Mỹ dạy trẻ chống bắt nạt học đường thế nào?
Thạc sĩ Đinh Thu Hồng, giáo viên tiểu học ở bang Georgia, Mỹ, chia sẻ cách trường học Mỹ dạy học sinh chống lại bắt nạt học đường (Anti-Bullying).
Bắt nạt (bullying) học đường là vấn nạn lớn ở nhiều nơi, cả ở Mỹ, gây hậu quả nghiêm trọng như tạo ra môi trường không an toàn cho trẻ nhỏ hay thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Theo khảo sát năm 2018 ở Mỹ, 70,6% học sinh được khảo sát nói từng biết hay chứng kiến nạn bắt nạt, 28% học sinh (lớp 6-12) từng bị bắt nạt, 30% từng là thủ phạm, 15% học sinh cấp 3 (lớp 9-12) là nạn nhân của bắt nạt trên mạng. Hàng ngày, có khoảng 160.000 học sinh ở nhà không đến trường vì sợ bị bắt nạt.
Ở Mỹ, việc chống nạn bắt nạt học đường (anti-bullying in schools) là mối quan tâm lớn cùng với những quan tâm khác trong ngành giáo dục như kết quả học tập, thi cử, hay chất lượng đào tạo…
Năm 2014, lần đầu tiên Bộ Giáo dục Mỹ cùng Trung tâm Đối phó dịch bệnh (Centers for Disease Control-CDC) thống nhất ra một định nghĩa về bắt nạt để thuận tiện cho việc nghiên cứu và giám sát. Theo đó bắt nạt (bullying) là hành vi hung hăng (aggressive behavior), sự mất cân bằng về quyền lực (imbalance of power), những hành vi lặp đi lặp lại (repeated behaviors).
Theo hai cơ quan trên, có hai dạng thức (modes) bắt nạt chính là trực tiếp (khi có mặt nạn nhân) và gián tiếp (khi không có mặt nạn nhân hay không giao tiếp trực tiếp với nạn nhân, chẳng hạn bắt nạt qua mạng).
Hai dạng thức trên bao gồm bốn loại. Một là bắt nạt về thể xác (physical), ví dụ đ.ánh đấm, g.iật t.óc, đẩy xô ngã. Hai là bắt nạt bằng lời nói (verbal), ví dụ nói xấu, đặt biệt danh, c.hửi rủa. Ba là làm tổn hại danh dự hay quan hệ của nạn nhân (relational), ví dụ rao tin đồn, tạo dư luận xấu, cô lập, xa lánh bạn bè, tạo bè phái chống lại những ai khác biệt, không giống mình. Bốn là phá hoại tài sản (damage to property), ví dụ làm hỏng cặp sách hay đồ dùng của bạn, phá hỏng xe cộ hay sách vở.
Một buổi tìm hiểu về cách chống nạn bắt nạt học đường trong trường học Mỹ. Ảnh: Đinh Thu Hồng.
Có rất nhiều cách để chống nạn bắt nạt học đường. Ở Mỹ, bất cứ trường học nào, cấp học nào cũng có những hoạt động như tổ chức hội họp toàn trường, biểu diễn, phát động các cuộc thi và chiến dịch bài trừ vấn nạn này, lập hội nhóm tư vấn, giúp đỡ, kết hợp với các tổ chức hội đoàn trong và ngoài nhà trường.
Video đang HOT
Các em lớp bé thường được giáo dục từ nhỏ thông qua luật/quy định của lớp, của trường và tham dự những buổi hội họp nói về anti-bullying. Các buổi hội họp này thường có tiết mục biểu diễn múa rối, hát, diễn kịch, đọc thơ, giải thích cho các em các dạng bắt nạt, cũng như dạy làm thế nào để ngăn chặn kẻ bắt nạt. Những cách sau sẽ góp phần ngưng hành động của kẻ bắt nạt:
- Đưa ra ánh sáng: V.ạch m.ặt kẻ gây ra hành động bắt nạt, như nói thẳng cho họ biết…
- Nói về việc mình bị bắt nạt: Ngay khi cảm thấy mình bị bắt nạt, các em cần nói ngay với ai đó, bạn bè hay thầy cô giáo hay anh chị em, hoặc bố mẹ…
- Nói cho người lớn biết: Người lớn sẽ giúp các em giải quyết trước khi sự việc đi quá xa.
Các em được học những điều sau để cùng ngăn chặn hành vi bắt nạt:
- Empathy & Compassion: Cảm thông và quan tâm đến cảm xúc của người khác.
- Respect: Tự trọng đối với bản thân và tôn trọng người khác. Lòng tự trọng như con đường hai chiều, hay như lúc hai người cúi đầu chào, bắt tay nhau trước khi đấu võ.
- Tolerance: Có lòng dung thứ, coi sự khác biệt không phải là cái sai, đơn giản chỉ là khác biệt.
- Courage: Có lòng dũng cảm, gan dạ, vẫn làm những việc đúng đắn, chính trực, ngay cả khi mình thấy sợ phải làm điều đó; dám đối mặt với những tình huống nguy khó.
Ngoài những cách trên, để tự bảo vệ mình và bảo vệ bạn bè mình, học sinh được dạy phải luôn trở thành “upstander” – người phản ứng lại hành động bắt nạt, chứ đừng thành “bystander” – người chứng kiến mà không hành động!
Mỗi gia đình có thể dạy con những điều trên để chung tay đẩy lùi bắt nạt học đường.
Singapore: Đề xuất phương pháp giảm thiểu tình trạng bắt nạt học đường
Bắt nạt học đường là vấn đề nóng tại Singapore trong những tháng gần đây. Trong đó, một học sinh 14 t.uổi đã cố gắng t.ự t.ử sau khi bị bạn cùng trường bắt nạt.
Sự hỗ trợ từ bè bạn giúp giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường.
Em này đã viết đơn kêu gọi Thủ tướng Lý Hiển Long giải quyết vấn đề bắt nạt học đường.
Bộ Giáo dục Singapore cùng các trường khẳng định không khoan nhượng trước những hành vi bắt nạt học đường. Nhà trường cam kết bảo đảm an toàn gồm tuyên truyền về hậu quả của bắt nạt học đường, răn đe người vi phạm, hỗ trợ nạn nhân.
Bộ Giáo dục cũng xây dựng Chương trình giáo dục Nhân cách và Đạo đức (CCE) bằng cách giáo dục học sinh xây dựng môi trường học tập tử tế, hòa nhập.
Mới đây, PGS Cheung Hoi Shan, làm việc tại Trường Cao đẳng liên kết Yale - NUS và PGS Lee Jungup, làm việc tại Trường ĐH Quốc gia Singapore đã công bố nghiên cứu đề xuất phương pháp giảm thiểu tình trạng bắt nạt học đường.
Nhóm nghiên cứu đã phỏng vấn hơn 500 trẻ tiểu học từ 10 - 12 t.uổi. Hầu hết, các em cho rằng, sự gắn bó với gia đình hoặc bè bạn giúp giảm thiểu tỷ lệ bị bắt nạt.
Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, được vun đắp thông qua việc quan tâm, đáp ứng nhu cầu của trẻ, tạo không gian an toàn để các em chia sẻ rắc rối ở trường.
Qua đó, phụ huynh có thể gợi ý các phương pháp đối phó với nạn bắt nạt học đường, liên tục hỗ trợ tinh thần và bảo đảm an toàn cho con cái. Khi gặp khó khăn, trẻ sẽ lập tức tìm đến cha mẹ hoặc chia sẻ về tình trạng bắt nạt trước khi vấn đề trở nên trầm trọng.
Tương tự, bạn bè tại trường học có thể hỗ trợ lẫn nhau, tạo môi trường học tập bình đẳng, tích cực, nơi t.rẻ e.m có thể kết bạn dễ dàng, không cần chèn ép lẫn nhau. Điều này đặc biệt hữu ích với những trẻ sợ bị tẩy chay rồi chuyển hóa thành hành vi bắt nạt.
Khi học sinh đến t.uổi trưởng thành, cha mẹ có thể không còn nhiều ảnh hưởng như bạn bè đồng trang lứa. Nghiên cứu khảo sát hơn 800 sinh viên đại học trong độ t.uổi 21 - 24 cho thấy các em gắn bó với bạn bè chặt chẽ hơn cha mẹ.
Tầm quan trọng của bạn bè đồng trang lứa nhấn mạnh cần thiết phải xây dựng mạng lưới hỗ trợ có hệ thống giữa học sinh với nhau.
PGS Cheung Hoi Shan nhận xét, đây là phương pháp giáo dục đặc biệt, khác với các biện pháp thông thường chỉ tập trung vào kỷ luật kẻ bắt nạt hoặc tư vấn cho nạn nhân.
Đối tượng của phương pháp này là toàn bộ học sinh trường, có vị thế ngang hàng nhằm hỗ trợ bạn bè của các em. Ngoài giáo dục trẻ biết giúp đỡ bạn bè, khả năng đồng cảm cũng là liều thuốc giảm thiểu tác động và tỷ lệ bắt nạt.
Ông Jungup gợi ý các trường có thể dạy trẻ biết giúp đỡ bạn bè, xây dựng khả năng đồng cảm qua nhiều khóa học nhỏ. Sau khi đi từ khái niệm về sự đa dạng, hòa nhập, các em có thể chuyển sang thực hành bày tỏ đồng cảm với bạn bè, mọi người xung quanh.
Các khóa học này có thể lồng ghép vào chương trình CCE hoặc chương trình Giáo dục Cảm xúc Xã hội có sẵn trong các trường phổ thông tại Singapore.
Tuy nhiên, hai nhà nghiên cứu nhấn mạnh trách nhiệm giáo dục không chỉ đặt nặng trên vai nhà trường mà cần có sự vào cuộc của gia đình học sinh. Cha mẹ và gia đình có vai trò quan trọng trong việc làm gương tốt để con cái phát triển hành vi xã hội tích cực.
Bắt nạt học đường là vấn đề quẩn quanh, dai dẳng. Nhưng nhờ các nghiên cứu khoa học mới và hiểu biết về bắt nạt học đường, nhà trường và gia đình có thể tìm ra giải pháp phù hợp, hiệu quả nhất để đẩy lùi vấn nạn này.
Giáo dục châu Âu đối phó với những cú sốc tương lai Việc đóng cửa các trường phổ thông do dịch Covid-19 đã gây ra sự gián đoạn đáng kể trong việc cung cấp dịch vụ giáo dục ở châu Âu. Học sinh tiểu học Ukraine. Theo số liệu của một số nước có thu nhập cao nhất trong khu vực, đại dịch đã làm kết quả học tập tồi tệ hơn và gia tăng...
