Năm 2014, Châu Á bình yên hay bất ổn?
Trong năm 2014, giới chuyên gia dự báo châu Á sẽ chứng kiến chuỗi sự kiện đầy bất ngờ nối tiếp sau những bất ổn chính trị, tranh chấp chủ quyền, cải cách kinh tế vốn khấy đảo dư luận năm 2013.
1. Chính trị
Triều Tiên ngày càng đáng sợ
Những hành động khiêu khích hay đe dọa của Triều Tiên đối với các quốc gia láng giềng và Mỹ trong năm 2013 được giới quan sát đ.ánh giá chưa “thấm tháp” gì so với quyết định t.ử h.ình Jang Sung-taek người chú của chủ tịch Kim Jong-un và từng nắm quyền lực lớn thứ hai tại quốc gia cô lập.
Chủ tịch Kim Jong-un và người chú Jang Sung-taek hồi đầu năm 2013
Ông Jang Sung-taek (67 t.uổi) từng là một trợ thủ đắc lực cho chủ tịch Kim Jong-un, đã bị t.ử h.ình hôm 12/12 sau cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền. Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA mô tả ông Jang là “kẻ cặn bã” phạm tội phản quốc, tham nhũng, quan hệ bất chính với phụ nữ, cờ bạc và hút sách.
Trong khi đó, một số nguồn tin cho rằng ông Jang bị t.ử h.ình vì âm mưu thâu tóm ngành xuất khẩu than của Triều Tiên.
Song, một điều chắc chắn quyết định t.ử h.ình ông Jang và những phụ tá thân cận của ông này đã minh chứng cho quyết tâm thanh trừng nội bộ của nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un đồng thời gửi đi thông điệp về một cái kết thê thảm cho những kẻ chống đối.
Ngoài ra, theo một quan chức cấp cao Hàn Quốc giấu tên, khả năng “100%”Triều Tiên sẽ tổ chức một cuộc chiến tranh và dự báo thời điểm này sẽ diễn ra trước tháng Tư năm nay.
Nhật Bản và chủ nghĩa dân tộc
Thế giới đang chứng kiến hình ảnh đổi thay của một đất nước Nhật Bản quyết đoán và mang tính chủ nghĩa dân tộc hơn kể từ thời điểm ông Shinzo Abe nhậm chức Thủ tướng vào cuối năm 2012.
Thậm chí, Thủ tướng Abe đã khép lại năm 2013 bằng một sự kiện gây tranh cãi khi tới thăm ngôi đền chiến tranh Yasukuni hôm 26/12. Đây là lần đầu tiên ông Abe tới thăm ngôi đền này trong khoảng thời gian 7 năm nắm chức vụ Thủ tướng.
Chuyến thăm của ông Abe đã gây làn sóng phản đối mạnh mẽ trong dư luận Trung Quốc cũng như khiến mối quan hệ song phương giữa hai nước rơi xuống vực thẳm.
Trong khi đó, Hàn Quốc đ.ánh giá chuyến thăm tới ngôi đền Yasukuni của ông Abe là hành động “khiêu khích”. Thậm chí, Mỹ còn tỏ ra thất vọng khi Thủ tướng Abe làm hỏng tiến trình đưa Nhật Bản và Hàn Quốc xích lại gần nhau hơn trong chính sách trụ châu Á của Washington.
Chi tiêu quốc phòng của Nhật Bản lần đầu tiên tăng trong 10 năm qua dưới thời Thủ tướng Abe
Năm 2013 được đ.ánh giá là năm thất bại trong mối quan hệ song phương giữa Tokyo và Seoul điển hình là cuộc tranh chấp lãnh thổ quần đảo Takeshima/Dokdo và trong năm 2014, xu thế này vẫn sẽ tái diễn.
Tuy nhiên, ngay đầu năm 2014, nhằm xoa dịu những bất đồng quan điểm chính trị với các quốc gia láng giềng sau chuyến thăm tới ngôi đền chiến tranh Yasukuni, Thủ tướng Abe đã đề nghị tổ chức các cuộc đối thoại mở với Bắc Kinh và Seoul.
Trong khi đó, để đối phó với “Con rồng châu Á” – Trung Quốc, Nhật Bản cũng khẳng định đảm bảo khả năng cung cấp cũng như chất lượng công nghệ và thiết bị hạt nhân cho Ấn Độ và ký kết thỏa thuận bán các máy bay thủy phi cơ US-2 do tập đoàn ShinMaywa sản xuất.
Một số nguồn tin cho biết chính phủ Ấn Độ đang có ý định mua ít nhất 15 thủy phi cơ US-2. Theo giới chuyên gia, thủy phi cơ phải được xếp vào danh mục được sử dụng cho mục đích dân sự như tìm kiếm cứu nạn để đủ điều kiện xuất khẩu phù hợp với lệnh cấm xuất khẩu vũ khí mà Nhật tự áp đặt vào năm 1967, để chống lại chủ nghĩa quân phiệt sau Thế chiến thứ 2.
Video đang HOT
Bầu cử Ấn Độ
Hôm 3/1, Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh tuyên bố ông sẽ không giữ chức vụ hiện tại ngay cả khi đảng của ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào mùa Hè tới.
Ông Singh (81 t.uổi) đã giữ chức Thủ tướng Ấn Độ trong 10 năm qua. Với tuyên bố về kế hoạch nghỉ hưu, ông Singh đã khép lại những dự báo về việc ông sẽ tiếp tục nắm giữ cương vị thủ tướng Ấn Độ trong nhiệm kỳ thứ 3.
Rahul Gandhi – ứng cử viên tranh cử Thủ tướng Ấn Độ trong cuộc bầu cử tới
Thủ tướng Singh khẳng định đảng Quốc đại sẽ công bố ứng viên cho chức thủ tướng vào thời điểm thích hợp và nhấn mạnh ông Rahul Gandhi “có những ưu điểm nổi bật”. Ông Gandhi (43 t.uổi) là hậu duệ của dòng họ Gandhi – những người nắm đa số quyền lực trên chính trường Ấn Độ và hiện là phó chủ tịch đảng Quốc đại.
Tuy nhiên, đảng Quốc đại hiện đang thất thế trước đảng đối lập Bharatiya Janata do ông Narendra Modi lãnh đạo và gặp không ít khó khăn trong việc giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới. Trong khi đó, ông Singh nhấn mạnh nếu thủ lĩnh đảng đối lập Modi trở thành thủ tướng Ấn Độ, đó sẽ là một thảm họa.
Ông Narendra Modi giữ chức Thống đốc bang miền tây Gujarat trong suốt hơn 11 năm qua và từng bị cáo buộc không làm tròn trách nhiệm để ngăn chặn bạo loạn ở tiểu bang này vào năm 2002 khiến hơn 1.000 người t.hiệt m.ạng.
Bất ổn chính trị Thái Lan
Cuộc khủng hoảng chính trị Thái Lan chưa có hồi kết
Cuộc khủng hoảng chính trị tại Thái Lan cùng với làn sóng biểu tình của phe đối lập “Áo Vàng”ngày càng nghiêm trọng hơn.
Thậm chí, tình hình chính trị tại Thái Lan sẽ đi vào ổn định hay rơi vào khủng hoảng với những cuộc bạo động bùng phát và nguy cơ đảo chính vẫn chưa có câu trả lời chắc chắn ngay cả khi cuộc bầu cử sớm vào ngày 2/2 theo đề xuất của Thủ tướng Yingluck Shinawatra diễn ra theo dự định.
Indonesia bầu cử Tổng thống
Nhiều khả năng, người dân Indonesia sẽ bầu chọn thị trưởng Jakarta Joko Widodo – một chính trị gia mang tư tưởng tiến bộ trở thành tổng thống của nước này.
Cuộc thăm dò dư luận mới nhất do các chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) công bố cho thấy nếu cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào thời điểm hiện nay thì số phiếu thu được của ông Joko thuộc Đảng Dân chủ Indonesia-Đấu tranh (DPI-P) là 34,7% – cao gấp 3 lần so với Chủ tịch Đảng Phong trào Indonesia Vĩ đại (Gerindra), cựu Tư lệnh Lực lượng Đặc nhiệm (Kopassus) và Quân Dự bị chiến lược (Kosstrad) của Quân đội Indonesia.
Ứng cử viên tranh cử Tổng thống Indonesia Joko Widodo
Trong khi đó, trung tướng (đã nghỉ hưu) Prabowo Subianto nhận được 10,7% số phiếu ủng hộ. Ông Prabowo là người luôn ở vị trí thứ hai trong tất cả cuộc thăm dò về tín nhiệm của cử tri Indonesia cho tới nay.
Cuộc thăm dò của CSIS còn cho thấy DPI-P cũng được hưởng lợi từ uy tín của ông Joko khi 29,9 % số người được hỏi cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho PDI-P nếu đảng này chọn ông Joko làm ứng cử viên tổng thống.
Một cuộc điều tra khác do tổ chức độc lập Indikartor tiến hành cũng vừa công bố kết quả cho thấy ông Joko nhận được 47,4% số phiếu ủng hộ, tiếp theo là ông Prabowo Subianto (15,8%) và Chủ tịch Đảng Golkar Aburizal Bakrie (12,6 %).
2. Kinh tế
Trung Quốc cải cách
Phiên họp toàn thể lần thứ 3 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vào đầu tháng 11 năm ngoái đã cho công bố hàng loạt chính sách cải cách sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Trong lĩnh vực kinh tế, Trung Quốc sẽ chuyển dần sang nền kinh tế định hướng thị trường hơn là chịu sự tác động lớn và dưới quyền kiểm soát của các công ty nhà nước.
Trung Quốc sẽ chuyển dần sang nền kinh tế định hướng thị trường
Theo đó, Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ đưa Trung Quốc thoát khỏi lối mòn phát triển kinh tế khi tránh xa mô hình sản xuất đại trà giá rẻ mà thay vào đó là phát triển ngành dịch vụ và tiêu dùng.
Do đó, năm 2014 sẽ là năm quan trọng để giới lãnh đạo Trung Quốc thử nghiệm những cải cách đã được đề ra trong Phiên họp toàn thể lần thứ 3. Song việc thi hành những chính sách này lại đang vấp phải không ít trở ngại khi nó đụng tới quyền lợi và lợi ích của các thành viên trong nội bộ Đảng Trung Quốc và các công ty quốc doanh.
Theo giới chuyên gia, một điều chắc chắn là kể từ năm 2014, Bắc Kinh sẽ chuyển đổi sang kinh tế thị trường cũng như triển khai nhiều chính sách tăng giá trị đồng Nhân dân tệ trong hệ thống ngoại tệ quốc tế.
Dư luận Trung Quốc cũng đang ghi nhận những phản ứng trái chiều khi lãnh đạo nước này công khai hàng loạt cuộc điều tra tham nhũng trong hàng ngũ Đảng Cộng Sản, cũng như vấn đề chênh lệnh lớn trong thu nhập giữa người giàu và nghèo hay nền kinh tế tăng trưởng chậm chạp khi không thể tạo ra đủ công ăn việc làm cho giới trẻ. Đây chính là lý do Trung Quốc giành khoản chi tiêu đảm bảo an ninh nội địa lớn hơn là quốc phòng.
Học thuyết kinh tế Abe (Abenomics)
Tái xuất hồi tháng 12/2012, Thủ tướng Shinzo Abe đã cam kết hồi sinh kinh tế Nhật Bản, vượt qua giai đoạn giảm phát kéo dài và niềm tin người tiêu dùng suy yếu. Chính sách được ông Abe áp dụng là in thêm t.iền, tăng chi tiêu công và cải cách cấu trúc kinh tế.
Học thuyết kinh tế Abe (Abenomics) đang dần phát huy tác dụng với nền kinh tế Nhật Bản
Những chính sách này được gọi chung là học thuyết kinh tế Abe (Abenomics). Kết quả không ngờ là niềm tin người tiêu dùng và giới đầu tư Nhật Bản đã được cải thiện. Chính học thuyết Abenomics đã giúp hạ giá đồng Yên và tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Tuy nhiên, Nhật Bản đang phải đối mặt với những lo ngại về sự bùng nổ của nợ công, khi hiện nay, số nợ công của Nhật Bản tương đương 245% GDP.
Song khi những chính sách trong học thuyết Abenomics phát huy hiệu quả sâu rộng hơn, quá trình tăng trưởng và tương tác kinh tế giữa Nhật Bản và các đối tác thương mại sẽ được tăng cường trong năm 2014.
3. Quân sự
Tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư
Nguy cơ xảy ra xung đột quân sự giữa Trung Quốc và Nhật Bản ngày càng gia tăng khi tàu thuyền và chiến đấu cơ của 2 nước nhiều lần đối đầu trên hải phận và không phận gần quần đảo tranh chấp chủ quyền Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông. Giới chuyên gia quốc tế nhận định trong năm 2014, nguy cơ đụng độ quân sự giữa Tokyo và Bắc Kinh sẽ ngày một nghiêm trọng hơn.
Trong năm 2013, chính quyền Nhật Bản đã thi hành một số chính sách cứng rắn nhằm khẳng định chủ quyền trước quần đảo tranh chấp với Trung Quốc. Điển hình, lần đầu tiên trong 10 năm qua, Tokyo tăng khoản chi tiêu quân sự để mua các phương tiện đổ bộ và tăng sức mạnh hải quân. Thậm chí, mới đây, Nhật Bản đã đồng ý di dời căn cứ không quân Mỹ Futenma tới một khu vực vắng dân cư sinh sống tại tỉnh Okinawa.
Nhật Bản – Trung Quốc dự báo đối đầu căng thẳng trong cuộc chiến giành chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư
Trả lời trước câu hỏi lý do đồng ý di dời căn cứ Futenma, thị trưởng tỉnh Okinawa Hirozaku Nakaima nhận định: “Quyết định này hoàn toàn chiểu theo sự đồng thuận của người dân địa phương trong bối cảnh tình hình căng thẳng trên mặt trận quốc tế ngày càng gia tăng. Tỉnh Okinawa cần đóng góp một phần trong chiến lược quốc gia”.
Trong khi đó, Trung Quốc lại không có dấu hiệu chịu lùi bước trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Điển hình, hồi tháng 11 năm ngoái, Bắc Kinh đã đơn phương tuyên bố thiết lập “Vùng nhận diện phòng không” trên biển Hoa Đông bao gồm cả không phận quần đảo Senkaku/Điếu Ngư cũng như nhiều lần điều động máy bay tuần tra tới khu vực chồng lấn với không phận của Nhật Bản.
Nếu Nhật Bản và Trung Quốc vẫn cương quyết bảo vệ những chính sách quốc phòng đã đề ra và tăng cường điều động quân sự, nguy cơ xảy ra xung đột là gần như không tránh khỏi. Do đó, tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư được xem là mối đe dọa an ninh lớn nhất trong khu vực châu Á năm 2014.
Theo Infonet
Kim Jong-un tìm ra người thay thế ông chú quyền lực
Theo tờ World Tribune ngày 17/1, Thủ tướng CHDCND Triều Tiên Pak Pong-jusẽ lãnh đạo một chiến dịch trên toàn quốc nhằm khôi phục nền kinh tế đang gặp khó khăn, thay ông Jang Song-thaek đã bị thanh trừng hồi tháng 12/2013.
"Sau khi ông Jang sụp đổ, ông Pak đã nổi lên như một trung tâm kiểm soát nền kinh tế cùng với ông Kim Jong-un vốn đang nỗ lực phô bày những thành tựu kinh tế với người dân", một nguồn tin chính phủ Hàn Quốc cho biết.
Ông Pak Pong-ju
"Vai trò của ông Pak đã được cải thiện như mọi người đã nhìn thấy trong các bản tin truyền thông gần đây về miền bắc", nguồn tin nói thêm.
Khi một nhóm quan chức cấp cao Triều Tiên tập hợp tại Cung điện Mặt trời Kumsusan vào ngày 1/1 và viếng 2 cố lãnh đạo của nước này, ông Pak đã đứng trên một bước so với các quan chức khác, kể cả Phó nguyên soái Choe Ryong-hae, được xem là nhân vật số 2 mới của Triều Tiên sau khi ông Jang bị thanh trừng.
Ông Pak, từng là một đồng minh then chốt của ông Jang. Ông Pak cũng được xem là người có tư tưởng cải cách.
Pak Pong-ju từng giữ cương vị Thủ tướng trong giai đoạn từ ngày 3/9/2003 - 11/3/2007 và sau đó là tháng 3/2013.
Ông Pak được biết đến như một người từng nỗ lực đưa ra các cải cách kinh tế Bắc Triều Tiên. Trong nhiệm kỳ Thủ tướng trước, là một nhà kỹ trị kỳ cựu, ông Pak Pong-ju từng dẫn dắt công cuộc cải cách kinh tế ở Triều Tiên khi làm thủ tướng giai đoạn 2003 - 2007 nhưng không mấy thành công.
Ông Pak là người đi đầu trong việc cải cách thị trường theo hướng cho phép các doanh nghiệp nhà nước được tự chủ nhiều hơn, đồng thời giảm dần sự phân phối nhà nước về thực phẩm cũng như các nhu yếu phẩm.
Về chủ trương ủng hộ các biện pháp như tăng lương, cởi mở hơn với các hoạt động thị trường, tăng cường khuyến khích nông dân sản xuất... tuy nhiên, các chính sách này nhanh chóng bị đảo ngược sau khi bị chỉ trích là tư bản thái quá.
Những nỗ lực này đã vấp phải sự phản đối từ phía đảng Lao động cầm quyền và quân đội Triều Tiên, rút cục khiến ông mất chức Thủ tướng. Ông bị đình chỉ chức vụ vào tháng 6/2006, rồi bị cách chức trong năm tiếp theo.
Ở nhiệm kỳ lần thứ hai này, ông vẫn tập trung vào kinh tế. Ông Park tham dự nhiều hơn các hoạt động kinh tế và ban hành các chính sách cụ thể, nhấn mạnh cần phải có các chiến lược quản lý mới để theo kịp sự phát triển trong thế kỷ mới, kêu gọi vạch ra các kế hoạch điều hành và tuyển dụng chi tiết cũng như thảo luận việc áp dụng công nghệ vào đồng áng để tăng sản lượng nông nghiệp.
Điều này đang từ từ đặt nền móng cho một chương trình cải cách kinh tế kiểu mới mà chú ý đến nền kinh tế vốn ảnh hưởng trực tiếp đối với đời sống người dân.
Khác với Pak Pong-ju, Jang Song-thaek người bị x.ử t.ử vào ngày 12/12/2013 vì tội phản quốc, từng phụ trách các vấn đề kinh tế và chủ yếu hợp tác với Trung Quốc.
Trung Quốc coi Jang Song-thaek là kênh liên lạc quan trọng và ổn định nhất với giới lãnh đạo Triều Tiên. Bản thân Jang, với vai trò phụ trách công tác cải cách và phát triển kinh tế, là người ủng hộ chủ trương mở cửa nền kinh tế Triều Tiên theo mô hình Trung Quốc
Theo Báo Đất Việt
Trung Quốc chế tạo thủy phi cơ lớn nhất thế giới Model đầu tiên của loại thủy phi cơ có tên gọi Jiaolong-600 (Giao Long-600) - loại máy bay lưỡng cư cỡ lớn, đã xuất hiện trên Internet. Đó thực sự là sản phẩm hàng không mới đặc biệt của Trung Quốc. Các chuyến bay thử nghiệm đối với loại thủy phi cơ này dự kiến sẽ được thực hiện vào cuối năm 2014....
