Nắng nóng gay gắt, tia UV cao nguy hiểm cho sức khoẻ con người mức nào?

THANH NGA13:04 03/06/2020

Trong những ngày nắng nóng gay gắt đỉnh điểm, chỉ số tia UV tăng cao và có khả năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người. Medical News Today đã chỉ ra những tác hại của tia UV cũng như cách phòng tránh để bạn có thể bảo đảm được sức khỏe của mình.

Tia UV ở những đô thị lớn ở mức nguy hại cho sức khoẻ con người. Ảnh: TL.

Nắng nóng xảy ra diện rộng ở khu vực đồng bằng, trung du Bắc Bộ và các tỉnh Trung Bộ với nhiệt độ lúc 13h trưa phổ biến 35-38 độ, có nơi trên 38 độ. Chỉ số tia UV ở Hà Nội và Đà Nẵng có giá trị từ 7-9 với mức ảnh hưởng nguy cơ gây hại cao đến rất cao đối với cơ thể con người khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

Tia UV (hay còn được gọi là tia cực tím hay tia tử ngoại) là bức xạ điện từ có trong ánh sáng mặt trời, có bước sóng từ từ 400 nm đến 100 nm. Tia UV được chia thành ba loại như sau:

Tia UVA: vùng tia này gần với vùng ánh sáng nhìn thấy (Bước sóng 315 nm380 nm).

Tia UVB: vùng bức xạ này có bước sóng dài hơn tia UVA (bước sóng 280 nm315 nm, gây say nắng, tổn thương làm đen da).

Tia UVC: đây là vùng tia UV có năng lượng cao nhất. (tia UVC có bước sóng 100 nm280nm, gây ung thư da nhưng đã có tầng Ozon chặn lại. Chúng ta thường phải tiếp xúc với UVA (90%) và UVB (10%)).

Tia UV có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Gây ung thư da

Cả bức xạ UVA và UVB đều có thể làm tổn thương làn da của bạn bằng cách xuyên qua lớp biểu bì của da và phá hủy DNA của tế bào. Bức xạ UVA có xu hướng thâm nhập vào các lớp sâu bên trong da, được gọi là lớp hạ bì, làm lão hóa các tế bào da và gây ra nếp nhăn. Bức xạ UVB là nguyên nhân chính gây đỏ da hoặc cháy nắng.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chỉ số tia cực tím (UV) an toàn khi nằm trong ngưỡng 0-2 (mức gây hại thấp), tới mức 3 đã bắt đầu gây tổn thương cho da. Việc tiếp xúc với tia cực tím quá mức có thể gây đột biến gen có thể dẫn đến sự phát triển của ung thư da.

Video đang HOT

Lão hóa da sớm

Tiếp xúc lâu ngày với ánh nắng mặt trời cũng gây lão hóa da sớm. Theo thời gian, da có thể bị nhăn nheo, hình thành các vết nám, tàn nhang và đốm nâu. Lão hóa da sớm sẽ biểu hiện sau một thời gian phơi nhiễm âm thầm với tia UVA (loại tia cực tím có bước sóng dài, xuyên qua lớp vải, cửa kính và tác động lên da).

Gây tổn thương mắt, đặc biệt là gây đục thủy tinh thể

Nhìn hoặc tiếp xúc lâu dài với tia UV cường độ cao có thể hại cho các mô của mắt và gây ra một “đốt” trên bề mặt mắt, được gọi là “tuyết mù” (photokeratitis). Các hiệu ứng thường biến mất trong vài ngày nhưng cũng có thể dẫn đến biến chứng về sau. Một báo cáo đăng trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ năm 1998 ghi nhận chỉ cần một lượng nhỏ ánh sáng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ phát triển tổn thương mắt như đục thủy tinh thể, mộng thịt (pterygium), thoái hóa kết mạc, ung thư da quanh mí mắt, thoái hóa điểm vàng.

Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật (CDC) của Hoa Kỳ khuyến nghị những điều sau đây để bảo vệ chống lại bức xạ UV:

Hạn chế ra đường, đặc biệt là vào khoảng giữa trưa, lúc này chỉ số UV tăng lên rất cao

Mặc quần áo chống nắng che kín toàn thân

Đeo kính râm để bảo vệ chống lại cả bức xạ UVA và UVB

Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng tối thiểu (SPF) là 15 để chống lại bức xạ UVA và UVB, và bôi lại sau mỗi 2 giờ.

Ngoài ra, Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ lưu ý rằng, trẻ nhỏ vào thời tiết này cần tránh ra ngoài để đảm bảo được sức khỏe. Trẻ nhỏ dưới 6 tháng nên tránh ánh nắng trực tiếp và phải mặc quần áo chống nắng khi ra ngoài.

Tia cực tím gây hại cho mắt như thế nào? Làm thế nào để bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời

Mùa hè, ánh nắng chói chang, gay gắt hơn so với các mùa khác trong năm rất nhiều. Lúc này, bức xạ từ mặt trời dễ khiến mắt nhìn mờ và gây tình trạng thoái hóa sớm. Để bảo vệ mắt khỏi ảnh hưởng từ tia cực tím, bạn cần biết những điều cơ bản dưới đây.

1. Tia cực tím là gì? Ảnh hưởng như thế nào đến mắt con người?

Tia cực tím là tia tử ngoại do mặt trời phát ra, tia cực tím có bước sóng ngắn hơn so với ánh sáng được nhìn thấy và dài hơn so với tia X. Bước sóng của tia UV từ 10nm đến 380nm và gây những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người đặc biệt là da và mắt.

Mắt là bộ phận nhạy cảm trên cơ thể, mọi sự va chạm kể cả ánh sáng chiếu vào khi mắt nhìn lâu một vật quá sáng sẽ nhanh chóng khiến mắt bị mỏi, cảm giác bị nhức mắt nhanh chóng xuất hiện. Đặc biệt khi nhìn vào ánh sáng mặt trời thì càng gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đối với mắt.

Tia cực tím còn có tên gọi là UV hoặc tia tử ngoại có thể gây ra những tác động xấu đến mắt như: gây bỏng mắt, ảnh hưởng đến giác mạc, đục thủy tinh thể,... Hiện nay tia cực tím xuất hiện càng nhiều do đó các bệnh về mắt của mọi người có nguy cơ tăng cao hơn.

Tổn thương ở mắt có thể xảy ra tức thời nhưng cũng có thể lâu dài do hấp thụ tia UV có trong ánh sáng mặt trời. Đối với mi mắt, ánh sáng mặt trời còn có thể gây nên một số loại u mi, ung thư mi và ung thư biểu mô tế bào,...

Tia cực tím thường xuất hiện từ 6 giờ đến 15 giờ. Các bệnh nhân bị rối loạn thị giác như bị giảm thị lực, nhìn thấy quầng bao quanh các nguồn sáng. Sau đó, bệnh nhân có cảm giác có dị vật ở trong mắt, dễ bị chảy nước mắt và sợ ánh sáng. Nếu tiến triển bình thường thì các triệu chứng này có thể tự khỏi sau 8 giờ.

Tia cực tím gây ảnh hưởng đến mắt của con người - Ảnh Internet

Tuy nhiên, đối với những trường hợp tiếp xúc ánh nắng nhiều lần trong thời gian dài, tia cực tím có thể gây ra các chứng bệnh trầm trọng hơn như suy hoại võng mạc, cườm mắt, thậm chí nặng có thể gây ra mù lòa đối với con người.

2. Cách xác định lượng tia cực tím

Đối với tia UV, loại tia này xuất hiện mạnh nhất vào buổi trưa, đây là thời điểm mặt trời mọc cao nhất trên bầu trời và yếu hơn vào buổi sáng sớm, chiều tối. Đặc biệt, tia cực tím mạnh nhất vào mùa hè từ tháng 5 đến tháng 8 và yếu hơn vào các mùa xuân, mùa thu và yếu nhất vào mùa đông.

Đối với các đám mây, mây có tác dụng chắn tia UV, lớp mây sậm màu thì lượng UV có thể xuyên xuống ít, khi mây mỏng sẽ dễ dàng khiến tia UV đi qua.

Cơ thể có thể hấp thụ nhiều tia UV trên cát, nước hoặc bê tông do những bề mặt này phản xạ tia nắng mặt trời lên da như một tấm gương. Đối với các bề mặt càng sáng thì các tia UV bị phản xạ lại càng nhiều. Ngoài ra, cơ thể còn hấp thụ nhiều UV khi ở trên núi, nơi có độ cao thấp hơn do không khí trong và mỏng hơn, khi ở nắng lâu sẽ hấp thụ nhiều tia UV hơn.

3. Lựa chọn kính chống tia cực tím hiệu quả ra sao?

Có rất nhiều loại kính râm trôi nổi trên thị trường. Tuy nhiên, loại kính râm có thể chống được tia UV và giúp bảo vệ tốt cho mắt thì lại không phải là loại kính râm nào cũng đủ chuẩn. Muốn mua kính râm bảo vệ mắt cần quan sát nhãn dán hoặc các chứng nhận chỉ ra rằng loại kính bạn lựa chọn mua có thể ngăn chặn từ 90 đến 100% tia UV gây ảnh hưởng đến mắt.

Nhưng thực tế không phải ai cũng biết và quan tâm đến các chỉ số chống nắng của kính mắt này, thậm chí nhiều người còn không biết tròng kính có giúp bảo vệ mắt khỏi tia cực tím hay không. Đối với kính râm, khi có độ che phủ càng nhiều thì tác hại của ánh nắng mặt trời càng ít. Vì thế hãy cân nhắc khi mua kính có khung to hoặc các loại kính kiểu bao quanh hỗ trợ giảm tia UV đi vào mắt từ các phía.

Lựa chọn các loại kính có thể bảo vệ mắt khỏi tia cực tím - Ảnh Internet

Dù các loại tròng kính có màu tối luôn được ưa chuộng hơn. Tuy nhiên, không phải kính màu tối là tốt nhất. Một số loại kính râm có tròng kính màu hổ phách, xanh lá hoặc xám tuy chúng không giúp ngăn chặn quá nhiều các tác động từ mặt trời nhưng có thể làm tăng độ tương phản, đây là loại kính hữu ích cho các vận động viên khi chơi thể thao như bóng chày, golf.

Thấu kính phân cực giúp làm giảm ánh sáng từ các bề mặt phản chiếu như mặt nước, mặt đường và mặt cát. Điều này không đem đến sự bảo vệ tốt hơn nhưng có thể làm cho các hoạt động như lái xe ở trên mặt nước trở nên an toàn và thú vị hơn.

4. Các biện pháp giúp bảo vệ mắt

Mắt là cửa sổ tâm hồn, vì thế con người cần bảo vệ mắt của mình thật tốt. Biện pháp quan trọng nhất để tránh các tác hại của ánh nắng đối với mắt là tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, tránh thời gian khiến hấp thụ lượng tia UV lớn từ 11h sáng đến 4h chiều và ánh nắng mùa hè.

Khi có công việc bắt buộc phải hoạt động dưới nắng thì cần tìm cách hạn chế nắng, tia UV xâm nhập vào cơ thể bằng các cách như: sử dụng nón rộng rành, sử dụng các vật dụng che kín mặt, sử dụng kính để chống tia cực tím.

Đừng quên bảo vệ mắt ngay cả khi trời râm mát hoặc nhiều mây. Phản xạ trong ánh nắng mặt trời có thể xuyên qua mây mù gây hại cho con người quanh năm không phải chỉ riêng đối với mùa hè nắng.

Lưu ý đặc biệt đối với trẻ em khi có các hoạt động ngoài trời, thời gian tiếp xúc với tia UV gần gấp đôi so với người lớn sẽ dẫn đến võng mạc của trẻ bị tổn thương. Không chỉ vậy, giác mạc của trẻ trong hơn đối với người lớn nên cho phép các tia này đi sâu vào mắt gây hại cho mắt trẻ.

Vì vậy, để bảo vệ mắt cho trẻ thì các bậc phụ huynh cần lựa chọn các loại kính mát có chất lượng tốt khi trẻ ở ngoài trời. Nóng nực khiến trẻ không muốn đội mũ, nón vì ra nhiều mồ hôi, hãy khuyến khích trẻ đội mũ, nón để giảm bớt tối đa sự tiếp xúc của mắt với tia UV.

Chỉ số tia cực tím TP.HCM ở mức báo động, cần hạn chế ra đường lúc 11 -15h Trưa nay 11-3 và những ngày tới, chỉ số UV tại TP.HCM ở mức từ 9-11. Bác sĩ chuyên khoa da liễu cho biết đây là các mức rất cao, rất nguy hại, gây bỏng da nếu tiếp xúc trực tiếp ánh nắng mặt trời mà không che chắn. Trang Weather Online (Anh) cập nhật chỉ số tia UV trong ngày hôm nay...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: ung thư da lão hóa da tia cực tím tia uv nắng nóng gay gắt đục thủy tinh thể áo chống nắng tác hại của tia uv

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Vụ dụ dỗ tu tập thành tiên: Công an khai quật nhiều vật phẩm chôn dưới đất01:02

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Đặc phái viên Mỹ hé lộ điều Nga - Ukraine phải làm để đạt thỏa thuận hòa bình07:56

Đột ngột chuyển sai hướng, ô tô gây tai nạn liên hoàn ở Đắk Lắk00:50

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vai trò quan trọng của Vitamin A trong phòng chống bệnh sởi

14:01:46 03/03/2025

Trong khi các giới chức y tế đang nỗ lực kiểm soát dịch, các bác sĩ nhấn mạnh hai giải pháp chính: tiêm vắcxin để ngăn ngừa bệnh và bổ sung vitamin A đối với những trường hợp đã nhiễm bệnh nhằm giảm nguy cơ biến chứng.

Cách ăn nghệ để kéo dài tuổi thọ

13:58:37 03/03/2025

Tôi đã trình bày về các tác dụng lâm sàng cũng như những nghi ngờ xung quanh nghệ, cả có cơ sở lẫn không có cơ sở, tại see.nf/ turmericskeptic. Lượng ăn khuyên dùng là một phần tư muỗng cà phê bột nghệ mỗi ngày.

Bộ phận này càng to sức khỏe càng nguy cấp

12:08:13 03/03/2025

Nhiều nghiên cứu cho thấy, độ lớn của vòng hai tỷ lệ thuận với nguy cơ tiểu đường. Đặc biệt, những người có vòng bụng lớn ngay cả khi không thừa cân toàn thân vẫn có nguy cơ cao mắc bệnh do tích tụ mỡ nội tạng quá mức.

10 thói quen khiến thận hỏng nhanh

12:06:42 03/03/2025

Ăn quá nhiều đường góp phần gia tăng nguy cơ béo phì. Béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh huyết áp cao và tiểu đường, 2 nguyên nhân hàng đầu gây suy thận.

Phòng tránh hữu hiệu các bệnh thường gặp vào mùa Xuân

12:06:03 03/03/2025

Lạnh là yếu tố kích thích phế quản xuất tiết niêm dịch, ứ đọng trong các phế quản giãn là môi trường thuận lợi cho cho nhiễm khuẩn phát triển. Điều đó lý giải vì sao mùa Đông - Xuân tỉ lệ người bị bệnh này tăng rõ rệt.

Số ca mắc sởi tại Hà Nội tiếp tục gia tăng trong thời tiết ẩm

12:05:14 03/03/2025

Các Trung tâm Y tế quận, huyện, thị xã tiếp tục triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng bệnh sởi trên địa bàn cho đối tượng từ đủ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi theo chỉ đạo của UBND thành phố, Sở Y tế Hà Nội và CDC Hà Nội.

Xạ đen có mấy loại, loại nào dùng chữa bệnh tốt nhất?

10:06:03 03/03/2025

Xạ đen trước đây còn được gọi là dây gối Ấn Độ là một loại thảo dược quý, được trồng ở nhiều vùng tại nước ta. Người dân từ lâu vẫn có thói quen sử dụng xạ đen để chữa nhiều bệnh tật, từ đơn giản đến phức tạp.

3 thói quen dễ gây đột quỵ

09:54:00 03/03/2025

Lối sống ảnh hưởng rất nhiều đến nguy cơ đột quỵ, đặc biệt ở những người trẻ tuổi. Những lý do này đã được cảnh báo rất nhiều nhưng dường như giới trẻ vẫn quá thờ ơ và chưa nhận thức rõ được những nguy hiểm của nó.

Vatican: Giáo hoàng Francis ổn định, không còn dùng máy thở

09:29:58 03/03/2025

Hôm nay, tình trạng lâm sàng của Đức Thánh Cha vẫn ổn định. Giáo hoàng không cần dùng máy thở không xâm lấn mà chỉ cần oxy lưu lượng cao bổ sung. Ngài không bị sốt" - theo Vatican.

Chế độ ăn tốt cho tim mạch

09:26:44 03/03/2025

Việc đánh giá khẩu phần ăn là một kỹ năng có thể học được. Bạn có thể cần sử dụng cốc và thìa đo lường hoặc cân ban đầu, dần bạn sẽ dễ dàng đo lường khẩu phần hơn.

7 thực phẩm tốt cho sức khỏe nên ăn hàng ngày

08:59:30 03/03/2025

So với các loại cá lớn hơn, cá mòi chứa ít thủy ngân hơn, giúp giảm nguy cơ ngộ độc thủy ngân. Cá mòi có thể được ăn trực tiếp từ hộp, thêm vào salad, bánh mì hoặc các món xào. Có thể nướng, chiên hoặc áp chảo cá mòi tươi.

Người đàn ông ngã gục khi tập thể dục buổi sáng, bác sĩ cảnh báo 1 điều

12:31:23 02/03/2025

Nhóm cứu hộ tại Bệnh viện Từ Tế Đài Bắc đã kịp thời cấp cứu cho bệnh nhân. Các bác sĩ sử dụng ECMO (tim phổi nhân tạo) để giữ mạng sống cho người bệnh. Sau 8 ngày điều trị, ông Trần đã xuất viện về nhà.