NATO cảnh báo Nga không được ‘tiếp tục mô hình nguy hiểm’, tuyên bố sẽ tự vệ

Tổng Thư ký NATO Mark Rutte tuyên bố liên minh quân sự này “không muốn thấy Liên bang Nga tiếp tục mô hình nguy hiểm ” và “sẵn sàng và quyết tâm bảo vệ từng tấc lãnh thổ của các đồng minh”.

Hãng tin Reuters của Anh cho biết phát biểu trong cuộc họp báo sau hội nghị của Hội đồng Bắc Đại Tây Dương hôm 23/9, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), ông Mark Rutte tiết lộ sau hội nghị, các đồng minh trong NATO đã đưa ra một tuyên bố lên án hành động mà họ cho là “liều lĩnh”, “mang tính leo thang, tiềm ẩn nguy cơ tính toán sai lầm và và đe dọa tính mạng con người” của phía Liên bang Nga.

Tổng Thư ký NATO nhấn mạnh: “Các đồng minh một lần nữa khẳng định rằng cam kết chung đối với phòng thủ tập thể là không thể lay chuyển. Chúng tôi không muốn thấy Nga tiếp tục mô hình nguy hiểm này, dù là cố ý hay không. Nhưng chúng tôi luôn sẵn sàng và quyết tâm bảo vệ từng tấc lãnh thổ của các đồng minh”.

Theo Tổng Thư ký NATO, các quyết định về việc có nên đối phó với máy bay xâm nhập, chẳng hạn như khai hỏa luôn được đưa ra trong thời gian thực, và luôn dựa trên thông tin tình báo hiện có về mối đe dọa mà máy bay đó gây ra.

Điều này bao gồm những câu hỏi mà NATO phải trả lời, như ý đồ, trang bị vũ khí, và rủi ro tiềm tàng đối với lực lượng đồng minh, dân thường hoặc cơ sở hạ tầng.

Trong vụ xâm phạm không phận mới nhất mà ở Estonia , các lực lượng của NATO đã kịp thời ngăn chặn và hộ tống máy bay được cho là của Liên bang Nga ra ngoài mà không gây leo thang, vì qua đánh giá, NATO không thấy mối đe dọa trực tiếp.

Trước đó vào hôm 19/9, Estonia cho biết ba tiêm kích MiG-31 được cho là của Liên bang Nga đã xâm phạm không phận nước này trong 12 phút trước khi bị chiến đấu cơ của Italy thuộc NATO hộ tống ra ngoài.

Sau vụ việc, Estonia đã yêu cầu tham vấn theo Điều 4 của NATO, cho phép các thành viên triệu tập đồng minh nếu cảm thấy an ninh của mình bị đe dọa.

Đây mới chỉ là lần thứ chín trong lịch sử 76 năm của NATO, điều khoản này được viện dẫn – và đã có hai lần trong tháng này, nhằm ứng phó với các sự cố trên không phận Ba Lan và Estonia.

Vụ việc, theo kênh TVP World của Ba Lan ngày 22/9, làm gia tăng quan điểm trong giới lãnh đạo NATO rằng Moskva (Moscow) đang thử thách mức độ sẵn sàng và quyết tâm của liên minh quân sự này, khiến một số bên kêu gọi có phản ứng cứng rắn.

Trong khi đó, cũng trong ngày 22/9, Liên bang Nga đã lên tiếng phủ nhận cáo buộc rằng các máy bay chiến đấu của họ vi phạm không phận Estonia, cho rằng đây là thông tin sai lệch nhằm khuấy động căng thẳng.

Vụ xâm phạm không phận Estonia bị cáo buộc diễn ra sau khi 19 thiết bị bay không người lái (UAV) được cho là của Liên bang Nga đã xâm nhập không phận Ba Lan trong đêm 9, rạng sáng 10/9.

Sau đó vào hôm 19/9, Ba Lan cho biết thêm hai máy bay chiến đấu được cho là của Liên bang Nga đã vi phạm vùng an toàn của giàn khoan Petrobaltic trên biển Baltic.

Phát biểu trong một cuộc họp báo ngày 22/9, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nói: “Chúng tôi sẽ đưa ra quyết định bắn hạ các vật thể bay khi chúng vi phạm lãnh thổ và bay qua không phận Ba Lan – điều này hoàn toàn không có gì phải bàn cãi”.

Tuy nhiên, theo nhà lãnh đạo Ba Lan, khi phải đối mặt với những tình huống chưa hoàn toàn rõ ràng, chẳng hạn như chuyến bay gần đây của các máy bay chiến đấu của Liên bang Nga qua khu vực giàn khoan Petrobaltic, nhưng không có sự vi phạm, vì đó không phải là lãnh hải của Ba Lan thì thực sự Vácsava cần phải cân nhắc kỹ trước khi quyết định những hành động có thể kích hoạt một giai đoạn xung đột rất gay gắt.

Thủ tướng Tusk cho biết thêm rằng ông cần chắc chắn rằng Ba Lan sẽ không đơn độc nếu xung đột bắt đầu leo thang.

Ông Tusk nói: “Tôi cũng cần phải hoàn toàn chắc chắn… rằng tất cả các đồng minh sẽ xử lý tình huống này theo cách giống như chúng tôi”.

Trước đó vào ngày 20/9, Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Hanno Pevkur cho rằng NATO đã thể hiện rõ rằng liên minh quân sự này sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần thiết để đáp trả hành động khiêu khích mới nhất của Liên bang Nga.

Báo The Kyiv Independent ngày 21/9 cho biết thông tin nêu trên được Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Hanno Pevkur nói với kênh truyền thông Estonia ERR ngày 20/9 và tuyên bố này được đưa ra sau khi các hành động của Liên bang Nga trong không phận NATO liên tục leo thang.

Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Hanno Pevkur nói: “Chúng ta đã thấy vào thứ Sáu (19/9) rằng NATO hoạt động rất hiệu quả… thậm chí đến mức nếu thực sự buộc phải dùng biện pháp cuối cùng, tức là sử dụng vũ lực, thì cũng đã có sự sẵn sàng cho điều đó”.

Bộ trưởng Pevkur cho rằng những hành động của Liên bang Nga mà ông gọi là “khiêu khích” nhằm mục đích đánh lạc hướng phương Tây khỏi việc hỗ trợ Ukraine.

Ông Pevkur nói: “Đây chính xác là điều mà Liên bang Nga mong muốn, làm chúng ta phân tâm, không tập trung giúp Ukraine nữa, mà phải lo cho ’sân sau’ của chính mình. Đó là mục tiêu then chốt đằng sau những kiểu khiêu khích như thế này”.