầu tiên được tuyên bố là MNNA vào năm 2002. Qatar, nơi đặt trụ sở của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, đã được thêm vào danh sách này vào năm ngoái.

Jean-Loup Samaan, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Trung Đông thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết Saudi Arab và UAE có thể yêu cầu một hiệp ước toàn diện, tương tự như hiệp ước đã ký với Nhật Bản và Hàn Quốc.

Nhà nghiên cứu gợi ý Washington có thể tiếp cận việc bán vũ khí và tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Saudi Arab và UAE tương đương với sự hiện diện ở Qatar hoặc Bahrain.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Mỹ có cam kết thực hiện một hiệp ước yêu cầu nước này phải bảo vệ các quốc gia vùng Vịnh trong trường hợp bị tấn công hay không.

David Des Roches, cựu quan chức Lầu Năm Góc từng làm việc ở Trung Đông, cho biết: "Điều này chỉ có thể được thực hiện thông qua một hiệp ước được Thượng viện phê chuẩn. Trong trường hợp không có bước đột phá thực sự, chẳng hạn như việc Saudi Arab công nhận Israel, thật khó để thấy chính quyền Tổng thống Biden đưa ra bất kỳ hiệp ước nào trước Thượng viện".

Theo cựu quan chức này, mặc dù tổng thống có thể đưa ra một số nhượng bộ mà không cần sự phê chuẩn của Thượng viện, nhưng điều đó sẽ không đáp ứng được yêu cầu của các quốc gia vùng Vịnh.

Ukraine chuẩn bị đàm phán với Mỹ về các đảm bảo an ninh Ông Andrey Ermak, trợ lý của Tổng thống Volodymyr Zelensky, cho biết các thỏa thuận an ninh sẽ được giữ nguyên cho đến khi Ukraine gia nhập NATO. Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andrey Ermak. Ảnh: Sputnik Ngày 30/7, ông Yermak tiết lộ với các phóng viên rằng Ukraine và Mỹ sẽ đàm phán về các đảm bảo an ninh cụ thể...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Ông Trump nói muốn gặp ông Putin ngay lập tức08:46

Tàu vận tải Nga cập cảng Syria, chuẩn bị cho cuộc rút quân09:12

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Ông Trump và ông Biden đều nhận công về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza09:00

Căn cứ hải quân ngầm ở độ sâu 500 m của Iran08:37

"Hỏa thần nhiệt áp" Nga ra đòn, nhằm thẳng cứ điểm Ukraine ở Kursk08:59

Chánh án Tòa án Công lý Quốc tế trở thành tân thủ tướng Li Băng09:56

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nga muốn tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu

20:54:23 28/01/2025

Đường ống quá cảnh dừng hoạt động sẽ khiến Ukraine mất khoảng một tỷ euro phí quá cảnh hằng năm, còn Tập đoàn Gazprom thất thu 5 tỷ euro. Hiện Nga vẫn còn xuất khẩu khí đốt sang châu Âu qua đường ống TurkStream trên Biển Đen.

'Hố tử thần' nuốt chửng xe tải gần Tokyo

20:52:30 28/01/2025

Trước đó, cảnh sát đã nhận được cuộc gọi khẩn cấp vào khoảng 9h50 về việc xuất hiện hố tử thần. Nguyên nhân của vụ việc đang được điều tra làm rõ.

Tương lai của kênh đào Panama trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ - Trung

20:21:15 28/01/2025

Phản ứng này được cho là xuất phát từ mối quan ngại rằng nếu kênh đào rơi vào tay Mỹ, nó có thể trở thành công cụ gây sức ép trong bối cảnh các lệnh trừng phạt hiện tại nhằm vào Moskva.

Nga, Iran và Azerbaijan: Trục năng lượng mới định hình Âu - Á?

20:19:26 28/01/2025

Tuy nhiên, nhà kinh tế học Eldeniz Amirov tại Baku cho rằng khối lượng đề xuất trong thỏa thuận vượt xa nhu cầu nội địa của Iran, gợi ý về những tham vọng lớn hơn.

Colombia điều máy bay sang Mỹ đón công dân bị trục xuất

20:17:48 28/01/2025

Về phần mình, Ngoại trưởng Colombia Luis Gilberto Murillo thông báo Chính phủ Colombia đã chuẩn bị máy bay để tạo điều kiện cho những người Colombia sẽ trở về nước.

Xuân Ất Tỵ 2025: Mâm ngũ quả 3 miền Mang 'ngọt ngào' đến Tết

20:16:25 28/01/2025

Dù ở đâu, làm gì thì những người Việt xa xứ như chị Thanh Hương sẽ luôn hướng về cội nguồn với tâm nguyện mang lại những điều tốt đẹp nhất cho quê hương, nhất là mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Căng thẳng tại Trung Đông: Hơn 300.000 người Palestine đã trở về phía Bắc Dải Gaza

20:14:14 28/01/2025

Cùng ngày, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí tái khởi động nhiệm vụ giám sát tại cửa khẩu biên giới Rafah giữa Gaza và Ai Cập như một phần trong nỗ lực củng cố lệnh ngừng bắn tại dải đất hẹp ven Địa Trung Hải sau hơn 15 tháng xung đột.

Mỹ sẽ sớm áp thuế đối với chip bán dẫn, dược phẩm và kim loại nhập khẩu

20:11:09 28/01/2025

Phát biểu tại một sự kiện của đảng Cộng hòa ở Miami, ông Trump cho biết các mức thuế này có thể được áp dụng trong tương lai rất gần , nhằm đưa hoạt động sản xuất các mặt hàng thiết yếu này trở lại Mỹ .

Tấn công liều chết ở Nigeria, ít nhất 22 binh sĩ thiệt mạng

20:05:41 28/01/2025

Cũng theo ông Buba, cuộc tấn công gần đây nhất nhắm vào các binh lính diễn ra khi quân đội ngăn chặn một số nỗ lực tấn công khủng bố tại các căn cứ quân sự ở Borno. Quân đội đã tiêu diệt ít nhất 70 đối tượng khủng bố.

Chứng khoán Mỹ bốc hơi hơn 1.000 tỷ USD trong cơn ác mộng công nghệ

19:29:16 28/01/2025

Tuy nhiên, cuối tuần qua, chatbot của công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo Trung Quốc này đã bất ngờ trở thành ứng dụng miễn phí được tải xuống nhiều nhất trên kho ứng dụng (App Store) của Apple tại Mỹ, vượt qua ChatGPT của OpenAI.

Microsoft đang đàm phán mua lại TikTok

19:21:21 28/01/2025

Trước đó, Tổng thống Trump đã tuyên bố đang thảo luận với một số bên về việc mua lại TikTok và dự kiến sẽ đưa ra quyết định về tương lai của ứng dụng này trong 30 ngày tới.