Mùa mưa ở nơi này thơm lừng mùi cá suối nướng lá chuối
Mùa mưa Tây Nguyên được xem là mùa sinh sôi của nhiều loại cá sông, cá suối. Dịp này, nhiều hộ đồng bào thiểu số trên địa bàn tỉnh sử dụng các loại dụng cụ đơn giản được đan từ tre, nứa đổ ra suối bắt cá. Đây được xem là nguồn thực phẩm quý vào mùa mưa của đồng bào, giúp cải thiện bữa ăn gia đình.
Tuy được chế biến đơn giản như cá nướng than, cá luộc, cá kho, cá chiên giòn… nhưng với nguyên liệu từ những con cá niên, cá bống, cá trắng, cá lăng, cá lóc… tươi rói bắt được từ sông suối giúp món ăn trở nên hấp dẫn, ngon cơm những ngày mưa gió.
Cá suối với đặc điểm ăn các loại rong rêu, giáp xác, thịt chắc, chế biến được nhiều món ăn bổ dưỡng. Vào những đợt bắt được nhiều cá ở suối, đặc biệt là cá lăng nhỏ hay cá bống, người M’nông, Mạ ưa thích chế biến theo cách nướng lá chuối.
Cá suối bọc lá chuối nướng giữ nguyên được vị tươi ngọt của cá suối.
Hai loại cá này có thể được xem là đặc sản cá nước ngọt trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Cuộc sống gắn liền với thiên nhiên và cách chế biến thức ăn trong ẩm thực cũng rất dân dã. Trong đó, món cá suối nướng lá chuối truyền thống rất độc đáo, thơm ngon.
Video đang HOT
Cá suối sau khi bắt lên được sơ chế, bỏ ruột tránh vị đắng, để ráo bớt nước mới tẩm ướp gia vị. Món này chế biến từ các loại cá nhỏ nên cách làm cá tuy đơn giản nhưng cũng mất thời gian. Đầu cá được nắm chặt bằng hai ngón tay cái, dùng dao khứa ngang bụng cá rồi lấy ruột bỏ đi. Để giữ mùi thơm và vị ngọt của cá suối, đồng bào không tẩm ướp nhiều loại gia vị. Một chút muối, bột ngọt được trộn đều vào cá để tăng thêm vị đậm đà cho nguyên liệu chính.
Ngoài ra, hạt tiêu rừng và ớt rừng đã chín đỏ cũng được giã nát rồi ướp vào cá tạo thêm độ cay, kích thích vị giác. Một trong những nguyên liệu không thể thiếu là các loại rau thơm ở quanh vườn hay bìa rừng như rau răm, lá lốt, húng lủi… Mỗi gia đình thường chọn cho mình một loại rau thơm ưa thích, sau đó thái nhỏ rồi trộn chung với cá khoảng 15 – 30 phút trước khi nấu.
Để nấu được món này, đồng bào tìm chặt lá chuối tươi. Sau đó hơ tàu lá chuối trên bếp lửa để lá chuối héo và mềm dần, khi gói cá sẽ không bị rách. Nhiều người còn nhúng lá chuối qua nước sôi để tạo độ dẻo và tăng mùi thơm khi nấu. Đổ cá đã ướp thấm gia vị vào lá chuối rồi gói lại, dùng dây tước ra từ bẹ chuối buộc chặt. Lưu ý là lá chuối phải đặt chồng chéo lên nhau từ 4 đến 5 lớp. Một số trường hợp còn lót thêm một lớp lá dong trong cùng để tăng thêm mùi thơm cho món ăn. Sau khi đã buộc chặt thì gói cá được đem đi nướng.
Có hai cách nướng mà đồng bào nơi đây thường sử dụng. Thứ nhất là cách vùi trong tro nóng. Bếp lửa được nhóm lên trước đó, củi được đốt cháy thành tro. Gói cá bọc lá chuối sẽ được vùi dưới lớp tro nóng, trên đặt thêm vài cục than hồng tăng thêm nhiệt. Trong quá trình nướng, hơi nóng làm cá tiết ra nước nhưng có lớp lá giữ lại giúp cá được chín từ từ mà không mất nước ngọt của cá. Lá dong, lá chuối còn tiết ra dầu thấm vào cá giúp cá chín ngon hơn, đều hơn. Gói cá thường được ủ nướng trong tro trong 1 đến 2 tiếng.
Thứ hai là cách nướng trực tiếp trên than. Dùng hai thanh tre chẻ đôi, kẹp gói cá vào giữa, buộc chặt các đầu thanh tre lại rồi đặt bên bếp than đang cháy. Khi nướng chú ý không cho than lửa cháy quá lớn để cá có thể chín từ từ và trở đều các bên. Nướng đến lúc nào lớp lá chuối bên ngoài cháy sém, mùi thơm ngào ngạt là có thể đem bày lên mâm cơm.
Mùi của cá chín, của rau thơm quyện vào nhau theo làn hơi nước tỏa ra khắp bếp. Bóc lá chuối ra, lúc này từng con cá đã chín kết dính vào nhau, mùi thơm được phóng thích ngập tràn xung quanh. Có mùi vị rất đặc biệt kích thích khứu giác và vị giác bởi mùi thơm, vị ngon ngọt của cá, vị cay của ớt, cùng với rau thơm và thoang thoảng dễ chịu của mùi lá dong, lá chuối. Cá suối nướng lá chuối ăn kèm muối ớt hoặc muối củ kiệu rất thích hợp. Miếng thịt cá trắng, thơm ngọt, giàu dinh dưỡng như khẳng định món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho đồng bào nơi đây.
Theo H’Mai (Báo Đắk Nông)
Cá suối nấu canh rau răm: Ăn đến đâu ngọt mát đến đó!
Cá suối có nhiều loại nhưng con to nhất cỡ bằng hai ngón tay người lớn khép lại. Mặc dù có thân hình hơi khiêm tốn nhưng cá suối làm món gì cũng hảo hạng.
Cá suối và rau răm - 2 nguyên liệu chính cho món canh hợp với thời tiết oi bức
Cá suối là loại cá nước ngọt, thường sống thành đàn ở vùng rừng núi các tỉnh miền Trung, nơi có những con suối trong vắt, nước chảy róc rách mát lạnh với rêu, lá rừng mục là môi trường sống của cá.
Người dân thường đ.ánh bắt cá vào mùa hè vì mùa này nước suối cạn nên dễ đ.ánh bắt hơn mùa khác. Người dân vùng núi thường đ.ánh bắt cá suối bằng cách thả lưới nhưng phổ biến nhất là dùng các loại cây rừng có vị cay đ.ập dập rồi thả đầu nguồn nước, nhựa cây hòa tan vào nước suối sẽ khiến cá say và nổi lên rồi vớt. Cá suối được chế biến nhiều món ngon nức tiếng như: nướng, kho sả gừng, kho nghệ... nhưng nhiều người khen ngon nhất vẫn là món cá suối nấu với rau răm. Món này ăn rất khoái khẩu, mát mẻ hợp với tiết trời oi bức.
Cá suối mới đ.ánh bắt về để nguyên con, không cắt vây, cắt đuôi, cạo vảy, chỉ cần mổ sơ vứt bỏ mật và ruột vì bộ phận này của cá có vị hơi đắng. Làm xong đem cá rửa sạch bằng nước lạnh, không cần ướp gia vị. Rau răm mua về, nhặt lấy lá và đọt non, rửa sơ, xắt nhỏ chờ nấu. Nồi canh cá có nêm chút tiêu vừa thơm thơm cay cay mới hấp dẫn.
Nồi canh ngon ngọt phải cân đối giữa các nguyên liệu nhưng đối với món canh này, nhiều người sành ăn nói rằng chỉ cần vài con cá suối là đủ ngọt lủng nồi. Bắc nồi nước vừa đủ ăn lên bếp đun sôi, khi nước vừa sôi cho phần cá suối vào trước, độ vài phút cho cá chín thì cho rau răm đã chuẩn bị vào nồi và nêm nếm gia vị vừa ăn. Khi nấu, đừng để nồi canh sôi quá lâu sẽ làm các nguyên liệu chín nhừ mất ngon. Bởi vậy, khi cho rau răm vào nồi chờ nồi canh sôi lại mới nêm nếm gia vị vừa ăn rồi tắt bếp, nhấc xuống múc ra tô thưởng thức.
Cá suối nấu canh rau răm con nhỏ thì gắp nguyên con, con lớn hơn thì gắp ra đĩa, dùng đũa dẽ thịt chấm chút muối ớt, húp bát nước canh ngon ngọt không thể tả nổi. Ăn đến đâu ngọt mát đến đó. Những buổi trưa hè oi ả, trong mâm cơm có tô canh cá suối nấu rau răm, chỉ nhìn thôi chưa thưởng thức đã thấy sảng khoái lắm rồi.
Theo Thanhnien
Độc đáo: Dân ở đây xuống suối "xây thành, đắp lũy" bẫy bắt cá khe Đắp những lũy đá ở các khe, suối để nhử cá là hình thức đ.ánh bắt cá khe, cá suối khá độc đáo của đồng bào Thái ở vùng cao Nghệ An. Đây được người Thái gọi là đ.ánh bắt bằng "Hụm". Nghề đ.ánh bắt cá và các loại sinh vật dưới nước từ lâu đã gắn bó với người dân vùng cao...
