Mở cửa sau cho… phong bì bệnh viện!
Bộ Y tế khẳng định sẽ thay đổi phong cách ứng xử của nhân viên y tế đối với bệnh nhân theo hướng lịch sự, thân thiện, tận tình nhưng lại cho phép nhận phong bì sau khi điều trị vì đó là “quà nghĩa tình”.
Ngày 27/3, lần đầu tiên Bộ Y tế tổ chức tập huấn về kỹ năng giao tiếp, thực hiện quy tắc ứng xử, nâng cao đạo đức nghề nghiệp cho hàng trăm lãnh đạo, điều dưỡng các bệnh viện, sở y tế trong đó có cam kết nói không với phong bì “trước và trong điều trị”.
“Vén áo bệnh nhân cũng phải xin phép”
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, thời gian tới, ngành y tế không chỉ tập trung rút ngắn quy trình, nâng cao chất lượng khám – chữa bệnh mà còn phải thay đổi những quan niệm về người thầy thuốc.
“Không ở đâu như nước ta, từ lâu đã hình thành một văn hóa giao tiếp không giống ai. Ở trong Nam, người dân dù trẻ hay lớn tuổi, kể cả người già, khi đến bênh viên (BV) đều “dạ, thưa bác sĩ”. Trong khi đó, ở miền Bắc, không ít bác sĩ, điều dưỡng luôn xưng hô với nhau mày – tao”- Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nói.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, tới đây, nhân viên ngành y “vén áo bệnh nhân lên khám cũng phải xin phép”. Ảnh: TẤN THẠNH
Dẫn chứng cho cách ứng xử “rất riêng” này, bà Tiến kể: “Một ông bí thư tỉnh ủy vào BV thăm người thân, đến cửa khoa khám bệnh hỏi nhân viên BV thì bị quát “suốt ngày toàn người hỏi hoài”. Đến khu phòng bệnh, thấy mấy điều dưỡng đang đứng buôn chuyện, ông vào hỏi phòng bệnh nhân thì một cô hất hàm “có chỉ dẫn hết trên tường đó”! Theo bà Tiến, dù đó chỉ là một vài “con sâu” nhưng đã gây bức xúc cho người dân, tạo cái nhìn méo mó, thiếu thiện cảm đối với người thầy thuốc nói riêng và ngành y nói chung.
Tới đây, theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, ngành y tế sẽ tăng cường tập huấn kỹ năng giao tiếp, ứng xử cho cán bộ y tế để khi “vén áo bệnh nhân lên khám cũng phải xin phép”. Thậm chí đến bảo vệ, người giữ xe cũng phải được tập huấn để giao tiếp đúng mực.
Ông Phạm Đức Mục, Phó Cục trưởng Cục Khám – chữa bệnh (Bộ Y tế), cho rằng nếu bác sĩ, điều dưỡng biết nói từ “cảm ơn” bệnh nhân thì mọi việc sẽ khác. Nó sẽ tạo ra sự khác biệt về vị thế của bệnh nhân trong BV, từ đó tạo ra mối quan hệ thân thiện giữa người bệnh và BV.
Thừa nhận thực trạng ít cười, thiếu niềm nở của nhân viên y tế khi tiếp bệnh nhân và khám – chữa bệnh, GS-TS Nguyễn Anh Trí, Viện trưởng Viện Huyết học Truyền máu Trung ương, bày tỏ: “Nhiều lần tôi nói với nhân viên của mình rằng đừng bao giờ cảm ơn tôi vì tôi không mang tiền của nhà đi trả lương cho họ mà chính là người bệnh. Vì thế, cần thay đổi quan niệm về bệnh nhân. Đừng bao giờ biện bạch cho việc ít cười là do áp lực công việc”.
Video đang HOT
Không “cảm ơn” lại “tê tê buồn buồn”!
Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu từ giám đốc đến trưởng, phó khoa và nhân viên các cơ sở y tế phải ký cam kết “nói không với phong bì”. Người nhà bệnh nhân cũng phải ký cam kết không đưa phong bì cho bác sĩ trước và trong khi điều trị, còn sau đó lại là vấn đề khác.
Bệnh nhân cần sự giải đáp rõ ràng, tận tình từ nhân viên y tế. Ảnh chụp tại Bệnh viện Việt Đức – Hà Nội
“Trong miền Nam, bệnh nhân đưa phong bì cho bác sĩ sau khi đã được điều trị khỏi và nói “nếu bác sĩ không nhận quà thì bệnh của tôi không khỏi được”. Quà này là quà nghĩa tình. Quà của bệnh nhân biếu bác sĩ sau khi đã được điều trị khỏi phần nhiều thể hiện tình cảm, sự biết ơn của họ với người thầy thuốc. Vì thế, không thể cấm họ biếu hay cấm bác sĩ nhận quà sau khi đã điều trị mà chỉ cấm nhận trước và trong điều trị” – Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến giải thích.
Tuy nhiên, theo ông Phạm Đức Mục, cần thay đổi quan điểm “bệnh nhân phải cảm ơn thầy thuốc”. “Nếu cho phép bác sĩ nhận phong bì sau khi điều trị dễ nảy sinh tâm lý chờ đợi bệnh nhân cảm ơn và nếu họ không cảm ơn thì lại “tê tê buồn buồn”. Tại sao bệnh nhân – khách hàng đem tiền đến cho BV, nuôi sống các bác sĩ mà họ lại phải đi cảm ơn? Tại sao bác sĩ không chủ động cảm ơn bệnh nhân, chủ động cúi chào bệnh nhân?” – ông Mục đặt vấn đề.
PGS-TS Nguyễn Xuân Hiệp, Phó Giám đốc BV Mắt Trung ương, cho rằng bản thân bệnh nhân và người nhà cũng không muốn đưa phong bì nhưng do tâm lý muốn được điều trị tốt nên họ buộc phải “dấm dúi”. Vì thế, ngoài yêu cầu bệnh nhân cam kết không đưa tiền hoặc quà cho nhân viên y tế trong quá trình điều trị thì BV cũng phải cam kết sẽ bảo đảm sự điều trị tốt nhất cho bệnh nhân. Nếu ai khúc mắc có thể phản ánh tới lãnh đạo BV thông qua đường dây nóng hoặc hòm thư góp ý.
Góp ý thêm, lãnh đạo một số BV cho rằng nên linh động trong chuyện “phong bì”. “Giữa rất đông người, nếu cứ giằng co, đùn đẩy chiếc phong bì có khi sẽ tạo ra hình ảnh phản cảm và tâm lý không tốt nên có thể y – bác sĩ vẫn phải nhận, sau đó trả lại cho bệnh nhân hoặc nếu bệnh nhân cố tình ép bác sĩ nhận phong bì rồi quay phim chụp ảnh thì sao?” – một bác sĩ băn khoăn.
Vào bệnh viện là bị mắng
Theo ông Phạm Đức Mục, một cuộc điều tra nhỏ mới đây cho thấy chỉ 8% người được hỏi cho biết chưa từng bị cán bộ y tế mắng khi vào BV trong khi có đến 80% bệnh nhân bị mắng, 12% có người nhà bị mắng. “Vào nhà hàng, khách sạn, ngân hàng, khách hàng đều được cúi chào, được đón tiếp nồng nhiệt. Không có nơi nào mà khách hàng lại bị mắng như dịch vụ khám – chữa bệnh tại Việt Nam” – ông Mục lo ngại.
Theo 24h
Phong bì bệnh viện: Chỉ mua được... thái độ!
"Vấn nạn phong bì vẫn tồn tại trong hầu hết các bệnh viện, mặc dù không ai ngoài bệnh nhân và bác sĩ có thể vào phòng điều trị để "chụp ảnh" làm bằng chứng".
Đó là nhận định của bà Trần Thu Hà - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Phát triển Cộng đồng (RTCCD) - cơ quan được giao phản biện về chính sách y tế, trả lời phỏng vấn, bà Hà cho rằng, đưa phong bì là hậu quả của sự mất kiểm soát của Nhà nước với hệ thống y tế, đe dọa mục tiêu phát triển công bằng và hiệu quả trong chăm sóc y tế.
Hầu hết mọi người đều không thích hành động đưa phong bì, lên án phong bì, nhất là trong lĩnh vực y tế, nhưng tại sao họ vẫn đưa?
- Có rất nhiều lý do dẫn đến việc người bệnh đưa nhân viên y tế phong bì, tuy nhiên, lý do phổ biến nhất đều xuất phát từ mong muốn nhận được chất lượng điều trị tốt hơn, được quan tâm chăm sóc tốt hơn, được tư vấn rõ ràng hơn, nhận được thái độ nhiệt tình, hơn khi họ đi khám chữa bệnh.
Cho dù là gia đình khá giả hay nghèo khó, khi phải đến bệnh viện thì người bệnh và gia đình đều rất bối rối, lo lắng, phó thác sức khỏe, sự sống của mình cho bác sĩ, vì thế, không ai dám kỳ kèo, đôi co, mà chỉ muốn tìm mọi cách để cảm thấy yên tâm hơn.
Nếu như họ nhận được các "tín hiệu" ngụ ý muốn nhận tiền bồi dưỡng của cán bộ y tế thì bệnh nhân và người nhà sẽ "răm rắp" thực hiện. Bệnh nhân nọ lại rỉ tai bệnh nhân kia. Bệnh nhân cũng sẽ so sánh thái độ của bác sĩ trước và sau khi đưa phong bì, và tự "rút kinh nghiệm" ở những lần sau.
PGĐ Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Phát triển Cộng đồng (RTCCD) cho rằng, đưa phong bì là hậu quả của sự mất kiểm soát của Nhà nước với hệ thống y tế (Ảnh minh họa)
Vậy theo bà, phong bì có tác động đến chất lượng dịch vụ y tế thật không?
-Thực ra Việt Nam chưa hề có nghiên cứu, thực nghiệm nào để khẳng định mức độ ảnh hưởng của "phong bì" đến chất lượng dịch vụ y tế. Nhưng trong một nghiên cứu chúng tôi đã thực hiện, đa số bệnh nhân đều cho rằng sau khi đưa phong bì, các cán bộ y tế có thái độ nhã nhặn hơn, khám bệnh nhiệt tình hơn, dặn dò kỹ lưỡng hơn trước khi xuất viện.
Còn phía bác sĩ cho rằng, chất lượng điều trị cho bệnh nhân là không khác biệt cho dù bệnh nhân có hay không đưa phong bì hoặc biếu quà. Các bác sĩ ngoại khoa còn khẳng định, họ luôn chú ý đến việc ưu tiên cho các ca cấp cứu và phân loại theo mức độ nặng nhẹ của bệnh, không có chuyện vì phong bì mà cho người bệnh nhẹ mổ trước người bệnh nặng và nhấn mạnh người nhà bệnh nhân nên giữ bình tĩnh và tin tưởng sự đánh giá của bác sĩ (bởi người nhà bệnh nhân luôn cho rằng người nhà của họ nặng và cần được ưu tiên).
Nếu như vấn nạn phong bì không dẹp được thì sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng dịch vụ y tế?
Như vậy, có thể nói phong bì chỉ có thể "mua" được thái độ phục vụ, khám chữa bệnh của cán bộ y tế và sự ưu tiên khi xếp hàng khám chữa bệnh chứ khó tác động sâu hơn.
"Về lâu dài, cần tăng cường công tác y tế dự phòng để người dân bớt hoang mang về sức khỏe, tự bảo vệ sức khoẻ bản thân, giúp họ yên tâm điều trị theo hướng dẫn của các bác sĩ đúng tuyến, không "hoảng hốt" chạy lên bệnh viện tuyến trên chỉ vì những bệnh viêm họng, đau mắt... Như vậy, mớ bòng bong của nạn "phong bì" và quá tải bệnh viện mới dần dần được tháo gỡ".
Bà Trần Thu Hà
- Bất cứ một loại dịch vụ nào có sự giao dịch tiền mặt giữa bên đưa dịch vụ và bên thụ hưởng dịch vụ đều xảy ra sự mất công bằng. Chất lượng y tế sẽ đi xuống và được đo bằng giá trị đồng tiền. Khi đó, người dân sẽ không tin vào chất lượng nếu không có nhiều tiền để làm "phong bì".
Thậm chí, cán bộ y tế từ chối nhận phong bì sẽ khiến bệnh nhân hoang mang, sợ hãi vì sợ bị khám bệnh qua quýt, bị "trù dập". Đạo đức của người dân sẽ xuống cấp vì họ sẽ tự tạo ra môi trường cạnh tranh lẫn nhau.
Còn y đức của nhân viên y tế cũng sẽ bị mục ruỗng nếu lúc nào cũng trông chờ vào phong bì. Như thế, xã hội trong đó có lĩnh vực y tế mà con người sử dụng đồng tiền để tạo lập giá trị bản thân sẽ thì sẽ mất hết sự công bằng và nhân văn.
Khá nhiều lãnh đạo quản lý ngành y tế đều đổ lỗi cho các "tồn tại" của ngành y tế là do quá tải, khiến chất lượng y tế giảm, cán bộ y tế mệt mỏi không thể nhã nhặn được... Theo bà, "chìa khóa" của vấn đề là do đâu?
- Vấn đề chính của ngành y tế VN chính là viện phí chưa được tính đúng, tính đủ, theo đúng nhu cầu thực tế. Tiền viện phí mà người dân đang chi trả cho việc điều trị là quá thấp, tiền mua bảo hiểm cũng thấp, tuy nhiên, số tiền thực tế mà họ bỏ ra vẫn cao vì các chi phí "ngoài luồng" như vật tư y tế ngoài danh mục bảo hiểm, tiền phong bì, lót tay, tiền cò, tiền thuốc (bác sĩ kê quá nhiều thuốc hoặc kê thuốc đắt tiền)... Vì thế, ngành y tế thu không đủ chi mà người dân vẫn còng lưng gánh chi phí y tế, không đủ tiền để giải quyết các vấn đề của mình.
Vì thế, muốn giải quyết được vấn nạn phong bì tại các bệnh viện, trong nhiều giải pháp, tôi cho rằng vấn đề y đức của bác sĩ vẫn phải được coi trọng; phải làm sao có các chế tài, định chế để ngăn chặn được các chi phí "ngoài luồng". Đồng thời, phải cắt đứt hoàn toàn quan hệ giao dịch tiền mặt giữa nhân viên y tế và bệnh nhân thông qua sử dụng tổ chức bảo hiểm y tế Nhà nước hoặc tư nhân.
Xin cảm ơn bà.
Theo 24h
Đưa tiền cho BS: Có thể bị phạt 20 triệu Đưa, nhận hối lộ trong khám bênh có thể bị pahtj từ 15 đến 20 triệu đồng (Ảnh minh họa) Đó là một nội dung trong Dự thảo Nghị định "Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế". Theo Dự thảo Nghị định "Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế", sẽ phạt...