Mỹ cảnh báo Israel về vụ tấ.n côn.g ‘kinh hoàng’ tại Dải Gaza
Mỹ đã đề nghị Israel giải thích về vụ tấ.n côn.g ‘ kinh hoàng’ tại miền bắc Dải Gaza mà phía Palestine nói có ít nhất 93 người chế.t hoặc mất tích.
Vụ không kích xảy ra tại thị trấn Beit Lahiya ở miền bắc Dải Gaza vào ngày 29.10 khi một tòa nhà chung cư trở thành mục tiêu. Reuters dẫn thông báo từ giới chức y tế Gaza cho hay đã có 93 người thiệ.t mạn.g hoặc mất tích. Lực lượng cứu thương nói có ít nhất 20 tr.ẻ e.m trong số người thiệ.t mạn.g.
Những tòa nhà đổ sập tại Beit Lahiya sau một vụ không kích của Israel. ẢNH: REUTERS
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói không thể bình luận về con số thiệ.t mạn.g nhưng Mỹ đang tìm hiểu thêm thông tin. Ông thừa nhận đây là “sự việc kinh hoàng với hậu quả kinh hoàng”.
Theo ông Miller, Mỹ đã liên lạc với các quan chức Israel và làm rõ “chúng tôi muốn biết chính xác điều đã xảy ra, làm thế nào có thể có hậu quả như các báo cáo là hàng chục tr.ẻ e.m thiệt mạng”.
Người phát ngôn cho rằng đây là lời nhắc nhở cho việc Mỹ muốn thấy một thỏa thuận ngừng bắ.n tại Dải Gaza bởi đó là lợi ích của Israel.
Israel không kích chế.t người ở Gaza, phủ bóng đen lên đàm phán
“Điều cực kỳ quan trọng là Israel lưu tâm đến việc đạt được thành công chiến lược lớn hơn và tìm cách chấm dứt chiến dịch này để đưa các con tin về nhà, đảm bảo an ninh của họ và không chỉ tiếp tục cuộc xung đột vĩnh viễn, bất tận”, ông Miller nói.
Theo tờ The Times of Israel, quân đội Israel nói đang điều tra báo cáo và cẩn trọng về con số thiệ.t mạn.g mà phía Hamas đưa ra, cho rằng con số đó thường không chính xác, không được xác minh và không phân biệt giữa dân thường và tay sún.g. Quân đội Israel nhấn mạnh đã hành động theo cách có mục tiêu và đã nỗ lực để tránh gây hại cho dân thường vô can, song cũng lưu ý rằng đây là vùng chiến sự.
Trong tháng này, Nhà Trắng đã gửi thư cảnh báo Israel tiến hành các bước cải thiện tình hình nhân đạo tại Dải Gaza trong 30 ngày hoặc sẽ bị giới hạn viện trợ quân sự. Theo ông Miller, đến nay, Mỹ chưa thấy đủ tiến triển như mục tiêu của bức thư. Người phát ngôn cũng bày tỏ lo ngại sâu sắc của Mỹ về việc Israel thông qua luật cấm cơ quan cứu trợ người Palestine của Liên Hiệp Quốc UNRWA, cảnh báo sẽ có hậu quả nếu luật này được thi hành.
Trong một diễn biến liên quan, quân đội Israel nói đã có 4 binh sĩ tử trận và một người nữa bị thương trong khi chiến đấu tại Jabalia ở miền bắc Dải Gaza ngày 29.10.
Chuyên gia: Xung đột Israel - Hamas có thể dễ dàng leo thang thành 'chiến tranh thế giới thu nhỏ'
Cuộc xung đột Israel - Hamas đã kéo dài một năm, sau khi cuộc đột kích bất ngờ của Hamas vào miền Nam Israel ngày 7/10/2023 châm ngòi vòng xoáy giao tranh đẫm má.u nhất giữa người Palestine và lực lượng Israel.
Các chuyên gia lo ngại cuộc xung đột hỗn hợp này có thể leo thang khi ranh giới chiến đấu truyền thống đang dần mờ nhạt.
Xe tăng quân đội Israel được triển khai tại khu vực biên giới với Dải Gaza ở miền bắc Israel ngày 27/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong bối cảnh cuộc chiến Israel - Hamas đạt dấu mốc tròn một năm, nhà phân tích chính trị Hossein Askari, giáo sư danh dự tại Đại học George Washington, bình luận: "Các cuộc chiến tranh trước đây ở Trung Đông có thời gian diễn ra ngắn hơn, sự tàn phá về mặt vật chất và số người thiệ.t mạn.g cũng ít hơn cuộc chiến hiện tại. Trong cuộc chiến hiện tại, Gaza đã bị phá hủy hoàn toàn".
Ông nói thêm rằng cuộc xung đột hiện tại không giống với các cuộc chiến tranh khu vực chủ yếu diễn ra giữa các quốc gia với nhau ở các năm 1956, 1967, 1973 hoặc 1982.
Liệt kê số người thiệ.t mạn.g trong cuộc xung đột hiện tại, bao gồm khoảng 42.000 người Palestine ở Gaza, ông Askari lo ngại số người chế.t thực sự có thể lên tới 100.000 người, bao gồm cả những người vẫn bị chôn vùi trong đống đổ nát, mất tích, đang thiếu lương thực hoặc chăm sóc y tế.
Theo thống kê của Israel, vụ tấ.n côn.g ngày 7/10/2023 của Hamas ở Gaza đã khiến ít nhất 1.200 người thiệ.t mạn.g và hàng trăm người bị thương. Giờ đây, trong bối cảnh xung đột giữa Israel với Hezbollah leo thang từng ngày, số người thiệ.t mạn.g ở Liban cũng ngày càng tăng lên.
Ông Askari cảnh báo cuộc chiến hiện nay có thể dễ dàng leo thang thành một cuộc chiến toàn cầu hơn nhiều, nếu Israel tấ.n côn.g cơ sở hạ tầng của Iran, đặc biệt là các cơ sở dầu mỏ của nước này, sau các cuộc tấ.n côn.g trả đũa bằng tên lửa của Iran vào các địa điểm quân sự và tình báo trên khắp Israel hồi tuần trước.
Động thái đó có thể thúc đẩy Iran nhắm vào các cơ sở dầu mỏ ở các quốc gia vùng Vịnh - nơi Mỹ hiện diện quân sự.
"Cuộc chiến này có thể biến thành một mớ hỗn độn, một cuộc chiến khu vực toàn diện, nếu không muốn nói là một cuộc chiến tranh thế giới thu nhỏ", nhà phân tích chính trị cảnh báo.
Em nhỏ tìm đồ đạc còn sót lại trong căn nhà đổ nát sau đợt tấ.n côn.g của Israel xuống thành phố Rafah, miền Nam Dải Gaza ngày 1/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Ông Askari dự đoán cuộc xung đột còn tiếp tục kéo dài khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn làm bất cứ điều gì ông ấy muốn và tiếp tục nhận được sự hậu thuẫn của Mỹ.
Trong khi đó, các học giả đều tin rằng cuộc bầu cử tổng thống sắp tới ở Mỹ khó có thể thay đổi cục diện xung đột theo hướng tốt hơn, và có thể khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.
"Tương lai cuộc xung đột không mấy tươi sáng sau thời kỳ nắm quyền của Tổng thống Joe Biden. Nếu bà Kamala Harris thắng cử, bà ấy vẫn sẽ đi theo đường lối của ông Biden dù dường như sẽ có chút đồng cảm hơn. Còn nếu ông Donald Trump giành chiến thắng, các chính sách về cuộc xung đột hiện nay sẽ càng mạnh mẽ hơn", ông Askari cho hay.
Bình luận về sự thay đổi cục diện của cuộc xung đột hiện đại trong khu vực, như cuộc xung đột Hamas - Israel, ông Furkan Halit Yolcu, chuyên gia an ninh và nhà nghiên cứu tại Viện Trung Đông thuộc Đại học Sakarya, nói: "Từ những năm 1980, đã có một khái niệm mới trong cuộc sống của chúng ta, đó là các tác nhân phi nhà nước. Có các tác nhân phi nhà nước được tổ chức rất tốt, được vũ trang tốt, có chuỗi chỉ huy, có khả năng huy động, có nhân lực và gần như hoạt động như một đội quân quốc gia".
Còn trước đó, theo ông Yolcu, thế giới dường như chỉ chứng kiến các cuộc chiến tranh giữa các quốc gia, trong đó hai hoặc nhiều quốc gia vùng xung đột, có đụng độ, đột kích biên giới.
"Ngày nay, tình hình nghiêm trọng hơn vì không còn mặt trận chiến tranh nữa. Chiến tranh hiện đã được đô thị hóa. Chiến tranh diễn ra ở các thành phố. Chiến tranh hiện diện trong các tòa nhà mà mọi người từng sống. Tình hình đã trở nên nghiêm trọng hơn", ông nói.
Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống Tayr Harfa, Liban ngày 24/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Hiện nay, Israel đang phải đối mặt với các đối thủ phi nhà nước có tổ chức - như Hamas, Hezbollah và Ansar Allah - được trang bị vũ khí chống tăng hiện đại, hệ thống phòng không và tên lửa tiên tiến, đồng thời nhận được sự hỗ trợ từ "trục kháng chiến" do Iran đứng đầu.
"Mục tiêu rất rõ ràng - Israel đã quyết định tiê.u diệ.t Gaza, tiê.u diệ.t Palestine. Vì vậy, bước tiếp theo là tấ.n côn.g Jordan, Syria và Liban", ông Yolcu nói.
Theo vị chuyên gia này, Israel dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Netanyahu sẽ không ngồi xuống đàm phán hoà bình. Điều họ nghĩ đến là ổn định chính trị và áp đặt các điều khoản chính trị, sự sống còn chính trị của họ chỉ đơn giản là dựa vào chính các cuộc chiến.
Iran theo đuổi ngừng bắ.n ở Liban và Dải Gaza Iran vẫn đang theo đuổi ngừng bắ.n tại Liban và Dải Gaza, dù cảnh báo sẽ đáp trả thích hợp bất kỳ vụ tấ.n côn.g trả đũa nào từ Israel. Tuyên bố trên được Ngoại trưởng Iran Seyyed Abbas Araghchi đưa ra trong chuyến thăm Syria ngày 5/10. Ngoại trưởng Iran Seyyed Abbas Araghchi (trái) trong cuộc gặp người đồng cấp Syria Bassam...