Mỹ nâng cấp và hiện đại hóa tên lửa Stinger thải loại, bù đắp số lượng chuyển giao cho Ukraine

Quân đội Mỹ mới đây tuyên bố hoàn thành thành công một dự án lớn nâng cấp, hiện đại hóa gần 1.900 tên lửa phòng không di động (MANPADS) Stinger FIM-92, bị thải loại do đã quá hạn sử dụng.

Quân đội Mỹ nâng cấp và hiện đại hóa gần 1.900 hệ thống tên lửa phòng không di động Stinger FIM-92. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ

Trang Army Recognition đưa tin, dự án nâng cấp và hiện đại hóa Stinger này đã đưa một số lượng lớn các tên lửa phòng không Stinger FIM-92 trở lại kho quân sự. Trong khuôn khổ Chương trình kéo dài Tuổi thọ dịch vụ Stinger (SLEP), sáng kiến này đã tiết kiệm một khoản ngân sách lớn cho quân đội Mỹ, ước tính giảm được 50.000 USD cho mỗi tên lửa so với chi phí mua vũ khí mới.

Được khởi động vào năm 2017 tại Nhà máy Đạn Quân đội McAlester (MCAAP), chương trình SLEP trở nên cấp thiết hơn sau khi Mỹ chuyển giao cho Ukraine hơn 1400 tên lửa Stinger kể từ khi bùng phát xung đột Nga-Ukraine tháng 2/2022. Trong môi trường an ninh ngày càng bất ổn, chương trình tập trung vào đánh giá, nâng cấp và hiện đại hóa khoảng 2.700 tên lửa Stinger cũ để tăng cường năng lực tác chiến phòng không của quân đội Mỹ.

Chương trình SLEP đặt mục tiêu kéo dài thời gian phục vụ của 1.426 tên lửa Stinger cho Lục quân và 1.168 tên lửa cho Lính thủy Đánh bộ thêm 10 năm.

Thực tế cho thấy, kể từ năm 2023, bộ vi xử lý có thể tái lập trình của tên lửa Stinger đã trở nên lỗi thời. Để giải quyết vấn đề này, quân đội Mỹ đã khởi động SLEP để duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu của Stinger Block I cho đến năm 2030.

SLEP đã có được kết quả đáng khích lệ, khoảng 70% số tên lửa được xác định loại khỏi biên chế trước đó đã đáp ứng tất cả các yêu cầu kỹ thuật, được đưa vào tái sử dụng, vượt quá ước tính ban đầu là 1.100 tên lửa. Dự án khôi phục các tên lửa quá hạn sử dụng đã hoàn thành trước 4 tháng so với kế hoạch ban đầu 16 tháng. Thành công này phần lớn nhờ vào kinh nghiệm của MCAAP với chương trình SLEP.

Quá trình hiện đại hóa bao gồm hoạt động kiểm tra thử nghiệm rộng rãi tên lửa, tháo rời tên lửa thành các bộ phận chi tiết, thay thế những bộ phận quan trọng đã cũ và tích hợp các công nghệ mới vào tên lửa. Những nâng cấp, hiện đại hóa này đã cho phép hoạt động hiệu quả hơn chống lại các mối đe dọa hiện đại như Hệ thống không người lái đường không (UAS) mà Stingers không được thiết kế để tiêu diệt các loại mục tiêu này.

Phương án hiện đại hóa những tên lửa Stinger bao gồm thay thế những bộ phận đã lỗi thời trong tên lửa Block 1 hiện có như động cơ tên lửa mới, đầu đạn mới, thiết bị tạo khí và hộp hút ẩm. Những thay thế này kéo dài thời gian phục vụ và tăng độ tin cậy của vũ khí.

Ngoài ra, Quân đội Mỹ có kế hoạch tăng sản lượng sản xuất Stinger lên 60 tên lửa mỗi tháng vào năm 2025, tăng 50% so với tốc độ sản xuất hiện tại. Quyết định này xuất phát từ nhu cầu ngày càng tăng đối với những tên lửa phòng không MANPAD, sau khi chính phủ Mỹ cung cấp hơn một nghìn tên lửa Stingers cho Ukraine.

Quân đội Ukraine nhận hệ thống tên lửa phòng không di động MANPADS Stinger. Ảnh Army Recognition.

Quân đội Ukraine sử dụng tên lửa phòng không di động MANPADS Stinger do Mỹ cung cấp. Ảnh Defense Blog

Phát triển chất lượng sản phẩm đi kèm với kế hoạch sản xuất ngày càng tăng, chương trình Stinger đang thiết kế lại Bộ tìm kiếm mục tiêu chế độ kép (DDA), một thành phần quan trọng trong hệ thống dẫn đường của tên lửa. DDA mới sẽ phải trải qua hàng loạt các cuộc kiểm tra chất lượng, đảm bảo duy trì những tính năng kỹ chiến thuật tương tự như DDA cũ nhưng được điều chỉnh kỹ thuật đáp ứng các yêu cầu mới trên chiến trường hiện đại. Đợt giao hàng đầu tiên tên lửa Stinger được trang bị hệ thống tìm kiếm chế độ kép (DDA) mới dự kiến sẽ được thực hiện vào năm 2026.

Raytheon Technologies, công ty sản xuất tên lửa Stinger ở Tucson, Arizona đã nhận được hợp đồng trị giá 624,6 triệu USD tháng 5/2022, cung cấp 1.300 tên lửa MANPADS Stinger bổ sung hàng lưu kho chiến lược của quân đội Mỹ, thay thế cho số lượng tên lửa MANPADS được chuyển đến Ukraine.

Ngày 26/4/2023, Greg Hayes, Giám đốc điều hành của Raytheon cho biết: “Một số chi tiết điện tử đã lỗi thời không còn bán trên thị trường nữa, vì vậy chúng tôi sẽ phải thiết kế một số thiết bị điện tử trong bộ phận tìm kiếm của tên lửa. Quá trình này sẽ yêu cầu thêm thời gian.” Hợp đồng mới, theo thông cáo báo chí, không có mốc thời gian thiết lập cho kết thúc hợp đồng.

Đầu tự dẫn DDA cũ sẽ tiếp tục được sử dụng trong sản xuất cho đến khi hết hàng tồn kho, dự kiến là vào năm 2026. Lúc đó, tiến trình giao hàng Stingers với bộ tìm kiếm mới sẽ bắt đầu.

Tháng 11/2020, Quân đội Mỹ đưa ra yêu cầu cung cấp thông tin thiết kế loại tên lửa MANPADS mới, sẽ thay thế Stringer. Hệ thống tên lửa mới tương thích với bệ phóng tên lửa Stinger, được sử dụng trên hệ thống phòng không tầm ngắn IM-SHORAD, lắp đặt trên xe Stryker A1, có khả năng tiêu diệt các máy bay chiến đấu và các loại trực thăng quân sự, các phương tiện bay không người lái UAS Nhóm 2 và 3, đồng thời phải có hiệu quả và độ tin cậy hơn Stinger.

Một hợp đồng sản xuất tới 8.000 tên lửa phòng không MANPADS dự kiến sẽ được ký kết vào năm 2026. Yêu cầu cung cấp thông tin để phát triển các hệ thống tên lửa phòng không MANPADS cho các công ty quan tâm chỉ được đưa ra vào tháng 4/2022. Tháng 9/2023, công ty RTX và Lockheed Martin được chọn để cạnh tranh phát triển sản phẩm thay thế Stinger.