Mỹ ‘bật đèn xanh’ cho Thổ Nhĩ Kỳ hạ máy bay Nga?

Một số chuyên gia phân tích chính trị nhận định Thổ Nhĩ Kỳ không thể thực hiện một hành động nguy hiểm như bắn rơi chiến đấu cơ của Nga mà không có sự tán đồng của Mỹ.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thống Mỹ Barack Obama – Ảnh: AFP

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 26.11 tuyên bố Moscow đã cung cấp trước thông tin cho Washington về đường bay của chiếc Su-24 bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ gần biên giới Syria đầu tuần này. “Phía Mỹ biết rõ địa điểm và thời gian các chuyến bay của chúng tôi, và chúng tôi bị bắn chính xác tại đó và vào thời điểm đó”, ông Putin nói tại một cuộc họp báo với Tổng thống Pháp Francois Hollande ở Moscow.

Bình luận với đài Press TV của Iran hôm 27.11, ông Myles Hoenig, một chuyên gia phân tích chính trị tại bang Maryland (Mỹ), phát biểu: “Nếu những lời buộc tội của ông Putin là đúng, đó là một dấu hiệu rõ ràng rằng tác động của chính sách đối ngoại và quân sự của Mỹ là gây thêm bất ổn ở một khu vực đang hỗn loạn và căng thẳng của thế giới”.

Ý kiến này cũng tương đồng với phát biểu của chuyên gia chính trị người Pháp Gearoid O’Colmain trong cuộc trao đổi với đài Nga RT hôm 25.11. Ông nói: “Tôi không nghĩ chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ có thể hành động như vậy chống lại một siêu cường quân sự như Nga mà không có sự đồng tình của Mỹ. Thật nực cười nếu nghĩ rằng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hành động một mình. Thế nên chắc chắn họ đã tấn công (máy bay Nga) với sự hậu thuẫn của Mỹ”.

Chuyên gia Pháp cho rằng chiến lược dài hạn của Mỹ là sử dụng Thổ Nhĩ Kỳ “làm công cụ để gây bất ổn cho Nga”.

Tổng thống Putin khẳng định máy bay Nga bị bắn khi đang ở bên trong lãnh thổ Syria khoảng 1 km. Ông cảnh báo về những “hậu quả nghiêm trọng” và gọi vụ việc này là một “nhát dao đâm sau lưng” do những “tòng phạm của khủng bố” thực hiện.

“Nga đã bước chân vào nơi các cường quốc phương Tây cho thấy hoặc không sẵn sàng, hoặc không có khả năng chấm dứt sự khủng bố của IS. Điều này đang thay đổi cán cân quyền lực ở Trung Đông, và Mỹ đang đánh mất thế đứng trên thế giới do điều này. Tuy nhiên, việc chuẩn thuận một cuộc tấn công vào máy bay quân sự Nga cho thấy sự tuyệt vọng về phía Mỹ và các đồng minh. Điều đó cực kỳ nguy hiểm khi 2 cường quốc có thể dễ dàng hủy hoại nhau và tất cả các nước khác trên hành tinh”, ông Hoenig nhấn mạnh.

Theo chuyên gia Mỹ, chính sách của Washington ở Trung Đông “không có tầm nhìn rõ ràng”. “Mỹ muốn kết liễu IS nhưng dường như đang tránh né khi bàn đến việc truy sát lực lượng này. Họ đang phát động chiến tranh chống IS? Hay họ đang tài trợ và tiếp tế cho chúng? Hoặc có phải mục tiêu cao nhất của Mỹ là lật đổ chính phủ al-Assad, và việc gây tổn hại cho sức mạnh của IS chỉ là thứ yếu?”, ông Hoenig nêu nghi vấn.

“Không khó để tin rằng tất cả những gì Thổ Nhĩ Kỳ đang làm đã nằm trong tầm hiểu biết của Mỹ. Mục tiêu chính của họ là muốn nhìn thấy sự cáo chung của chế độ al-Assad (tương tự như mục tiêu của Mỹ), nhưng đồng thời cũng nhằm ngăn chặn mọi hình thức độc lập của người Kurd”, chuyên gia trên nói.

Trùng Quang

Theo Thanhnien