Nam Phi dẫn độ cựu Bộ trưởng Tài chính Mozambique phục vụ điều tra tham nhũng
Ngày 23/8, Bộ Tư pháp và Dịch vụ cải huấn Nam Phi cho biết sẽ dẫn độ cựu Bộ trưởng Tài chính Mozambique Manuel Chang về lại Mozambique để phục vụ điều tra về khoản nợ 2 tỷ USD chứ không đưa sang Mỹ, nơi ông này cũng đang đối mặt với các cáo buộc tham nhũng.
Bộ Tư pháp và Dịch vụ cải huấn Nam Phi cho biết sẽ dẫn độ cựu Bộ trưởng Tài chính Mozambique Manuel Chang về lại Mozambique để phục vụ điều tra về khoản nợ 2 tỷ USD. Ảnh: clubofmozambique.com
Theo phóng viên TTXVN tại Pretoria, kể từ khi bị bắt giam ở Nam Phi vào năm 2018 theo yêu cầu của Mỹ, vị cựu quan chức Mozambique này vẫn luôn phủ nhận các cáo buộc về tội danh có liên quan đến khoản vay 2 tỷ USD mà chính quyền Mỹ cho là gian lận.
Bộ Tư pháp Nam Phi lên kế hoạch dẫn độ ông Chang trong bối cảnh cũng vào ngày 23/8, Mozambique chính thức khởi tố vụ án buộc tội 19 người khác, bao gồm nhiều quan chức cao cấp nước này, trong vụ bê bối 2 tỷ USD nói trên. Sự kiện làm dấy lên tranh cãi về việc ông Chang sẽ được dẫn độ về Mozambique hay Mỹ. Trong tuyên bố của mình, Bộ Tư pháp Nam Phi cho biết quyết định dẫn độ cũng dựa trên việc không còn những lo ngại rằng ông Chang có thể được miễn truy tố tại Mozambique.
Khi trở về Mozambique, ông Chang sẽ đối mặt với một loạt cáo buộc bao gồm biển thủ, rửa tiền và vi phạm luật ngân sách. Các cáo buộc này liên quan đến khoản vay 2 tỷ USD từ các nhà tài trợ và tổ chức tín dụng quốc tế do Chính phủ Mozambique bảo lãnh, được cho là để dành cho một dự án bao gồm đánh bắt cá ngừ, an ninh hàng hải và phát triển nhà máy đóng tàu.
Tuy nhiên, điều tra của nhà chức trách Mozambique và Mỹ cho thấy hàng trăm triệu USD đã “không cánh mà bay”, bao gồm cả tiền “lại quả”, trong khi dự án được hứa hẹn chưa bao giờ thành hiện thực. Ông Chang bị cáo buộc đã ký kết các khoản vay trong nhiệm kỳ trên cương vị là bộ trưởng tài chính từ năm 2005-2015.
Hiện tại, Mozambique vẫn mắc kẹt trong tình trạng nợ nần chồng chất. Năm 2016, sau khi thông tin về khoản vay bí mật lên đến 2 tỷ USD của Mozambique được tiết lộ, 14 nhà tài trợ và tổ chức tín dụng nước ngoài, bao gồm Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), đã cắt hỗ trợ và các khoản giải ngân cho quốc gia châu Phi này. Mozambique nhanh chóng rơi vào khủng hoảng với số nợ tăng lên đến 112% tổng sản phẩm quốc nội vào cuối năm 2017 trong khi đồng tiền của quốc gia này, đồng Metical, cũng mất giá trầm trọng.
Châu Phi họp thượng đỉnh về tình hình Mozambique
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, lãnh đạo các nước thành viên Cộng đồng phát triển miền Nam châu Phi (SADC) đã nhóm họp thượng đỉnh trong ngày 8/4 tại thủ đô Mapotu của Mozambique để bàn về tình hình khủng bố tại quốc gia này.
Binh sĩ Mozambique di chuyển tới Sadjundjira thuộc vùng núi Gorongosa sau chiến dịch tấn công truy quét lực lượng nổi dậy Renamo. Ảnh minh họa: EPA/TTXVN
Tuyên bố sau hội nghị khẳng định các nhà lãnh đạo SADC lên án "bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất" đối với các hành vi khủng bố và gây tội ác đối với dân thường, phụ nữ và trẻ em vô tội ở tỉnh Cabo Delgado, phía Bắc Mozambique. Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí cho rằng cần có phản ứng tương xứng của khu vực" đối với các hành vi khủng bố và tội ác này. Trong thời gian tới, SADC sẽ triển khai ngay các biện pháp hỗ trợ Mozambique và sẽ tiếp tục đóng góp cho các nỗ lực hòa giải, kiến tạo hòa bình, an ninh lâu dài và phát triển cho quốc gia này.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường của SADC được tiến hành theo yêu cầu của Tổng thống Botswana Mokgweetsi Masisi và có sự tham dự của Tổng thống Malawi Lazarus McCarthy Chakwera, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa, Tổng thống Chính phủ Cách mạng Zanzibar Hussein Ali Mwinyi thay mặt cho Tổng thống Tanzania Samia Suluhu Hassan, Tổng thống nước chủ nhà Mozambique Filipe Jacinto Nyusi và Tiến sĩ Stergomena Lawrence Tax, Thư ký điều hành của SADC.
Hội nghị diễn ra 2 ngày sau khi Lực lượng Quốc phòng Nam Phi (SANDF) phải tổ chức di tản khẩn cấp hơn 50 công dân Nam Phi bị mắc kẹt, cùng thi thể của một công dân thiệt mạng trong các cuộc tấn công đẫm máu của tổ chức khủng bố Ahlu Sunna Wal Jammah (ASWJ). Tổ chức này tiến hành các vụ tấn công vào trung tâm huyện Palma, tỉnh Cabo Delgado, từ hôm 24/3 vừa qua. Nhiều tổ chức quốc tế và các nước ngoài khu vực cũng đã kêu gọi hỗ trợ khẩn cấp cho cuộc khủng hoảng nhân đạo ở đây.
IS tuyên bố chiếm đóng thị trấn Palma ở Bắc Mozambique Tổ chức khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng ngày 29/3 tuyên bố đã chiếm đóng thị trấn duyên hải Palma ở phía Bắc của Mozambique sau 3 ngày giao tranh với quân đội và các lực lượng an ninh, làm hàng chục người, trong đó có nhân viên nước ngoài, thiệt mạng. Thị trấn Palma ở Cabo Delgado, nơi lực...