Mỹ tìm giải pháp cho vấn đề đập thủy điện Đại Phục Hưng
Đặc phái viên Mỹ tại vùng Sừng châu Phi Mike Hammer sẽ đến Ai Cập, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Ethiopia từ ngày 24/7 đến 1/8, để thảo luận về việc Washington hỗ trợ tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho các vấn đề liên quan đến đập thủy điện Đại Phục Hưng (GERD) do Ethiopia xây dựng trên thượng nguồn sông Nile.
Công trình xây dựng đập thủy điện Đại Phục Hưng ở Guba, Ethiopia ngày 20/7/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, truyền thông Ai Cập ngày 23/7 dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chuyến công du này của Đặc phái viên Mỹ tới 3 nước nhằm đạt được lợi ích của tất cả các bên và đóng góp vào việc xây dựng một khu vực hòa bình và thịnh vượng hơn. Theo tuyên bố, tại Addis Ababa thủ đô của Ethiopia, Đặc phái viên Hammer cũng sẽ tham vấn quan điểm của Liên minh châu Phi đối với vấn đề đập thủy điện GERD.
Tại cuộc gặp song phương diễn ra hôm 16/7 tại thành phố Jeddah của Saudi Arabia, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã khẳng định với người đồng cấp Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi rằng Washington ủng hộ an ninh nguồn nước của Ai Cập.
Ngoài ra, trong tuyên bố chung của Hội nghị thượng đỉnh Jeddah về An ninh và Phát triển ngày 16/7, lãnh đạo cấp cao của các nước thuộc Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC), Ai Cập, Iraq, Jordan và Mỹ cũng đã hối thúc việc xây dựng một nghị quyết ngoại giao nhằm đạt được lợi ích của tất cả các bên liên quan tới vấn đề con đập GERD. Các nhà lãnh đạo nhắc lại sự cấp thiết của việc ký kết một thỏa thuận phù hợp với luật pháp quốc tế về việc tích nước và vận hành con đập trong một khung thời gian hợp lý như được quy định trong Tuyên bố của Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 15/9/2021.
Tổng thống El-Sisi mới đây tuyên bố rằng Ai Cập tin tưởng vào sự thống nhất của các quốc gia thuộc lưu vực sông Nile. Ông Sisi cho biết Ai Cập “đã tìm cách đạt được tầm nhìn chung với Sudan và Ethiopia về vấn đề đập GERD, đồng thời hướng tới một thỏa thuận pháp lý, ràng buộc và toàn diện về việc tích nước và vận hành con đập”.
Tranh chấp giữa Ai Cập, Sudan và Ethiopia nổ ra từ tháng 5 năm 2011 khi Ethiopia tiến hành xây dựng con đập GERD. Ai Cập bày tỏ lo ngại về lượng nước mà mình có quyền sử dụng hằng năm khoảng 55,5 tỷ m3 sẽ bị suy giảm do dự án này của Ethiopia.
Vào ngày 13/1, Ethiopia tuyên bố bắt đầu phá bỏ 17.000 ha rừng vào tháng 2 để có thể tiến hành tích nước cho con đập lần thứ ba mà không cần đạt được thỏa thuận ràng buộc với các nước hạ nguồn là Ai Cập và Sudan.
Iran sẵn sàng đàm phán bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia
Trang tin Mặt trận Iran (IFP) ngày 22/7 dẫn tuyên bố của Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian, khẳng định cả Iran và Saudi Arabia đều sẵn sàng khởi động tiến trình đàm phán ở cấp độ chính trị nhằm bình thường hóa quan hệ song phương.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian tại cuộc họp báo ở Tehran, Iran. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo Ngoại trưởng Amir-Abdollahian, Tehran và Riyadh đã đạt được một số tiến triển trong 5 vòng đàm phán vừa qua ở Iraq, trong đó chủ yếu tiến hành trên cấp độ an ninh với nội dung bàn thảo về các vấn đề an ninh. Ông cũng nêu rõ về chủ trương thúc đẩy chính sách ngoại giao khu vực của Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, khẳng định rằng Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Kuwait đã quyết định cử đại sứ tới Tehran.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Iraq - ông Fuad Hussein gần đây xác nhận Riyadh đã sẵn sàng tham gia đàm phán ở "cấp độ công khai, chính trị". Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi cũng bày tỏ sẵn sàng bước vào giai đoạn chính trị trong tiến trình đàm phán với kỳ vọng sẽ khôi phục mối quan hệ ngoại giao bình thường giữa Saudi Arabia và Iran".
Các nỗ lực trên diễn ra trong bối cảnh sau khi nhậm chức vào năm 2021, Tổng thống Ebrahim Raisi nêu rõ "chính sách láng giềng trên hết" của chính phủ mới tại Iran là kích hoạt ngoại giao khu vực và nỗ lực tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực.
Theo giới quan sát, Iran và Saudi Arabia vốn là hai quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực. Việc hai nước định hình lại mối quan hệ thông qua các cuộc đàm phán với vai trò trung gian hòa giải của Iraq sẽ góp phần làm giảm căng thẳng ở khu vực Trung Đông vốn đã có nhiều điểm nóng.
Tổng thống Mỹ tới Trung Đông, UAE cam kết mạnh mẽ về an ninh năng lượng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Israel bắt đầu chuyến công du Trung Đông nhằm bình ổn thị trường dầu mỏ vốn chịu tác động nghiêm trọng của cuộc xung đột tại Ukraine và các lệnh trừng phạt đối với Nga. Đúng lúc này, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) đã đưa ra cam kết mạnh mẽ về an ninh...