NASA công bố ảnh chụp gần nhất của sao chổi NEOWISE
Kính viễn vọng không gian Hubbe chụp được bức ảnh hiếm về sao chổi C/2020 F3 NEOWISE khi nó bay ngang qua Mặt Trời vào tháng 8.
Ảnh chụp gần nhất từ trước tới nay của sao chổi NEOWISE được NASA công bố hôm 22/8. Ảnh: Hubble.
NEOWISE là sao chổi sáng nhất có thể nhìn thấy từ Bắc bán cầu kể từ năm 1997. Trong lần tiếp cận gần Trái Đất nhất vào ngày 23/7, vật thể di chuyển với tốc độ hơn 60 km mỗi giây và cách chúng ta khoảng 103 triệu km. Sao chổi đang bay ra xa và phải mất 6.800 năm nữa, nó mới trở lại ghé thăm vùng không gian phía trong hệ Mặt Trời.
Quan sát của Hubble về NEOWISE vào ngày 8/8 là lần đầu tiên một sao chổi có độ sáng như vậy được chụp với độ phân giải cao khi nó đi ngang qua Mặt Trời. Những nỗ lực chụp ảnh trước đó với các sao chổi khác như ATLAS đã không thành công do chúng nhanh chóng tan rã trước sức nóng của ngôi sao.
Video đang HOT
Hầu hết các sao chổi khi tiếp cận gần Mặt Trời như NEOWISE sẽ bị vỡ vụn thành nhiều mảnh do ứng suất nhiệt và trọng trường. Tuy nhiên, NEOWISE vẫn giữ được dạng khối nguyên vẹn nhờ cấu trúc lõi rắn.
Với chiều dài không quá 4,8 km, sao chổi NEOWISE quá nhỏ để có thể quan sát thấy trực tiếp bằng Hubble. Ảnh chụp mới được công bố trên thực tế bao gồm cả đám mây khí bụi khổng lồ bao quanh với chiều ngang lên tới 18.000 km.
Quan sát của Hubble cũng cho thấy rõ hai chùm tia phản lực bắn ra từ vật thể theo hai hướng đối ngược nhau. Chúng bắt nguồn từ lõi của sao chổi và sau đó bị uốn cong tạo thành cấu trúc mở rộng giống như cánh quạt do chuyển động quay của thiên thể. Cặp tia phản lực này là kết quả của hiện tượng băng thăng hoa bên dưới bề mặt NEOWISE, khiến bụi khí bị đẩy ra ngoài không gian với tốc độ cao.
Trong những năm gần đây, Hubble đã ghi lại nhiều khoảnh khắc ấn tượng về sao chổi ghé thăm Mặt Trời như ảnh chụp sao chổi 2I BORISOV nổi bật giữa các vì sao vào tháng 10 và 12/2019, hay sự kiện tan rã của sao chổi ATLAS vào tháng 4/2020.
NASA công bố ảnh chụp gần bề mặt Mặt Trời nhất
Những vệt lóa nhỏ kỳ lạ có biệt danh "lửa trại" được ghi hình lần đầu tiên trong ảnh chụp Mặt Trời ở khoảng cách gần nhất của tàu thăm dò Solar Orbiter.
Những vệt lóa nhỏ gần bề mặt Mặt Trời. Ảnh: NASA.
Loạt ảnh cận cảnh Mặt Trời được chụp khi tàu Solar Orbiter bay gần ngôi sao ở khoảng cách 75,6 triệu km vào giữa tháng 6. Những đốm "lửa trại" trong ảnh nhỏ hơn một tỷ lần so với vệt lóa mặt trời quan sát được từ Trái Đất. Chúng có thể góp phần lý giải tại sao lớp ngoài cùng của khí quyển Mặt Trời lại nóng hơn bên trong. Vành nhật hoa trải rộng hàng triệu kilomet trong không gian nóng trên một triệu độ C trong khi nhiệt độ ở bề mặt Mặt Trời chỉ ở mức 5.500 độ C. Hiểu rõ điều gì tạo ra sự chênh lệch nhiệt này sẽ giúp các nhà khoa học dự đoán thời tiết vũ trụ.
Tàu thăm dò Solar Orbiter, dự án hợp tác chung giữa NASA và Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), phóng vào tháng 2/2020 trong nhiệm vụ kéo dài 2 năm nhằm nghiên cứu các phản ứng trên bề mặt Mặt Trời và hiện tượng thời tiết vũ trụ nguy hại kèm theo. Con tàu được chế tạo tại nhà máy của Airbus ở thị trấn Stevenage, Anh. Loạt ảnh chụp mà NASA và ESA công bố được ghi hình bằng Extreme Ultraviolet Imager (EUI), bộ kính viễn vọng do Đại học London (UCL) tham gia thiết kế.
"Chưa có bức ảnh nào chụp Mặt Trời ở khoảng cách gần như vậy trước đây và mức độ chi tiết mà loạt ảnh cung cấp thật ấn tượng. Những bức ảnh hé lộ vệt lóa nhỏ trên khắp bề mặt Mặt Trời, trông như các đốm lửa trại. Chúng có thể đóng vai trò quan trọng trong hiện tượng bí ẩn khiến lớp ngoài cùng của Mặt Trời là vành nhật hoa nóng hơn 200 - 500 lần so với các lớp bên dưới", tiến sĩ David Long ở UCL, đồng trưởng nhóm nghiên cứu dự án Solar Orbiter ở NASA, cho biết.
Nghiên cứu Mặt Trời có ý nghĩa thiết yếu giúp lập kế hoạch đối phó với những sự kiện thời tiết gây hại như phun trào nhật hoa (CME). Sự kiện này có thể phá hủy hệ thống GPS, mạng lưới điện, dẫn tới thiếu hụt lương thực và mất điện trên quy mô lục địa. Cơ quan Vũ trụ Anh cho biết thiệt hại có thể mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để khắc phục. Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra cách dự đoán CME.
Solar Orbiter mang theo 10 thiết bị, 6 trong số đó chuyên theo dõi bề mặt ngôi sao và 4 thiết bị còn lại đo môi trường xung quanh tàu với những hạt hạ nguyên tử, gió mặt trời và từ trường. Khi so sánh dữ liệu đo và ảnh chụp, các nhà khoa học có thể tìm hiểu những gì xảy ra trên bề mặt và xung quanh Mặt Trời cùng lúc, qua đó xác định điều gì làm phát sinh luồng tia plasma.
Theo kế hoạch, tàu Solar Orbiter sẽ bay sát Mặt Trời nhất ở khoảng cách 48 triệu km, gần hơn cả sao Thủy. Khoảng cách gần hơn sẽ khiến kính viễn vọng trên tàu bốc cháy. Khi tiến tới cuối nhiệm vụ, con tàu sẽ tận dụng lực hấp dẫn từ sao Kim để điều chỉnh quỹ đạo hình elip và bay qua vùng cực của Mặt Trời năm 2021. Đây sẽ là lần đầu tiên các nhà khoa học có cơ hội quan sát khu vực này và khám phá quá trình sản sinh từ trường của ngôi sao.
Nhóm kỹ sư Airbus thiết kế và chế tạo tàu vũ trụ để chống chọi với hơi nóng cực hạn từ Mặt Trời ở một mặt và nhiệt độ đông lạnh ở mặt còn lại chìm trong bóng tối vũ trụ. Tàu Solar Orbiter trang bị tấm chắn nhiệt titan phủ vật liệu đặc biệt mang tên "SolarBlack", giúp các thiết bị duy trì hoạt động ở dưới 40 độ C.
Tối nay NASA công bố ảnh chụp gần nhất của Mặt Trời Loạt ảnh cận cảnh Mặt Trời được tàu Solar Orbiter chụp khi bay cách bề mặt ngôi sao 75,6 triệu km được NASA công bố vào 19h tối nay (giờ Hà Nội). Mô phỏng tàu Solar Orbiter bay gần Mặt Trời. Ảnh: NASA. Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) và Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) sẽ chia sẻ những...