Mỹ nói ‘không chắc chắn’ ai gây ra vụ vỡ đập ở Ukraine
Mỹ nói “không chắc chắn” ai đứng sau vụ vỡ đập ở Kherson, nhưng sẽ không hợp lý nếu Ukraine làm điều này với người dân và lãnh thổ của mình, giữa lúc Kyiv và Moscow quy kết lẫn nhau về thảm họa.
Đập Nova Kakhovka bị vỡ hôm 6.6. Ảnh REUTERS
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc gồm 15 thành viên đã nhóm họp hôm 6.6 theo yêu cầu của cả Nga và Ukraine, sau khi dòng nước tràn qua đập Nova Kakhovka trên sông Dnipro, chiến tuyến tạm thời ngăn cách hai phe xung đột ở tỉnh Kherson, miền nam Ukraine, theo Reuters.
Khi được hỏi liệu Washington có biết ai gây ra vụ vỡ đập hay không, Phó đại sứ Mỹ tại LHQ Robert Wood, nói với các phóng viên trước cuộc họp của hội đồng: “Chúng tôi không chắc chắn chút nào, chúng tôi hy vọng sẽ có thêm thông tin trong những ngày tới”.
“Nhưng, ý tôi là, thôi nào… tại sao Ukraine lại làm điều này với lãnh thổ và người dân của chính họ, làm ngập lụt đất đai của họ, buộc hàng chục nghìn người phải rời bỏ nhà cửa – điều đó thật vô lý”, Reuters dẫn lời ông Wood.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres trước đó cho biết cơ quan này không có bất kỳ thông tin độc lập nào về việc con đập bị vỡ như thế nào, nhưng mô tả đây là “một hậu quả tàn khốc khác” của cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.
Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia quy trách nhiệm cho Ukraine mà không cung cấp bằng chứng, cáo buộc Kyiv cố gắng tạo “cơ hội thuận lợi” để tập hợp lại các đơn vị quân đội nhằm tiếp tục phản công.
“Việc phá hoại có chủ ý do Kyiv thực hiện nhằm vào một cơ sở hạ tầng quan trọng là cực kỳ nguy hiểm và về cơ bản có thể được coi là tội ác chiến tranh hoặc hành động khủng bố”, ông Nebenzia nói với hội đồng.
Đại sứ Ukraine tại LHQ Sergiy Kyslytsya cáo buộc Nga có “hành động khủng bố nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine” mà không cung cấp bằng chứng.
“Về mặt vật lý, không thể làm nổ tung con đập từ bên ngoài bằng cách nã pháo – Nga đã đặt mìn và cho nó nổ tung”, ông Kyslytsya nói.
Thủ tướng Anh Rishi Sunak hôm 6.6 nói rằng nếu vụ vỡ đập được chứng minh là hành vi cố ý, đó sẽ là một “mức thấp mới” trong hoạt động của Nga ở Ukraine, theo phóng viên BBC Chris Mason. Ông Sunak cho biết các cơ quan quân sự và tình báo của Anh đang xem xét sự việc và còn quá sớm để xác định nguyên nhân cũng như đưa ra kết luận chắc chắn.
Một ngôi nhà bị ngập đến nóc sau vụ vỡ đập. Ảnh REUTERS
Trong khi đó, vụ vỡ đập đã làm ngập lụt ở nhiều nơi và người đứng đầu cơ quan viện trợ của LHQ đã cảnh báo về “những hậu quả nghiêm trọng và sâu rộng”. Hình ảnh vệ tinh ngày 6.6 do Maxar cung cấp cho thấy đập và nhà máy thủy điện Nova Kakhovka đã bị phá hủy phần lớn, chỉ còn lại một số ít công trình.
Hình ảnh, chụp một khu vực trải rộng 2.500 km vuông từ thành phố Nova Kakhovka đến vịnh Dniprovska phía tây nam thành phố Kherson, cũng cho thấy nhiều thị trấn và làng mạc bị ngập. Nhà cửa của người dân chìm trong biển nước, trong đó nhiều ngôi nhà chỉ còn trơ lại mái nhà và nước tràn qua các công viên, đất đai và cơ sở hạ tầng.
Xem nhanh: Ngày 467 chiến dịch, Nga diệt xe tăng phương Tây; ai phá đập nước chiến lược?
Theo tường thuật của hãng tin TASS sáng 7.6, tình trạng khẩn cấp đã được ban bố tại các khu vực mà Nga đang kiểm soát tại tỉnh Kherson. Dẫn thông tin từ các cơ quan ứng phó khẩn cấp, TASS cho biết khoảng 2.700 ngôi nhà đã bị ngập lụt sau vụ vỡ đập và gần 1.300 người đã được sơ tán. Các quan chức của chính quyền địa phương được Nga hậu thuẫn cho biết ít nhất 7 người đã mất tích.
Vụ vỡ đập Kakhovka: Nga và Ukraine kêu gọi điều tra cấp quốc tế
Theo hãng tin TASS, ngày 7/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho rằng sự cố vỡ đập thủy điện Kakhovka ở tỉnh Kherson, miền Nam Ukraine, nên là mục tiêu của một cuộc điều tra và nghiên cứu cấp toàn cầu.
Đập thủy điện Kakhovka ở thị trấn Nova Kakhovka, miền Nam Ukraine bị vỡ, ngày 6/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong khi đó, cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng tuyên bố sẽ đưa vụ việc này lên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC). Trên kênh Telegram, ông cho biết thêm sự cố vỡ đập đã khiến hàng trăm nghìn người không được tiếp cận nước sạch.
Đập thủy điện Kakhovka trên sông Dnipro ở Kherson bị vỡ vào ngày 6/6. Cả Nga và Ukraine đã đổ lỗi cho nhau về vụ vỡ đập này.
Đập thủy điện Kakhovka, cao 30 m và dài 3,2 km, được xây dựng vào năm 1956. Với sức chứa hồ nước lên đến 18 km3, đây là nguồn cung cấp nước quan trọng cho bán đảo Crimea ở phía Nam và nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia lớn nhất châu Âu ở phía Bắc. Việc vỡ đập khiến nhiều khu dân cư ở phía hạ nguồn ngập lụt và làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nguồn cung điện ở Ukraine.
Theo dữ liệu mới nhất của các cơ quan khẩn cấp, đến nay, khoảng 2.700 ngôi nhà tại 15 khu định cư ở tỉnh Kherson đã bị ngập trong nước. Tổng cộng có khoảng 22.000 người sinh sống tại đây. Gần 1.300 người đã được sơ tán. Chính quyền địa phương đã triển khai 40 nơi trú ẩn tạm thời có sức chứa lên đến 5.500 người. Tình trạng khẩn cấp cũng đã được ban bố trên toàn tỉnh Kherson thay vì chỉ thành phố Nova Kakhovka như thông báo trước đó.
Trong khi đó, Thị trưởng thành phố Nova Kakhovka, Vladimir Leontyev cho biết có khoảng 100 người đang bị mắc kẹt và hàng nghìn động vật hoang dã đã chết sau sự cố vỡ đập. Ông cũng cảnh báo nguy cơ ô nhiễm do ngập lụt. Theo Thị trưởng Leontyev, lực lượng chức năng đang nỗ lực giải cứu những người bị mắc kẹt do lũ lụt.
Bộ Nông nghiệp Ukraine cho biết hàng chục nghìn ha đất nông nghiệp có nguy cơ bị ngập lụt sau khi đập Kakhovka bị vỡ trong khi ít nhất 500.000 ha đất không được tưới tiêu và những cánh đồng ở miền Nam có thể bị biến thành sa mạc vào năm sau. Theo bộ trên, sự cố này sẽ khiến nguồn cung nước cho 31 hệ thống thủy lợi ở Kherson, Dnipro và Zaporizhzhia bị cắt.
Hồi năm 2021, các hệ thống thủy lợi này đã cung cấp nước tưới tiêu cho 584.000 ha đất canh tác, là nguồn thu hoạch khoảng 4 triệu tấn ngũ cốc và hạt có dầu.
Vụ vỡ đập Kakhovka: Nước lũ tại thị trấn Nova Kakhovka bắt đầu rút Theo hãng tin TASS, đầu giờ sáng 7/6, mực nước lũ tại thành phố Nova Kakhovka sau vụ vỡ đập thủy điện Kakhovka ở tỉnh Kherson, miền Nam Ukraine, đang giảm dần. Ngập lụt tại thành phố Kherson, miền Nam Ukraine, sau khi đập thủy điện Kakhovka bị vỡ, ngày 6/6/2023. Ảnh: Kyodo/TTXVN Trong thông báo trên kênh Telegram, chính quyền sở tại...