Mỹ nhượng bộ lớn với Iran
5 năm sau khi hủy bỏ JCPOA, các bên giờ đây có cơ hội đạt được thỏa hiệp và mở đường cho doanh nghiệp châu Âu tái gia nhập thị trường Iran.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi (phải) trong một cuộc phỏng vấn. Ảnh: tehrantimes.com
Theo báo Nezavisimaya Gazeta (Nga) ngày 13/9, Mỹ đã có sự nhượng bộ lớn với Iran trong thỏa thuận trao đổi để giải phóng công dân của mình bị Tehran giam giữ.
Cụ thể, Mỹ đã đồng ý trao đổi tù nhân với Iran và cũng đã ủy quyền cho các ngân hàng chuyển tài sản của Iran với số tiền trị giá 6 tỷ USD từ Hàn Quốc sang Qatar để Iran sử dụng vì mục đích nhân đạo.
Tehran đã làm chậm quá trình làm giàu uranium của mình trong khi Mỹ đang hạn chế sử dụng bất kỳ lời lẽ chống Iran nào tại Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). 5 năm sau khi hủy bỏ Kế hoạch hành động toàn diện chung về chương trình hạt nhân Iran (JCPOA), các bên giờ đây có cơ hội đạt được thỏa hiệp và mở đường cho doanh nghiệp châu Âu tái gia nhập thị trường Iran.
Video đang HOT
“Oman và Qatar, vốn ủng hộ việc giảm căng thẳng, đóng vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán giữa Iran và Mỹ. Doha sẽ đảm bảo rằng số tiền này sẽ không được chi cho vũ khí. Iran cơ bản đồng ý với thỏa thuận này vì tình hình kinh tế khó khăn hình thành sau JCPOA đã thất bại vào năm 2018″, Vladimir Sazhin, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu phương Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho biết.
Trao đổi với báo chí, chuyên gia trên nhấn mạnh, quyết định không làm giàu uranium quá 60% là một bước đi quan trọng của Tehran.
“Thậm chí không loại trừ khả năng làm giàu uranium như vậy sẽ bị dừng hoàn toàn. Và đến lượt Mỹ, tại phiên họp mới nhất của Hội đồng IAEA, Washington đã không đưa ra bất kỳ nghị quyết chống Iran nào. Nói chung, Trung Đông đã trở nên kém hấp dẫn hơn đối với Mỹ trong bối cảnh [mối quan tâm của Washington với] các vấn đề liên quan đến Trung Quốc và Nga, bất chấp thực tế là khoảng 50.000 lính Mỹ vẫn đóng quân trong khu vực”, chuyên gia Sazhin giải thích.
Ông Sazhin nói thêm rằng mặc dù việc khôi phục JCPOA không còn được đặt lên bàn đàm phán nữa nhưng các bên đã tiến gần hơn đáng kể đến sự thỏa hiệp trong các cuộc thảo luận. Do đó, điều này có thể mở đường cho sự hợp tác của Iran với các nước châu Âu quan tâm đến việc hợp tác với Tehran.
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi ngày 12/9 thông báo rằng những người Mỹ bị giam giữ ở Iran sẽ sớm trở về nhà và Tehran sẽ quyết định cách chi 6 tỷ USD trong số tiền bị đóng băng trước đây và được trả lại theo thỏa thuận trao đổi tù nhân với Mỹ.
Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thông báo với Quốc hội nước này rằng họ đã thực hiện hành động quan trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi tù nhân bằng cách phê duyệt quyền miễn trừ cho phép các ngân hàng nước ngoài chuyển 6 tỷ USD sang Qatar mà không sợ bị Mỹ trừng phạt.
IAEA đảm bảo chia sẻ thông tin về nước xả thải từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima
Ngày 23/8, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) thông báo sẽ thông tin thường xuyên với Chính phủ Hàn Quốc về hoạt động của Nhật Bản xả nước thải đã xử lý phóng xạ từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển.
Các bể chứa nước thải tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima, Nhật Bản ngày 21/2/2021. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Trong thông cáo báo chí, Tổng giám đốc IAEA, ông Rafael Grossi cho biết hai bên đã nhất trí lập khuôn khổ chia sẻ thông tin nhằm giải quyết những lo ngại của Hàn Quốc. Nhật Bản dự kiến sẽ bắt đầu xả nước thải nói trên từ ngày 24/8.
IAEA khẳng định kế hoạch xả thải của Nhật Bản "đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn của IAEA, vốn được dùng làm hệ quy chiếu toàn cầu để bảo đảm an toàn cho người dân và môi trường".
Thông cáo báo chí nêu rõ IAEA đã mở một văn phòng thường trực tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima và sẽ tiếp tục theo dõi hoạt động xả thải để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn quốc tế và sẽ "cung cấp thông tin cập nhật" cho phía Hàn Quốc. IAEA cũng sẽ công khai các dữ liệu giám sát thời gian thực về hoạt động này.
IAEA và Chính phủ Hàn Quốc đang lên kế hoạch tổ chức họp trực tuyến định kỳ, trong khi các chuyên gia của Hàn Quốc sẽ được thường xuyên thăm Văn phòng IAEA tại nhà máy trên.
Ông Grossi nhấn mạnh: "Cách duy nhất để giải quyết những lo ngại chính đáng của người dân là thông tin cho họ biết".
Tháng 3/2011, Nhật Bản hứng chịu thảm họa động đất và sóng thần, khiến nhà máy điện hạt nhân Fukushima bị ảnh hưởng. TEPCO, đơn vị vận hành nhà máy, phải xử lý hàng trăm bể chứa hơn 1 triệu tấn nước ô nhiễm dùng để làm mát lò phản ứng.
Năm 2021, giới chức Nhật Bản bắt đầu lên kế hoạch xả dần nước thải đã qua xử lý ra biển. Nhật Bản cho biết nước thải nhiễm phóng xạ sẽ trải qua hệ thống lọc để loại bỏ các đồng vị phóng xạ, chỉ để lại tritium, một trong hai đồng vị phóng xạ của hydro. Các chuyên gia cho biết lượng tritium trong môi trường sẽ cực nhỏ do hòa lẫn với nước biển.
Trong báo cáo an toàn của IAEA hồi tháng 7, cơ quan này khẳng định việc Nhật Bản xả nước thải đã qua xử lý phóng xạ sẽ có tác động không đáng kể đối với người dân và môi trường.
Iran giảm tốc độ làm giàu uranium Báo The Wall Street Jounal (Mỹ) ngày 11/8 dẫn các nguồn tin nắm được tình hình cho biết, Iran đã pha loãng một phần nhỏ kho dự trữ uranium đã được làm giàu 60% và có thể tiếp tục làm như vậy khi kho dự trữ tăng lên. Kỹ thuật viên Iran kiểm tra các thiết bị tại cơ sở làm giàu urani...