Mưa lớn, hơn 1.000 ngôi nhà bị ngập trong nước lũ
Mưa lớn kéo dài tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh khiến hơn 1.000 căn nhà bị ngập; nhiều tuyến đường bị ngập lụt, sạt lở; nhiều khu dân cư bị bao vây, cô lập.
Ông Nguyễn Thanh Hoài, Chủ tịch UBND H.Quỳ Châu (Nghệ An), cho biết trong đêm 26.9, tại huyện này có mưa lớn. Khoảng 3 giờ sáng 27.9 (ngay sau thời điểm thủy điện Châu Thắng nằm ở thượng nguồn sông Hiếu thông báo xả lũ – PV), nước sông Hiếu dâng lên rất nhanh, khiến nhiều gia đình không kịp di chuyển tài sản lên cao, chỉ kịp sơ tán người để tránh lũ. Lũ dâng nhanh cộng với trời tiếp tục mưa to trong sáng 27.9 khiến hơn 1.000 căn nhà ở TT.Tân Lạc và các xã nằm ven sông Hiếu, như Châu Tiến, Châu Hạnh, Châu Bình, Châu Nga, Châu Hội bị ngập sâu, nhiều ngôi nhà bị ngập đến mái. Ông Võ Thái Tịnh, Chủ tịch UBND TT.Tân Lạc, cho hay mưa lũ đã khiến tất cả các khối dân cư trên địa bàn thị trấn này bị cô lập. Từ rạng sáng 27.9, chính quyền đã huy động lực lượng công an, bộ đội hỗ trợ di chuyển người và tài sản đến nơi an toàn.
Một điểm trường ở H.Quỳ Châu ngập chìm trong lũ
Trần Bạch
Cũng trong sáng 27.9, tại con suối chảy qua giữa bản Sơn Hà và Hòa Sơn, xã Tà Cạ, H.Kỳ Sơn, Nghệ An (nơi từng đã xảy ra cơn lũ quét kinh hoàng vào tháng 10.2022), nước lũ dâng cao, chảy xiết, gây ngập cục bộ tại TT.Mường Xén. Mưa lũ cũng khiến hơn 300 hộ dân ở 2 xã Bảo Thắng, Bảo Nam (H.Kỳ Sơn) bị chia cắt hoàn toàn với bên ngoài. Theo báo cáo của Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Nghệ An, tính đến chiều 27.9, mưa lũ đã khiến 1.178 căn nhà trên địa bàn toàn tỉnh bị ngập (trong đó riêng H.Quỳ Châu 1.080 căn); 3 nhà dân bị sập, 94 căn bị hư hỏng nặng do lốc và sạt lở đất. Mưa lũ làm 14 điểm trên các tuyến quốc lộ bị ngập sâu, 3 điểm bị sạt lở ta luy khiến giao thông bị chia cắt.
Video đang HOT
Tại Thanh Hóa mưa lớn kéo dài đã khiến nhiều địa phương bị ngập cục bộ, đặc biệt nhiều tuyến phố ở TP.Thanh Hóa đã ngập sâu từ 30 – 60 cm trong sáng 27.9. Trước tình hình mưa lũ phức tạp, trong ngày 27.9, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa đã về các địa phương bị ảnh hưởng bởi mưa lũ để kiểm tra, đôn đốc và chỉ đạo công tác phòng, chống lũ lụt. Thống kê sơ bộ của Sở NN-PTNT Thanh Hóa cho biết đến chiều 27.9, mưa lớn khiến 1 người dân (ngụ xã Bình Lương, H.Như Xuân, Thanh Hóa) bị nước cuốn trôi, đến chiều qua vẫn chưa tìm thấy tung tích. Ngoài ra, khoảng hơn 1.000 ha cây trồng bị ngập úng.
Tại huyện miền núi Quan Hóa đã xảy ra điểm sạt lở trên QL15, đoạn qua địa bàn xã Phú Xuân. Ngoài ra, mưa lớn còn gây ngập 15 vị trí đường gây tắc giao thông trên địa bàn các huyện Nông Cống, Thường Xuân, Như Xuân, Thạch Thành, và Lang Chánh. Riêng trên địa bàn H.Thạch Thành, bờ sông Bưởi xuất hiện nhiều điểm sạt lở đe dọa hàng chục hộ gia đình ở các xã Thạch Định, Thành Trực. UBND tỉnh Thanh Hóa đã phải công bố tình huống sạt lở khẩn cấp trên sông Bưởi để huy động lực lượng, phương tiện sẵn sàng ứng phó với các tình huống xấu xảy ra.
Tại Hà Tĩnh, trong đêm 26.9, tại Km82 800 QL 8A đoạn thuộc địa phận xã Sơn Kim 1 (H.Hương Sơn) tiếp tục xảy ra sạt lở do ảnh hưởng mưa lớn. Khoảng 1.000 m3 đất đá trên mái ta luy dương tràn xuống đường gây ắc tách giao thông hoàn toàn. Đến sáng 27.9, Văn phòng Quản lý đường bộ 2.3 (thuộc Khu Quản lý đường bộ 2, Cục Đường bộ VN) phối hợp với ngành chức năng liên quan đã huy động máy móc, công nhân đến san gạt số đất đá sạt lở. Đến 11 giờ cùng ngày QL8A đã được thông tuyến trở lại. Trước đó, trong đêm 26.9, người dân ở xã Hương Thủy (H.Hương Khê) phối hợp với chính quyền địa phương cứu sống thành công 2 người đàn ông bị nước lũ cuốn trôi.
Hơn 5.000 hồ chứa không có phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp
Trong số 7.342 đập, hồ thủy lợi trong cả nước mới chỉ có 28% hồ có phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp và 12% số hồ lắp đặt thiết bị thông tin, cảnh báo an toàn cho đập và vùng hạ du.
Tại hội thảo quản lý an toàn đập, hồ chứa thủy lợi do Bộ NN&PTNT tổ chức, nhiều địa phương và chuyên gia cho rằng, công tác vận hành hồ chứa còn nhiều bất cập và khó khăn.
Ông Nguyễn Đăng Hà - Trưởng phòng an toàn đập và hồ chứa nước, Cục Thủy lợi - cho biết từ năm 2003 đến nay ngành thủy lợi cả nước đã sửa chữa hơn 1.500 hồ chứa lớn có dung tích 3 triệu m3 trở lên, với tổng kinh phí khoảng 30.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, qua rà soát vẫn còn 337 hồ chứa bị hư hỏng chưa được bố trí nguồn vốn để sửa chữa nâng cấp, tiềm ẩn nguy cơ vỡ hồ, đập.
Các hồ bị xuống cấp, hư hỏng nặng tập trung vào nhóm hồ vừa và nhỏ, được xây dựng từ những năm 70-80 của thế kỷ trước.
Hiện nay, khu vực hạ du đang hình thành các đô thị, thành phố dẫn đến hệ quả hành lang thoát lũ của các hồ chứa thủy lợi đang bị thu hẹp lại. Lưu lượng xả của các hồ chứa nếu xả theo thiết kế sẽ gây ngập lụt cho hạ du.
Hồ thủy lợi Đắk N'Ting ở Đắk Nông gặp sự cố trong mưa lớn, nguy cơ vỡ đập
Trong khi đó, theo ông Hà, việc dự báo tình hình mưa, bão, lũ ở nhiều nơi cũng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế khiến các địa phương gặp nhiều khó khăn khi đưa ra những kịch bản, chủ động phân xả lũ, ngăn lũ.
"Các hồ thủy điện, hồ thủy lợi cần hoàn thiện cơ chế vận hành và thông tin đến người dân một cách kịp thời, tránh tình trạng xả lũ xong mới báo để người dân trở tay không kịp", ông Hà kiến nghị.
Ông Nguyễn Quốc Dũng - Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam cũng nêu ra thách thức trong vận hành hồ chứa gắn với yêu cầu chống lũ ở hạ du, đặc biệt quy trình vận hành liên hồ chứa trên cùng lưu vực.
"Chúng ta đang bị động trong công tác quan trắc dự báo, cảnh báo mưa và dòng chảy về hồ. Điều này dẫn tới việc các chủ hồ đang vận hành hồ theo kiểu "lái mù", nghĩa là mưa thì mở cửa xả lũ, không mưa thì đóng cửa. Hệ quả gây ra những rủi ro như xả lũ nhân tạo, lũ chồng lũ cho hạ du", ông Dũng nói.
Theo ông Nguyễn Tùng Phong - Cục trưởng Cục Thủy lợi, trong số 7.342 đập, hồ thủy lợi trong cả nước mới chỉ có 28% hồ có phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp và 12% số hồ lắp đặt thiết bị thông tin, cảnh báo an toàn cho đập và vùng hạ du.
Trong khi, hiện nay tình hình biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, nhiều thách thức đặt ra trong việc vận hành hồ chứa. Vì vậy, ông Phòng đề nghị các địa phương cần theo dõi sát diễn biến thời tiết, làm tốt công tác dự báo, cảnh báo và đưa ra quyết định tích nước, xả lũ để "vừa đảm bảo an toàn hồ đập, vừa đảm bảo nguồn nước cho mùa khô".
"Bộ sẽ tổng hợp ý kiến của các tỉnh, chuyên gia kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn; tính đúng, tính đủ giá dịch vụ thủy lợi chứ không để ngành cứ mãi ăn đong được", ông Phong nói.
Ông Phong cho biết thêm Bộ NN&PTNT đang ưu tiên kinh phí để xây dựng quy trình vận hành thông minh cho bốn hồ chứa lớn quan trọng đặc biệt, liên quan đến an ninh quốc gia gồm hồ Dầu Tiếng, Cửa Đạt, Ngàn Trươi và Tả Trạch.
Ninh Thuận triển khai nhiều biện pháp chủ động ứng phó với mưa lũ, giảm thiểu thiệt hại Để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của Nhà nước và nhân dân trước tình hình mưa lũ đang diễn ra, tỉnh Ninh Thuận khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó, giảm thiểu thiệt hại do mưa lũ gây ra. Hồ Tân Giang ở xã Phước Hà, huyện Thuận Nam, đang mở hai van xả lũ để đảm bảo...