Nâng tầm quan hệ đồng minh Bra-xin – Mỹ

Chuyến thăm chính thức nước ngoài đầu tiên kể từ khi Tổng thống Bra-xin G.Bôn-xô-na-rô nhậm chức hồi đầu năm 2019 là tới Mỹ. Chuyến thăm không Chỉ thúc đẩy và mở rộng hơn nữa hợp tác chính trị, thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất tây bán cầu, mà còn định hướng tầm phát triển mới của quan hệ đồng minh Bra-xin – Mỹ.

Tổng thống Bra-xin G.Bôn-xô-na-rô và Tổng thống Mỹ Đ.Trăm họp báo sau hội đàm.

Tổng thống Bra-xin G.Bôn-xô-na-rô bày tỏ sự hài lòng về những ủng hộ mà Tổng thống Mỹ Đ.Trăm dành cho Bra-xin, đồng thời nhấn mạnh những giá trị chung mà chính phủ hai nước cùng chia sẻ. Tổng thống Bra-xin tái khẳng định cam kết từng đưa ra, đó là tăng cường hợp tác song phương với nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới, trong đó Bra-xin ưu tiên mở rộng hợp tác với Mỹ, bởi mối quan hệ này “ngày càng quan trọng”. Hai bên nhấn mạnh hợp tác trong nhiều lĩnh vực, từ kinh tế – thương mại, năng lượng, du lịch, quân sự, đến các vấn đề khu vực và thế giới. Mỹ hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Bra-xin. Là nền kinh tế lớn nhất khu vực Mỹ la-tinh, Bra-xin đang vấp phải khủng hoảng kinh tế nhiều năm qua, vì vậy những hợp đồng kinh tế mới, trong đó có các khoản đầu tư lớn từ Oa-sinh-tơn, được coi là động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế Bra-xin.

Tổng thống Mỹ Đ.Trăm cũng nhận định, mối quan hệ giữa Mỹ và Bra-xin trở nên “gần gũi hơn bao giờ hết”. Người đứng đầu Nhà trắng cho biết, Mỹ sẵn sàng nâng cao vị thế đồng minh của Bra-xin và tiến tới coi Bra-xin là một “đồng minh lớn” ngoài NATO. Lãnh đạo Nhà trắng còn cho rằng, Bra-xin thậm chí có cơ hội gia nhập NATO. Tuy hai nước còn phải thảo thuận nhiều về kế hoạch này, song với việc Oa-sinh-tơn trao cho Bra-xi-li-a quy chế đối tác lớn ngoài NATO, đồng nghĩa Bra-xin có quyền tiếp cận ưu tiên hơn tới nguồn vũ khí và công nghệ quân sự Mỹ, tham gia các cuộc tập trận và các hoạt động chống khủng bố chung với Mỹ, cùng các nước NATO.
Tổng thống Bra-xin G.Bôn-xô-na-rô được cho là có những tư tưởng tương đồng với người đồng cấp Mỹ, khi công khai ủng hộ chính quyền Oa-sinh-tơn đương nhiệm trong việc từ bỏ các tổ chức đa phương. Theo nhận định của các chuyên gia, chính quyền Tổng thống Bôn-xô-na-rô ưu tiên hợp tác với Mỹ hơn là các cơ chế hợp tác khác, như Khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), hay nhóm BRICS (gồm Bra-xin, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi).

Nhân chuyến thăm Oa-sinh-tơn của Tổng thống G.Bôn-xô-na-rô, Bra-xin và Mỹ tiến tới hoàn tất thỏa thuận công nghệ, theo đó cho phép các công ty Mỹ thực hiện phóng các vệ tinh thương mại từ căn cứ quân sự ở bang miền nam Ma-ra-nhao của Bra-xin. Một thỏa thuận tương tự từng bị cơ quan lập pháp của Bra-xin phong tỏa trong quá khứ với lý do thỏa thuận có thể gây ảnh hưởng chủ quyền Bra-xin.

Tổng thống Bra-xin một lần nữa thể hiện sự ủng hộ những bước đi của Tổng thống Mỹ trong chính sách về nhập cư, gồm cả việc xây dựng bức tường biên giới với Mê-hi-cô. Bra-xin cũng nhất trí với Mỹ về các biện pháp trừng phạt để gây sức ép lên Vê-nê-xu-ê-la. Tổng thống Bôn-xô-na-rô nhắc tới khả năng cho phép quân đội Mỹ được hiện diện trên lãnh thổ Bra-xin, sát biên giới với Vê-nê-xu-ê-la, với lý do cuộc khủng hoảng tại Vê-nê-xu-ê-la có thể dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực tới các nước lân cận, trong đó có Bra-xin.

Việc ứng cử viên phe cánh hữu theo chủ nghĩa dân túy G.Bôn-xô-na-rô chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Bra-xin hồi cuối năm 2018 đã tạo bước ngoặt lớn trên chính trường quốc gia Nam Mỹ này. Có thời điểm Tổng thống Mỹ Đ.Trăm nhắc tới việc bổ sung Bra-xin vào danh sách các đối tác thương mại không công bằng với Mỹ, thậm chí chỉ trích Bra-xin là một trong những “đối tác khó làm ăn” nhất trên thế giới. Song, chuyến thăm Oa-sinh-tơn lần này của Tổng thống G.Bôn-xô-na-rô đã khởi đầu cho kế hoạch đầy tham vọng trong mối quan hệ Bra-xin – Mỹ.
Tổng thống Bra-xin G.Bôn-xô-na-rô kỳ vọng việc cải thiện quan hệ với Mỹ sẽ giúp Bra-xin giải quyết nhiều thách thức trong nước, như góp phần khôi phục đà tăng trưởng của nền kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp, lập lại an ninh biên giới…

HOÀNG VŨ

Theo NDĐT