Mỏ đất son 12.000 năm trong hang động ngập nước

Theo dõi VGT trên

Các nhà nghiên cứu phát hiện bằng chứng về hoạt động khai thác mỏ đất son cách đây 12.000 năm và kéo dài hai thiên niên kỷ ở bán đảo Yucatan.

Mỏ đất son 12.000 năm trong hang động ngập nước - Hình 1

Thành viên nhóm nghiên cứu khám phá các cổ vật trong hang. Ảnh: CNBC.

Hơn 100 chuyến lặn với tổng cộng 600 giờ trong những hang động ngập nước ở bang Quintana Roo giúp nhóm nghiên cứu phát hiện vô số cổ vật, bao gồm dụng cụ đào đất son như đá búa và búa đóng cọc nhỏ làm từ măng đá, vật đánh dấu giúp thợ mỏ định hướng trong mạng lưới hang động rộng lớn, lò dùng để nhóm lửa. Trong thời kỳ hoạt động khai thác mỏ diễn ra, các hang động chưa ngập dưới nước.

Video đang HOT

Việc đào mỏ diễn ra khi con người bắt đầu phân bố khắp khu vực. Sau đó, những hang động bị bỏ hoang cả thiên niên kỷ trước khi bị ngập cách đây khoảng 8.000 năm do mực nước biển dâng lên từ kỷ băng hà cuối cùng. Trước đó, nhóm nghiên cứu đứng đầu là nhà khảo cổ Brandi MacDonald ở Đại học Missouri, Mỹ, tìm thấy nhiều bộ xương người trong hang động nhưng chưa thể xác định tại sao con người lại có mặt ở đó.

“Bằng chứng khảo cổ trên khắp thế giới cho thấy con người đã sử dụng đất son hàng trăm nghìn năm. Ngay cả người Neanderthals cũng sử dụng đất son”, MacDonald cho biết. Đất son được người tiền sử dùng để vẽ lên cơ thể và đồ vật, tiến hành mai táng và nhuộm da.

Nhóm thợ lặn khám khá những lối ngầm dài tổng cộng khoảng 7 km ở 3 hệ thống hang động riêng biệt. Theo nhà nghiên cứu Eduard Reinhardt ở Đại học McMaster, Canada, tất cả đồ tạo tác đều ở trạng thái nguyên thủy. Các nhà nghiên cứu có thể thấy rõ dấu vết đập gõ trên nền đá, công cụ nằm cạnh hố, chồng đá dùng để đánh dấu và hố để nhóm lửa thắp sáng hang động.

Các vệ tinh của NASA đang theo dõi đám mây bụi khổng lồ từ Sahara

Một đám bụi khổng lồ từ sa mạc Sahara đã trôi dạt 5.000 dặm qua Đại Tây Dương đến Duyên hải Vịnh Mexico của Hoa Kỳ, bao phủ khu vực này trong một lớp bụi dày đặc.

Các vệ tinh của NASA đang theo dõi đám mây bụi khổng lồ từ Sahara - Hình 1

Dù không có gì lạ khi bụi từ Sahara có thể bay về phía tây trên một quãng đường dài, đám mây bụi năm nay đặc biệt lớn. NASA đã sử dụng vệ tinh và các công cụ khác để theo dõi đám bụi này.

Chỉ số hấp thụ khí dung rất hữu ích trong việc xác định và theo dõi quá trình vận chuyển khói bụi kéo dài từ các đám cháy rừng, tro núi lửa và bụi từ các cơn bão sa mạc. Theo NASA, những hạt khí dung này thậm chí có thể được tìm thấy bên trên các đám mây và các khu vực được bao phủ bởi băng tuyết.

Bộ máy đo phóng xạ hình ảnh hồng ngoại có thể nhìn thấy (VIIRS) trên vệ tinh Suomi NPP cung cấp hình ảnh có thể nhìn thấy khí dung, trong khi công cụ Nadir-Mapper (OMPS-NM) tính toán các giá trị khí dung. Chỉ số OMPS phát hiện sự hiện diện của các hạt khí dung khi chúng hấp thụ và tán xạ ánh sáng mặt trời.

Dựa trên hình ảnh từ vệ tinh, Colin Seftor, nhà khoa học khí quyển tại Trung tâm Bay Không gian Goddard của NASA, cho biết vào ngày 23 và 24 tháng 6, đám bụi đã di chuyển hoàn toàn qua Bán đảo Yucatan của Mexico, qua Vịnh Mexico và vào phía nam bang Texas.

"Vào thời điểm đó, tình hình trở nên phức tạp hơn vì tín hiệu chỉ số khí dung hấp thụ được tìm thấy xa hơn về phía bắc ở Texas, Oklahoma, Nebraska, v.v., có thể là hỗn hợp của bụi và khói từ nhiều đám cháy ở phía tây nam Hoa Kỳ. Bạn cũng có thể thấy bụi di chuyển qua Trung Mỹ và ra Đông Thái Bình Dương."

Các hạt khí dung có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người, điều kiện thời tiết và khí hậu. Bụi sẽ không có hại cho hầu hết mọi người, nhưng có thể gây ra các biến chứng cho những người có vấn đề về hô hấp.

Bụi từ châu Phi có vai trò sinh thái quan trọng, chẳng hạn như làm tăng chất lượng đất ở Amazon và bồi đắp các bãi cát ở vùng biển Caribbean. Ngoài ra, điều kiện thời tiết khô và có gió gây ra bởi các đám bụi từ Sahara có thể ngăn chặn sự hình thành và mạnh lên của các cơn bão nhiệt đới.

"Bụi di chuyển từ Sahara qua biển đến châu Mỹ không hiếm gặp, nhưng quy mô và cường độ của hiện tượng đặc biệt này khá bất thường," Seftor cho biết. "Ngoài ra, nếu bạn nhìn ra ngoài khơi của châu Phi, bạn có thể thấy một đám mây lớn khác xuất hiện trên lục địa, tiếp tục bồi đắp vào đám bụi dài đi qua Đại Tây Dương."

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Nữ kế toán không nghe lời sếp, làm chậm trễ thanh toán 10 tỷ đồng cho đối tác nhưng lại được công ty khen ngợi: Kỹ năng làm việc quá tốtNữ kế toán không nghe lời sếp, làm chậm trễ thanh toán 10 tỷ đồng cho đối tác nhưng lại được công ty khen ngợi: Kỹ năng làm việc quá tốt
19:34:22 20/02/2025
Nam nhân viên kế toán nhập sai số tài khoản, chuyển nhầm 14 tỷ đồng của công ty nhưng lại được sếp cảm ơn: "Sơ suất nhỏ, nhưng là may mắn"Nam nhân viên kế toán nhập sai số tài khoản, chuyển nhầm 14 tỷ đồng của công ty nhưng lại được sếp cảm ơn: "Sơ suất nhỏ, nhưng là may mắn"
15:55:47 20/02/2025
Khách 'không nói lên lời' nhìn tuyết làm từ bông gòn tại Trung QuốcKhách 'không nói lên lời' nhìn tuyết làm từ bông gòn tại Trung Quốc
12:15:58 19/02/2025
Đặc điểm độc đáo về những loài cây nở hoa một lần rồi chếtĐặc điểm độc đáo về những loài cây nở hoa một lần rồi chết
11:17:11 19/02/2025
70 năm trước, yêu cầu tuyển dụng tiếp viên hàng không gây sốc đến mức nhiều cư dân mạng phải sửng sốt: "Tôi không biết mình đang đọc cái gì"70 năm trước, yêu cầu tuyển dụng tiếp viên hàng không gây sốc đến mức nhiều cư dân mạng phải sửng sốt: "Tôi không biết mình đang đọc cái gì"
12:37:01 20/02/2025
Hình ảnh bàn tay kỳ lạ của người đàn ông chỉ ăn thịtHình ảnh bàn tay kỳ lạ của người đàn ông chỉ ăn thịt
12:35:33 20/02/2025
Phát hiện điều đáng sợ khi đặt camera xuống hệ thống cống rãnhPhát hiện điều đáng sợ khi đặt camera xuống hệ thống cống rãnh
11:00:45 19/02/2025
Ai Cập phát hiện mộ pharaoh đầu tiên sau hơn 100 nămAi Cập phát hiện mộ pharaoh đầu tiên sau hơn 100 năm
22:01:30 20/02/2025

Tin đang nóng

Thảm cảnh của ác nữ đẹp nhất màn ảnh: Nghèo túng đến nỗi phải nhặt đồ ăn thừa, nhan sắc tụt dốc thê thảm không nhận raThảm cảnh của ác nữ đẹp nhất màn ảnh: Nghèo túng đến nỗi phải nhặt đồ ăn thừa, nhan sắc tụt dốc thê thảm không nhận ra
23:41:18 20/02/2025
Nóng: Lễ thụ táng Từ Hy Viên bị hoãn đột ngột vì hành động này của chồng người HànNóng: Lễ thụ táng Từ Hy Viên bị hoãn đột ngột vì hành động này của chồng người Hàn
21:42:07 20/02/2025
'Diễn viên Đình Thế mất ở tuổi 22 mà không kịp nói lời trăng trối''Diễn viên Đình Thế mất ở tuổi 22 mà không kịp nói lời trăng trối'
23:13:59 20/02/2025
Vợ 3 kém 29 tuổi nhắc Bảo Chung: "Quãng đời còn lại đừng có ai nữa nhé!"Vợ 3 kém 29 tuổi nhắc Bảo Chung: "Quãng đời còn lại đừng có ai nữa nhé!"
20:57:29 20/02/2025
HÓNG: Gil Lê hủy theo dõi Xoài Non?HÓNG: Gil Lê hủy theo dõi Xoài Non?
23:22:59 20/02/2025
Bắt gặp "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bụng bầu khệ nệ, cùng người tình U70 đi dự sự kiện khủngBắt gặp "tiểu tam đáng ghét nhất Kbiz" bụng bầu khệ nệ, cùng người tình U70 đi dự sự kiện khủng
21:44:25 20/02/2025
Sốc trước nhan sắc lão hóa, đầu bạc trắng của nàng "Tiểu Long Nữ" sai trái nhất màn ảnhSốc trước nhan sắc lão hóa, đầu bạc trắng của nàng "Tiểu Long Nữ" sai trái nhất màn ảnh
20:37:59 20/02/2025
Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)Nóng: Lee Min Ho ra tuyên bố giữa đêm về hành động gây rắc rối của Park Bom (2NE1)
23:17:38 20/02/2025

Tin mới nhất

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

"Hóa thạch rồng" xuất hiện ở Trung Quốc

15:54:01 20/02/2025
Sinh vật giống rồng được tìm thấy dưới dạng hóa thạch ở Vân Nam - Trung Quốc thuộc về dòng dõi bò sát đầu khủng khiếp .
Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

Xác suất tiểu hành tinh va chạm trái đất cao nhất lịch sử NASA

06:36:01 20/02/2025
CNEOS của NASA hiện vẫn xếp mức đe dọa của 2024 YR4 ở ngưỡng 3/10 theo Thang đo Nguy cơ Va chạm Torino. Tiểu hành tinh duy nhất được xếp cao hơn 2024 YR4 là tiểu hành tinh Apophis, vốn gây chấn động toàn thế giới vào năm 2004.
Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

Thời điểm con người dễ gian lận nhất trong ngày

14:41:16 19/02/2025
Đến buổi trưa chiều, con người thường bị đẩy vào tình trạng cạn kiệt năng lực tự chủ. Vì thế, con người dễ nói dối, gian lận hoặc sa vào hành vi lười biếng hơn.
Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

Độc đáo loài chim biết tỏa ra mùi thơm quyến rũ

11:57:29 19/02/2025
Loài chim Aukets (Aethia cristatella) biết sử dụng chiêu tỏa ra mùi thơm quyến rũ để gây ấn tượng với những con chim mái.
Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

Loài chim bé nhỏ nhưng chuyên lừa động vật khác để cướp thức ăn

11:00:52 19/02/2025
Khảo sátcho thấy một số loài động vật có khả năng nghe hiểu, trong đó loài chèo bẻo có thể bắt chước tiếng kêu báo động hoặc của loài khác để kiếm ăn.
Mẹ hai con đi làm bằng máy bay mỗi ngày để tiết kiệm chi phí

Mẹ hai con đi làm bằng máy bay mỗi ngày để tiết kiệm chi phí

18:58:37 18/02/2025
Tính toán thấy chi phí rẻ hơn cả tiền thuê nhà, lại tiết kiệm thời gian, mẹ hai con đã quyết định mỗi ngày đều ngồi máy bay đi làm.
Gã đàn ông cướp ngân hàng bằng súng phun nước đồ chơi

Gã đàn ông cướp ngân hàng bằng súng phun nước đồ chơi

18:49:00 18/02/2025
Một người đàn ông thất nghiệp đã giấu súng phun nước đồ chơi hình con khủng long trong túi nilon tối màu để đi cướp ngân hàng.
Ngửi mùi 9 xác ướp Ai Cập, các nhà khoa học bị sốc

Ngửi mùi 9 xác ướp Ai Cập, các nhà khoa học bị sốc

12:43:39 18/02/2025
Những gì tỏa ra từ các xác Ai Cập - xác xưa nhất lên tới 3.500 tuổi - hoàn toàn không như những gì được mô tả trong phim ảnh
Những động vật hoang dã có khả năng tỏa mùi hương thơm quyến rũ

Những động vật hoang dã có khả năng tỏa mùi hương thơm quyến rũ

11:00:12 18/02/2025
Trên thế giới có những loài động vật hoang dã với khả năng đặc biệt tỏa ra mùi thơm quyến rũ. Các loài này có thể sử dụng mùi hương của cơ thể để thu hút đối phương, đánh dấu lãnh thổ hay truyền thông tin.
Loài cá hữu ích nhưng bị các nhà khoa học tìm cách 'tiêu diệt'

Loài cá hữu ích nhưng bị các nhà khoa học tìm cách 'tiêu diệt'

10:58:38 18/02/2025
Cá muỗi hay còn gọi là cá tuế, vô cùng hữu ích khi săn muỗi, bọ gậy nhưng bị các nhà khoa học tìm cách diệt do sự xâm lấn của chúng.
Thanh niên người rừng cởi trần đóng khố sống biệt lập, lần đầu dùng bật lửa

Thanh niên người rừng cởi trần đóng khố sống biệt lập, lần đầu dùng bật lửa

00:54:41 18/02/2025
Nam thanh niên thuộc một bộ tộc bản địa sống biệt lập trong rừng rậm Amazon (Brazil) đóng khố, đi chân trần, chưa từng tiếp xúc với nền văn minh bên ngoài nên không biết cách dùng bật lửa.
Chú chó mang về 700 triệu đồng cho chủ chỉ trong 3 ngày nhờ điều ít ngờ

Chú chó mang về 700 triệu đồng cho chủ chỉ trong 3 ngày nhờ điều ít ngờ

22:51:09 17/02/2025
Chỉ bằng nghề giúp khách vận chuyển hành lý, chú chó Hakimi tại một khu nhà nghỉ ở Lệ Giang (Trung Quốc) gây sốt tới mức chỉ trong 3 ngày mang về tổng doanh thu 200.000 tệ (khoảng 700 triệu đồng).

Có thể bạn quan tâm

7 công thức pha nước chấm ngon giúp món ăn thêm đậm đà

7 công thức pha nước chấm ngon giúp món ăn thêm đậm đà

Ẩm thực

06:02:26 21/02/2025
Nước chấm là linh hồn của nhiều món ăn, giúp tăng hương vị và kích thích vị giác. Dưới đây là 7 công thức pha nước chấm ngon, phù hợp với từng loại món ăn, giúp bữa cơm thêm tròn vị.
'Điệp viên 007' Daniel Craig rút khỏi dự án siêu anh hùng của DC

'Điệp viên 007' Daniel Craig rút khỏi dự án siêu anh hùng của DC

Hậu trường phim

06:00:47 21/02/2025
Theo nhiều nguồn tin, cựu điệp viên 007 Daniel Craig sẽ không tham gia dự án chuyển thể sắp tới thuộc vũ trụ siêu anh hùng DC, dù cuối năm 2024 ông được dự đoán sẽ góp mặt.
Phim Hàn thất bại nhất với rating 0%, khán giả bình luận kịch bản "ngớ ngẩn" như viết bởi trẻ con mới lên 10

Phim Hàn thất bại nhất với rating 0%, khán giả bình luận kịch bản "ngớ ngẩn" như viết bởi trẻ con mới lên 10

Phim châu á

05:58:45 21/02/2025
Bộ phim Kick Kick Kick Kick của đài KBS2 hiện tại đang rơi vào tình cảnh thất bại ê chề với rating tụt xuống mức 0,7% dù KBS2 là đài công cộng không thu phí.
'Nosferatu' - phim ma cà rồng xuất sắc ra rạp Việt

'Nosferatu' - phim ma cà rồng xuất sắc ra rạp Việt

Phim âu mỹ

05:58:11 21/02/2025
Nosferatu (Ma cà rồng Nosferatu), một trong những phim kinh dị xuất sắc năm 2024, sẽ chiếu thương mại tại rạp Việt từ ngày 28.2.
Triệu Lệ Dĩnh bị khơi lại "vết nhơ" cả đời không thể gột rửa, netizen chỉ đích danh kẻ đứng sau hãm hại

Triệu Lệ Dĩnh bị khơi lại "vết nhơ" cả đời không thể gột rửa, netizen chỉ đích danh kẻ đứng sau hãm hại

Sao châu á

05:57:39 21/02/2025
Rất nhiều người đã lên tiếng phản đối việc một số kẻ đưa Triệu Lệ Dĩnh ra làm bia đỡ đạn cho người khác, lợi dụng danh tiếng của cô để tạo câu chuyện thu hút tương tác.
Thác K50 mở cửa trở lại sau vụ cây đổ đè du khách tử vong

Thác K50 mở cửa trở lại sau vụ cây đổ đè du khách tử vong

Du lịch

05:57:09 21/02/2025
Sau gần 7 tháng đóng cửa kể từ vụ cây ngã khiến nữ du khách tử vong, thác K50 (huyện K bang, Gia Lai) chính thức mở cửa đón khách trở lại kể từ 19/2.
Miền Bắc Nhật Bản chìm trong tuyết trắng sau 2 tuần

Miền Bắc Nhật Bản chìm trong tuyết trắng sau 2 tuần

Thế giới

05:53:35 21/02/2025
Trong khi đó, nhiều đường phố của thị trấn Tsunan ở thành phố Niigata tích tụ lớp tuyết dày hơn 3,5 mét. Dự kiến, bão tuyết ở cấp cảnh báo có thể xảy ra nếu các đám mây hội tụ cùng vị trí.
Nửa năm sau khi ra mắt, iPhone 16 Plus vẫn chơi game cực ổn, cấu hình "bao ngon" chiến mọi tựa game AAA

Nửa năm sau khi ra mắt, iPhone 16 Plus vẫn chơi game cực ổn, cấu hình "bao ngon" chiến mọi tựa game AAA

Mọt game

05:52:25 21/02/2025
Khi iPhone 16 Plus chính thức lên kệ vào tháng 9 năm ngoái, giới công nghệ và game thủ đã ngay lập tức dự đoán về hiệu năng khủng khiếp của con chip Apple A18 Bionic.
Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ

Nhà Gia Tiên khiến khán giả bức xúc: Mẹ bầu hot nhất showbiz gây tức giận vì lý do không ngờ

Phim việt

23:37:23 20/02/2025
Bên cạnh những lời khen về ý tưởng kịch bản hay cách dẫn dắt câu chuyện dễ tạo sự đồng cảm, dễ lấy nước mắt của người xem, Nhà Gia Tiên còn gây tranh cãi vì cú lật đến từ vai Thím Út do Puka thể hiện.
Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu

Cô gái tự bịa chuyện "đánh thuốc mê" bị xử phạt 7,5 triệu

Pháp luật

23:37:21 20/02/2025
H.K.L. cho biết không chở người lạ trên mà chỉ tải app đặt xe giúp; sau đó, thấy có dấu hiệu mệt nên nghi ngờ mình bị... chuốc thuốc mê. Theo thông tin đã đăng tải, nạn nhân đã chạy vào một nhà hàng gần đó và được người dân đưa đi cấp c...
Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu

Messi ghi bàn đẳng cấp giúp Inter Miami giành chiến thắng tối thiểu

Sao thể thao

23:27:53 20/02/2025
Lionel Messi ghi bàn thắng duy nhất khi Inter Miami có trận đấu khó khăn trên sân của Kansas City. Dưới thời tiết lạnh giá, Messi cùng các đồng đội đã có một trận đấu khó khăn khi Kansas City chơi đầy quyết tâm.