Mỹ đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ thuyết phục Iran giảm căng thẳng

Mỹ đang đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ và các đồng minh khác có quan hệ với Iran thuyết phục nước này giảm căng thẳng ở Trung Đông, Reuters ngày 13-8 trích dẫn lời Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ Jeff Flake cho biết.

Hình ảnh cố lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh trên một con phố ở Tehran, Iran, ngày 12-8. Ảnh: Reuters

Đại sứ Jeff Flake đưa ra bình luận này khi khu vực đang chuẩn bị cho các cuộc tấn công có thể xảy ra của Iran và các đồng minh sau vụ sát hại các thành viên cấp cao của Hamas và Hezbollah.

Ismail Haniyeh, nhà lãnh đạo của Hamas do Iran hậu thuẫn, đã bị ám sát tại thủ đô Tehran của Iran hôm 31-7 là nguyên nhân của những lời đe dọa trả thù từ Iran đối với Israel. Iran đổ lỗi cho Israel về vụ ám sát dù Tel Aviv vẫn chưa nhận trách nhiệm.

“Chúng tôi yêu cầu tất cả các đồng minh có bất kỳ mối quan hệ nào với Iran hãy thuyết phục họ giảm leo thang, bao gồm cả Thổ Nhĩ Kỳ”, Đại sứ Jeff Flake phát biểu tại một cuộc họp báo ở Istanbul khi ông kết thúc nhiệm kỳ tại Thổ Nhĩ Kỳ.

“Họ đang làm mọi cách có thể để đảm bảo rằng tình hình không leo thang”, ông nói về những người đối thoại Thổ Nhĩ Kỳ ở Washington.

Quan hệ Mỹ – Thổ Nhĩ Kỳ đã trở nên căng thẳng trong những năm gần đây do Washington liên minh với người Kurd ở Syria mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố, và do Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga khiến Mỹ ra lệnh trừng phạt và loại Ankara ra khỏi chương trình máy bay phản lực F-35.

Tuy nhiên, Đại sứ Flake nhận định quan hệ Mỹ – Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang “ở trạng thái tốt hơn so với trước đây”. Ông lưu ý đến “vai trò hữu ích” của Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc trao đổi tù nhân lớn nhất giữa Mỹ và Nga kể từ Chiến tranh Lạnh tại Ankara vào đầu tháng 8. “Họ không tham gia vào khâu đàm phán, nhưng về mặt trung gian, họ đóng vai trò quan trọng”, ông nói.

Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters vào tháng 6, ông Flake cho biết Ankara vẫn giữ vững vị thế ở phương Tây và quan hệ đối tác với Washington chưa bao giờ bền chặt hơn thế. Nhưng Đại sứ Flake lưu ý tình hình Gaza hiện “rất khó khăn”, với lời lẽ của Tổng thống Tayyip Erdogan chống lại Israel khiến Thổ Nhĩ Kỳ khó có thể đóng vai trò là người đối thoại. Ông cho biết sự chia rẽ giữa Ankara và Washington về Gaza dù đã thu hẹp sau khi Washington bắt đầu “kêu gọi tích cực” ngừng bắn, nhưng vẫn còn bất đồng.