“Mòng biển” Be-12 – Thủy phi cơ săn ngầm đầu tiên của Việt Nam

Ngày 16/4/1980, Bộ Tư lệnh Quân chủng Không quân quyết định chuyển toàn bộ phi đội MiG-19 (Trung đoàn 925) làm nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia về nước. Các phi công được đi học chuyển loại tiêm kích MiG-21, trực thăng săn ngầm Ka-25 và thủy phi cơ săn ngầm Beriev Be-12.

Thủy phi cơ Be – 12

Cuối năm 1980, Tư lệnh Quân chủng Không quân ra quyết định thành lập phi đội máy bay săn ngầm Be-12 thuộc Trung đoàn Không quân 933 (Sư đoàn 372). Năm 1981, 4 thủy phi cơ Be-12 được Liên Xô chuyển giao cho Việt Nam.

Thủy phi cơ săn ngầm Be-12 Chayka (nghĩa là Mòng biển) do Cục thiết kế Beriev phát triển từ cuối những năm 1950. Mục đích thiết kế ban đầu của Be-12 dành để săn lùng tàu ngầm Hải quân Mỹ nhăm nhe vào sâu lãnh hải Liên Xô.

Be-12 thiết kế thân như chiếc thuyền để tối ưu khả năng lướt trên mặt nước khi cất cánh, kiểu cánh giống cánh chim mòng biển, 2 cánh đuôi đứng hình bầu dục.Thân Be-12 chia làm 10 khoang với các vách ngăn kín nước, bên trong lắp khí tài điện tử. Nếu vài khoang bị thủng, máy bay vẫn nổi tốt trên mặt nước. Dưới 2 cánh có thêm 2 phao nổi để tạo sự ổn định.Be-12 trang bị 2 động cơ tuốc bin cánh quạt Ivchenko Progress AI-20D (5.180 mã lực/chiếc) cho phép đạt tốc độ khoảng 530km/h, tầm bay 3.300km, trần bay 8.000m. Chạy đà cất/hạ cánh trên mặt nước là 2.300m, cất/hạ cánh trên đất liền là 2.200-1.800m.

Cụ thể, gồm:

- Ngư lôi tự dẫn âm thanh AT-1 450mm có khối lượng 560kg, lắp đầu đạn thuốc nổ mạnh 70-160kg, tầm bắn 5.000m, tốc độ 27 hải lý/h. Đầu tự dẫn kích hoạt tầm 500-1000m.

- Ngư lôi tự dẫn âm thanh AT-2 533mm có khối lượng 1.050kg, lắp đầu đạn 80-150kg, tầm bắn 7.000m, tốc độ 40 hải lý/h. Đầu tự dẫn kích hoạt tầm 1.000m.

- Bom chống tàu ngầm. Ngoài ra, biến thể Be-12LL cải tiến mang được tên lửa hành trình chống tàu siêu âm 3M-80 Moskit. Nhưng Be-12LL không bao giờ đi vào phục vụ rộng rãi. Các máy bay Be-12 được xuất khẩu và viện trợ cho một số quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Theo ANTD