Mất cân bằng giới tính khi sinh ở ngoại thành Hà Nội: 100 bé gái / 140 bé trai
Thống kê của Chi cục Dân số – KHHGD Hà Nội, 6 tháng đầu năm 2014 có những huyện, thị xã ngoại thành có tỉ lệ giới tính khi sinh bé gái/bé trai chênh lệch lên tới 100/130 – 140…
…Báo Lao Động đã tới huyện Ba Vì (Hà Nội) – nơi có tỉ lệ mất cân bằng giới tính (MCBGT) chưa phải cao nhất của thủ đô, nhưng đã thấy rất nhiều điều đáng buồn.
Bé trai luôn nhiều hơn bé gái ở các lớp học mầm non. Ảnh: Hải Nguyễn
Sinh con trai quá nhiều so với con gái, tình trạng này đã dẫn đến mất cân bằng giới tính. Các chuyên gia cảnh báo trong 15 – 20 năm nữa, sẽ có rất nhiều nam giới khó lấy vợ, đồng thời gia tăng nạn mại dâm, buôn bán phụ nữ, tảo hôn… Thế nhưng, chẳng phải chờ đến ngày xa xôi đó, hậu quả của nỗi khao khát con trai đã hiện hữu ngay hôm nay.
Suýt mất mạng vì “khát” con trai
Chị Phùng Thị Đức (thôn Khuật, xã Vật Lại, Ba Vì) năm nay 38 tuổi, nhưng đã có 5 đứa con gái. Lần thứ 6, chị sang huyện Quốc Oai cách nhà hơn 20km để soi trứng. Cứ 2 ngày, anh Triệu Văn Phương – chồng chị – liên tục ăn giá và trứng gà so trước 1 tháng. Lần thứ 7 thì chồng chị sang Phú Thọ tiêm đủ 7 mũi thuốc, rồi cũng theo thực đơn 2 ngày 1 lần ăn giá và thịt bò để tăng chất lượng “tinh binh” theo lời hướng dẫn. Rút cuộc, anh chị vẫn không thành công. Thậm chí, lần phá thai thứ 2 ở phòng khám sản khoa tư nhân hồi cuối tháng 12 năm ngoái đã khiến chị suýt chết. Thế nhưng chị vẫn quyết tâm sẽ mang thai lần thứ 8, chỉ với hy vọng mong manh “có được con trai”. Gia đình nhà nội, ngoại không gây sức ép gì. Chồng chị thì lửng lơ “có cũng được, không có cũng được”. Thế nhưng, mấy chị em họ nhà ngoại lại xui chị phải bằng mọi giá có con trai, kẻo mai này đến lúc chị không đẻ được nữa, chồng đi lấy vợ hai thì “ngồi mà khóc”.
Ngôi nhà 3 gian của chị Đức tuềnh toàng, tài sản có giá trị duy nhất chỉ là chiếc tivi màu 16 inch của TQ mới mua được năm ngoái. Trước đó, tụi trẻ chỉ có chiếc tivi đen trắng ông ngoại cho. Tiền học cho 4 cô con gái lớn khi thiếu, khi hụt, phải đi vay. Gia đình chị nhiều năm là hộ nghèo và hộ cận nghèo của xã. Anh Phương đi xây thỉnh thoảng mới về, 6 mẹ con nheo nhóc, ai nhìn cũng xót xa cho lũ trẻ ngây thơ.
Dân biết, nhưng làm ngơ
Video đang HOT
Từ 5 – 7 năm nay, khi TP.Hà Nội bắt đầu báo động về MCBGT thì tỉ lệ con trai/con gái lúc mới sinh ở huyện Ba Vì cũng luôn dao động trong khoảng 114 – 119/100. Quan sát nhiều năm ở tất cả 31 xã/thị trấn của huyện, BS Lê Minh Tân – GĐ Trung tâm Dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) Ba Vì – cho biết: “Tâm lý mong muốn có con trai nối dõi vẫn ăn sâu vào suy nghĩ của những người dân, đặc biệt là những gia đình làm nông nghiệp”. BS Tân cũng đã nhận thấy, trong làng nơi ông sinh sống, những thanh niên 18 – 20 tuổi yếu thế hơn, như nhỏ bé về vóc dáng hoặc học vấn thấp, kinh tế khó khăn đã khó tìm bạn gái hoặc vợ hơn. Ở thời của tôi, thì họ không phải quá lo lắng, nhưng thời này thì khác rồi”.
Ngày hè, chỉ một phần các cháu ở nhà trẻ thị trấn Tây Đằng đến lớp học. Dù ở độ tuổi nào, trong các lớp học, quân số trẻ trai luôn áp đảo trẻ gái. Chị Trang – cô giáo ở nhà trẻ – cho biết, trung bình mỗi lớp có khoảng 30 – 35 cháu thì trẻ trai luôn khoảng 20 – 22 cháu. Từ 5 năm nay, các cô giáo trong trường cũng đã nói đến chuyện này và chuẩn bị phương án để thích ứng. Bởi quản lý lớp học nhiều trẻ trai sẽ vất vả hơn, nên thường phải thêm 1 cô cho mỗi lớp học so với trước.
Chị Phùng Thị Mai Hương – cán bộ chuyên trách dân số của xã Vật Lại – cũng nói về khó khăn khi nói với người dân về vấn đề này: “Người dân biết về chuyện đang đẻ nhiều con trai hơn con gái, biết là sau này con mình sẽ khó lấy vợ hơn và những hậu quả khác. Vì chúng tôi đã tuyên truyền rất nhiều qua các kênh, trên báo đài cũng nói. Nhưng nhiều người mặc kệ, họ nói mình sinh được thì nuôi được, sau này tính tiếp. Với đà này, chỉ với vận động tuyên truyền mà không có chế tài, e rằng khó có thể cải thiện được tình hình”. Ông Nguyễn Đình Lân – Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Hà Nội cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, tỉ số giới tính khi sinh ở Hà Nội tăng lên 1,5% so với năm 2013, tức là tăng lên 117/100. Đặc biệt ở một số quận/huyện, tỉ số giới tính khi sinh tăng đến mức rất đáng báo động, thậm chí có thể lọt vào tốp những địa phương MCBGT cao nhất cả nước như huyện Đan Phượng 139/100, Phúc Thọ 134/100, Sóc Sơn 133/100, Mỹ Đức 129/100, thị xã Sơn Tây 140/100… Sự gia tăng tỉ số giới tính khi sinh còn có nguyên nhân do chế tài xử phạt các hình thức lựa chọn giới tính trước sinh chưa đủ sức răn đe, lãnh đạo chính quyền các địa phương chưa vào cuộc quyết liệt.
10 tỉnh có mức chênh lệch giới tính khi sinh cao nhất: Quảng Bình 129,6/100; Bắc Ninh 122,1/100; Hải Dương 121,4/100; Nam Định 119,8/100; Hưng Yên 119,6/100; Bắc Giang 118,5/100; Phú Thọ 116,2/100; Hòa Bình 115,9/100; Thanh Hóa 115,5/100; Vĩnh Phúc 115,4/100. (Nguồn: Tổng cục DS-KHHGĐ, năm 2013).
Quy định nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi: Ở Việt Nam, bên cạnh các biện pháp tuyên truyền nhằm làm chuyển biến nhận thức, thái độ và hành vi của người dân, thì cũng đã đưa ra các quy định pháp luật nghiêm cấm hành vi lựa chọn giới tính thai nhi.- Nghiêm cấm các hành vi: Tuyên truyền, phổ biến phương pháp tạo giới tính thai nhi dưới các hình thức: Tổ chức nói chuyện, viết, dịch, nhân bản các loại sách, báo, tài liệu, tranh, ảnh, ghi hình, ghi âm; tàng trữ, lưu truyền tài liệu, phương tiện và các hình thức tuyên truyền, phổ biến khác về phương pháp tạo giới tính thai nhi. Chẩn đoán để lựa chọn giới tính thai nhi bằng các biện pháp: Xác định qua triệu chứng, bắt mạch; xét nghiệm máu, gene, nước ối, tế bào; siêu âm,… Loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính bằng các biện pháp phá thai, cung cấp, sử dụng các loại hóa chất, thuốc và các biện pháp khác; nghiên cứu hoặc áp dụng phương pháp nhân tạo để tạo nên giới tính thai nhi theo mong muốn; Dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực để ép buộc người mang thai phải loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính; Phá thai mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.
Minh Tâm
Theo Quang Duy – Diệu Linh
Lao động
Không còn "chú - cháu" nơi công quyền!
Khẳng định trên được Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn đưa ra, khi nói về chuẩn hóa văn hóa công sở - một trong những đề án được Bộ Nội vụ triển khai trong thời gian tới để ra một nghị định "cứng" về vấn đề này.
Ông Trần Anh Tuấn cũng trao đổi thẳng thắn với phóng viên Báo Lao Độngvề một số vấn đề khác xung quanh các dự thảo thông tư, nghị định do Bộ Nội vụ xây dựng đang gây xôn xao dư luận trong thời gian qua.
Thứ trưởng Trần Anh Tuấn cho biết: Sắp tới chúng tôi sẽ tổ chức các cuộc hội thảo về "Văn hóa công sở" để có một nghị định về vấn đề này, bởi đối với công chức ở công sở, có những vấn đề tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là văn hóa.
Ví dụ như khi phát biểu trong một cuộc họp thì phải đứng lên, không nên ngồi; bắt tay chào hỏi giữa mọi người với nhau như thế nào; xưng hô trong quan hệ công tác sao cho hợp lý, chứ cứ "chú cháu, bác cháu" nơi công sở là không phù hợp; hay phụ nữ có được mặc váy không, váy dài đến đâu... Nói chung, các hoạt động công vụ diễn ra nơi công sở được thực hiện một cách có văn hóa cũng là phản ánh chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức.
Đề án chuẩn văn hoá công sở sẽ có những quy định chi tiết tới từng cách xưng hô, trang phục cho đến cả cách bắt tay...
Cộng đồng mạng tranh cãi về việc có nên ban hành quy định cụ thể về việc ngủ trưa nơi công sở - quan điểm của ông?
- Theo tôi, khi bàn về vấn đề này cũng cần có cái nhìn mang tính khoa học, ví dụ như cần chú ý đến các yếu tố về văn hóa tập quán, khí hậu, thổ nhưỡng, tổ chức lao động ở từng ngành, từng lĩnh vực... với người làm việc trí óc, giấc ngủ trưa dù ngắn nhưng rất quan trọng, vì thế, theo tôi tùy tính chất công việc, tùy từng điều kiện cụ thể, để quy định một cách linh hoạt chứ không nên có quy định " cứng" về điều này.
Nếu định quy định thì cần nghiên cứu tình hình cụ thể của từng quốc gia, không nên bắt chước máy móc như thế, cần nghiêm túc và khoa học khi nghiên cứu về vấn đề "nghỉ trưa" cho phù hợp với con người, văn hóa, khí hậu và điều kiện làm việc ở Việt Nam.
Dự thảo nghị định quy định tiêu chuẩn chức danh quản lý của công chức, trong đó cấp Thứ trưởng phải sử dụng được ít nhất một ngoại ngữ thông dụng ở trình độ cao cấp bậc 6 trở lên. Điều này là có "quá sức" so với mặt bằng chung hiện nay hay không, thưa ông?
- Đây là dự thảo ban đầu ở cấp chuyên viên được gửi để xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương, đưa lên website lấy ý kiến nhân dân, rồi sau đó sẽ tổng hợp để tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện. Trong điều kiện hội nhập quốc tế, trong tiêu chuẩn tuyển công chức thì cũng phải có ngoại ngữ mang tính thông dụng. Trường hợp nếu không sử dụng được ngoại ngữ mà sử dụng được tiếng dân tộc thiểu số để phục vụ cho công tác, làm việc ở vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa thì cũng được.
Hiện nay, dự thảo vẫn đang trong quá trình xây dựng, qua thảo luận và góp ý của mọi người nếu thấy quy định là cao, chưa sát và phù hợp với thực tế, thì phải tiếp thu và hoàn thiện. Bộ Nội vụ sẽ còn tổ chức nhiều cuộc hội thảo để thảo luận.
Đối với tiêu chuẩn ngoại ngữ thì Bộ Nội vụ sẽ trao đổi và lấy ý kiến của Bộ GD-ĐT cũng như các cơ quan có liên quan khác để việc quy định tiêu chuẩn ngoại ngữ phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay cũng như yêu cầu phát triển của đất nước.
Ý kiến của ông về tiêu chuẩn "phải có lòng yêu nước"của cán bộ, công chức?
- Mọi người Việt Nam đều có lòng yêu nước. Cách thể hiện lòng yêu nước của mỗi người là khác nhau. Những tiêu chuẩn liên quan đến tinh thần yêu nước, sự tận tụy phục vụ nhân dân là sự kế thừa các quy định hiện nay của Đảng và Nhà nước. Việc kiểm định lòng yêu nước của cán bộ, công chức, đặc biệt là đối với cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý đều có thể kiểm định được.
Việc kiểm định đó được thực hiện thông qua các tiêu chí như: Trách nhiệm trong hoạt động công vụ; các cống hiến và kết quả đạt được trong công tác; sự tận tâm tận tụy trong giải quyết các yêu cầu, đòi hỏi của nhân dân, không gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực trong quá trình thực thi công vụ... Lòng yêu nước thực chất cũng chính là một nội dung của đạo đức công vụ mà bất cứ một cán bộ, công chức nào cũng cần phải có.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!
Theo Dương Hà - Diệu Linh
Báo Lao Động
Dồn điền đổi thửa, quan xã ẵm toàn "đất vàng" Người dân xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức, Hà Nội) nhiều tháng nay bức xúc bởi việc sau khi xã tiến hành dồn điền đổi thửa, họ mới biết quan xã đã ngang nhiên chiếm dụng hàng ngàn m2 ở vị trí đất vàng trong một thời gian dài. Trong khi đó, nhiều hộ dân thiếu tư liệu sản xuất. Quan xã chiếm...