Mang thang đi chụp oải hương

Đi rồi mới biết, đúng như tên gọi Alpes-de-Haute-Provence, đây là vùng núi đồi, đường đèo quanh co, từ làng nọ sang làng kia chỉ vài chục km nhưng không thể đi nhanh và nhàn như đồng bằng đường cao tốc.

Khi quyết định đi nghỉ vùng Provence miền nam Pháp 2 tuần cuối tháng 7, ban đầu chụp ảnh oải hương không nằm trong kế hoạch của chúng tôi. Vì thường các cánh đồng oải hương nở rộ nhất tuần cuối tháng 6 và 2 tuần đầu tháng 7, cuối tháng 7 có thể còn lác đác các đồng lẻ, nhưng các đồng lớn thường đã cắt hết. Tuy nhiên năm nay khí hậu châu Âu thất thường, cả mấy tháng mùa xuân lạnh lẽo mưa dầm, mọi loại hoa đều nở muộn. Nghe các bạn đi Provence đầu tháng 7 về nói hoa mới chúm chím, nên khoảng 10 ngày trước khi lên đường chúng tôi mới quyết định chuyển hướng sang vùng Provence-Cao (tiếng Pháp gọi là Alpes-de-Haute-Provence) săn tìm Oải Hương.

Gặp cánh đồng lavender đầu tiên

Quyết định đi rồi mới bắt tay vào nghiên cứu các loại bản đồ, các tuyến đường, nhà nghỉ. Thông tin mạng internet vô vàn, bản đồ các tuyến đường Oải hương (lavender route), bản đồ các cơ sở sản xuất và bán các sản phẩm tinh dầu oải hương (lavender farms), hàng chục tên làng, mấy trăm cây số vuông. Mênh mông thế, vài ngày chắc chắn đi không xuể. Nằm trong vùng trồng oải hương, nhưng làng nào nhiều cánh đồng hoa nhất, tiện đi lại nhất thì lại phải chọn. Chưa đi bao giờ, hình dung rất khó, đau đầu mông lung.

Tham khảo các em du học sinh bên Pháp, nghiên cứu thêm 1-2 diễn đàn của các bạn Tây, chúng tôi chọn 2 ngày đầu ở Valensole. Quyết định đúng đắn và may mắn!

Đi rồi mới biết, đúng như tên gọi Alpes-de-Haute-Provence, đây là vùng núi đồi, đường đèo quanh co, từ làng nọ sang làng kia chỉ vài chục km nhưng không thể đi nhanh và nhàn như đồng bằng đường cao tốc. Đi rồi mới biết oải hương hóa ra mọc khỏe ở vùng đất đồi, sỏi đá to bằng nắm đấm. Đi rồi mới biết có 3 giống oải hương, tùy độ cao, tùy khí hậu, chất đất mà màu tím đậm nhạt khác nhau, thân mập thân mảnh, cao thấp cũng không hoàn toàn giống. Bác chủ nhà trọ còn kể, ngày trước khi chưa có xe cắt, cuốn bó tự động như bây giờ, thời trẻ các bác toàn cắt tay, rất oải. Và dặn dò, khi đi vào ruộng nên lưu ý, ở một số vùng như Sault rất hay có rắn nằm ngủ cuộn dưới các gốc oải hương tránh nắng.

Đêm đầu tiên lái xe từ Geneva sang, dừng lại ngủ ở làng Moustiers Sainte Marie, đã rất gần Valensole, cách chỉ khoảng 15-20km, tuyệt nhiên không gặp một đồng hoa oải hương nào, tôi cực kì hoang mang! Nên ngày hôm sau, lái tiếp sang Valensole, gặp đồng hoa đầu tiên, cảm giác nhẹ nhõm vỡ òa. Cả một đồng hoa tím lịm! Những luống oải hương thẳng tắp. Những gốc oải hương già khum tròn, cao ngang thân người, đẹp ngỡ ngàng. Gặp cánh đồng đầu tiên, chỉ sợ đi tiếp không biết có còn nữa, ai nấy thi nhau chụp, hôm sau mới thấy đồng này chưa phải là đẹp. Tuy nhiên cảm giác vỡ òa lần đầu bao giờ cũng khác! Không nồng mùi như trong các cửa hàng bán sản phẩm tinh dầu, ngoài đồng gió núi man mát, hương hoa rất nhẹ, chỉ có tiếng ong vù vù, tiếng ve inh inh là ấn tượng.

Những du khách châu Á mê mải trong những cánh đồng oải hương

Một gốc hoa oải hương thường được khai thác trong vòng 10-12 năm. Những gốc lâu năm rất to, và khá cao. Muốn chụp được những cánh đồng oải hương lượn sóng, những đường luống thẳng dài miên man, bạn phải tìm được góc đứng từ trên cao. Hoặc cho chắc chắn, tôi hì hụi mang theo cả một cái thang mét hai từ nhà. Đứng chắc trên thang, ngắm nghía thoải mái, zoom ra rồi lại zoom vào, không sợ ngật ngưỡng, không lo ngồi lâu như ngồi nhờ trên cổ người khác!

Thu hoạch oải hương

Thời điểm xem lavender hàng năm từ tuần cuối tháng 6 đến hết tháng 7. Nhưng còn tùy độ cao vùng núi, tuỳ thời tiết năm đó nóng lạnh, mỗi đồng chỉ rộ nhất trong vòng 10 ngày. Trước đó 2 tuần bạn tôi qua Valensole, hoa vẫn còn là nụ tím nhạt, và chỉ sau khi chúng tôi ở đó 2-3 ngày người ta đã bắt đầu thu hoạch! Hôm trước chụp ảnh vẫn cả một nền phông tím lịm bát ngát, hôm sau quay lại, tìm mãi không thấy cái góc giông giống đâu, ngắm quanh, mới à ra là một nửa ruộng đã cắt mất, chỉ còn lại những gốc ngắn màu xanh.

Phải nói là cực kì may mắn nếu chỉ đến mấy ngày mà gặp được những ruộng hoa đẹp. Còn nếu có nhiều thời gian, cứ ở nguyên đó cả 4-5 tuần, từ tuần cuối tháng 6 đến cuối tháng 7, đảm bảo gặp hoa đẹp.

Cả một vùng bản đồ Lavender Route/Farms mênh mông hơn 200km vuông, chưa đi chưa biết thế nào nên cuối cùng chúng tôi dành trọn gần như cả tuần cho vùng này. Valensole, Sault, Digne, Manosque, Semaine la-Rotonde, Roussillon, Gordes – nhưng có lẽ Valensole là nơi có nhiều đồng hoa dài rộng miên man nhất, lại tập trung gần nhau, cạnh đường quốc lộ, rất dễ đi.

Các vùng khác như Sault cũng khá nhiều, nhưng rải rác, lại lẫn trên sườn đồi, rẻo núi, đi dưới đường ô tô nhìn thấy, nhưng muốn đến gần cũng không biết đường nào, muốn máy chỉ đường phải có địa danh, GPS chưa đủ “thông minh” để nhìn hoa dắt người săn ảnh. Vả lại thấy xa quá, lại chỉ có một hai đồng lẻ, nên chúng tôi bỏ qua.

Thời điểm cuối tháng 7, đầu tháng 8, sau mùa thu hoạch oải hương, các làng trong vùng thường tổ chức lễ hội ăn mừng vụ mùa, hội chợ bán các sản phẩm lưu niệm và các sản phẩm làm từ oải hương. Chúng tôi ở lại cả tuần cũng vì muốn tham dự lễ hội Oải hương hôm chủ nhật 21/7 ở Valensole. Như mọi lễ hội nông dân ở châu Âu, có hát múa kèn sáo diễu hành, vui vẻ, giản dị. Rồi ai nấy tản ra mua sắm các sản vật địa phương, từ những thứ tưởng như không liên quan gì cũng thơm mùi hoa Oải: xúc xích Oải hương, Rượu mùi Oải hương, lại cả pate Oải hương. Tất nhiên không thể thiếu các sản phẩm tinh dầu Oải hương: nước hoa, nước tắm, kem dưỡng … và các loại bánh, kẹo, si rô làm từ mật ong hoa Oải.

Đĩa salad đầy đủ thành phần ở Provence

Rời vùng Provence-Cao, chúng tôi ghé Nice thăm nhà người bà con. Đi ăn tối với đại gia đình mấy đời Nicois, từ trẻ nhỏ, thanh niên, đến ông bà già, tuyệt nhiên không ai nghe nói địa danh Valensole, Sault, Riez … Tất nhiên họ biết vùng Provence-Cao có các sản phẩm cao cấp nhất thế giới làm từ Oải hương, nhưng họ chưa bao giờ nghĩ đến việc mặc váy trắng, đội mũ rộng vành lên đó chụp ảnh đồng hoa, càng không hề biết đến sự cuồng dại lavender của những người đến từ xứ sở mắt híp châu Á. Và chắc chắn, nếu có nghe kể, họ cũng sẽ không tin thậm chí có 2 cặp đôi từ Trung Quốc sang chụp ảnh cưới, đã xé váy nhau ngay giữa cánh đồng Oải Hương tím xứ Provence.

Các túi xà phòng oải hương bày bán tại lễ hội

Các túi hạt oải hương bày bán tại lễ hội

Các túi hạt oải hương, bìa giấy và keo dán bày sẵn phục vụ khách về tham dự lễ hội tự trang trí các loại bưu thiếp

Các túi hạt oải hương bày bán tại lễ hội

Đàn hát tại lễ hội

Múa truyền thống tại lễ hội

Pate gan hương oải hương

Du khách từ các nơi đổ về Valensole ngày lễ hội

Nhà nghỉ gia đình kiến trúc thế kỷ 17 miền núi Provence

Theo 24h