Môi giới quý I: Ngã rẽ của thị phần

Trong bối cảnh thị trường bị tác động bởi dịch Covid-19, bức tranh thị phần môi giới quý I/2020 cho thấy rõ hơn chiến lược của các công ty chứng khoán, nhưng cũng bộc lộ một số hạn chế tưởng chừng hiếm xảy ra ở Top 5.

Thứ hạng Top 5 giữ nguyên, nhưng giá trị thay đổi

Tổng thị phần của Top 10 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất quý I/2020 trên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) chiếm 65,87%, cao hơn con số 64,47% trong quý IV/2019. Top 5 không có sự thay đổi về thứ hạng, nhưng giá trị thị phần có biến động.

Trong đó, 4 công ty gồm HSC, VCSC, VNDS, MAS gia tăng thị phần so với quý IV/2019.

Cụ thể, quý I/2020, HSC chiếm 11,03% thị phần môi giới, tăng 1,4%; thị phần của VCSC tăng 2%, lên 9,7%; thị phần của VNDS tăng 5,7%, đạt 6,95%; MAS tăng thị phần từ 5,44% lên 5,5%.

Bên cạnh đó, VPS vượt qua MBS để đứng vị trí thứ 6, còn MBS lùi về vị trí thứ 7; FPTS (3,48%) và MayBank KimEng (3,47%) thế chỗ của BOS và KB Việt Nam trong danh sách Top 10.

Về thị phần môi giới trái phiếu quý I/2020, TCBS tiếp tục giữ vị trí số 1 với 82,43%, bỏ xa KB Việt Nam xếp thứ 2 với thị phần vỏn vẹn 3,6%.

Trong bối cảnh bình thường (không có dịch Covid-19), có lẽ giới đầu tư chỉ lướt qua các con số trong bảng xếp hạng thị phần môi giới và cho rằng, cạnh tranh trong mảng môi giới thông qua các chính sách phí và giao dịch ký quỹ (margin) đã quá quen thuộc.

Nhưng đặt trong bối cảnh dịch bệnh, bức tranh chung có sự thay đổi và bộc lộ rõ hơn chiến lược của từng công ty chứng khoán, trong việc xoay trục sản phẩm, cũng như cho thấy những hạn chế tưởng chừng như hiếm xảy ra ở Top 5 thị phần.

Nâng cao chất lượng dịch vụ, xoay trục sản phẩm

Chia sẻ với phóng viên Báo ầu tư Chứng khoán, HSC cho biết, để phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, với bối cảnh nền kinh tế trong nước và thế giới có nhiều biến động do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Công ty chú trọng đầu tư vào năng lực tư vấn của đội ngũ môi giới, giúp tư vấn khách hàng trong các nhịp điều chỉnh của thị trường, tập trung thị phần vào phân khúc các cổ phiếu tốt.

ồng thời, HSC từng bước dịch chuyển và đa dạng hóa cơ cấu doanh thu trên cơ sở đa dạng hóa sản phẩm.

Cụ thể, Công ty giảm dần phụ thuộc vào các nguồn doanh thu bị cạnh tranh cao và đang trên đà suy giảm (doanh thu phí môi giới); ngược lại, tăng cường tỷ trọng các nguồn thu có hàm lượng lợi nhuận giữ lại cao, phát huy được lợi thế quản trị rủi ro (doanh thu từ cho vay margin), tập trung vào các kênh doanh thu mới: chứng quyền, trái phiếu doanh nghiệp, phân phối chứng chỉ quỹ.

Từ đầu tháng 1/2020, HSC triển khai sản phẩm trái phiếu Active Bond, với các ưu điểm như an toàn, lợi suất cao hơn lãi suất tiết kiệm từ 0,2 – 0,8%/năm, thanh khoản linh hoạt mỗi ngày.

Ngoài ra, HSC tìm kiếm các nguồn vốn rẻ, quy mô lớn, ổn định so với biến động thanh khoản của thị trường trong nước kết hợp với chính sách lãi suất cạnh tranh phù hợp với từng nhóm khách hàng để cho vay margin.

Công tác quản trị rủi ro cho vay margin được triển khai với chiến lược tập trung, an toàn, hiệu quả. Trong năm 2019 và quý I/2020, HSC không phát sinh nợ xấu từ cho vay margin.

Ông Trịnh Hoài Giang, Tổng giám đốc HSC chia sẻ, bước sang năm 2020, Công ty củng cố định hướng kinh doanh “lấy khách hàng làm trọng tâm”, định hướng kinh doanh này đã bước đầu giúp HSC bảo vệ được các thành quả kinh doanh trong bối cảnh thị trường không thuận lợi. “Chúng tôi vững tin vào chiến lược chuyển đổi toàn diện và năng lực đội ngũ cộng sự của mình”, ông Giang nói.

Tại MAS, theo số liệu thống kê tính tới ngày 31/3/2020, giá trị cho vay ký quỹ duy trì mức cao nhất nhì trên toàn thị trường, khoảng 6.800 tỷ đồng.

Con số này giảm gần 600 tỷ đồng, theo MAS là để đảm bảo quản trị rủi ro của Công ty, nhưng vẫn hỗ trợ nhà đầu tư trong giai đoạn thị trường có sóng phục hồi.

MAS ước đạt lợi nhuận trước thuế 110 tỷ đồng trong quý I/2020. Hiện Công ty tiếp tục mở rộng hoạt động kinh doanh thông qua tuyển dụng đội ngũ môi giới có nhiều kinh nghiệm, nâng cao chất lượng dịch vụ, cũng như tập trung vào hoạt động chăm sóc khách hàng.

Ông Kang Moon Kyung, Tổng giám đốc MAS chia sẻ, trong quý II, Công ty có kế hoạch phát hành trái phiếu dành cho các khách hàng cá nhân để giúp khách hàng có thêm lựa chọn đầu tư an toàn.

Lỗi giao dịch xuất hiện nhiều hơn

Chỉ số chứng khoán biến động mạnh từng ngày theo diễn biến của dịch Covid-19. Trong tháng 3, VN-Index ghi nhận mức giảm kỷ lục 24,9%, nhưng kích thích nhiều nhà đầu tư vốn đứng ngoài thị trường, hoặc chưa tham gia thị trường, mở tài khoản và “bắt đáy”.

Theo thống kê của Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư trong nước mở mới 31.949 tài khoản chứng khoán trong tháng 3, cao nhất trong vòng 2 năm qua.

Trong đó, nhà đầu tư cá nhân mở mới 31.832 tài khoản và nhà đầu tư tổ chức mở mới 117 tài khoản. Các nhà đầu tư nước ngoài chỉ mở mới hơn 190 tài khoản.

Trong tháng 3, khối ngoại tăng cường bán ròng, với tổng giá trị 331 triệu USD, mức bán ròng theo tháng cao kỷ lục nhiều năm, ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư trong nước, nhưng góp phần giúp một số công ty chứng khoán tăng thị phần giao dịch.

Trước hết, Top 3 thị phần môi giới gồm SSI, HSC, VCSC là những cái tên được nhắc đến đầu tiên khi nói về thị phần khối ngoại cao, tỷ trọng khách hàng tổ chức tốt và ổn định.

Trong quý I, khối ngoại bán ròng mạnh, nhưng giao dịch của các quỹ ETF, Pnote là chính, điều này góp phần tăng thị phần cho những công ty chứng khoán đang quản lý tài khoản những đối tượng này. Chẳng hạn, HSC được biết đến là nhà tạo lập thị trường riêng cho ETF.

Bên cạnh đó, với việc nhiều cá nhân mở mới tài khoản, các công ty chứng khoán có thêm lượng khách hàng giao dịch.

Không khó để nhận ra sự quan tâm đến thị trường chứng khoán trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu khi nhiều câu hỏi nhờ tư vấn nên mở tài khoản ở công ty chứng khoán nào xuất hiện nhiều hơn trên các diễn đàn; hay thông qua google cũng cho thấy số lượt tìm kiếm về chứng khoán tăng mạnh. Môi giới từ các công ty chứng khoán như VCSC, SSI, VPS, KB, MAS cho biết, họ nhận được yêu cầu mở tài khoản tăng mạnh so với trước, nhằm đón cơ hội khi thị trường hồi phục.

Các chọn công ty chứng khoán có bề dày lịch sử, hoặc những công ty tốp đầu, hay công ty có chính sách phí tốt và lãi thấp đều có cơ hội để gia tăng khách hàng.

Dĩ nhiên, các thương vụ giao dịch ở những cổ phiếu vốn hoá lớn gia tăng giúp các công ty chứng khoán gia tăng thị phần đáng kể trong quý I.

Ngược lại, sự ra đi của một số nhân sự giỏi, nhân sự nắm trong tay nhiều khách hàng lớn khiến không ít công ty chịu áp lực giảm thị phần.

áng lưu ý, không ít công ty chứng khoán xảy ra tình trạng lỗi hệ thống giao dịch, kể cả công ty trong Top 5, nhất là trong những phiên thị trường bị bán tháo.

Cụ thể, nhà đầu tư không thể đăng nhập ở một số thời điểm để giao dịch trên website và điện thoại; còn chuyển qua nền tảng website trading thì việc xác nhận OTP rất chậm trễ.

Mới đây, VNDS đã gửi email hướng dẫn các kênh đặt lệnh bổ sung cho khách hàng để đảm bảo giao dịch từ xa liên tục trong điều kiện hệ thống có thể không ổn định và mất kết nối thông qua kênh gọi điện thoại cho tổng đài hoặc cho nhân viên chăm sóc tài khoản, hoặc thông qua hệ thống chat trực tuyến trên nền tảng iVNDS.

ể tránh trường hợp không nhận được SMS thông báo OTP từ nhà mạng di động (trường hợp quá tải nghẽn mạng hay xảy ra trong quá trình nhận OTP từ nhà cung cấp), VNDS khuyến nghị nhà đầu tư lựa chọn phương thức nhận OTP ngay trên Mobile App của Công ty.

Nhã An