Mỹ bi quan về triển vọng đàm phán ngừng bắn sau vụ ám sát thủ lĩnh Hamas
Ngày 1/8, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng vụ ám sát thủ lĩnh chính trị của phong trào Hồi giáo Hamas Ismail Haniyeh gây bất lợi cho việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Dải Gaza.
Lãnh đạo Phong trào Hồi giáo Hamas, ông Ismail Haniyeh. Ảnh: IRNA/TTXVN
Ông Haniyeh đã thiệt mạng trong một vụ tấn công tại Tehran ngày 31/7, trong thời gian ông tới Iran tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Masoud Pezeshkia. Vụ việc xảy ra chỉ vài giờ sau khi một chỉ huy hàng đầu của phong trào Hồi giáo Hezbollah tại Liban thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Israel vào thủ đô Beirut của Liban, động thái nhằm đáp trả cuộc tấn công nhằm vào Cao nguyên Golan tuần trước. Những diễn biến mới này càng làm leo thang căng thẳng trong khu vực trong bối cảnh xung đột tiếp diễn ở Dải Gaza.
Khi được phóng viên hỏi liệu vụ ám sát ông Haniyeh có phá hỏng cơ hội đạt được thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza hay không, Tổng thống Biden nhận định: “Điều đó không giúp ích gì”.
Trước đó cùng ngày, Tổng thống Biden cùng Phó Tổng thống Kamala Harris đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Theo tuyên bố của Nhà Trắng, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Biden tái khẳng định cam kết của Mỹ bảo vệ an ninh của Israel. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh “các nỗ lực đang diễn ra nhằm giảm leo thang căng thẳng trong khu vực”, trong đó đề cập đến việc hỗ trợ phòng thủ của Israel trước các mối đe dọa như tên lửa đạn đạo, thiết bị bay không người lái, cũng như nhắc tới một đợt triển khai quân sự mới của Mỹ.
Video đang HOT
Trước đó, ngày 31/7, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tái khẳng định lệnh ngừng bắn ở Gaza là yêu cầu cấp thiết lâu dài. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh xuất hiện nhiều lo ngại về tương lai các cuộc đàm phán ngừng bắn sau vụ ông Haniyeh bị ám sát ở Iran.
Hamas chấp nhận ngừng bắn, trao đổi con tin, Israel vẫn tấn công Rafah
Lực lượng Hamas đã đồng ý ngừng bắn ngay trước khi Israel tiến hành cuộc tấn công cả đường không và đường bộ vào Rafah, thành phố nơi hơn 1 triệu dân thường Palestine đang nương náu.
Lãnh đạo Phong trào Hồi giáo Hamas, ông Ismail Haniyeh trong cuộc họp báo tại Beirut, Liban. Ảnh: AFP/TTXVN
Hamas đã chấp nhận đề xuất ngừng bắn do các nhà hòa giải Ai Cập và Qatar đưa ra - một phát ngôn viên của phong trào nói với Al Jazeera ngày 6/5. Thông báo này được đưa ra ngay trước khi Israel phát động cuộc tấn công vào thành phố Rafah bất chấp nỗ lực ngăn cản của cộng đồng quốc tế.
Đài RT dẫn tuyên bố của phát ngôn viên Hamas cho biết, lãnh đạo nhóm này, ông Ismail Haniyeh, đã gọi điện thoại với Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdul Rahman Al Thani và Bộ trưởng Tình báo Ai Cập Abbas Kamel, thông báo "về việc phong trào Hamas chấp thuận đề xuất của họ liên quan đến thỏa thuận ngừng bắn".
Các chi tiết của đề xuất vẫn chưa được công bố, nhưng Hamas trước đây đã yêu cầu bất kỳ lệnh ngừng bắn nào phải là vĩnh viễn và bao gồm việc rút toàn bộ quân đội Israel khỏi vùng đất của người Palestine ở Dải Gaza.
Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trước đó đã từ chối đưa ra những bảo đảm này, và tuần trước cảnh báo rằng Israel sẽ không cho phép Hamas tiếp tục nắm quyền ở Gaza và quyết tấn công Rafah dù có hoặc không có thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, ông Netanyahu nói rằng Israel sẵn sàng tạm dừng giao tranh để cho phép trao đổi con tin Israel lấy tù nhân Palestine.
Thủ tướng Israel trong nhiều tháng đã đe dọa tiến hành một cuộc tấn công trên bộ vào Rafah, thành phố ở miền nam Gaza hiện là nơi sinh sống của khoảng 1,4 triệu người Palestine chạy nạn từ các khu vực khác. Bất chấp sự lên án của Mỹ, EU và nhiều quốc gia khác, quân đội Israel đã ra lệnh cho dân thường sơ tán khỏi Rafah vào ngày 6/5, và ngay tối cùng ngày đã phát động tấn công. Các xe tăng của Israel đã tiến vào Rafah với sự hỗ trợ của các cuộc không kích dữ dội.
Khói bốc lên sau cuộc oanh tạc của Israel xuống phía Đông thành phố Rafah, Dải Gaza ngày 6/5/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Hiện chưa rõ liệu hành động tấn công Rafah có ảnh hưởng đến quyết định chấp nhận đề xuất ngừng bắn của Hamas hay không. Và cũng chưa rõ liệu thỏa thuận do Ai Cập và Qatar làm trung gian có được sự ủng hộ của Israel hay không. Một quan chức Israel giấu tên nói với hãng tin Reuters rằng Hamas đã đồng ý với một phiên bản "giảm nhẹ" đề nghị ban đầu của Israel, trong đó bao gồm những kết luận "sâu rộng" mà Israel sẽ không ủng hộ.
Israel tuyên chiến với Hamas sau khi chiến binh Palestine tiến hành cuộc tấn công bất ngờ vào ngày 7/10/2023, giết chết khoảng 1.200 người và bắt khoảng 250 con tin mang về Gaza. Theo cơ quan y tế Palestine, số người chết vì chiến dịch trả đũa của Israel tại dải đất này đã lên tới 35.000 người tính đến ngày 6/5.
Một quan chức cấp cao của Hamas nói với hãng tin AFP: "Sau khi Hamas đồng ý với đề xuất ngừng bắn của các nhà hòa giải, quả bóng hiện đang thuộc về Israel, liệu nước này sẽ đồng ý với thỏa thuận ngừng bắn hay cản trở nó".
Nhưng sau khi nhận được phản hồi của Hamas, các quan chức Israel cho biết những điều khoản mà Hamas tuyên bố đồng ý không khớp với những điều khoản mà Israel đã chấp thuận.
Trong một tuyên bố vào tối 6/5, Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nêu rõ: "Nội các chiến tranh đã quyết định sẽ tiếp tục hoạt động ở Rafah để gây áp lực quân sự lên Hamas nhằm thúc đẩy việc phóng thích con tin và đạt được các mục tiêu chiến tranh khác". Tuyên bố cho biết đề nghị mới nhất của Hamas "không đáp ứng được các yêu cầu thiết yếu của Israel", đồng thời nói rằng, Israel sẽ cử các nhóm cấp chuyên viên đến đàm phán với các nhà hòa giải nhằm tăng khả năng đạt được thỏa thuận về các điều khoản được Tel Aviv chấp nhận.
Ngay sau đó, trong một thông báo đăng tải trên mạng xã hội X, người phát ngôn IDF, tướng Daniel Hagari thông báo các lực lượng Israel "hiện đang tấn công và hoạt động" nhằm vào các mục tiêu của Hamas một cách có chủ đích ở Đông Rafah.
Bộ trưởng nội các chiến tranh Benny Gantz cũng cho biết đề xuất ngừng bắn mà Hamas chấp nhận "không phù hợp với cuộc đối thoại [mà Israel] đã tổ chức với các nhà hòa giải cho đến thời điểm này và có những khoảng trống đáng kể [so với yêu cầu của Israel]".
Ông Gantz hứa rằng các nhà đàm phán của Israel "tiếp tục công việc của họ mọi lúc" và "sẽ không lật lại bất cứ điều gì". "Mọi quyết định sẽ được đưa ra trước nội các chiến tranh", ông nói.
Iran cùng các đồng minh tìm cách đáp trả vụ thủ lĩnh Hamas bị ám sát Iran và Hamas cho rằng Israel đã tiến hành cuộc oanh kích khiến thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh thiệt mạng, dù giới chức Israel bác bỏ cáo buộc này. Lãnh đạo Phong trào Hồi giáo Hamas, ông Ismail Haniyeh, trả lời phỏng vấn báo chí ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 20/4/2024. (Ảnh: Getty Images/TTXVN) Nhiều nguồn tin cho biết giới chức hàng...