Một năm nắm quyền đầy sóng gió của Tổng thống Philippines Duterte

Một năm trước, khi lên nắm quyền với sự ủng hộ của đa số người dân Philippines, Tổng thống Duterte không hề biết rằng, sóng gió đang chờ đợi ông.

Theo tờ Inquirer, tròn một năm kể từ ngày nhậm chức (30/6), Tổng thống Duterte vẫn đang phải liên tục đối mặt với những thách thức “bao vây tứ bề”.

Tổng thống Philippines Duterte. Ảnh: AP

Chưa giải quyết xong tệ nạn ma túy hoành hành, ông Duterte lại phải xua quân chiến đấu với nhóm phiến quân Maute thân IS ở Marawi. Hơn thế nữa, mối quan hệ Trung Quốc-Philippines không những không được cải thiện nhiều do tranh chấp ở Biển Đông mà còn trở nên tồi tệ hơn.

Mối lo từ phiến quân Hồi giáo Maute

Ngày 23/5, khi ông Duterte cùng các quan chức Philippines đang công du Nga, khoảng 500 phiến quân Hồi giáo Maute- một vài tên mang theo cả cờ IS- đã bất ngờ tấn công và chiếm lấy thành phố Marawi.

Những tên phiến quân này nhanh chóng chiếm cứ các tòa nhà, giải phóng cho 100 tù nhân trước khi đốt phá nhà tù, phá hủy một nhà thờ Thiên Chúa giáo và lập hàng rào chắn các con đường và các cây cầu nối Marawi với các khu vực xung quanh.

Từ Nga, Tổng thống Duterte tuyên bố tình trạng thiết quân luật trên khắp Philippines trong vòng 60 ngày và ra lệnh cho binh sĩ tiến hành các đợt tấn công dồn dập dưới sự yểm trợ của các chiến đấu cơ vào các vị trí của phiến quân Maute.

Giao tranh ác liệt tại Marawi đã khiến 303 phiến quân Maute, 82 binh sĩ Chính phủ và 44 dân thường thiệt mạng. Cho đến nay, chỉ còn khoảng 100 tay súng Maute cố thủ tại Marawi cùng với hơn 100 con tin.

Cuộc chiến chống ma túy dai dẳng

Từng là Thị trưởng thành phố miền Nam Davao và có biệt danh là “Duterte Harry”- theo tên một nhân vật săn bắt trộm cướp có tiếng do tài tử điện ảnh Clint Eastwood thủ vai- sau khi lên nắm quyền, ông Duterte quyết tâm mở rộng chiến dịch chống tội phạm ma túy trên khắp đất nước.

Trước đó, trong chiến dịch tranh cử, ông Duterte cam kết sẽ giải quyết triệt để vấn đề ma túy tại Philippines trong vòng 3-6 tháng và liên tục đe dọa nhưng kẻ buôn bán ma túy sẽ phải đối mặt với án tử.

Tuy nhiên, cho đến nay, ông Duterte đã “lỡ hẹn” tới gần nửa năm và đã phải thay đổi cam kết của mình. Theo đó, Tổng thống Philippines tuyên bố sẽ chiến đấu với nạn ma túy cho đến tận ngày cuối cùng ông còn là Tổng thống.

Chiến dịch chống ma túy của ông Duterte cứng rắn đến nỗi cả Tổng thống Mỹ lúc đó là Barack Obama cùng với EU và Liên Hợp Quốc đều phải lên tiếng báo động về con số người thiệt mạng quá lớn. Tuy nhiên, ông Duterte đã phớt lờ tất cả và thậm chí còn thóa mạ ông Obama.

Tranh chấp Biển Đông và mối quan hệ với Trung Quốc

Hơn một tháng sau khi ông Duterte lên nắm quyền, Philippines đã giành được chiến thắng mang tính lịch sử trong vụ kiện Trung Quốc lên Tòa Trọng tài Quốc tế có trụ sở tại La Hay, Hà Lan về yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông.

Tuy nhiên, Tổng thống Duterte đã bất ngờ thay đổi quan điểm “lạnh nhạt” trước đây với Trung Quốc và từ chối gây sức ép buộc Trung Quốc phải thực hiện ngay phán quyết của Tòa.

Thay vào đó, ông Duterte cam kết sẽ trao đổi với Trung Quốc về việc này. Theo ông Duterte, việc đối đầu với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông có thể dẫn đến xung đột vũ trang và khi đó Philippines sẽ chịu phần thua thiệt.

Quan điểm này của ông Duterte đã vấp phải sự chỉ trích dữ dội của người dân trong nước nhất là trong bối cảnh, sau cuộc gặp giữa ông với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, phía Trung Quốc chỉ chấp nhận nhượng bộ cho phép ngư dân Philippines quay trở lại khai thác xung quanh bãi cạn Scarborough nơi Trung Quốc từng chiếm của Philippines vào năm 2012.

Việc hình thành “quan hệ nồng ấm” với Trung Quốc trên thực tế có góp phần hạ nhiệt căng thẳng ở Biển Đông, tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo, ông Duterte sẽ mất dần cơ hội buộc Trung Quốc tuân thủ phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế.

Theo Trần Khánh

VOV