Một giảng viên phải có 10m2 diện tích làm việc: đề xuất “tốn kém, đi ngược cải cách giáo dục”?
Dự thảo mới của Bộ GD&ĐT với nội dung phân chia diện tích làm việc cho người có học hàm, học vị và giảng viên đang gây nên nhiều luồng ý kiến trái chiều. PV đã có cuộc phỏng vấn PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Sư phạm Kỹ thuật TP HCM.
PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM
Bộ GD&ĐT vừa công bố lấy ý kiến dự thảo lần 1 về Thông tư Quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo, trong đó có nội dung đáng chú ý là định mức, tiêu chuẩn diện tích làm việc của giáo sư, phó giáo sư, giảng viên chính và giảng viên. Ông có ý kiến gì về nội dung này?
- Theo tôi được biết, trong nội dung dự thảo, mỗi giáo sư cần có diện tích làm việc 24m2, phó giáo sư là 18m2; mỗi giảng viên chính, giảng viên cần có diện tích làm việc 10m2. Cạnh đó là các quy định về phòng nghỉ, phòng ở, phòng học…
Thực ra, xuất phát của ý kiến này dựa trên mong muốn về đổi mới giáo dục. Những năm qua, xu thế quốc tế của việc dạy và học bậc đại học có nhiều thay đổi. Tại Việt Nam thì vẫn còn vướng bởi tư duy cũ, cách làm cũ. Từ đó, một số nhà giáo dục đã đưa ra ý kiến rằng Việt Nam đang có sinh viên ở thế kỉ 21, thầy giáo thế kỉ 20 nhưng cơ sở vật chất, tức giảng đường phòng học đang ở thế kỉ 19. Dự thảo thông tư đang lấy ý kiến vừa rồi, thực tế cũng thể hiện mong muốn cải thiện hiện trạng này.
Tuy nhiên, theo tôi, cách “cải cách” này không những không làm cho giáo dục thay đổi, mà càng khiến cho tư duy chúng ta thụt lùi về… thế kỉ 19. Như tôi đã nói, giáo dục đại học hiện đại thế kỉ 21, sinh viên không nhất nhất phải có mặt tại lớp, giảng viên không nhất định là “người giảng” mà phải là “người hướng dẫn”. Lớp học rộng mở mọi lúc, mọi nơi.
Thế thì cần gì đến 20m2, 10m2 cho giảng viên, rồi phòng nghỉ và các diện tích gây tốn kém như thế? Kinh phí ấy có thể sử dụng xây dựng lớp học kiểu mới, các trang thiết bị hiện đại phục vụ cho cách học mới.
Thưa ông, vậy trong xu thế mới, vị trí, vai trò của sinh viên lẫn người làm công tác giảng dạy phải thay đổi như thế nào?
- Theo tôi, sự thiếu cập nhật xu thế với tư duy cũ không chỉ là tình trạng của riêng Việt Nam mà còn của nhiều nước trong khu vực. Quan niệm chung của nhiều người về cơ sở vật chất giáo dục vẫn là làm giảng đường to, rộng. Tuy nhiên, cần biết rằng giáo dục đại học những năm qua đã thay đổi rất lớn với sự ra đời của các công nghệ dạy học mới, của internet, mạng xã hội, smartphone…
Tại Mỹ, hiện gần 70% các em sinh viên đại học tự học trên hệ thống quản lý học tập trên mạng của trường, học và tham khảo online là chính. Với sự xuất hiện của mạng 5G sắp tới đây cùng với trí tuệ nhân tạo, thì các kiến thức mà giảng viên truyền đạt theo kiểu cũ như đứng trên bục giảng chiếu bài trình chiếu lên giảng cho học trò phía dưới nghe đã và sẽ trở nên cũ kĩ.
Giờ đây, người ta đang hướng đến việc tự học, hướng đến lớp học đảo ngược, lớp học mở rộng, nghĩa là không cố định địa điểm học tập, có thể học và kết nối giữa thầy và trò – kết nối học tập làm việc nhóm giữa các sinh viên dù ở bất cứ nơi đâu.
Video đang HOT
Như tôi đã nói ở trên, giảng viên không còn là “người dạy” nữa mà là “người hướng dẫn”. Việc học hướng đến khuyến khích tự tìm tòi, học hỏi từ nhiều nguồn, khi đến lớp giáo viên sẽ hướng dẫn áp dụng kiến thức ấy vào công việc cụ thể thực tế như thế nào. Đồng thời trong quá trình tự học – được hướng dẫn, sinh viên cũng sẽ học hỏi được các kĩ năng như làm việc nhóm, kĩ năng giải quyết vấn đề…
Cách thức bố trí lớp học hiện đại không còn là kiểu bố trí dãy dài, có bảng bên trên phân biệt sinh viên và giảng viên; mà cần là lớp học dạng nhỏ, bố trí cho sinh viên ngồi quây thành nhóm để phát huy tinh thần làm việc nhóm. Quan trọng là những thiết bị hiện đại phục vụ học tập như màn hình led lớn để kết nối máy tính hoặc smart phone để học, wifi phải mạnh để tải tài liệu từ trên mạng…
Tư duy đại học theo xu hướng quốc tế thế kỉ 21, giảng viên không cần đến trường nhiều mà phải thường xuyên giao tiếp với học sinh bằng mọi phương tiện hiện đại. Bên cạnh đó, giảng viên buộc phải có kinh nghiệm làm việc thực tế, đã là người từng “lăn lộn” bên ngoài thì mới đủ kiến thức hữu dụng để giảng dạy các em.
Ông có thể chia sẻ kinh nghiệm về quá trình đổi mới đã được áp dụng tại Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM?
- Những người làm công tác giảng dạy luôn cần phải trang bị kiến thức thực tế, phải đón đầu, nhìn thấy xu thế phát triển của giáo dục thế giới để mà thay đổi và bắt kịp. Cho đến nay, tôi được biết, đại đa số các trường đại học vẫn tiếp tục đầu tư cho các phòng học kiểu truyền thống. Nhiều trường vẫn còn cấm các em sinh viên sử dụng smartphone. Theo tôi, cần triệt để thay đổi tư duy này để hướng đến lớp học kiểu mới. Tương tự, mô hình lớp học cũng nên hướng tới đổi mới toàn diện, thay thế mô hình truyền thống không phù hợp.
Tất nhiên, chuyện đổi mới không phải là dễ dàng, cũng không phải chuyện một sớm một chiều. Như kinh nghiệm cải cách từ Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật cho thấy, chúng tôi đổi mới phải làm từng bước một. Năm đầu tiên 2013, chúng tôi có 17 giảng viên nòng cốt tham gia tập huấn phương pháp mới, năm sau con số này là 45. Và hiện nay thì tất cả các giảng viên đều sử dụng phương pháp mới trong giảng dạy, hay nói đúng hơn là hướng dẫn.
Giờ đây sinh viên ĐH Sư phạm Kỹ thuật đang được học trong một môi trường giảng dạy mới về cả không gian lẫn cách thức. Kết quả xin việc khi ra trường của các em sinh viên trường đã cho thấy hiệu quả của sự đổi mới.
Xin cảm ơn ông!
ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM được đán.h giá là một trong những trường ĐH đi đầu trong đổi mới việc dạy và học theo xu thế quốc tế. Vừa qua, một khảo sát cho thấy 96% sinh viên tại trường này sau khi ra trường 6 tháng đều có được việc làm.
Ngọc Mai (thực hiện)
Theo baophapluat
Giảng viên cần diện tích làm việc 10 m2: Hiểu thế nào cho đúng?
Dự thảo Thông tư quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD&ĐT mà Bộ GD&ĐT vừa công bố đang được dư luận quan tâm. Cục Cơ sở vật chất (Bộ GD&ĐT) - đơn vị chủ trì soạn thảo - đã có những thông tin làm rõ hơn về dự thảo này.
Ông Phạm Hùng Anh - Cục trưởng Cục Cơ sở vật chất (Bộ GD&ĐT).
Quy định mới lần đầu tiên được dự thảo
Ông Phạm Hùng Anh - Cục trưởng Cục Cơ sở vật chất (Bộ GD&ĐT) - đơn vị chủ trì soạn thảo cho biết: Để sử dụng có hiệu quả diện tích, ngân sách nhà nước đối với trụ sở làm việc của các cơ quan nhà nước, cơ sở hoạt động sự nghiệp, Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp (Nghị định số 152/2017/NĐ-CP ngày 27/12/2017).
Theo đó Chính phủ yêu cầu Bộ GD&ĐT quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD&ĐT thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ GD&ĐT theo quy định tại Điều 9 của Nghị định 152/2017/NĐ-CP.
Quy định này áp dụng đối với các đơn vị công lập gồm: ĐH, học viện, trường ĐH, viện nghiên cứu khoa học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ, trường CĐ sư phạm, trường trung cấp sư phạm, trường CĐ có nhóm ngành đào tạo giáo viên và các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan. Đây là lần đầu tiên có quy định về nội dung này.
Theo dự thảo, mỗi cơ sở đào tạo có tối thiểu 1 hội trường với quy mô từ 250 chỗ trở lên; có tối thiểu 1 giảng đường quy mô từ 200 chỗ trở lên; có tối thiểu các giảng đường với quy mô từ 100 chỗ trở lên. Phòng học thông thường dưới 100 chỗ đảm bảo số phòng học đáp ứng quy mô đào tạo của cơ sở đào tạo. Đảm bảo số phòng thí nghiệm, phòng thực hành, xưởng/trại thực hành đáp ứng quy mô, chuyên ngành đào tạo của cơ sở đào tạo.
Ngoài ra, mỗi cơ sở đào tạo có tối thiểu 1 thư viện; có khu hoạt động thể chất; có tối thiểu 1 nhà thể thao đa năng với kích thước tối thiểu 42m x 24m x 12,5m; có tối thiểu 1 khu dịch vụ tổng hợp; có tối thiểu 1 trạm y tế, với tổng diện tích chuyên dùng là 300 m2 và có tối thiểu 1 nhà để xe.
Với diện tích làm việc của giáo sư, phó giáo sư, giảng viên chính, giảng viên, dự thảo quy định: Mỗi giáo sư cần có diện tích 24 m2; mỗi phó giáo sư cần có diện tích làm việc 18 m2; mỗi giảng viên chính, giảng viên cần có diện tích làm việc 10 m2. Mỗi 20 phòng học cần có 1 phòng nghỉ cho giảng viên. Diện tích chuyên dùng là 3 m2/giảng viên, với diện tích không nhỏ hơn 24 m2/phòng.
Quy định để làm căn cứ lập kế hoạch, dự toán ngân sách
Mấu chốt những băn khoăn của dư luận khi dự thảo Thông tư công bố chính bởi việc hiểu những quy định nói trên là bắt buộc phải có đối với các cơ sở giáo dục.
Trong khi đó, ông Phạm Hùng Anh cho rằng: Đây không phải điều kiện về cơ sở vật chất các trường bắt buộc phải thực hiện, mà nhằm mục tiêu hạn chế việc sử dụng ngân sách nhà nước để xây dựng cơ sở vật chất trường học vượt quá khả năng nhà trường sử dụng đến.
"Tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD&ĐT được quy định tại Thông tư này sử dụng làm căn cứ để các cơ sở đào tạo lập kế hoạch và dự toán ngân sách; giao, đầu tư xây dựng, mua sắm, thuê công trình sự nghiệp; quản lý, sử dụng các công trình sự nghiệp. Điều này đã được ghi rõ trong dự thảo Thông tư" - ông Phạm Hùng Anh cho hay.
Lý giải cụ thể hơn, theo ông Phạm Hùng Anh, các cơ sở đào tạo căn cứ quy định tại Thông tư này, xây dựng tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích chuyên dùng, xin ý kiến cơ quan cấp trên trực tiếp trước khi ban hành. Trường hợp nhà trường muốn mở rộng cơ sở vật chất, nhà nước sẽ căn cứ vào tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích chuyên dùng của nhà trường đã được phê duyệt; nếu còn thiếu diện tích thì mới xem xét để đầu tư tiếp, nhưng nếu không thiếu thì dừng đầu tư.
Thông tư này chỉ có tác động khi các trường muốn lập dự án đầu tư. Việc đầu tiên họ xem đầu tư của trường về tiêu chuẩn định mức sử dụng đang ở mức thiếu hay thừa, nếu thiếu thì cho dầu tư, nếu ở mức thừa thì dừng lại.
Như vậy, Thông tư chỉ có tác động khi các trường muốn lập dự án đầu tư. Với quy định này sẽ chống lãng phí, chống các trường xây vượt quy định; là căn cứ, định hướng cho phát triển trong tương lai của trường đại học và chỉ áp dụng với trường sử dụng ngân sách nhà nước. Nhưng đây chỉ là một điều kiện, điều kiện tiếp theo là phải có kinh phí, phải phụ thuộc vào ngân sách. Hướng tới các trường dần đạt các điều kiện chuẩn mực về cơ sở vật chất.
"Nếu dự thảo không xác định mỗi giáo sư cần có diện tích 24 m2; mỗi phó giáo sư cần có diện tích làm việc 18 m2; mỗi giảng viên chính, giảng viên cần có diện tích làm việc 10 m2... thì khi trường muốn lập dự án đầu tư, trong dự án đó muốn có diện tích cho các giáo sư, giảng viên có nơi làm việc như trên thì chắc chắn sẽ không được phê duyệt. Bên cạnh đó, việc quy định diện tích làm việc cho giáo sư, phó giáo sư, giảng viên là cần thiết; bởi ngoài việc lên lớp, họ còn cần không gian nghiên cứu, làm việc với sinh viên; không phải chỉ đến trường dạy hết tiết rồi về.
Trong một trường đại học, ngoài các giảng viên (GS, PGS, GVC) còn có các chức danh khác như lãnh đạo, quản lý, nhân viên văn phòng, hành chính,...Tuy nhiên, trong dự thảo thông tư không quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích cho các chức danh lãnh đạo, quản lý, nhân viên văn phòng, hành chính của nhà trường vì các chức danh này đã được quy định chi tiết tại Nghị định 152, dự thảo thông tư chỉ quy định cho các chức danh khoa học của nhà trường.
Hoặc có trường muốn trình lên cơ quan có thẩm quyền về việc mong muốn sử dụng cơ sở vật chất của trường để liên doanh, liên kết theo quy định của pháp luật. Cơ quan có thẩm quyền sẽ căn cứ vào diện tích chuyên dùng của nhà trường, nếu có dư thừa theo tiêu chuẩn định mức đã công bố thì mới cho phép; trường hợp diện tích chuyên dùng của trường đó chưa đủ phục vụ dạy học thì sẽ không được phép". - ông Phạm Hùng Anh nói rõ thêm.
Công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD&ĐT là các hạng mục công trình trong các cơ sở đào tạo, bao gồm: Các phòng học, giảng đường; các phòng thí nghiệm, phòng thực hành, xưởng/trại thực hành; thư viện (hoặc trung tâm học liệu); các phòng làm việc cho giáo sư, phó giáo sư, giảng viên chính, giảng viên; khu hoạt động thể chất (nhà thi đấu thể thao, nhà tập thể thao, sân tập thể thao trong nhà, sân tập thể thao ngoài trời và bể bơi); ký túc xá; khu dịch vụ tổng hợp (nhà ăn, căn tin, tạp hóa); trạm y tế; nhà để xe; phòng nghỉ cho giảng viên. Các diện tích còn lại đã quy định tại Nghị định số 152/2017/NĐ-CP.
Diện tích chuyên dùng là diện tích sàn tính theo kích thước thông thủy (không tính diện tích hành lang, cầu thang, sảnh, ban công, chân tường, cột, hộp kỹ thuật) thuộc các hạng mục công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD&ĐT.
Hiếu Nguyễn
Theo GDTĐ
Mỗi giáo sư phải có phòng làm việc 24 m2, giảng viên 10 m2 Diện tích làm việc của giáo sư là 24 m2, phó giáo sư 18 m2, giảng viên chính, giảng viên là 10 m2 Bộ GD-ĐT vừa ban hành dự thảo Thông tư quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích công trình sự nghiệp thuộc lĩnh vực GD-ĐT lấy ý kiến đến ngày 30/11. Theo đó...