Một tuần Trump ‘ẩn cư’

Tổng thống Mỹ không phát biểu công khai lần nào suốt một tuần sau bầu cử, ngoài các bài đăng Twitter, hiện tượng hiếm hoi từ khi ông nhậm chức.

Bốn ngày sau khi truyền thông Mỹ xướng tên ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden thắng bầu cử tổng thống năm nay, Tổng thống Donald Trump mới xuất hiện chính thức lần đầu. Ông dành khoảng 10 phút tham dự lễ tưởng niệm trong Ngày Cựu binh tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington hôm 11/11.

Tuy nhiên, ông không trò chuyện với phóng viên tại sự kiện. Ngày hôm sau, Trump gặp Phó tổng thống Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo, song cả hai sự kiện đều được giữ kín với báo chí.

Tổng thống không phát biểu gì trước ống kính kể từ ngày 5/11, khi ông tuyên bố mà không có bằng chứng rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cắp tại cuộc họp báo được lên lịch vội vàng trong phòng họp báo Nhà Trắng. Ông không trả lời bất kỳ câu hỏi nào từ phóng viên hoặc người dẫn chương trình kể từ sau chuyến đi đến trụ sở chiến dịch ngày 3/11.

Factbase Feed, nơi thu thập và phân tích các phát biểu công khai và bài đăng Twitter của Trump, lưu ý rằng 6 ngày từng là thời gian lâu nhất Trump không phát biểu trực tiếp kể từ khi ông nhậm chức. Tuy nhiên, kỷ lục này đã bị phá vỡ, khi Trump không lên tiếng trước truyền thông trong 7 ngày qua.

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự lễ tưởng niệm trong Ngày Cựu binh tại Nghĩa trang Quốc gia Arlington hôm 11/11. Ảnh: AFP .

Thư ký báo chí Nhà Trắng Kayleigh McEnany hôm 12/11 không nói rõ khi nào Tổng thống dự định phát biểu trước công chúng, nhưng cho biết ông đã “tránh sang một bên” để thúc đẩy các thách thức pháp lý đối với kết quả bầu cử.

“Tôi nghĩ bạn sẽ nghe Tổng thống phát biểu vào thời điểm thích hợp”, McEnany nói trên “Fox & Friends”. “Ngay bây giờ Tổng thống đang để vụ kiện diễn ra, để luật sư của ông dẫn đầu trong khi ông vẫn cần mẫn làm việc vì người dân Mỹ về Covid-19 và các vấn đề khác”.

Các quan chức Nhà Trắng khác cũng vắng mặt. McEnany xuất hiện trên truyền hình vài lần, nhưng cho biết cô đang phát biểu với tư cách cố vấn chiến dịch tranh cử, không phải phát ngôn viên Nhà Trắng.

Các đồng minh của Trump xác định vụ kiện sẽ kéo dài nhiều tuần, đồng nghĩa Trump có thể giữ im lặng trong thời gian dài, ngoài các bài đăng trên Twitter. Đảng Cộng hòa đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống trong nỗ lực thách thức kết quả bầu cử, dù một số người tuần trước chỉ trích các cáo buộc “gian lận bầu cử” của ông và hối thúc ông nên để vụ kiện cho các luật sư đảm trách.

“Tôi nghĩ Trump đã quyết định rằng ông ấy muốn để các vụ kiện diễn ra nhưng ông ấy cũng biết không thể ngừng làm tổng thống. Vụ kiện hiện thuộc trách nhiệm của các luật sư và những người vận động”, chiến lược gia Ford O’Connell của đảng Cộng hòa cho biết.

Trump đã dành một phần buổi sáng 12/11 để đăng Twitter chỉ trích Fox News và đặt nghi ngờ về kết quả bầu cử. Ông cũng tìm cách kêu gọi sự ủng hộ cho các thượng nghị sĩ Cộng hòa tham gia bầu cử vòng hai để tranh ghế tại Thượng viện ở bang Georgia ngày 5/1, nhằm giúp đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện vào năm tới.

Julian Zelizer, giáo sư lịch sử chính trị tại Đại học Princeton, cho biết hành động của Trump kể từ sau cuộc bầu cử khác với các tổng thống một nhiệm kỳ trước đây, vì ông tập trung vào việc thách thức kết quả bầu cử hơn là thực thi nhiệm vụ của người đứng đầu chính phủ.

Zelizer lưu ý cựu tổng thống Jimmy Carter đã dành những tuần cuối cùng của nhiệm kỳ để tập trung vào chương trình nghị sự về môi trường và giải quyết cuộc khủng hoảng con tin Iran.

“Họ chấp nhận kết quả bầu cử. Họ chính thức chuyển giao quyền lực. Họ vẫn hoạt động, vẫn làm việc về các đạo luật”, Zelizer nói về các tổng thống một nhiệm kỳ trước đây. “Họ có xu hướng dồn sức vào điều đó, thay vì tập trung vào những gì Tổng thống Trump đang làm ngay bây giờ, đó là thách thức kết quả bầu cử”.

Nhà Trắng trong khi đó khẳng định Trump đang tiếp tục thực hiện chương trình nghị sự “Nước Mỹ trên hết” và giải quyết đại dịch Covid-19.

“Đúng như những gì ông đã hứa, Tổng thống Trump đang chiến đấu hết mình vì một cuộc bầu cử tự do và công bằng, đồng thời thực hiện tất cả nhiệm vụ đặt Nước Mỹ lên trên hết”, người phát ngôn Nhà Trắng Judd Deere nói. “Ông cũng đang nỗ lực thúc đẩy các biện pháp kích thích kinh tế, thảo luận với các thành viên quốc hội về đề xuất ngân sách của chính phủ và đảm bảo chính quyền các địa phương, các bang có những gì họ cần để ứng phó đại dịch đang diễn ra”.

Lịch trình của Tổng thống Mỹ gần như bỏ trống kể từ lần cuối ông phát biểu trên truyền hình hôm 5/11. Trump không có sự kiện công khai nào trong lịch trình từ 6/11 đến 10/11, dù ông đến câu lạc bộ golf ở Virginia trong hai ngày cuối tuần. Lịch trình của Nhà Trắng không phải lúc nào cũng bao gồm tất cả hoạt động của tổng thống.

Trump không gặp nhóm chuyên trách chống Covid-19 của Nhà Trắng trong nhiều tháng, theo tiến sĩ Anthony Fauci, trong khi các cuộc đàm phán cứu trợ kinh tế giữa Nhà Trắng và quốc hội đều bị đình trệ.

Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows được cho là đã yêu cầu các trợ lý hàng đầu tiếp tục đưa ra các ý tưởng chính sách mà họ có thể thúc đẩy bằng biện pháp hành chính trong hai tháng tới, một dấu hiệu cho thấy các quan chức trong Nhà Trắng nhận thấy thời gian của họ không còn nhiều trước khi Biden nhậm chức ngày 20/1.

Trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump đã ký một số tuyên bố và sắc lệnh hành pháp. Tuy nhiên, tài khoản Twitter của ông chỉ tập trung vào những cáo buộc về gian lận bầu cử ở Pennsylvania, Michigan và Georgia. Trump xếp sau Biden ở cả ba bang này và chiến dịch của ông đệ đơn kiện, dù các đơn kiện này bị từ chối hoặc được xác định không thể thay đổi kết quả.

Hiện chưa rõ liệu Trump có vận động tranh cử ở Georgia để hỗ trợ hai ứng viên đảng Cộng hòa Kelly Loeffler và David Perdue tranh cử vào Thượng viện hay không. Một số thượng nghị sĩ Cộng hòa đã kêu gọi Trump tham gia cuộc đua để giúp đảng giữ quyền kiểm soát Thượng viện, trong khi một số người bày tỏ nghi ngại sự tham gia của Tổng thống có thể gây chia rẽ giữa các nghị sĩ.

Loeffler và Perdue đầu tuần này kêu gọi Tổng thư ký bang Georgia, một thành viên đảng Cộng hòa, từ chức khi họ chỉ trích quy trình bầu cử của bang.