Mặt trận chống tham nhũng của Tổng thống Ukraine

Từ ngày 22/1, một số quan chức cấp cao Ukraine đã từ chức hoặc bị sa thải. Điều này phản ánh mục tiêu chống tham nhũng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong bối cảnh đang xảy ra xung đột.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại Kiev ngày 12/3/2022. Ảnh: AFP/ TTXVN

Trang tin Zn.ua của Ukraine đưa tin rằng giá thực phẩm được báo giá trong một hợp đồng với Bộ Quốc phòng cao gấp ba lần so với giá tại các siêu thị ở Kiev. Bộ trưởng Quốc phòng Oleksiy Reznikov đã chỉ trích bài đăng này. Ông giải thích giá thực phẩm cao hơn vì những khó khăn hậu cần liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa ra tiền tuyến.

Cục chống tham nhũng quốc gia Ukraine cũng cho biết họ đang điều tra thông tin trên phương tiện truyền thông về cáo buộc rằng Bộ Quốc phòng Ukraine đang mua các nguồn cung cấp quân sự, bao gồm cả lương thực cho quân đội, với giá quá cao.

Trong thời gian gần đây, nhiều quan chức cấp cao Ukraine đã từ chức hoặc bị sa thải, trong đó có Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, hai Thứ trưởng Bộ Phát triển cộng đồng và vùng lãnh thổ cùng một Thứ trưởng Bộ Chính sách xã hội. Bên cạnh đó còn có 5 thống đốc vùng. Truyền thông địa phương đưa tin có 6 nhân vật trong số này bị tình nghi liên quan đến cáo buộc tham nhũng.

Ngoài ra, Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Kyrylo Tymoshenko cũng nằm trong số các quan chức từ chức. Truyền thông Ukraine đưa tin ông đã sử dụng một chiếc xe dành cho mục đích nhân đạo và sơ tán để đi công tác. Ông Tymoshenko cho biết: “Trong những tháng gần đây, tôi đã lái chiếc xe này khoảng 40.000 km trong các chuyến công tác khắp Ukraine. Tôi sẽ không sử dụng chiếc xe này trong tương lai”. Ông nói rằng chiếc xe sẽ được chuyển đến “một trong những khu vực tiền tuyến, nơi nó sẽ được sử dụng cho các mục đích nhân đạo” trong những ngày tới.

Trong khi đó, Văn phòng Tổng Công tố Ukraine thông báo rằng Phó Tổng công tố nước này Oleksiy Symonenko sẽ từ chức. Chính khách này gần đây bị cáo buộc đi nghỉ dưỡng ở Tây Ban Nha và được cho là đã sử dụng ô tô của một doanh nhân Ukraine.

Các thông báo từ chức nói trên được công bố sau khi một thứ trưởng Bộ Phát triển cộng đồng, vùng lãnh thổ và cơ sở hạ tầng của Ukraine bị cách chức vì bị tình nghi biển thủ công quỹ. Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông đang lên kế hoạch cải tổ chính phủ và trấn áp nạn tham nhũng.

Ngày 22/1, Tổng thống Zelensky phát biểu trên tuyền hình: “Tôi muốn nói rõ ràng – mọi thứ sẽ không còn như trước nữa”. Ông đồng thời cam kết không khoan nhượng với tham nhũng. Bản thân ông Zelensky khi tham gia tranh cử tổng thống cũng đã cảm kết sẽ loại bỏ tham nhũng.

Trong bài phát biểu tối 23/1, nhà lãnh đạo Ukraine Zelensky tuyên bố ông cấm các quan chức chính phủ ra nước ngoài vì bất kỳ mục đích gì ngoại trừ công việc chính thức và cho biết ông sẽ thực hiện thay đổi nhân sự trong những ngày tới.

Nhà phân tích Aleksey Kushch tại Kiev nhận định việc sa thải hàng loạt quan chức là do nhu cầu tăng cường hiệu quả của chính quyền và loại bỏ các điểm tham nhũng trong xung đột. “Đặc biệt là do có nhu cầu về điều này cả trong dư luận Ukraine và các đối tác phương Tây”, ông bổ sung.

Theo kênh CNN (Mỹ), giải quyết tham nhũng là yếu tố quan trọng cho tham vọng gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của Ukraine trong tương lai. Ukraine đã chính thức trở thành một quốc gia ứng cử viên của EU vào năm ngoái, nhưng Brussels đã nói rõ rằng Kiev cần đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng nếu muốn trở thành một thành viên đầy đủ. Phát ngôn viên của Ủy ban châu Âu Ana Pisonero ngày 24/1 cho biết mặc dù bà không thể bình luận về các vấn đề hình sự đang diễn ra, nhưng Ủy ban châu Âu “tất nhiên hoan nghênh việc chính quyền Ukraine đang xem xét những vấn đề này một cách nghiêm túc”.